فرزین کیان
نمایشگاه کتاب بیست و دوم را می‌توان به پنج بخش تقسیم کرد، بخش برنامه‌های جنبی، بخش ناشران عمومی، بخش ناشران خارجی، بخش کودک و نوجوان و بخش ناشران آموزشی؛ در این میان بخش‌‌های جنبی، ناشران خارجی، کودک و ...

نوجوان و آموزشی با سال‌های گذشته چندان تفاوتی نداشت، حضور علاقه‌مندان و برگزاری برنامه‌ها در کنار سخت گیری‌‌های معمول سال‌های قبل، مردم را به سمت غرفه‌ها می‌کشاند، اما ناشران عمومی‌ امسال اوضاع متفاوتی را تجربه کردند، تعداد زیاد ناشران مذهبی با عناوین متعدد و مشابه و حضور پراکنده ناشران مطرح و نبودن چند ناشر مهم در کنار کتاب‌‌هایی که به دلایل مختلف به دست مخاطبان نرسیدند وضعیت متفاوتی را پدید آورد.در میان ناشران عمومی‌ غیرمذهبی، یکی از پرکار‌ترین و در عین حال جوان‌گرا‌ترین ناشر امسال انتشارات آهنگ دیگر بود که با ارائه دوازده عنوان کتاب جدید به بازار کتاب، توجه علاقه‌مندان به ادبیات به خصوص شعر معاصر را به خود جلب کرد. از مشخصه‌های آثار منتشر شده توسط آهنگ دیگر می‌توان به صفحه‌آرایی و کیفیت استاندارد کتاب‌‌ها‌ی این نشر اشاره کرد که شخصیتی متفاوت از کتاب‌‌های دیگر ناشران حوزه ادبیات را برای این نشر فراهم کرده‌است. در کنار این موضوع حضور سه نفر از شاعران معاصر به عنوان مدیران نشر نیز در موفقیت آن موثر بوده است.
انتشار گزیده‌ای از شعر‌‌های ناصر خسرو با مقدمه و گزینش منوچهر آتشی شاعری در گذشته جنوب و سراینده شعر «عبدوی جت» و «اسب سفید وحشی» توسط موسسه انتشاراتی آهنگ دیگر یکی از حوادث خوب نمایشگاه بیست و دوم بود. آتشی در این کتاب با زبانی ساده ناصر خسرو شاعر دشوار و خردمند ادبیات کهن را به ما معرفی می‌کند. او در این گزینش به زمینه‌های اجتماعی و فکری فلسفی ناصر خسرو توجه کرده و در مقدمه مفصل خود به آن پرداخته است. انتشار مجموعه شعر جدید حافظ موسوی با عنوان «خرده‌ریز خاطره‌ها و شعر‌‌های خاورمیانه» توسط این نشر از روز‌‌های پیش از نمایشگاه نظر اهل فرهنگ و ادب را به خود جلب کرد و باعث اظهارنظر‌‌های مختلفی شد. گروهی از مخاطبان پی گیر شعر، این مجموعه را به سبب سعی موفق شاعر در وارد کردن فضاهای ملموس زندگی و دغدغه‌های انسان خاورمیانه ای تایید و از آن تمجید کردند و گروهی دیگر به دلیل استقلال بعضی شعر‌‌ها، صور معمول تخیل کتاب را مورد انتقاد قرار دادند، اما با این همه اظهار نظر غرفه‌داران انتشارات پیرامون فروش خوب این کتاب موجب می‌شود تا ما دستیابی به قضاوتی صالح در این مورد را به بازتاب‌‌هایی در آینده موکول کنیم. البته نگارنده این کتاب را در ادامه دیگر آثار این شاعر همچنان ماجراجویانه و جذاب ارزیابی می‌کند. کتاب «این‌دفتر را باد ورق خواهد زد» سروده شهاب مقربین از دیگر کتاب‌‌های جدید نشر آهنگ دیگر است. شهاب مقربین در این کتاب سعی کرده تا آنجا که ممکن است از لحن سنگین و فخیم گذشته خود جدا شده و فضایی ملموس‌تر و ساده‌تر را تجربه کند، اما همچنان در این مجموعه شهاب مقربین را باید شاعری سرگردان