تکرار ادعاهای آمانو درباره پارچین و فردو

دنیای‌اقتصاد- یوکیا آمانو مدیرکل آژانس انرژی اتمی گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را ۱۰ روز مانده به برگزاری نشست فصلی آژانس انرژی اتمی به طور غیررسمی به اعضای شورا ارائه کرد. گزارشی که در آن باز هم ادعاهایی مربوط به سایت پارچین، و افزایش تعداد سانتریفیوژها در سایت فردو مطرح شده است. ادعای تازه البته خاموش شدن رآکتور نیروگاه بوشهر است که طبق گزارش آمانو، ایران درباره آن توضیحی نداده است. البته آمانو در این گزارش باز هم از اینکه مجموع گفت‌وگوهای این نهاد با ایران منتج به نتیجه نشده، ابراز تاسف کرده است. هرچند قرار است دور بعدی مذاکرات ایران و آژانس ۲۳ آذر در تهران برگزار شود.

گزارش آژانس از آن جهت در برخی بخش‌ها به ویژه موضوع پارچین و سایت فردو تکراری به نظر می‌رسد که این نهاد قبلا هم مدعی شده است که در پارچین فعالیت‌ها و انفجارهای مشکوک هسته‌ای صورت گرفته؛ در حالی که ایران تاکید دارد پارچین یک سایت متعارف نظامی است. علاوه بر آن، در این گزارش ادعاهایی که قبلا اشاره به پاکسازی سایت پارچین جهت عدم دسترسی بازرسان داشت باز هم تکرار و تاکید شده است که فعالیت‌های پاکسازی صورت گرفته در این سایت امکان راستی آزمایی را از آژانس می‌گیرد. در این گزارش همچنین به افزایش نصب سانتریفیوژها در سایت هسته‌ای فردو اشاره و ادعا شده است که میان کاربری که پیش از این ایران برای این تاسیسات اعلام کرده و کاربری که اکنون این تاسیسات دارد، اختلاف وجود دارد.

آژانس در گزارش خود اگرچه با ذکر برخی موارد تایید کرده که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده، اما بازهم مدعی شده است که نبود اطلاعات در زمان مناسب خصوصا درباره تاسیسات جدید، میزان اطمینان به نبود فعالیت‌های هسته‌ای غیرمجاز را کاهش می‌دهد. علاوه بر آن، آمانو باز هم در این گزارش مدعی شده است که به دلیل عدم اجرای پروتکل الحاقی آژانس قادر نیست نتیجه بگیرد که تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح آمیز است. در این گزارش آمده است: با توجه به ماهیت و وسعت اطلاعات معتبر در دسترس، آژانس معتقد است برای ایران ضروری است تا با آژانس بدون هیچ تاخیر بیشتری در خصوص ماهیت نگرانی‌های آژانس همکاری کند.

میزان اورانیوم غنی شده

به‌گزارش خبرگزاری فارس، در این گزارش به میزان اورانیوم غنی شده ایران اشاره شده و آمده است:از زمانی‌که ایران شروع به غنی سازی اورانیوم در تاسیسات هسته‌ای خود کرده است، در آن تاسیسات تقریبا موارد زیر را تولید کرده است:

۷۶۱۱ کیلوگرم (کیلوگرم بیشتر از زمان انتشار گزارش قبلی مدیر کل ؛آگوست ۲۰۱۲) هگزافلوراید اورانیوم به اورانیوم ۲۳۵ پنج درصد غنی‌سازی شده که از این مقدار ۵۳۰۵ کیلوگرم در حال حاضر در انبار است؛ ۱۲۲۶ کیلوگرم به تاسیسات غنی‌سازی آزمایشی سوخت تزریق شده است و ۱۰۲۹ کیلوگرم به تاسیسات غنی‌سازی سوخت فردو برای غنی کردن اورانیوم ۲۳۵ بیست درصد تزریق شده است؛ و ۵۳ کیلوگرم به تاسیسات تبدیل اورانیوم به منظور تبدیل به دی اکسید اورانیوم تزریق شده است.

