بازتاب جهانی اعلام پیشرفت‌های هسته‌ای ایران

عکس: خبرگزاری فارس ، حسین سلمان زاده

دعوت ۱+۵ از ایران برای مذاکرات هسته‌ای

استقبال احمدی نژاد از گفت و گو با غرب. گروه ۱+۵ پس از یک نشست اعلام کردند

دعوت دوباره از ایران برای مذاکرات هسته‌ای

هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا: پیشرفت هسته‌ای ایران را مانعی در برابر تلاش واشنگتن برای برقراری رابطه با تهران نمی‌دانیم.

دنیای اقتصاد- دعوت اعضای گروه ۱+۵ از ایران برای شرکت در نشست‌های آتی این گروه از یک سو و از سوی دیگر پیوستن و شرکت فعال آمریکا در نشست‌های یاد شده واکنش‌های مثبت کشورهای چین، روسیه، بان کی مون دبیرکل سازمان ملل و حتی رژیم اسرائیل را برانگیخته است.

نمایندگان کشورهای انگلیس، فرانسه، چین، روسیه، آمریکا به‌علاوه آلمان با انتشار بیانیه‌ای از خاویر سولانا، نماینده تام‌الاختیار و رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی درخواست کرده‌اند تا ایران را به نشست‌های آتی این گروه که درباره پرونده هسته‌ای ایران مذاکره می‌کنند، دعوت کند. اواخر تیرماه سال ۱۳۸۷ برای نخستین بار سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به نشست ژنو گروه ۱+۵ دعوت شد. در این نشست که در دوران جورج بوش، رییس‌جمهور سابق آمریکا برگزار شد، ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا به عنوان نماینده این کشور برای نخستین‌بار در نشست ۱+۵ حضور یافت. نشست ژنو اما به نتیجه‌ای نرسید و ادامه این‌گونه نشست‌ها در کوران انتخابات آمریکا، بحران اقتصاد جهانی و بحران قفقاز فراموش شد. پیش از نشست ژنو، ایران و ۱+۵ بسته‌های پیشنهادی خود را در تهران مبادله کرده بودند و قرار بود در نشست یاد شده دستور جلسه یا جلسات مربوط به بررسی این دو بسته پیشنهادی بررسی شود که چنین نشد؛ اما اینک به نظر می‌رسد که ۱+۵ با درخواست از ایران به درخواست جلیلی که در نشست ژنو بیان کرد، جامه عمل پوشانده است. جلیلی در ژنو گفته بود: گروه ۱+۵ برای حل مشکلات در مذاکرات باید به سمت ۱+۶ حرکت کند؛ نه مذاکرات هفت منهای یک.

به گزارش ایسنا، آمریکا، فرانسه، روسیه، چین، آلمان و انگلیس روز چهارشنبه در بیانیه‌ای تصریح کردند که قصد دارند از خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا بخواهند تهران را به مذاکرات درباره برنامه هسته‌‌ای‌اش دعوت کند تا «یک‌ راه حل دیپلماتیک برای این مساله حساس» پیدا شود. گروه ۱+۵ پس از نشست دیپلمات‌های عالی‌رتبه‌اش در لندن در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما قویا از ایران می‌خواهیم از این فرصت استفاده کرده و به طور جدی بر مبنای احترام متقابل با ما تعامل داشته باشد. ما بر اتحاد اهداف خود و قاطعیت جمعی خود برای استفاده از دیپلماسی مستقیم به منظور رفع نگرانی‌های مشترکمان درباره برنامه هسته‌ای ایران تاکید می‌کنیم.

بر این اساس، یک مقام حاضر در دفتر سولانا گفته است که برای ترتیب دادن یک ملاقات با ایران تماس گرفته خواهد شد.

یک دیپلمات غربی نیز اظهار کرده است که انتظار می‌رود گفت‌وگو با ایران در چند هفته آینده انجام گیرد. او افزوده است: پیشنهاد «تعلیق در ازای تعلیق» که در آن ایران را در ازای تعلیق تحریم‌های شورای امنیت توسعه برنامه هسته‌‌ای‌اش را به حالت تعلیق درمی‌آورد، همچنان روی میز قرار دارد.

