نیویورک تایمز: پافشاری برای تعلیق غنی‌سازی کنار گذاشته می‌شود. همزمان با تدوین بسته پیشنهادی تازه غرب صورت گرفت

عقب‌نشینی آمریکا از پیش‌شرط‌ های خود

استقبال آمریکا از آمادگی ایران برای مذاکره با ۱+۵

دنیای‌اقتصاد- دولت آمریکا از اعلام آمادگی ایران برای گفت‌و‌گو با اعضای گروه ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه به علاوه آلمان) استقبال کرده است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همزمان با اعلام این خبر، به طور تلویحی موضوع این مذاکرات را نیز بیان کرده است. او با یادآوری بسته اقتصادی-امنیتی پیشنهادی گروه ۱+۵ به ایران در قبال تعلیق غنی‌سازی اورانیوم پیشاپیش تلاش کرده است تا تهران را به تعلیق غنی‌سازی تشویق کند. این در حالی است که منابع داخلی دولت باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا از تدوین بسته پیشنهادی تازه‌ای توسط گروه ۱+۵ خبر می‌دهند. بسته‌ای که تعلیق بی‌درنگ غنی‌سازی اورانیوم را پیگیری نمی‌کند، اما در تلاش است تا گام به گام اعتماد تهران را برای تعلیق جلب کند. از این رو، برخی تحلیل‌گران بر این باورند که در مرحله کنونی اعضای ۱+۵ پذیرفته‌اند که ایران به هیچ وجه تعلیق غنی‌سازی را نمی‌پذیرد و به همین دلیل تلاش دارند تا با عدم طرح فوری این خواسته غرب ایران را به همکاری با غرب ترغیب کنند.

به گزارش ایسنا، رابرت وود، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد: از این واقعیت که آنها به انجام گفت‌وگو تمایل دارند، استقبال می‌کنیم.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی یادآوری کرد که ۱+۵ به ایران «چیزی را که ما فکر می‌کنیم بسته خوبی از مشوق‌ها است» پیشنهاد کرده است.

وود گفت: ما می‌خواهیم درباره این مساله با ایران گفت‌وگو شود. این مساله مهمی برای جامعه جهانی است و ایران باید به جامعه جهانی نشان دهد که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است. وی ادامه داد: در حال حاضر جامعه بین‌المللی در این باره بسیار تردید دارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: ما ایران را ترغیب می‌کنیم که پیش آید و به جامعه بین‌المللی همه تضمین‌هایی را که لازم دارد تا متقاعد شود ایران برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز دنبال می کند، ارائه کند. این در حالی است که نیویورک‌تایمز به نقل از مقامات دخیل در مذاکرات گزارش داده است که دولت باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا و متحدان اروپایی‌اش در حال آماده کردن پیشنهادهایی هستند که با کنار گذاشتن پافشاری همیشگی آمریکا مبنی بر اینکه تهران در فازهای اولیه مذاکرات درباره برنامه‌های هسته‌ای‌اش به سرعت تاسیسات هسته‌ای خود را تعطیل کند، استراتژی این کشورها را در برابر ایران تغییر می‌دهد. روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز در ادامه این گزارش نوشته است: این پیشنهادها که در نشست‌های محرمانه با مقامات اروپایی درباره استراتژی‌شان رد و بدل شد از تهران می‌خواهد به تدریج برنامه هسته‌ای خود را در برابر بازرسی‌های گسترده باز بگذارد؛ اما این پیشنهادها علاوه بر آن به ایران اجازه می‌دهد در طول مذاکرات تا مدتی به غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد. این نشان‌دهنده فاصله گرفتن شدید از رویکردی است که دولت جورج ‌بوش، رییس‌جمهور سابق آمریکا اتخاذ کرده بود و بر اساس آن از ایران می‌خواست حداقل به مدتی کوتاه فعالیت‌های غنی‌سازی خود را متوقف کند تا مذاکرات بتواند آغاز شود.

این گزارش افزوده است: پیشنهادهایی که تحت بررسی قرار دارند تا حدودی از قول باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا در طول مبارزات انتخاباتی‌اش درباره آغاز مذاکرات «بدون پیش‌شرط» با ایران فراتر می‌رود. مقاماتی که در جریان این مذاکرات قرار داشتند، گفتند که این پیشنهادها طوری تنظیم شده‌اند که ایران را داخل مذاکرات هسته‌ای که تاکنون از آن اجتناب کرده است، بکشانند. بازنگری سیاست آمریکا در قبال ایران که اوباما پس از رسیدن به سمت خود دستور انجام آن را داد، هنوز ادامه دارد و به گفته مشاوران وی هنوز مشخص نیست اوباما تا چه زمانی و با چه سرعتی به ایران اجازه دهد، تولید سوخت خود را ادامه دهد؛ اما مقامات اروپایی گفتند که این توافق عمومی وجود دارد که ایران تعطیلی فوری تاسیسات هسته‌ای خود را که دولت بوش خواستار آن شده بود، نخواهد پذیرفت. یک مقام عالی‌رتبه اروپایی که در نشست‌های این کشورها با دولت اوباما حضور داشته است، گفت: ما همگی به این توافق رسیده‌ایم که این مساله کارآمد نخواهد بود و ایرانی‌ها آن را قبول نخواهند کرد. بنابراین قصد داریم با گام‌هایی موقتی پیش‌رویم تا اندکی اعتمادسازی کنیم.

