شرط اداره کشور با نفت 5دلاری

دنیای اقتصاد- تازه‌ترین اظهار نظر رییس‌جمهور درباره امکان اداره کشور با نفت ۵دلاری استقبال مشروط و بعضا احتیاط‌آمیز نمایندگان مجلس را به دنبال داشته است. احمدی‌نژاد دیروز گفت که دوره‌هایی در این کشور بوده است که با نفت زیرده دلار گذران امور کرده‌ایم. اشاره احمدی‌نژاد به سال‌ های میانی جنگ ۸ ساله ایران و عراق و نیز اوایل دوره ریاست‌جمهوری خاتمی است. در این دو دوره قیمت نفت به شدت کاهش یافت. در دوره اول به زیر ۱۰دلار و در دوره دوم به زیر ۱۵دلار سقوط کرد. اکنون نیز بعد از سه سال درآمدهای نفتی هنگفت با سقوط شدید قیمت نفت مواجه‌ایم به گونه‌ای که برخی کارشناسان حتی روزهای سخت‌تر نفتی را پیش‌بینی می‌کنند.

از همین رو وقتی دیروز در نمایشگاه مطبوعات از احمدی‌نژاد در این مورد سوال به عمل آمد او گذشته‌های نه چندان دور را یادآور شد و امکان اداره کشور را با نفت ۵دلاری ممکن دانست. اما نمایندگانی چون رضا عبداللهی اگر چه با دیدگاه احمدی‌نژاد موافقند، اما برای آن شرط هم می‌گذارند. رییس کمیسیون برنامه و بودجه در این باره می‌گوید: به طور قطع کشور را می‌توان بدون درآمدهای نفتی اداره کرد؛ مانند ترکیه که هم اکنون به این طریق اداره می‌شود، اما این امر مستلزم سازوکارهایی است که نبود آن امکان تحقق اداره کشور بدون وابستگی به نفت را مشکل می‌سازد.

وی افزود: مهم‌ترین ابزار این کار فراهم شدن امکان سرمایه‌گذاری و تولید در کشور از طریق برطرف کردن موانع تولید است که از مهم‌ترین مسیرهای آن واقعی شدن قیمت‌های کالا، خدمات و دستمزد است، اما متاسفانه در حال حاضر شرایط برای این منظور مهیا نیست. عبداللهی در پاسخ به اینکه گفته می‌شود بحران‌ مالی جهانی بر اقتصاد ایران تاثیری نداشته است، گفت: کاهش قیمت نفت یکی از نشانه‌های تاثیرگذاری بحران جهانی اقتصاد به اقتصاد و درآمدهای ارزی ایران است.

همچنین جمشید انصاری، نماینده زنجان و عضو فراکسیون اقلیت در واکنش به سخنان احمدی‌نژاد گفت: یک دوره آقای خاتمی این کار را انجام داد، اما معلوم نیست ایشان هم بتواند این کار را انجام دهد. وی افزود: بالاخره دولت ناچار است کشور را براساس درآمدها اداره کند و بنابراین در خیلی از موارد باید صرفه‌جویی صورت بگیرد. انصاری ادامه داد: اما معنی این اداره کردن این نیست که کشور خوب اداره می‌شود بلکه مردم سختی می‌کشند و مردم وقتی تحمل می‌کنند کشور اداره می‌شود.

در مقابل، اما عزت‌ا... یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و فراکسیون اکثریت معتقد است که اگر بخواهیم می‌توانیم کشور را با نفت ۵ یا ۸دلار اداره کنیم. این نماینده مجلس در ادامه گفت که اظهارات احمدی‌نژاد نص قانون است؛ چرا که براساس برنامه پنج ساله باید سالی ۲۰درصد وابستگی بودجه به نفت کاهش پیدا کند و تا پایان برنامه باید این وابستگی صددرصد کاهش پیدا کند. به جای درآمد نفت، درآمد حاصل از مالیات و صادرات غیرنفتی باید جایگزین شود.

به گفته یوسفیان ملا این امر شدنی است؛ چرا که اگر شدنی نبود در قانون برنامه لحاظ نمی‌شد. وی در ادامه خاطرنشان کرد که با این حال نباید ضرر و زیان حاصل از کاهش درآمد نفت را نادیده گرفت به ویژه کشور ما دو زیان از این مساله دید، اول این‌که درآمد کشور کم شد و دیگر آن که اجناسی که با قیمت بالا خریداری کرده بودیم به دلیل بالا بودن قیمت نفت، باید همان قیمت را پرداخت کنیم. وی تصریح کرد که باید تلاش می‌شد که وابستگی بودجه به نفت کاهش پیدا می‌کرد، اما در این‌باره به قانون عمل نشد.

