عدالت، توزیع کالا و پول در کشور نیست

عکس: خبرگزاری ایلنا

دنیای اقتصاد - آخرین نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران با انتقاد از برهم ریختگی نظام تصمیم‌گیری کشور، نخستین هدف خویش را پس از پیروزی در انتخابات، ساماندهی نظام برنامه‌ریزی کشور اعلام کرد. میرحسین موسوی گفت: در شرایط کنونی مهم‌ترین چیزی که نیازمند آن هستیم، ثبات اقتصادی است که بتوانیم در سایه آن تولید را به صورت معقول توسعه دهیم. کاندیدای دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری «ایلنا» با بیان این مطلب افزود: در کنار تولید و ثبات اقتصادی، به طور طبیعی می‌توان تورم را کنترل کرد. این موضوع زمینه را برای بهتر شدن وضعیت معیشت کارگران و به طور کلی مردم فراهم خواهد کرد.

انتقاد از برنامه‌ریزی براساس اغراض کوتاه‌مدت

موسوی با بیان اینکه «به گمان ما، میان عدالت و آزادی رابطه‌ای ارگانیک برقرار است» در پاسخ به سوالی پیرامون نقش عدالت در گفتمان احمدی‌نژاد در سال ۸۴ تصریح کرد: عدالت‌واژه حساسی است و همه مردم به آن توجه دارند. انتقادی که در به کاربردن این واژه توسط دولت فعلی وجود دارد این است که برای برقراری عدالت به توزیع کالا و توزیع پول پرداخته‌اند، در حالی که بخش‌های مهمی مثل اشتغال مغفول مانده است. نتیجه این نوع برخورد، تهدیدی برای اقشار فرودست به حساب می‌آید.

وی افزود: عدالت این نیست که در مناسبت‌های مختلف مثل عید یا نزدیکی انتخابات خبردار شویم که در جایی کالا، پول یا امکاناتی را توزیع می‌کنند. هر قدر دولت به سمت برنامه‌های درازمدت پیش رود و به‌طور زیربنایی به مسائل نگاه کند، وضعیت بهتری را شاهد خواهیم بود. به عنوان مثال یکی از وظایف وزارت رفاه، اعلام خط فقر است، اما مدت‌ها است که در این زمینه هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی انجام نشده است. این اطلاعات دقیق در صورت ارائه می‌تواند زمینه تصمیمات درست را در زمینه برقراری عدالت ایجاد کند. موسوی افزود: مساله دیگر این که وقتی ما سیاست‌هایی را در زمینه اقتصادی در پیش می‌گیریم که برنامه‌ریزی شده نیست و برای اغراض کوتاه‌مدت طراحی شده است، بیشترین خسارت را اقشار پایین‌دست می‌بینند؛ چون در چنین وضعیتی اقشار و افراد مختلف چشم‌انداز آینده خود را از دست می‌دهند. وقتی نابسامانی اقتصادی به وجود می‌آید، طرح‌های مهمی که می‌تواند به تدریج اقتصاد کشور را نیرومند کند، از بین می‌رود و حتی امکان تصمیم‌گیری در مورد کارگران و اقشار فرودست از دست دولت خارج می‌شود و این به این دلیل است که این سیاست‌ها به دلیل کسب رضایت آنی طراحی شده است.

پرسش‌هایی درباره چندقفله کردن خزانه

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره راهکار کنترل نقدینگی خاطرنشان کرد: پارادوکس نقدینگی در کشورمان بیش از هر چیز به تناقض‌های درونی موجود در برنامه موسوم به تعدیل است که بیشترین عدم تعادل‌ها را به‌ویژه بر بازار پول کشورمان تحمیل کرد. برخوردهای سهل‌انگارانه در مورد ارزش پول ملی طی این سال‌ها را نباید دست کم گرفت. به گمان اینجانب در شرایط موجود باید یک سیستم تامین اعتبار برنامه‌ریزی شده در این زمینه ایجاد شود. قانون بانکداری اسلامی در این زمینه، حقوقی به دولت داده است. تا آنجایی که به یاد دارم دولت باید در ابتدای هر سال و پس از بحث‌های کارشناسی، مشخص کند که اعتبارات به چه بخش‌هایی و با چه شرایطی اختصاص یابد. گمان می‌کنم که از قدرت انعطافی که دولت در این زمینه دارد به خوبی استفاده نمی‌شود.