مقامات دولتی از اظهارنظر درباره جزئیات تصمیمات محرمانه‌شان خودداری کردند، اما گفتند که هر گونه سیاست جدید دولت آمریکا در نهایت همان طور که در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل ذکر شده است، از دولت ایران می‌خواهد که غنی‌سازی را متوقف کند.

یکی از مقامات عالی‌رتبه دولتی گفت: هدف ما همچنان همان «تعلیق غنی‌سازی اورانیوم» است که در قطعنامه‌های سازمان ملل آمده است.

یک مقام دیگر هشدار داد که «ما هنوز در مرحله شور و مشورت هستیم» و گفت که مناظرات همچنان درباره شروط پیشنهاد اولیه به ایران ادامه دارد. این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: در صورتی که آمریکا و متحدانش به ایران اجازه دهند تا چندین ماه یا بیشتر به غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد، این رویکرد مطمئنا با اعتراض‌هایی از سوی محافظه‌کاران آمریکا و دولت جدید اسرائیل به رهبری بنیامین نیانتاهو نخست‌وزیر اسرائیل روبه‌رو خواهد شد. در صورتی که اوباما رویکرد جدید مذاکراتی را اتخاذ کند، آمریکا و متحدان اروپایی‌اش از جلسات جدید مذاکراتی با ایران برای پیشبرد گام‌های موقتی به سوی تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای‌اش استفاده خواهند کرد که این امر با دادن اجازه به بازرسان بین‌المللی برای ورود به سایت‌هایی که به مدت چندین سال از ورود به آن منع شده بودند، آغاز خواهد شد.

محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که بازرسانش بخشی حیاتی از این استراتژی خواهند بود، هفته گذشته در گفت‌وگویی گفته بود: دولت اوباما درباره جزئیات یک استراتژی جدید با وی مشورت نکرده است، اما در عین حال از رویکردی که دولت بوش اتخاذ کرده بود، به شدت انتقاد کرد. البرادعی افزوده بود: رویکرد مسخره‌ای بود. آنها فکر می‌کردند که اگر به اندازه کافی تهدید کنند و به روی میز بکوبند و (دیک) چنی (معاون بوش) را مجبور کنند همانند شخصیت اصلی منفی فیلم‌های جنگ ستارگان عمل کند، ایران فعالیت‌های خود را متوقف خواهد کرد. اگر هدف این بود که مطمئن شوند ایران دانش و قابلیت لازم برای تولید سوخت هسته‌ای را نخواهد داشت، این سیاست یک شکست کامل بود.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود: اکنون دولت اوباما چاره‌ای ندارد جز اینکه این واقعیت را که ایران «۵۵۰۰ سانتریفیوژ ساخته است» بپذیرد. البرادعی که همواره خواستار این بوده است که اجازه دهند تحت بازرسی‌های دقیق، به ایران قابلیت محدود غنی‌سازی سوخت هسته‌ای داده شود، افزوده بود: باید رویکردی را تنظیم کرد که غرور ایران را نیز در نظر بگیرد.

در ادامه گزارش نیویورک‌تایمز آمده است: یک سال پیش مقامات اسرائیلی به طور پنهانی از دولت بوش خواستند بمب‌های پناهگاه‌شکن و نیز اجازه عبور از حریم هوایی عراق را برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران در اختیار آنها قرار دهد.

یک مقام دولت اوباما در همین رابطه گفت: «آنها این درخواست را دوباره مطرح نکرده‌اند» اما «ما فکر نمی‌کنیم تهدیدات آنها تو خالی باشد».

وی افزود: با صراحت می‌گویم، آنچه برای ما بیشترین اهمیت را دارد، داشتن آزادی واقعی برای انجام نظارت‌ها و بازرسی‌ها است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تعداد بازرسان کمی اکنون در نطنز رفت و آمد دارند، گفت: ما می‌دانیم چه اتفاقی در نطنز در حال وقوع است. این بقیه نقاط ایران است که نگران آن هستیم. این در حالی است که متیو بان، یک کارشناس هسته‌ای در مرکز بلفر در دانشگاه هاروارد روز دوشنبه در مصاحبه‌ای گفت: بخش دشوار این مذاکرات این است که چطور همه متقاعد شوند که هیچ گونه سایت‌های پنهانی (در ایران) وجود ندارد.