همچنین ۸/۲۳۲ کیلوگرم (۴/۴۳ کیلوگرم بیشتر از زمان انتشار گزارش قبلی مدیرکل، آگوست ۲۰۱۲) هگزافلوراید اورانیوم به اورانیوم ۲۳۵ بیست درصد غنی‌سازی شده که از این مقدار: ۹/۱۳۴ کیلوگرم در حال حاضر در انبار است؛ ۶/۱ کیلوگرم ترکیب شده است؛ و ۳/۹۶ کیلوگرم به تاسیسات تولید صفحه سوخت برای تبدیل به هکتا اکسید تترا اورانیوم تزریق شده است.

مقصود از تبدیل به هکتا اکسید تترا اورانیوم به معنی پودر شدن اورانیوم غنی شده است. وقتی اورانیوم غنی شده پودر شود استحصال مجدد آن برای کاربری نظامی دشوار خواهد بود. بر این اساس کارشناسان تبدیل این میزان اورانیوم به پودر را اقدامی اعتمادساز از جانب ایران ارزیابی کردند.

تکرار ادعاها درباره فردو

در بخش دیگر این گزارش باز هم موضوع سایت فردو مطرح شده است. در این بخش از گزارش آمده است: هنوز لازم است ایران اطلاعات بیشتری در مورد تاسیسات فردو ارائه دهد، به خصوص در سایه اختلاف موجود میان کاربری که پیش از این ایران برای این تاسیسات اعلام کرده و کاربری که اکنون این تاسیسات دارد. این تاسیسات که اولین بار در سال ۲۰۱۱ عملیاتی شده، ۱۶ آبشار دارد که این آبشارها به طور مساوی بین واحد ۱ و ۲ تقسیم شده‌اند و مجموعا ۲۷۸۴ سانتریفیوژ دارند. تاکنون، تمام سانتریفیوژ‌های نصب شده در این کارخانه از نوع IR-۱ هستند. ایران همچنان باید به اطلاع آژانس برساند که کدام یک از این آبشارها برای تولید اورانیوم ۲۳۵ با غنای ۵درصد استفاده می‌شود یا کدامیک برای تولید اورانیوم ۲۳۵ با غنای ۲۰ درصد.

در ادامه گزارش آمده است: از زمان گزارش پیشین مدیرکل، ایران ۶۴۴ سانتریفیوژ در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو نصب کرده و به این ترتیب ایران نصب سانتریفیوژها در هر ۸ آبشار واحد ۱ را به پایان رسانده که البته هنوز به هیچ‌یک از آنها هگزافلوراید اورانیوم تزریق نشده است. ایران پیش از این هم تمام ۸ آبشار واحد ۲ را نصب کرده بود، که ۴ تای این آبشارها (که از دو مجموعه آبشارهای متصل به هم تشکیل شده‌اند) با هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۵ درصد تغذیه شده‌اند و ۴ تای آنها مورد آزمون خلاء قرار گرفته و آماده تزریق هگزافلوراید اورانیوم بودند.

این گزارش در ادامه می‌افزاید: ایران برآورد کرده است که بین تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۱۱ یعنی از زمانی که تغذیه اولین مجموعه از دو آبشار متصل به هم آغاز شده، تا تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲، مجموعا ۶۹۳ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده تا اورانیوم ۲۳۵ با غنای ۵‌ درصد به آبشارهای کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو تزریق شده و تقریبا ۵/۹۵ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده تا اورانیوم ۲۳۵ با غنای ۲۰درصد تولید شده، که ۷/۷۳ کیلوگرم از آن از روند تولید خارج شده و توسط آژانس مورد راستی‌آزمایی قرار گرفته است.