وی افزود: برای مثال آقای مظاهری برای کنترل تورم و نقدینگی از اصطلاح سه‌قفله یا شش‌قفله کردن خزانه نام برد، ولی اعمال این سیاست به طور یکسان در همه بخش‌ها، مشکلاتی را به بار آورد؛ ضمن آن که ایشان هرگز مشخص نکردند که آیا به واسطه تحمیل‌هایی مثل خرید اجباری اوراق مشارکت یا وام‌های فاقد بررسی‌های کارشناسی کافی که براساس دستور پرداخت شده، اساسا منابعی وجود داشته که چند قفله شود یا مساله چیز دیگری بوده است.

موسوی ادامه داد: نکته بعدی آن است که گروه‌های ذی‌نفع، تعابیر خاصی را به گونه‌ای سوء‌تفاهم‌برانگیز مطرح می‌کنند؛ مثلا اصل بدیهی ضرورت اولویت‌گذاری در تخصیص‌ها را برقراری تبعیض به معنای بد آن تبلیغ می‌کنند؛ در صورتی که سیاست به یک معنا یعنی اولویت‌گذاری؛ باید مشخص می‌شد که کجا باید این قفل همچنان بسته باقی بماند و کجا باز شود. یکپارچه مطرح کردن بحث، سبب ایجاد چنین مشکلاتی خواهد شد. البته آن سیاست‌ها به هر حال تاثیر خود در کنترل نقدینگی را به همراه داشت و این آهنگ را کنترل کرد، اما بخش مسکن را با رکود مواجه کرد و رکود این بخش نیز اشتغال وسیع این بخش و صنایع وابسته را تهدید کرد. برای این موضوع باید راه‌حلی تدبیر شود. احساس نمی‌کنم که در این موارد، خیلی اندیشیده و سنجیده حرکت کرده باشیم. البته آن تصمیم در آن مقطع زمانی صحیح بود، ولی به دنبال آن تصمیم، انعطافی وجود نداشت تا بحث اشتغال را تهدید نکند یا کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی را جبران کند.

تصمیمات یکجانبه کارساز نیست

خبرنگار «ایلنا» در ادامه گفت: آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که همواره هزینه کارگران و اقشار پایین دست بیشتر از درآمدهایشان است و لذا این عده برای تهیه بسیاری از مایحتاج و لوازم خانگی چون یخچال، خودرو سواری و لوازم خانگی، از تسهیلات بانکی بهره می‌گرفتند. اتفاقی که با این تصمیمات افتاد این بود که با سه قفله کردن بخش تسهیلات، قدرت پولی این اقشار کاهش پیدا کرد و قدرت خرید انتظاری مردم نیز افت یافت. این موضوع عکس عدالت، رفاه و افزایش قدرت خرید این طبقات بود. اگر این وضع ادامه پیدا کند، هر روز از قدرت خرید طبقات پایین دست و کارگران کاسته می‌شود، اگر این اتفاق نیفتد، باز هم تورم افزایش می‌یابد و باز از قدرت خرید مردم کاسته می‌شود. این پارادوکس را چگونه می‌خواهید رفع کنید؟

میرحسین موسوی پاسخ داد: کشور ما دارای عدم تعادل‌های فراوانی است. کار سیاست‌گذاری باید نظام‌وار پیش رود. تصمیماتی که یک‌جانبه اتخاذ می‌شود مثل اینکه کنترل نقدینگی، راهگشای تمامی مسائل خواهد بود، چاره‌ساز حل مسائل نیست. وقتی ما سعی در جلوگیری از رشد نقدینگی داریم، علاوه‌بر ضرورت توجه به اقدامات نقض‌کننده آن که همزمان اجرا می‌شود باید بخش‌هایی را که از قبل این سیاست آسیب می‌بیند، مورد توجه قرار دهیم و راه‌هایی برای حل مشکلات‌شان پیش‌روی آنها قرار دهیم.