تفحص از حساب ذخیره

دراین میان مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: طرح تحقیق و تفحص از حساب ذخیره ارزی در مجلس‌ با هدف شفاف‌سازی و خاتمه‌دادن به شایعات مربوط به موجودی این حساب در حال تدوین است. محمدرضا خباز در گفت‌وگو با فارس با اشاره به برداشت‌های مکرر دولت از این حساب تصریح کرد: کاهش موجودی حساب ذخیره ارزی و افزایش نرخ تورم در کشور نتایج این برداشت‌ها بوده است.خباز تاکید کرد: هنگامی‌که مجلس از دولت موجودی حساب ذخیره ارزی را خواستار شد، رییس جمهور اعلام کرد که موجودی این حساب محرمانه است که این اختلاف نظرمنجر به دعوت از وزیر مربوطه برای گزارش درباره موجودی این حساب در کمیسیون اقتصادی شد که با گزارش ارائه شده نه تنها دغدغه‌های نمایندگان رفع نشده بلکه بیشتر هم شده است.

وی گفت: تمام این عوامل به منظور اعمال نظارت‌های بیشتر منجر به تدوین طرح تحقیق و تفحص از حساب ذخیره ارزی شد. وی خاطرنشان کرد: در این طرح به سوالاتی نظیر میزان ارز وارد شده به حساب از سال ۸۴ تاکنون، میزان هزینه‌کرد موجودی و اینکه چه مقدار از مبالغ هزینه شده با مجوز و چه میزان بدون مجوز بوده، پاسخ داده می‌شود. وی گفت: پس از انحلال شورای پول و اعتبار، حساب ذحیره ا‌رزی عملا به عنوان صندوقی در اختیار دولت قرار گرفت و برداشت از این حساب بسیار آسان شده است.

تورم ۵۰ درصدی با یارانه‌ نقدی

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به صحبت‌های اخیر دولت مبنی بر کاهش تورم ناشی از نقدی‌کردن یارانه‌ها در مدت یک سال گفت: این امر به طور قطع در یک دوره زمانی یکساله عملیاتی نخواهد شد.احمد توکلی در گفت‌وگو با پایگاه خبری برنا، با اشاره به تورم ناشی از افزایش قیمت سوخت‌های فسیلی تاکید کرد: حذف یارانه این سوخت‌ها به دلیل نداشتن کالای جانشین مناسب، موجب افزایش شدید سطح عمومی قیمت‌ها می‌شود.وی با بیان این که باید اولویت را به سیاست‌های غیرقیمتی که کالای جانشین دارند بدهیم، خاطرنشان کرد: اگر این اتفاق رخ نداده و سیاست‌های قیمتی را مبنای کار خود قرار دهیم قطعا اقتصاد ملی متضرر خواهد شد.عضو کمیسیون برنامه و بودجه با ذکر این نکته که ادعا می‌شود این تورم کوتاه‌مدت خواهد بود و موج تورمی آن از بین خواهد رفت، اظهار داشت: این مساله هنوز اثبات نشده و مدرکی برای آن ارائه نشده است.توکلی تورم ناشی از حذف یارانه‌ها را بسته به نوع برنامه‌ریزی‌ها و تدوین سناریوهای این بخش دانست و گفت: در شرایط فعلی کمترین تورمی که برای این امر که هنوز تبدیل به قانون نشده است مد نظر گرفته شده، تورم اضافی ۳۰درصدی است که با تورم ۲۰درصدی فعلی به ۵۰درصد می‌رسد.وی با بیان اینکه نمی‌توان تورم ناشی از نقدی کردن یارانه‌ها را از هم‌اکنون اعلام کرد، افزود: با توجه به اینکه برای این موضوع برنامه مشخصی تدوین نشده و جواب واحدی برای آن وجود ندارد؛ بنابراین نمی‌توان گفت که چند ساله تورم ناشی از نقدی کردن یارانه‌ها را می‌توان کاهش داد.عضو کمیسیون برنامه و بودجه احتمال عدم تصویب لایحه نقدی کردن یارانه را به دلیل مخالفت مجلس با سیاست‌هایی که منجر به افزایش تورم می‌شود را بالا دانست.توکلی ایجاد تحول در اقتصاد کشور را مثبت ارزیابی کرد، اما در عین حال تصریح کرد: چنانچه قرار شود یارانه‌ها به شکل فعلی که به عنوان یارانه انرژی تلقی شده و توزیع نقدی بین مردم می‌شود، اجرا شود را قبول ندارم. وی اضافه کرد: اجرای قانون جامع حمل‌ونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت به مراتب بهتر از حذف یارانه‌ها است؛ چراکه فرصتی برای اجرای سیاست‌های غیرقیمتی فراهم می‌کند.