قهرمان آمریکایی ایران
تعداد بسیار کمی از مردم ایالات متحده تا به حال چیزی از کانکلین هاوارد باسکرویل شنیدهاند، اما اغلب ایرانیان این آمریکایی را میشناسند. باسکرویل که در نبراسکا به دنیا آمد و از مدرسه صنعتی پرینستون (PTS) فارغالتحصیل شد به عنوان یک مبلغ پروتستان به ایران آمد. او در سال ۱۹۰۷ بیستوسه سال بیشتر نداشت.
فرناز کلافی، علی دادپی و پویان مشایخ
تعداد بسیار کمی از مردم ایالات متحده تا به حال چیزی از کانکلین هاوارد باسکرویل شنیدهاند، اما اغلب ایرانیان این آمریکایی را میشناسند. باسکرویل که در نبراسکا به دنیا آمد و از مدرسه صنعتی پرینستون (PTS) فارغالتحصیل شد به عنوان یک مبلغ پروتستان به ایران آمد. او در سال ۱۹۰۷ بیستوسه سال بیشتر نداشت. باسکرویل ایده آلیست قدم به کشوری گذاشت که ایده آلیسم در آن نقش پررنگی داشت. یک سال پیش از آن که باسکرویل به ایران بیاید، مظفرالدین شاه، پادشاه ضعیف بنیه ایران، به مطالبات مردم برای ایجاد یک سلطنت مشروطه گردن نهاد و ایرانیان در تاریخ ۲۵۰۰ ساله خود برای اولینبار از قانون اساسی برخوردار شدند. پیرو این تغییرات، مجلس شورای ملی تاسیس شد و هر شهر میتوانست یک انجمن را انتخاب کند. تبریز، شهری که باسکرویل در آن به عنوان معلم به کار مشغول شد، پایتخت مشروطهخواهی ایران بود و انجمن منتخب آن هم در جنبش مشروطه خواهی این کشور اهمیت فوقالعادهای داشت. در آن سالها، بسیاری از ایرانیان مسلم میدانستند که بالاخره زمان تغییرات فرا رسیده است. شاه ایران در سال ۱۹۰۷ درگذشت و پسرش محمدعلی شاه که به شدت به روسیه گرایش داشت و بسیار مستبد بود بر تخت نشست. محمدعلی شاه با انقلاب مشروطه مخالف بود و در زمان او بریگاد قزاق که تحت فرمان روسها قرار داشت، به مجلس حمله کرد و آن را به توپ بست. قانون اساسی معلق شد، سیاستمداران، روزنامه نگاران و رهبران مشروطه هم به دار آویخته شدند.مردم تبریز ایستادگی کردند و قوای سلطنتی، این شهر را محاصره کرد. باسکرویل به جای آن که از امنیتی که کنسولگری آمریکا میتوانست برایش فراهم آورد استفاده کند، ترجیح داد که به مشروطهخواهان که پرتعداد و مسلح بودند، بپیوندد. از این نبراسکایی جوان نقل شده است که: «تنها تفاوتی که بین من و این مردم وجود دارد در زادگاه مان است و این هم تفاوت مهمی نیست».باسکرویل رهبری یک گروه ۱۵۰ نفره را برای دفاع از استحکامات شهر بر عهده داشت. سه هفته بعد، در ۱۹ آوریل سال ۱۹۰۹ زمانی که ماموریت داشت تا محاصره قوای دولتی را بشکند و غذا به شهر وارد کند، گلولهای قلبش را شکافت و در جا کشته شد. در آن زمان نه روز از تولد بیست و چهار سالگیاش گذشته بود. سیام فروردین صدمین سالگرد مرگ باسکرویل است و با وجود اینکه دولت ایران با دولت آمریکا رابطه ندارد، وی هنوز هم به عنوان سمبل ایدهآلها و اصول آمریکایی مورد احترام است. در سال ۲۰۰۵، محمد خاتمی رییسجمهور وقت ایران از مجسمه نیمتنه باسکرویل در خانه مشروطه تبریز پردهبرداری کرد. باسکرویل در تبریز دفن شده است و هنوز هم بر روی سنگ قبر او رزهای زرد گذاشته میشود. هاوارد باسکرویل برای ایرانیان یک شهید آمریکایی است.
ارسال نظر