نشست بزرگان در بهارستان

عکس: خبرگزاری فارس، ابراهیم نوروزی

هاشمی‌رفسنجانی: نیاز به وحدت فوری است.

مقامات ۳۰ سال نظام جمهوری اسلامی، گرد هم آمدند

وحدت ملی در بهارستان

هاشمی‌رفسنجانی: نیاز به وحدت، فوری است

دنیای اقتصاد- مرجان توحیدی: همایش

«۳۰ سال قانون‌گذاری و نظارت» به فرصتی تبدیل شد تا چهره‌های شاخص نظام، روسای ادوار مختلف مجلس به همراه رییس قوه قضائیه، هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی (دو رییس‌جمهور سابق) در بهارستان گرد هم آیند و دیداری تازه کنند تا طلیعه‌ها و نمود آنچه که این روزها دولت وحدت ملی نامیده می‌شود، بیشتر به چشم آید.

هرچند در این میان تنها صندلی خالی محمود احمدی‌نژاد (رییس‌جمهور فعلی) در ردیف جلوی صندلی‌های درنظر گرفته شده برای مدعوین طراز اول خودنمایی می‌کرد.

این درحالی بود که سایه برخی از دلخوری‌های سیاسی هم پیرامون همایش دیده می‌شد. چنانچه می‌شد عدم حضور کسانی چون بهزاد نبوی، محمدرضا خاتمی، محسن میردامادی، محسن آرمین و تعدادی دیگر از نمایندگان شاخص مجلس ششم را احساس کرد. اما با این وجود می‌شد همایش روز گذشته را اجتماعی کم‌نظیر از سران سابق و فعلی نظام جمهوری اسلامی نامید که این روزها کمتر با یکدیگر دیدار می‌کنند. به عنوان مثال حضور عزت‌ا... سحابی از اعضای نهضت آزادی و نماینده دور اول مجلس در کنار حبیب‌ا... عسگراولادی از اعضای شاخص و پرنفوذ حزب موتلفه معنای خاصی به همایش بخشیده بود. به هر حال ترکیب سیاسی یاد شده پس از آن جنبه عملی به خود گرفت که علی لاریجانی رییس فعلی مجلس به مناسبت روز مجلس عزم خود را جزم کرد تا به دلیل گذشت ۳۰سال از پیروزی انقلاب و آنچه که وی آن را تئوری «وحدت ملی» خوانده بود از روسای ادوار مختلف مجلس و نیز نمایندگان آنها دعوت کند تا در صحن علنی مجلس گردهم جمع شوند و به سخنرانی پنج شخصیت که تاکنون ریاست مجلس را در نظام جمهوری اسلامی برعهده داشته‌اند، گوش دهند. هرچند در کنار لاریجانی، هاشمی رفسنجانی، مهدی کروبی و حداد عادل که روسای هشت دوره مجلس محسوب می‌شدند، روسای قوه قضائیه یعنی سیدمحمود شاهرودی و محمد یزدی نیز به این همایش دعوت شده بودند. علاوه بر این که اعضای شورای نگهبان و دبیر آن یعنی احمد جنتی نیز در این همایش حضور داشتند و مهدوی‌کنی، دبیر کل جامعه روحانیت مبارز به همراه محمدی گلپایگانی، رییس دفتر مقام معظم رهبری، امامی کاشانی و دری نجف‌آبادی نیز دعوت لاریجانی را پاسخ مثبت داده بودند. علاوه بر این که سیدمحمد خاتمی نیز به عنوان رییس‌جمهور سابق ایران در کنار غیبت رییس‌جمهور فعلی دعوت رییس مجلس را اجابت کرده بود تا با قرار گرفتن در کنار علی لاریجانی و ناطق نوری به سخنان سخنرانان گوش داده و پاسخ استقبال گرم نمایندگان را که به دور وی حلقه زده و با او دیده بوسی می‌کردند، بدهد. هرچند که در این همایش به دلیل آن که سخنرانان آن تنها روسای مجلس بودند، خاتمی و دیگر میهمانان ارشد، مجال سخنرانی پیدا نکردند و پاسخ‌هایی که بعضا سخنرانان این مراسم خطاب به یکدیگر ارائه کردند، از جمله پاسخ کروبی به هاشمی، گوش دادند و لبخندی بر گوشه لبانشان نقش بست. هرچند که سایر نمایندگان در صندلی‌های عقب‌تر با صدای بلندتری خندیدند و برای مدتی این ماجرا ادامه یافت. چرا که هاشمی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس دور اول تا نیمه دوره سوم مجلس در ابتدای سخنان خود ضمن آن که از هیات رییسه و شخص لاریجانی به دلیل برگزاری هوشمندانه این مراسم در این زمان مناسب تشکر کرد ادامه داد که در سطح مجلس چهره‌های ارزشمندی از ذخایر انقلاب و مبارزه هستند، هاشمی از آنان تحت عنوان ذخایر و عتیقه‌ها یاد کرد. سخنان آغازین هاشمی رفسنجانی با شلیک خنده حضار مواجه شد و برای دقایقی به جلسه فضایی از کنایه‌گویی‌ها حاکم شد. سخنران بعدی مهدی کروبی بود. وی در آغاز صحبت‌هایش تاکید کرد که منظور هاشمی از عتیقه این بود که این‌ها افرادی قدیمی و با اهمیت هستند و معنی بدی وجود ندارد. که البته این توضیحات کروبی هم باعث خنده حضار شد.