وی افزود: در صورت توجه جدی به مسائل تولیدی و بخش مسکن، می‌توانستیم مفرهایی را باز بگذاریم، تا ضمن اینکه از رشد نقدینگی به حد قابل‌قبولی جلوگیری کنیم از رکود صددرصدی بخش مسکن هم جلوگیری کنیم. الان در سطح شهر، به طور وسیعی خانه‌های نیمه‌تمام مشاهده می‌شود که از این موضوع هم سرمایه‌گذار آن طرح ضرر می‌کند، هم تعداد زیادی کارگر در آن مسکن بیکار شده‌اند و علاوه‌بر اینها، کارگران و سرمایه‌گذاران صنایع تامین‌کننده مصالح موردنیاز ساختمان هم زیان دیده‌اند. باید در کنار تورم، اشتغال را هم دید که اهمیت آن کمتر از بحث تورم نیست.

لزوم حمایت جدی از بازار سرمایه

موسوی درباره سوالی پیرامون برنامه دولت احتمالی‌اش برای حمایت از بازار سرمایه گفت: اهمیت بازار سرمایه در کشور قطعا کمتر از اهمیت بازار پول نیست و اعتقاد داریم برای رسیدن به بالندگی اقتصادی و توسعه پایدار، یکی از الزامات موجود، گسترش و تقویت بازار سرمایه است. بورس و بازار سرمایه در صورت جذب بیشتر مردم به سمت خود، می‌توانند یکی از مکانیسم‌های مهم در راستای تقویت ثروت ملی باشند. حمایت از بازار سرمایه در همه کشورهای دنیا یکی از حساس‌ترین وظایف دولت‌ها به شمار می‌رود، اما متاسفانه در حال حاضر حمایت‌های همه‌جانبه از سهامداران خرد بازار صورت نمی‌گیرد و مردمی که سرمایه‌های خرد خود را در این بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند، همواره به دلیل برخی تبانی‌ها در انجام معاملات چرخشی و صوری، سود کمتری نسبت به آنها برده‌اند.

وی ادامه داد: بی‌تردید حمایت از بازار سرمایه و حمایت از حقوق سهامداران خرد، اقدامات تشویقی برای حضور فعال‌تر شرکت‌ها در بازار سرمایه و عرضه سهام خرد در بورس، جلوگیری از برخی تبانی‌ها و تاکیدبر جریان شفاف اطلاعات در بازار سرمایه باید با جدیت مدنظر قرار گیرد. قطعا فعال‌تر شدن بازار سرمایه و گسترش آن در شفافیت اقتصاد ملی و توزیع مناسب درآمد سهم بسزایی خواهد داشت.

میرحسین موسوی در پاسخ به این سوال که آیا برنامه‌ای برای اصلاح قانون کار دارید یا خیر، گفت: در یک جامعه صنعتی، توجه به نیروی کار و تولید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تنظیم روابط کار به نحوی که در آ‌ن به منافع عوامل تولید توجه شود از برنامه‌های دولت‌ها است که قانون کار می‌تواند مبین برنامه‌های دولت در دفاع از تولید و نیروی کار باشد.