بیانیه ۱+۵ نسبت به قبل؛ یعنی زمانی که مقامات غربی اغلب ایران را به تشدید تحریم‌ها تهدید می‌کردند یا اقدام نظامی علیه تهران را منتفی نمی‌دانستند، لحن آشتی‌جویانه‌تری داشت.

اوباما ماه گذشته «سرآغاز جدیدی» را در تعامل دیپلماتیک با ایران پیشنهاد داد.

تاکنون سیاست آمریکا بر این اساس بود که واشنگتن تا زمانی که تهران فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف نکند با تهران هیچ‌گونه گفت‌وگویی نخواهد داشت. در بیانیه‌ ۱+۵ آمده است که سایر کشورهای عضو این گروه که به E۳+E۳ (سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان به‌علاوه آمریکا، چین و روسیه) معروف است از خط ‌مشی جدید آمریکا در قبال ایران و تصمیم واشنگتن برای شرکت کامل در روند ۱+۵ و پیوستن به هرگونه نشستی در آینده درباره ایران استقبال می‌کنند.

گروه ۱+۵ در بیانیه خود اعلام کرده است که مصمم است نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران را از طریق «دیپلماسی مستقیم» که هماهنگ با بسته مشوق‌های مالی و دیپلماتیکی که سال گذشته در تلاش برای متقاعد کردن تهران به تعلیق غنی‌سازی به ایران پیشنهاد شد است، رفع کند.

کشورهای عضو ۱+۵ همچنین بار دیگر بر استراتژی دوسویه خود که تشدید تحریم‌ها را با مشوق‌های اقتصادی و سیاسی ادغام می‌کند، تاکید کرده‌اند.به گزارش خبرگزاری فرانسه، ۱+۵ در بخش دیگری از بیانیه‌اش آورده است: ما بار دیگر حق ایران را برای داشتن یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی به رسمیت می‌شناسیم، اما این مساله تهران را موظف می‌کند که اعتماد به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود را بر اساس قطعنامه‌های ذی‌ربط شورای امنیت سازمان ملل احیا کند. در همین حال هیلاری کلینتون وزیر امورخارجه آمریکا در کنفرانسی خبری درباره مراسم جشن ملی فناوری هسته‌ای ایران گفت که کشورش این اخبار را مانعی در مقابل تلاش واشنگتن برای برقراری رابطه با تهران نمی‌داند.

ایلنا به نقل از بی‌بی‌سی گزارش داد که وزیر خارجه آمریکا در جریان کنفرانسی خبری درباره مراسم جشن ملی فناوری هسته‌ای ایران گفت: «با در نظر گرفتن مجموعه مواردی که انتظار داریم ایرانی‌ها در ارتباط با برنامه هسته‌ای به آن بپردازند، از این بیانیه دولت ایران هیچ معنی خاصی دریافت نمی‌کنیم.» وی در عین حال مدعی شد: «نمی‌دانیم درباره برنامه هسته‌ای ایران باید چه چیزی را باور کنیم؛ طی سال‌های اخیر ارزیابی‌ها و ادعاهای متعددی در این‌باره شنیده‌ایم.»

وزیر خارجه آمریکا همچنین گفت: «چنانچه ایرانی‌ها با جامعه بین‌المللی همکاری کنند و به تعهدات و انتظاراتی که از آنها می‌رود، متعهد بمانند، به سود آنها است و ما بر این مساله اصرار داریم.»

دولت آمریکا اما در نخستین واکنش نسبت به درخواست گروه ۱+۵ برای حضور ایران در این نشست‌ها از طریق «رابرت وود»، سخنگوی وزارت خارجه خود اعلام کرده است: «می‌خواهیم با ایران رابطه برقرار کنیم. این مساله را به‌وضوح اعلام کرده‌ایم و منتظر پاسخ ایران در این رابطه هستیم.»