البته کروبی کنایه‌ای هم به هاشمی انداخت و با زنده کردن خاطرات گذشته گفت که آقای هاشمی! شما در دوره سوم مجلس نمایندگان را عوام خطاب می‌کردید که من هم در آن زمان در تصحیح سخنانت ‌گفتم که شما هم رییس مجلس عوام هستید! به هر حال کنایه‌گویی‌ها و سخنان جدی و غیر جدی هاشمی و کروبی پایان پذیرفت و پس از آن نوبت به لاریجانی رسید. لاریجانی حضار را سرمایه ملی کشور معرفی کرد. لاریجانی در سخنان خود البته به تشکیل دفتری در مجلس برای ارتباط مستمر نمایندگان مختلف ادوار با مجلس هشتمی‌ها نیز اشاره کرد. هر چند وی پیش از این نیز در سخنرانی که در جمع برخی از نمایندگان ادوار مجلس داشت، این موضوع و استفاده از تجربیات نمایندگان دوره‌های مختلف مجلس را مورد توجه قرار داده بود. لاریجانی در عین حال تاکید کرد که ان‌شاءا... به نحو مرتبی در خدمت روسای مجلس خواهیم بود.

شرایط کشور حساس است

پس از اتمام سخنان لاریجانی، کلیپی به مدت چند دقیقه شامل تصاویر هاشمی رفسنجانی، زمانی که ریاست‌ مجلس را بر عهده داشت پخش شد آنگاه هاشمی به عنوان دومین سخنران مطالب خود را آغاز کرد. هاشمی رفسنجانی تاکید کرد: حقیقتا شرایط کشور حساس است، آمریکا زخم خورده جنگ عراق و افغانستان است. آمریکا دشمن درجه اول ما است و دندان‌هایش هنوز تیز است و هیچ کند نشده است. آمریکا در حال تجهیز لشگر پیاده و سواره خود برای ما است.»

وی با تاکید بر لزوم وحدت درون کشور، خاطرنشان کرد: «احتیاج به وحدت بسیار جدی است، باید پشت سر رهبر بزرگوار انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و با وحدت و همدلی این حرکت را ادامه دهیم تا از این فضایی که برای ما ساخته‌اند به خوبی عبور کنیم.» رییس مجلس خبرگان رهبری، اظهار کرد: تا زمانی که این انقلاب متکی به اسلام و مردم باشد آسیب‌پذیر نیست و خدای ناکرده اگر مردم دلسرد شوند، مردم بعید است ضدانقلاب شوند، اما می‌توانند دلسرد بشوند، اگر مردم احساس کنند رای‌شان بر سرنوشت‌شان بی‌اثر است، اگر مردم احساس کنند متولیانی پیدا می‌شوند که رای آنها را هر طور می‌خواهند برای مردم بخوانند و اگر مردم احساس کنند که نمی‌توانند نقش خود را ایفا کنند، چون مسلمانند هیچ وقت خیانت به اسلام نمی‌کنند، ولی حضورشان ضعیف می‌شود.

هاشمی رفسنجانی، یادآور شد: ما نیاز به حضور موثر مردم داریم. شما مجلسی‌ها حقیقتا می‌توانید از این تریبون خوب و آزاد مجلس، مردم را در صحنه نگه دارید و ثابت کنید که نماینده واقعی مردم هستید و خواسته‌های مردم را می‌توانید عملی کنید. این مجلس قدرت زیادی دارد. ما بارها این را امتحان کرده‌ایم.