باید در قانون کار بازنگری شود

موسوی با اشاره به اینکه «قانون کار جمهوری اسلامی ایران که قریب به دو دهه پیش در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب نهایی رسید، در اجرا با فراز و نشیب‌های فراوانی مواجه شده است و اغلب، نظرات متفاوتی در مورد این قانون از سوی محافل کارگری، کارفرمایی و علمی ابراز می‌شود» تصریح کرد: لازم است نمایندگان واقعی کارگران و کارفرمایان در کنار دولت براساس اصل سه‌جانبه‌گرایی یک بار دیگر در فضایی کارشناسی، قانون کار را به بوته نقد و نظر بسپارند، اما آنچه که بایستی در این بازنگری مورد توجه قرار گیرد، در کنار توجه به مساله مهم بهره‌وری، رعایت مجموعه حداقل استانداردهای حقوق کارگران و کارفرمایان متناسب با سطح توسعه‌یافتگی و اقتصادی کشور در چارچوب مقاوله‌نامه‌های حقوق بنیادین کار باشد؛ به نحوی که طرفین بتوانند از حقوق قانونی خود آگاه و برخوردار شوند. به عبارت دیگر، هرگونه رویکرد ناظر بر اصلاح و تصحیح قوانین و مقررات کار بایستی تامین‌کننده حقوق طرفین رابطه کار باشد. متاسفانه به علت عدم اجرای اهداف مندرج در قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی بسیاری از سیاست‌های حمایتی که به عنوان کالای عمومی متوجه دولت است، بعضا به کارفرمایان انتقال داده شده است که عملا مغایر با اصول سیاست‌های تنظیم روابط کار و حمایت از تولید است.

مناظره فایننشال تایمز با میرحسین موسوی

دنیای اقتصاد - میرحسین موسوی، روز یکشنبه در گفت‌وگو با نشریه آمریکایی «فایننشال تایمز» به بیان و تشریح دیدگاه‌های خود در مورد مسائل مختلف پرداخت. به گزارش پایگاه خبری «کلمه» به نقل از فایننشال تایمز نخست‌وزیر ایران در سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹ که اصلی‌ترین نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای جانشینی محمود احمدی‌نژاد است، در تاریخ ۱۲ آوریل در فرهنگسرای هنر مصاحبه‌ای با این نشریه انجام داده است. این مصاحبه ۱۸ دقیقه‌ای که توسط پایگاه خبری «آفتاب» ترجمه شده، به این شرح است:

* اخیرا گفته‌اید در صورت انتخاب به دنبال تشنج‌زدایی با غرب خواهید بود. چطور می‌توانید بدون مصالحه بر سر برنامه هسته‌ای این رویکرد را با آمریکا داشته باشید؟

من تشنج‌زدایی را اصلی برای ساختن اعتماد بین ایران و سایر کشورها می‌دانم. به نظرم گفتمان اخیر بر سر تفاوت میان فن‌آوری هسته‌ای و سلاح‌های هسته‌ای مورد خوبی است. هر قدر روی این تفاوت بیشتر تاکید شود، احتمال تشنج‌زدایی بیشتر خواهد شد.

* آیا اگر رییس‌جمهور شوید، ایران برنامه غنی‌سازی اورانیوم را به حالت تعلیق درخواهد آورد؟

نه، هیچ کس در ایران تعلیق را نمی‌پذیرد.

* شما هم نمی‌پذیرید؟

نه. مشکل این جا است که ما تجربه بدی از تعلیق داریم. این کار اولین بار در سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ انجام شد و قرار بود در آن هنگام بر سر مسائل بحث شود و سوء ظن‌ها از بین برود، اما تعلیق در عوض ابزاری برای محروم کردن ایران از دسترسی به فن‌آوری هسته‌ای شد؛ این خاطره بدی است.

* پس چطور تنش‌ها را از بین می‌برید؟

پیشرفت در فن‌آوری هسته‌ای و استفاده صلح‌آمیز از آن حق تمام کشورها و ملت‌ها است. این چیزی است که ما با مصائب فراوان با تلاش‌های خودمان به آن رسیدیم. باید ببینیم چه راه‌حل‌هایی وجود دارد. به عبارت دیگر، چه تضمین‌هایی می‌توان برای تبدیل نشدن این برنامه به تولید سلاح‌های هسته‌ای ارائه کرد.

* چه راه‌حل‌هایی؟

این‌ها را می‌توان در مذاکرات فنی به دست آورد.

* یک رییس‌جمهور چطور می‌تواند در تصمیم‌های هسته‌ای تاثیرگذار باشد؛ در حالی که آخرین حرف را در این زمینه آیت‌ا... سید علی خامنه‌ای رهبر عالی انقلاب می‌زند؟

تصمیم بر سر فن‌آوری هسته‌ای قطعا باید بر مبنای اجماع ملی باشد. روشن است که نقش رهبر معظم انقلاب هم بسیار تعیین‌کننده است.