بین طبیعت و شهر دانست که تحیر خود را با تصاویری ساده به مخاطب می‌نمایاند. چاپ پنجمین کتاب شعر داریوش معمار توسط انتشارات آهنگ دیگر باعنوان «پارو زدن در خاک» از دیگر فعالیت‌‌های نشر آهنگ دیگر بود که پیش از این مجموعه شعر «مرگ‌در ساحل آمونیاک» را از وی منتشر کرده بود با اقبال علاقه‌مندان مواجه شد، هرچند منتقدان، به دلیل گردش شعر‌‌های معمار به سمت تجربه فرم‌‌های ساده تر چندان راضی نکرد و از سویی ذهنی‌گرایی و تخیل درونی شعر‌‌ها نیز با اقبال آنها مواجه نشد، اما «پارو زدن در خاک» را باید فصل تازه‌ای در آثار این شاعر به حساب آورد که در فرم و ساختاری تجربی و متکی به حرکت لحن در محتوا و زبان وی به ویژه در دفتر دوم که رفتن به سمت حادثه‌های قابل لمس زندگی را پی می‌گیرد، هر چند در بخش‌‌هایی نوع تخیل و آهنگ کلام یاد آور آثار پیشین این شاعر است. کتاب‌‌های شعر «نی زن و جزامی» از سعدی گلبیانی، «امروز فرداست» از آذر کتابی، «به کسی نگو» از کتایون ریز‌خراتی، «نرده بام گیلاس ماه را قرمز نمی‌کند» از سوری احمدلو، «بنفشه‌های لای برف» از بهاره فریس آبادی، «روباه سفیدی که عاشق موسیقی بود» از سارا محمدی اردهالی از دیگر آثار متشر شده توسط نشر آهنگ دیگر در سال جاری است که در نمایشگاه بیست و دوم عرضه شده‌اند. این آثار که همگی متعلق به گروه شاعران کارگاه کارنامه و سایت وازنا هستند به جز کتاب «نی‌زن‌و جذامی‌» که در فرم، تجربه‌های دیگری را پی می‌گیرد و بیشتر متوجه جریان‌‌های تجربی شعر معاصر است، همگی بالحنی ساده در تلاش برای ایجاد شگفتی‌‌هایی آنی در شعر‌‌هایشان هستند و در احساس، نمونه‌های نابی را به تصویر می‌کشند. «دومین پسر مریم» از وحید شریفیان، «روی پل آما چه می‌کنید خانم» از آزاده طاهایی و«بادام تلخ» از شاعر خراسانی غلام حسین چهکندی‌نژاد از دیگر کتاب‌‌های شعر منتشر شده توسط نشر آهنگ دیگر در نمایشگاه بیست و دوم هستند که هر کدام دارای کیفیت‌‌های در خور تاملی هستند.
البته انتشار کلیات غزل حسین منزوی توسط انتشارات نگاه را باید از دیگر حوادث نمایشگاه بیست و دوم دانست. منزوی را به حق یکی از بهترین غزل‌سرایان یکصد سال اخیر و به قولی سه سده اخیر دانسته‌اند که باعث ایجاد تحولی اساسی در مبانی غزل شده است. او اگر چه به دلیل سبک خاص زندگی و مشکلاتش در زمان حیاتش آنطور که باید مورد تجلیل واقع نشد، اما با انتشار کلیات او توسط ناشر سختکوش حوزه شعر، یعنی انتشارات نگاه می‌توان امیدوار بود که جامعه به ارزش‌های سبک کار او توجهی دیگر را مبذول کند. از دیگر کتاب‌‌های مهم عرضه شده در نمایشگاه باید به آخرین مجموعه شعر علی‌باباچاهی اشاره کرد که توسط نشر ثالث به زیور چاپ آراسته شده. این کتاب نیز افق‌‌های تازه‌ای را در شعر باباچاهی در برابر مخاطبان شعر او قرار داده است. در این بین انتشار نقدی بر آثار نصرت رحمانی توسط انتشارات نوید شیراز به قلم فیض شریفی از دیگر حوادثی بود که مورد توجه علاقه‌مندان شعر معاصر و به خصوص شعر نصرت رحمانی قرار گرفت.