وی افزوده است: «مسائل زیادی بین ما وجود دارد و مایل هستیم پیشرفت‌های عمده و مثبتی درباره این موارد حاصل شود. اکنون نوبت ایران است که درباره برقراری رابطه با ما تصمیم بگیرد.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین پیش از برگزاری نشست لندن گفته بود: اگرچه آمریکا به روند ۱ + ۵ پایبند است، اما آنچه متفاوت است، این است که آمریکا از این به بعد به مباحثات ۱+۵ با ایران خواهد پیوست.

اگر ایران بپذیرد، ما امیدواریم این فرصتی برای تعامل جدی با ایران باشد که چگونه بن‌بست سال‌های اخیر را بشکنیم و با تعاون و همکاری تلاش کنیم نگرانی‌های بین‌المللی را درباره برنامه هسته‌ای این کشور برطرف سازیم.

حضور فعالانه آمریکا در نشست‌های آتی ۱+۵ مورد توجه سایر اعضای این گروه قرار گرفته است. دبیرکل سازمان ملل متحد نیز از تصمیم اخیر آمریکا برای مشارکت فعالانه در مذاکرات هسته‌ای ایران استقبال کرد. شین‌هوا گزارش داده است که «میشل ماناس»، سخنگوی «بان کی مون»، دبیرکل سازمان ملل متحد، درباره مشارکت آمریکا در مذاکرات هسته‌ای ایران گفت: «بان از این پیشرفت استقبال می‌کند و امیدوار است که این مساله با درنظر گرفتن قطعنامه‌های مربوط شورای امنیت سازمان ملل متحد، در سریع‌ترین زمان ممکن حل شود.»

وزیر امورخارجه روسیه نیز از اعلام آمادگی آمریکا برای حضور در این مذاکرات استقبال کرده است. سرگئی لاوروف در عین حال با تاکید بر نبود هیچ انحرافی در برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، کنار گذاشته شدن سپر دفاع موشکی آمریکا در مقابل حمایت نکردن از جمهوری اسلامی را غیرقابل قبول اعلام کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شین‌هوا، لاوروف در جمع خبرنگاران در مسکو گفت : هیچ ربطی بین برنامه هسته‌ای ایران و استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپای شرقی وجود ندارد.وی این دو موضوع را جدا دانست و گفت : سیاست خارجی روسیه مبتنی بر معامله چیزی در مقابل چیز دیگر نیست. چین نیز از توسعه مذاکرات ایران و آمریکا برای یافتن راه‌حلی مناسب و طولانی مدت درباره موضوع هسته‌ای کشورمان حمایت کرد.

به گزارش رویترز، جیانگ یو، سخنگوی وزارت امورخارجه چین در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: سیاست طولانی مدت پکن برای حل مناقشه هسته‌ای ایران و کره‌شمالی، استفاده از دیپلماسی است. ما از توسعه روابط ایران و آمریکا و همچنین هرگونه پیشنهاد برای حل کامل موضوع هسته‌ای تهران حمایت می‌کنیم. این مقام چینی از ایران و گروه ۱+۵ خواست با تداوم مذاکرات یک راه‌حل مناسب و طولانی مدت برای حل اختلافات بیابند. در این میان، واکنش مقامات رژیم اسرائیل نیز قابل توجه است، معاون نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی در گفت‌وگو با رادیو ارتش این رژیم، با اعتراف به اینکه پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در آینده به نقطه غیرقابل بازگشتی می‌رسد، گفته است که تل‌آویو مخالفتی با مذاکره تهران و واشنگتن ندارد.

به گزارش ایلنا به نقل از جرزالم‌پست «سیلوان شالوم»، معاون نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی دیروز در گفت‌وگو با رادیو ارتش این رژیم، با اعتراف به اینکه پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در آینده نزدیک به نقطه غیرقابل بازگشتی می‌رسد، گفت که تل‌آویو مخالفتی با مذاکره تهران و واشنگتن ندارد.

وی در عین‌حال مدعی شد که این مذاکرات تلاش برای «خرید زمان» است. شالوم با بیان اینکه اعمال تحریم علیه ایران را گزینه کارسازتری می‌داند، گفت: «باید برای مذاکرات چارچوب زمانی محدودی مشخص شود.»