* تا حالا هیچ راه حلی پیدا نشده. ریاست جمهوری شما چه‌طور به پیدا کردن راه حل کمک خواهد کرد؟

این مساله تنها به ما وابسته نیست، بلکه به گفتمان آمریکایی‌ها و مسائلی که آنها دنبال می‌کنند، هم بستگی دارد. هر قدر آنها واقع‌گرایانه‌تر به مسائل نگاه کنند و حق ایران را در این زمینه بیشتر به رسمیت بشناسند، روشن است که شرایط برای یافتن راه حل‌ها مساعدتر خواهد شد.

* روابط شما با آیت‌ا... خامنه‌ای در گذشته پر از تنش بوده. آیا فکر می‌کنید این تنش در صورت انتخاب مجدد شما ادامه خواهد داشت؟ آیا می‌توانید به ما بگویید در جلسه هفته قبل بین شما چه گذشت؟

در زمان نخست‌وزیری من (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹) تنش وجود داشت؛ اما به دلیل مشکلات ساختاری قدرت بود. این مشکلات با بازبینی قانون اساسی در سال ۱۹۸۹ برطرف شد. حالا مدیریت رهبر معظم به عنوان ولی فقیه در کشور ما و روابطش با سایر ارگان‌ها و نهادها، از جمله سازمان‌های دولتی کاملا روشن است. بدیهی است چشم‌انداز همکاری برای پیشرفت کشور بسیار خوب است.

* جلسه هفته گذشته شما با او چطور بود؟

بسیار مثبت بود.

* آیا مشکلی با کاندیداتوری شما داشت؟

نه، هیچ مشکلی. ایشان موضعی بی‌طرفانه در انتخابات آتی دارد. ایشان در سخنرانی‌اش در مشهد به این موضوع اشاره کرد و در دیدار با من هم آن را تکرار نمود. ما رابطه زیادی با هم داریم و بر سر مسائل گوناگون بحث می‌کنیم. جلسه اخیر هم بسیار خوب و مثبت بود.

* آیا آیت‌ا... خامنه‌ای پیشنهاد مشخصی داشت؟

نه، ما تنها درباره مشکلات کشور بحث کردیم.

* آیا در برخی زمینه‌ها با او تفاوت‌هایی اساسی دارید؟

نه.

* آیا دلیل اصلی این که در ۲۰ سال گذشته در صحنه سیاسی کشور حضور نداشتید، تفاوت‌های شما با ایشان در گذشته بود؟

نه. من اعتقاد داشتم جمهوری اسلامی وضعیتی باثبات دارد و سیاستمداران متفاوت می‌توانند بیایند و بروند. دغدغه‌ای درباره این که چه کسی رییس‌جمهور باشد، نداشتم. همچنین به فرهنگ علاقه‌مند بودم و به همین دلیل به سمت فعالیت‌های فرهنگی رفتم. البته در این دوره مشاور مقامات ارشد کشور بودم. همچنین عضو شورای انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بوده‌ام. لازمه داشتن این پست‌ها این بود که مسائل سیاسی و اجرایی را دنبال کنم. این ربطی به مشکلات در دوران جنگ ندارد. آیت‌ا... اکبر هاشمی رفسنجانی کاندیدایی بسیار قدرتمند و قوی بود. بعد آقای محمد خاتمی آمد؛ اما فکر کردم که بهتر است در این دوره به میدان بیایم.

* آیا آقای احمدی‌نژاد را خطری برای ایران و نظام سیاسی جمهوری اسلامی می‌دانید؟

آقای احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ماست و به همین دلیل به او احترام می‌گذارم. انتقاداتی درباره نظرات و رفتار ایشان وجود دارد. این در کشورهایی مثل ما، که در آنها آزادی وجود دارد، طبیعی است. من خود آقای احمدی‌نژاد را خطر نمی‌بینم.

* پس چه خطری را مشاهده کردید؟

به نظر من کشور می‌تواند بهتر اداره شود و سیاست‌های مالی، اقتصادی، فرهنگی و خارجی موثرتری می‌توان به کار برد. در سیاست خارجی می‌توانیم رابطه بهتری با دنیا داشته باشیم و این می‌تواند برای توسعه کشور ما بسیار مهم باشد.

