دنیای اقتصاد - جلسه علنی دیروز مجلس هم مانند روز یکشنبه شاهد اعتراض جمعی از نمایندگان حامی دولت به قرائت گزارش تفریغ بودجه ۸۶ بود.

براساس این گزارش، دولت با بیش از ۱۴۶۰ تخلف و جمعا ۵۴درصد تخلف در اجرای بندها و تبصره‌های قانون بودجه ۸۶ می‌بایستی درباره دلایل وقوع چنین تخلفاتی توضیح بدهد. نمایندگان مخالف و موافق قرائت تخلفات بودجه ۸۶ جلسه علنی را نا آرام کردند

صف‌آرایی در برابر گزارش دیوان

علی لاریجانی: تخلف محرز است و دادسرا متخلف را مشخص و مجازات می‌کند

دنیای اقتصاد - جلسه علنی دیروز مجلس هم به مانند روز یکشنبه شاهد اعتراض جمعی از نمایندگان حامی دولت به قرائت گزارش تفریغ بودجه ۸۸ بود.

براساس این گزارش، دولت با بیش از ۱۴۶۰ تخلف و جمعا ۵۴درصد تخلف در اجرای بندها و تبصره‌های قانون بودجه ۸۶ می‌بایستی درباره دلایل وقوع چنین تخلفاتی توضیح بدهد.

این گزارش در دو بخش قرائت شد؛ یک بخش آن در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس و بخش دوم و پایانی آن هم در جلسه علنی دیروز مجلس قرائت گردید.

در هر دو جلسه مجلس هم جمعی از نمایندگان مجلس که عمدتا در طیف حامیان دولت قرار می‌گیرند، از قرائت این گزارش انتقاد کردند و آن را خلاف آیین‌نامه داخلی مجلس می‌دانستند. به گفته نمایندگان مخالف، امکان قرائت گزارش دیوان محاسبات پس از آن میسر است که در دادسرای دیوان مورد بررسی قرار گیرد و به تخلفات گزارش شده صحه گذاشته شود. اما علی لاریجانی رییس مجلس استدلال مخالفان را رد کرد و اعلام کرد دیوان محاسبات کار خود را به خوبی انجام داده است و طبق اصل ۵۵ می‌بایستی از تریبون مجلس قرائت شود. بعد از قرائت گزارش هم علی‌اصغر زارعی نماینده تهران پس از اتمام قرائت گزارش تفریغ بودجه ۸۶ در مجلس شورای اسلامی در اخطار قانون اساسی گفت : در بند ۱۱ گزارش دیوان محاسبات اعلام شده که ۷/۸درصد گاز در سال ۸۶ کسر آمده یا گم شده، در‌حالی‌که اینطور نیست.

وی افزود: در انتقال گاز به مصرف‌کننده نشت گاز و مصرف بدون کنترل ابزار فنی صورت گرفته که تخلف محسوب نمی‌شود، بلکه اشکالات فنی است و مجلس مجاز نیست گزارشی که از حیث فنی اشکال دارد، در مجلس قرائت کند.

علی لاریجانی رییس مجلس در پاسخ به این اخطار قانون اساسی گفت: طبق اصل ۵۵ قانون اساسی موظف هستیم گزارش رسمی دیوان را قرائت کنیم و این امر کاملا قانونی است.

رییس مجلس افزود: در گزارش دیوان اگر تخلفی صورت گرفته باشد به دادسرا ارجاع داده می‌شود و این دادسرا است که متخلف را مجازات می‌کند. بنابراین اخطار به ما مربوط نیست و آن را وارد نمی‌دانم. مهدی کوچک‌زاده، دیگر نماینده تهران نیز در پایان قرائت گزارش تفریغ بودجه ۸۶ در تذکری نسبت به عدم ارائه گزارش عملکرد بودجه مجلس توسط کمیسیون بودجه انتقاد کرد و گفت: کمیسیون بودجه به ریاست آقای عبداللهی موظف است گزارش عملکرد بودجه مجلس را تا پایان شهریور هر سال بدهد، اما ۷ ماه از شهریور گذشته و هر بار که تذکر داده می‌شود، شما (رییس مجلس) آن را وارد می‌دانید.