نماینده‌ای که بترسد مدافع مردم نیست

سخنان هاشمی که پایان پذیرفت این بار کلیپی از تصاویر مهدی کروبی، رییس مجلس سوم و ششم پخش شد و وی پشت تریبون رفت تا سخنانش را آغاز کند. کروبی هم در سخنانش تاکید کرد که می‌توان از همه سلایقی که در چارچوب قانون اساسی هستند و وفادار به این قانون در بخش‌های مختلف، بهره‌مند شد. کروبی در این سخنان اولین دوره مجلس را شاهد نیرومندترین نیروها دانست و تصریح کرد که اگر واقعا بخواهیم مجلس بزرگ و نیرومندی داشته باشیم باید فضایی به وجود آوریم که آدم‌های قوی و آنها که محکم بر سر جای خود ایستاده‌اند به مجلس بروند و این مجلس می‌شود در راس امور. وی حساسیت امام (ره) و مقام معظم رهبری را در مورد تشکیل مجلس یادآور شد و افزود که چنین مجلسی می‌تواند استیضاح و تحقیق و تفحص را در برابر دولت‌ها انجام دهد و ضمن انجام وظیفه، تعامل، برادری و همراهی داشته باشد، اما در عین حال بتواند از حقوق ملت خودش در این جایگاه دفاع کند. کروبی تاکید کرد: اگر می‌خواهیم مجلسی نیرومند باشد ضمن آن که باید قانون را اجرا کنیم می‌باید به مردم و افراد اطمینان بدهیم، والا اگر مردم ترس و وحشت داشته باشند و از هیات‌های نظارت و اجرا بترسند قطعا آن نماینده نمی‌تواند وقتی به مجلس آمد از حقوق ما دفاع کند.

مجلس قدرت دارد

چهارمین سخنران، ناطق نوری بود که ریاست مجالس چهارم و پنجم را عهده‌دار بود.

ناطق نوری که در میان همهمه نمایندگان صحبت می‌کرد گفت: در قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی نه کسی می‌تواند مجلس را منحل کند و هیچ قدرتی نمی‌تواند مصوبات مجلس را وتو کند و این نکته را نشان‌دهنده اقتدار مجلس در حکومت جمهوری اسلامی خواند.

انتقاد حداد از عدم برگزاری انتخابات حزبی

حداد عادل که به عنوان رییس مجلس هفتم و آخرین سخنران این همایش پس از پخش تصاویری از دوران ریاستش از مانیتورهای مجلس پشت تریبون رفت، اما همهمه نمایندگان بیشتر شد و تعداد زیادی از نمایندگان حاضر در جلسه گرد خاتمی رفتند تا با او سلام و احوالپرسی کنند.

در این میان اما عده‌ای از نمایندگان هم گرد کروبی جمع شدند و این درحالی بود که حداد عادل سخنانش را با صدایی بلند آغاز کرده بود. رییس مجلس هفتم از عدم انتخاب نمایندگان مجلس و رییس‌جمهور خارج از نظام حزبی در ایران انتقاد کرد و آن را عیبی بزرگ برای دولت و مجلس خواند. حداد عادل هم با اشاره به بخشی از شخصیت مدرس تاکید کرد که مجالس پس از پیروزی انقلاب با تصویب قوانین و نظارت انجام وظیفه کرده‌اند و نیازی به دفاع از عملکرد مجلس هفتم نمی‌بینم. وی با ابراز گلایه‌مندی از این که کمابیش دولت‌ها از اجرای قانون شانه خالی کرده و مجلس را به شتاب‌زدگی در وضع قوانین متهم می‌سازند، گفت: از سوی دیگر مجلس نیز از دولت گله‌ کرده و آن را به خود رایی و خودسری متهم می‌کند و این قصه سر دراز دارد و به مجالس هفتم و هشتم و دولت نهم اختصاص ندارد.

وی با بیان اینکه رفع این گرفتاری با نصیحت و سخن گفتن از فواید وحدت میسر نیست، گفت: باید علت اختلاف را یافت و راه‌حل پیدا کرد، حقیقت این است که ریشه این اختلاف و تعارض دائمی میان مجلس و دولت این است که در ایران حزب به معنای واقعی هنوز به وجود نیامده است، حزبی حقیقی و برآمده از مردم که دولت ساز باشد نه دولت ساخته.

عکس‌ها: حمید جانی‌پور