* بسیاری از منتقدان آقای احمدی‌نژاد اعتقاد دارند اگر او مجددا انتخاب شود، کشور به بحران خواهد رفت. آیا شما موافقید؟

نمی‌خواهم این را بگویم و دوست ندارم از کلمات خشن استفاده کنم.

* فکر می‌کنید اگر انتخاب شوید مورد حمایت آیت‌ا... خامنه‌ای خواهید بود؟

کاملا طبیعی است که رهبر معظم انقلاب هر دولتی را که با حمایت رای مردم بر سر کار بیاید، حمایت خواهد کرد. این حمایت می‌تواند در صورتی که سیاست‌های دولت نزدیک به نظرات رهبر معظم باشد، بیشتر هم شود.

* آیا سعی خواهید کرد سیاست‌هایتان را نزدیک به نظرات رهبر معظم انتخاب کنید؟

بله. کشور هر قدر در سیاست‌های بنیادی بیشتر به سمت اجماع حرکت کند، بهتر اداره خواهد شد؛ اما باید در نظر داشته باشید که یکی از مهم‌ترین مسوولیت‌های رهبر تصویب و ابلاغ سیاست‌های کلانی است که ابتدا در مجمع تشخیص مصلحت نظام بر سر آنها بحث شده و سپس ایشان بر آنها صحه گذاشته‌اند و به سازمان‌ها اعلام کرده‌اند. تعهد دولت به این سیاست‌های عمومی می‌تواند بهترین روابط را بین دولت و رهبر برقرار کند.

* برای مدتی از صحنه سیاسی کشور دور بودید و جوانان ایران شاید شما را نشناسند، چرا آنها به شما رای خواهند داد؟

جوانان به روشنی حق دارند به هر فردی که می‌خواهند رای دهند. من تا روز انتخابات سیاست‌های خودم را در زمینه مسائلی مانند فرهنگ با دقت شرح خواهم داد و درباره دغدغه‌های آنها مثل مسکن، اشتغال و ازدواج سخن خواهم گفت. اگر جوانان فکر کنند این سیاست‌ها پاسخگوی نیازهایشان است، طبیعی است که به من رای خواهند داد و اگر هم نه که به من رای نمی‌دهند.

* آیا رویکرد خاصی برای این دارید که جوانان را متقاعد سازید که نامزد مطلوب آنها هستید؟

به نظرم باید به جوانان اعتماد کرد. من بدبینی بعضی سیاست‌مداران نسبت به آنها را ندارم. بعضی تغییرات جزئی در ظاهر جوانان نباید باعث شود فکر کنیم آنها هویتی ضد ملی پیدا کرده‌اند. فکر نمی‌کنم آنها ظاهرشان را چنان تغییر داده باشند که نتوانیم آنها را بشناسیم. فکر می‌کنم جوانان ما خیلی خوب و خلاق هستند و حقیقتا انسان‌های محجوبی هستند که به گذشته و فرهنگ غنی‌شان می‌بالند.

* چطور آرایشان را جذب می‌کنید؟

سعی خواهم کرد در این یک ماه باقی مانده بر سر این مسائل با آنها بحث کنم و فکر می‌کنم آنها سیگنال‌هایی را که به سمتشان می‌فرستم، با نگاهی مثبت دریافت می‌کنند.

* جامعه تجاری ایران هنوز به یاد دارند که در دهه ۸۰ میلادی قصد داشتید ساختمان اتاق بازرگانی را با بولدوزر خراب کنید تا به آوارگان جنگ پناهگاه بدهید. این باعث می‌شود مردم نگران سیاست‌های اقتصادی شما باشند.