لاریجانی در پاسخ به کوچک‌زاده گفت: این گزارش ارائه شده و در حال بررسی آن هستیم و برای حل برخی از مسائل آن با دولت صحبت کردیم.

کوچک‌زاده ادامه داد: این گزارش باید سالانه ارائه شود؛ یعنی کمیسیون بودجه باید سالانه عملکرد بودجه مجلس را بررسی کند.

وی افزود: چطور است برای این مورد این مقدار تعلل را جایز می‌دانیم، اما گزارش نصفه نیمه دیوان محاسبات باید الزاما قرائت شود.

رییس مجلس بلافاصله در واکنش به این تذکر کوچک‌زاده گفت: این گزارش نصفه نیمه نیست. شما چرا گزارشات رسمی کشور را اینطور تفسیر می‌کنید؟

کوچک‌زاده ادامه داد: در متن این گزارش آمده که مواردی احراز تخلف نشده است. این موارد دیوان محاسبات را فشل خواهد کرد. جدی گرفتن دیوان به این است که این سازمان وظیفه شرعی و اخلاقی خود را انجام دهد نه اینکه رییس آن مطابق تمایلات این و آن گزارش تهیه کند و با عجله در مجلس قرائت شود، این گزارش مملو از مواردی است که احراز تخلف نشده است.

لاریجانی در پاسخ به این گفته کوچک‌زاده تاکید کرد: وقتی هیات عمومی دیوان محاسبات تخلفی را گزارش داد، آن تخلف محرز است و دادسرا متخلف را مشخص و مجازات می‌کند.

وی با بیان اینکه دیوان محاسبات کارش را درست انجام داده است، گفت: اتهام به رییس دیوان محاسبات درست نیست. مجلس با رای بالا به وی رای داد و اینکه «به تمایل این و آن» کاری انجام شود، یعنی چه؟ شما می‌خواهید یک دستگاه نظارتی را به خاطر یک مورد زیر سوال ببرید که کار درستی نیست. ما از دیوان محاسبات به خاطر عملکردش تشکر می‌کنیم.

محمدرضا خباز نماینده کاشمر نیز در ادامه این تذکرات با استناد به اصل ۵۵ قانون اساسی و ماده ۲۳ آیین‌نامه خطاب به لاریجانی گفت: حرمت امامزاده را متولی آن نگه می‌دارد.

وی گفت: دیوان محاسبات عضوی از قوه مقننه است و ما به رییس و دادستان دیوان به‌طور رسمی رای دادیم و به نظر بنده در دو روز گذشته به دیوان محاسبات به عنوان دستگاه نظارتی جفا می‌شود.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: ما اجازه نداریم هر مطلبی را که به ذهنمان می‌رسد، بیان کنیم. باید جوانب آن را در نظر بگیریم، اگر قرار است دیوان محاسبات را که گوش و چشم مجلس است، بدون استناد زیر سوال ببریم، فردا سنگ روی سنگ قرار نمی‌گیرد. آنها از ما انتظار دارند که از آنها حمایت کنیم تا به وظیفه نظارتی خود به درستی عمل کنند.

لاریجانی در پاسخ به این تذکر گفت: دیوان محاسبات در این ایام به خوبی کار کرده و از آن تشکر می‌کنیم. نمایندگان هم نظراتی دارند که نمی‌توانید جلوی بیان این نظرات را بگیرید.

در ادامه عبدالرضا ثروتی، نماینده بجنورد و عضو کمیسیون بودجه مجلس در تذکری اظهار داشت: منتقدان دیوان محاسبات بهتر است فکری برای جلوگیری از تخلفات کنند.

وی افزود: از ابلاغ بودجه سال ۸۸، ۲۴ روز گذشته و روزانه ۲۵میلیون لیتر گازوئیل و بنزین خلاف قانون وارد و توزیع می‌شود. این تخلفات است که روی هم جمع می‌شود و در تفریغ می‌گنجد.

عضو کمیسیون بودجه مجلس خاطرنشان کرد: به جای آنکه ۵۴درصد انحراف در بودجه داشته باشیم، از هم اکنون جلوی آن را بگیریم. دیوان محاسبات جلوگیری از تخلفات را به روز انجام می‌دهد و باید به خاطر این نظارت دیوان از آن تشکر کنیم.