در خاتمه این بخش می‌افزاید: بر اساس نتایج تحلیل انجام شده روی نمونه‌های محیطی گرفته شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو، و همچنین بر اساس دیگر اقدامات راستی‌آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تاسیسات منطبق با پرسشنامه اخیر اطلاعات فنی ارائه شده از سوی ایران فعالیت کرده است.

پروژه‌های مرتبط با آب سنگین

در ادامه این گزارش همچنین ادعا شده که ایران بر خلاف قطعنامه‌های آژانس وشورای امنیت، رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و رآکتور تحقیقات هسته‌ای ایران را به حالت تعلیق درنیاورده و براساس تصاویر ماهواره‌ای اخیر،‌ به نظر می‌رسد که این تاسیسات تولید آب سنگین همچنان به عملیات خود ادامه می‌دهد. ایران تا به امروز اجازه نمونه برداری از آب سنگین ذخیره شده در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان (UCF) را به آژانس نداده است.

ماجرای تکراری پارچین

در ادامه این گزارش در بخش مربوط به ابعاد نظامی احتمالی ادعا شده است: از ماه نوامبر سال ۲۰۱۱، آژانس از طریق چندین دور گفت‌وگوهای رسمی و تماس‌های غیررسمی متعدد با ایران، تلاش بسیاری را صورت داده است تا به راه حلی برای تمامی مسائل مهم در ارتباط با برنامه هسته‌ای این کشور، به ویژه در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی دست یابد اما این تلاش‌ها هیچ نتیجه محسوسی نداشته است. در ادامه به برخی ادعاها درباره پاکسازی صورت گرفته در اطراف سایت پارچین اشاره شده و آمده است: ازجمله مهم‌ترین تغییرات مشاهده شده توسط آژانس در این مکان از فوریه ۲۰۱۲ تا کنون می‌توان به این موارد اشاره کرد:

فعالیت‌های مکرر و وجود تجهیزات، کامیون‌ها و پرسنل؛ جریان مقادیر زیادی مایع از داخل ساختمان مهار در طول مدت زمانی طولانی؛ حذف لوله‌های خارجی از ساختمان مخزن مهار؛ تخریب و حذف ۵ ساختمان یا سازه دیگر و همچنین حصار اطراف سایت؛ ترکیب بندی مجدد زیرساخت آب رسانی؛ پنهان کردن ساختمان مخزن مهار و یک ساختمان دیگر؛ وپاکسازی اولیه و حذف مقادیر قابل توجهی از خاک در این مکان و محل‌های اطراف، در حدود بیش از ۲۵ هکتار خاکبرداری ودر نهایت نیز جایگزینی خاکی جدید در محل.

در ادامه ادعا شده است: ضرورت دارد تا ایران نیز بدون هرگونه تاخیر بیشتر، به سوالات دقیق آژانس در ارتباط با سایت پارچین و کارشناسان خارجی، همانطور که آژانس در ماه فوریه ۲۰۱۲ خواسته بود، پاسخ‌های حقیقی ارائه دهد.

خروج سوخت از قلب رآکتور بوشهر

در بخش دیگر موضوعات هم به بحث نیروگاه بوشهر و خاموش شدن آن توسط ایران اشاره شده و آمده است: همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل آژانس اتمی در تاریخ ۲۹ و ۳۰ جولای ۲۰۱۲ اشاره شده است،‌ آژانس در نیروگاه برق اتمی بوشهر در حالی‌که رآکتور آن با ۷۵ درصد توان اسمی در حال کار بود، بازرسی انجام داد. در نامه‌ای به تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۱۲، ایران آژانس را مطلع ساخت که در تاریخ ۲۲ تا ۲۹ اکتبر ۲۰۱۲ «مجموعه‌های سوخت از هسته‌ رآکتور به حوضچه سوخت مصرف شده را منتقل خواهد کرد». در تاریخ ۶ و ۷ نوامبر ۲۰۱۲ آژانس یک بازرسی در نیروگاه بوشهر انجام داد و تایید کرد که مجموعه‌های سوخت در حوضچه سوخت مصرف شده قرار دارند.