ساختمانی را که می‌گویید یادم نیست. البته ما رابطه خوبی با اتاق بازرگانی نداشتیم و این به روال انتخابات در اتاق و سیاست‌های مربوط به جنگ می‌شد؛ ولی ما ساختمان را خراب نکردیم. طبیعی است که در پایان جنگ، دیگر دلیلی برای این رویارویی‌ها وجود نداشت. من اعتقاد به حضور قدرتمند بخش خصوصی، به ویژه در بخش تولید دارم. همچنین به نظر من باید بهترین استفاده‌ها را از امتیازات نسبی ایران در تجارت انجام داد. به نظر من آنهایی که به فکر کشور و اقتصاد هستند، از جمله اتاق بازرگانی، از این رویکرد استقبال خواهند کرد و رابطه خوبی با دولت برقرار خواهند نمود.

* پس انتظار ندارید با جامعه تجاری دچار تنش شوید؟

نه. برای رفع مشکل بیکاری احتیاج به بخش خصوصی داریم. تلاش برای حل این مسائل با سرمایه‌گذاری‌های دولتی، آینده روشنی نخواهد داشت.

* برنامه اقتصادی شما چیست؟

به نظر من فرصت‌های متعددی در کشور ما وجود دارد. نقش دولت می‌تواند راهنمایی به سمت اقتصاد ملی قدرتمند باشد. ما بیش از حد اجازه واردات داده‌ایم. در این سیاست باید تجدید نظر کرد. باید گام‌های بزرگ‌تری برای حمایت از اقتصاد ملی‌مان برداریم.

* آیا قصد محدود کردن واردات را دارید؟

به نظر من نمی‌توان یک نسخه واحد تجویز کرد. باید ببینیم چه بخش‌هایی باید در چه بازه‌ای از زمان محدود شوند. باید به تدریج بخش‌هایی را که در آنها امتیازات نسبی داریم، فعال‌تر سازیم.

* یک مثال می‌زنید؟

بسیاری از کارخانه‌ها هستند که ۵۰ تا ۶۰ سال پیش ساخته شده‌اند و ظرفیت بالایی دارند و عالی کار کرده‌اند؛ اما آنها نمی‌توانند با محصولات خارجی رقابت کنند؛ چون این محصولات به روش‌های مختلفی وارد کشور می‌شود. آنها خودشان هم واردکننده شده‌اند. باید این روند را متوقف کرد. این را در بخش‌های مختلفی می‌توانید ببینید.

* با یارانه‌ها چه خواهید کرد؟

یارانه‌ها باید هدفمند شوند. اصل دادن یارانه‌ها تا حدی قابل قبول است؛ اما باید هدفمند شوند و روشن شود چرا داریم یارانه می‌دهیم. یارانه‌ها باید در خدمت اقتصاد ملی قدرتمند باشند، به حفاظت از منابع کمک کنند و طبقات پایین جامعه را حمایت نمایند. هدفمند کردن یارانه‌ها باید به تدریج انجام شود؛ به دلیل ساختار اقتصادی ما و یارانه‌های زیادی که برای کالاهای اصلی متفاوت می‌دهیم، هر توقف ناگهانی پرداخت یارانه‌ها شوک وارد خواهد کرد.

* منظور شما از هدفمند ساختن «تدریجی» یارانه‌ها چیست و چه زمانی را برای انجام این کار در نظر دارید؟ ده سال؟

شاید بتوانیم این را در دو برنامه پنج‌ساله به طور کامل پیاده‌سازی کنیم. مهم‌ترین بخش، یارانه انرژی است و باید به تدریج روی آن کار کنیم.

* سیاست‌های اقتصادی خود را چطور اولویت‌بندی می‌کنید؟ سه اولویت اصلی خود را نام ببرید.

باید مرتبا روی تورم، بیکاری و بهبود تجارت کار کنیم.

* چطور محیط تجاری را بهبود خواهید بخشید؟

با آسان کردن صدور مجوز برای شرکت‌های جدید. این روال‌ها در حال حاضر در کشور ما بسیار کند هستند. ما مشکلات زیادی در این زمینه نسبت به سایر کشورها داریم.

* تورم را چگونه مهار می‌کنید؟

از طریق سیاست‌های پولی، فعال کردن بخش خصوصی و افزایش تولید و مهم‌تر از هر چیز دیگری، ثبات و استمرار در تصمیم‌های اقتصادی.