ثروتی گفت: ۱۴۰۰ تخلف کم نیست. ما در مجلس هفتم ۳۵۵ قانون تصویب کردیم ببینید چند مصوبه اجرایی شده است، قانون سال ۸۷ تمام شد اما در برخی موارد آیین‌نامه اجرایی هنوز تهیه نشده است.

وی ادامه داد: نمی‌خواهم این مطالب را بیان کنم، اما وقتی به دیوان و عملکردش اینگونه هجمه می‌شود، مجبور به بیان این مطالب هستم.

لاریجانی در پاسخ به این تذکر ثروتی گفت: جایگاه دیوان در قانون مشخص شده است. توجه دیوان محاسبات امروز به این سمت نیست که مچ‌گیری کند بلکه به دنبال مکانیزم‌هایی است که از تخلف جلوگیری کند. بنابراین نظارت آنلاین و سیستم‌های کامپیوتری دیوان در دستگاه‌ها نیز به دنبال جلوگیری از تخلف است.

کوچک‌زاده پس از توضیحات لاریجانی بر اساس اصل ۷۷ آیین‌نامه مبنی بر دفاع از خود قصد داشت تا در واکنش به تذکر ثروتی و خباز مطالبی را بیان کند زیرا معتقد بود این دو نماینده در تذکر خود از وی نام برده‌اند و در مورد تذکر وی واکنش داشته‌اند. اما لاریجانی اجازه تذکر دوباره را به کوچک‌زاده نداد.

آسیب‌شناسی دیوان از نظام بودجه ریزی

دیوان محاسبات پس از ارائه ریز تخلفات دولت در اجرای قانون بودجه ۸۶ یک گزارش کوتاه را نیز به عنوان نتیجه‌گیری و نظرات کلی دیوان محاسبات ارائه کرده است که در بخشی از آن آمده است:

ناکارآمدی بودجه موجب دست نیافتن به اهداف مقرر توسط قانونگذار خواهد شد؛ ناکارآمدی‌ای که ناشی از نبود ارتباط منطقی و منسجم بین بودجه و اهداف و سیاست‌ها و همچنین کافی نبودن منابع برای فعالیت‌ها است، نشان از متناسب نبودن فعالیت‌ها با اهداف و سیاست‌ها دارد.

آنچه در کشور ما مورد توجه، نظارت و کنترل قرار می‌گیرد، داده‌های وارد شده به سامانه اقتصادی است، تغییر رویکرد بودجه‌نویسی به بودجه عملیاتی در اجرای ماده ۱۳۸ قانون برنامه چهارم توسعه و توجه به ستاده‌ها و پیامدها‌ ـ به عنوان مثال پیامدهای اقتصادی (شامل تورم، اشتغال، نقدینگی، سرمایه‌گذاری، تراز بازرگانی و ...) و اجتماعی (شامل فقر، بهداشت، تحصیلات، مهاجرت و ...) ـ موجب خواهد شد بودجه به عنوان ابزاری برای برنامه‌ریزی، مفیدتر مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین بهنگام نمودن گزارش تفریغ بودجه می‌تواند در فرآیند تصمیم‌گیری کمک شایان توجهی به نمایندگان محترم، مردم شریف و همچنین مسوولان محترم نماید؛ توجه به رفع موانع و محدودیت‌های موجود من‌جمله زمان‌های ارائه صورتحساب‌ها و صورت‌های مالی دستگاه‌های اجرایی که برای اعتبارات هزینه‌ای تا پایان خرداد ماه سال بعد، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای تا پایان مردادماه سال بعد و بودجه شرکت‌ها تا پایان آذرماه سال بعد از اجرای بودجه نیز قابل تمدید است یا زمان ارائه صورتحساب عملکرد سالانه بودجه کل کشور که تا اول دی‌ماه سال بعد از اجرای بودجه قابل ارائه است، کمک شایانی در بهنگام‌سازی گزارش تفریغ بودجه کل کشور می‌نماید.

عکس: ایرنا