ارزیابی نمایندگان مجلس از سخنان رییس‌جمهور مبنی بر امکان اداره کشور با نفت پنج دلاری.

احمدی‌نژاد نگرانی‌ها درباره تاثیرپذیری اقتصاد ایران از بحران جهانی را بی‌مورد دانست
امکان اداره کشور با نفت 5 دلاری
دنیای‌اقتصاد- تاکید دوباره محمود احمدی‌نژاد به عدم تاثیرپذیری اقتصاد ایران از بحران جهانی اقتصاد و امکان اداره کشور با نفت ۵ دلاری مباحث مربوط به نوع نگاه رسمی به مسائل اساسی اقتصاد را زنده کرد.
رییس‌جمهور دیروز به نمایشگاه مطبوعات آمده بود و در طول بازدید از این نمایشگاه به سوالات مختلف رسانه‌ها پاسخ می‌داد. انتقاد از کسانی که درصدد کند کردن سرعت دولت هستند، خبر از آمدن موشک جدید، دفاع از مردم غزه، استقبال از فعالیت جنبش دانشجویی از جمله مواردی بود که احمدی‌نژاد در پاسخ به سوالات متعدد خبرنگاران بیان کرد. اما آنچه که مهم‌تر به نظر می‌رسید واکنش احمدی‌نژاد به بحران جهانی اقتصاد و کاهش شدید قیمت نفت خام بود که احمدی‌نژاد تاثیر آن را به اقتصاد ایران در حد صفر دانست و صراحتا اعلام داشت: قادریم کشورمان را با قیمت نفت هشت دلار و پنج دلار نیز اداره کنیم. ایران یک ملت بیدار است و اقتصاد ما یک اقتصاد درون‌زا است و ما می‌توانیم از درون نیازهای خود را تامین کنیم.
احمدی‌نژاد با ارائه تحلیلی از اوضاع اقتصاد جهان و ایران گفت: کاهش قیمت نفت در اقتصاد جهانی اثر می‌گذارد و شاید یک نمادی از وضعیت اقتصاد جهانی است. اقتصاد مادی و سرمایه‌داری امروز به پایان دوران خود رسیده و وارد یک دوران رکود و به معنای دیگر وارد اضمحلال شده است و یکی از نشانه‌های آن این است که مصرف نفت و قیمت آن نیز کاهش پیدا کرده است.
احمدی‌نژاد سپس به تحلیل تاثیر کاهش قیمت نفت بر اقتصاد ایران پرداخت و گفت: برخلاف اظهارنظر برخی از افراد که می‌گویند اگر در دنیای غرب کسی سرما ‌بخورد ملت ما باید به خاطر آن تب کند، من عرض می‌کنم با طراحی‌ها و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته این موضوع تقریبا تاثیری بر اقتصاد ما نخواهد داشت.
به خصوص با برنامه تحول اقتصادی که دولت در نظر دارد اجرا کند، ان‌شاءا... بخش اساسی ارتباط ما با نوسانات قیمت نفت قطع خواهد شد و از بین خواهد رفت و مشکلی پیش نمی‌آید. در دوره‌ای این کشور با نفت هشت دلار و ۱۰ دلار اداره شد و من از همین جا به آن‌هایی که در کاخ‌های استکباری نشسته‌اند و فکر می‌کنند کاهش قیمت نفت به ما آسیب می‌زند و برخی از آن‌ها گفته‌اند که کاهش قیمت نفت بحران سنگین در اقتصاد ایران به وجود می‌آورد، می‌گویم که نه خیر! همین‌طور که سقوط بانک‌ها و نظام مالی شما تاثیری بر اقتصاد ما نداشت کاهش قیمت نفت نیز تاثیر نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: همان‌طور که گفتم یک موقعی این کشور با قیمت نفت هشت دلار و 10 دلار اداره شده است، من همین‌جا اعلام می‌کنم که ما قادریم کشورمان را با قیمت نفت هشت دلار و پنج دلار نیز اداره کنیم. ایران یک ملت بیدار است و اقتصاد ما یک اقتصاد درون‌زا است. ما می‌توانیم از درون نیازهای خود را تامین کنیم؛ بنابراین اشکال قابل توجهی پیش نخواهد آمد. همین نوسانات قیمت محدود در بازار اتفاق می‌افتد، اما اقتصاد ما دچار مشکل اساسی نخواهد شد و برای رشد و توسعه صنعت و سرمایه‌گذاری ما اتفاق مهمی نمی‌افتد. ما خوشبختانه به اندازه کافی از نظر ارزی ذخیره داریم و پشتوانه‌مان قوی است.
بازتولید یک مناقشه
به این ترتیب سخنان جدید احمدی‌نژاد بازتولید مناقشه‌ای است که بین دولت با بخش‌هایی از سایر قوای رسمی کشور و نیز بخش خصوصی درباره میزان تاثیرپذیری اقتصاد ایران از بحران جهانی اقتصاد و کاهش شدید قیمت نفت رخ داده است. چرا که نهادهایی مانند مجلس و مرکز پژوهش‌های مجلس و مقاماتی چون هاشمی رفسنجانی رییس مجلس خبرگان و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز شخصیت‌های دیگری چون حسن روحانی رییس مرکز تحقیقات استراتژیک نظام، نگاهی متفاوت با رویکرد دولت دارند و معتقدند تاثیر کاهش قیمت نفت و بحران جهانی اقتصاد بر اقتصاد ایران قابل انکار نیست و پیش از آنکه مساله حاد شود، می‌بایستی برای آن چاره‌ای اندیشید. چاره‌ای که محمدرضا باهنر نایب‌رییس مجلس آن را در سفت کردن کمربند اقتصادی دولت می‌بیند و هاشمی نیز توصیه به عدم ابراز خوشحالی از اوضاع پیش آمده می‌کند. در کنار مقامات رسمی، برخی شخصیت‌های غیررسمی و اقتصاددانان منتقد نیز نگاهی متفاوت با نگاه دولت ارائه کرده‌اند و معتقدند برخورد واقع‌بینانه با اوضاع پیش آمده می‌تواند مانع از تاثیر محسوس کاهش قیمت نفت بر اقتصاد ایران باشد. اما ظاهرا دولت نه‌تنها این مسائل را نمی‌پذیرد بلکه معتقد است شرایط پیش آمده بهترین فرصت برای بهبود اوضاع اقتصادی ایران است. شرایطی که احمدی‌نژاد نتیجه محتوم آن را، اضمحلال نظام اقتصادی سرمایه‌داری می‌داند. به اعتقاد رییس‌جمهور و سایر اعضای اقتصادی دولت کاهش قیمت نفت اگر چه بالقوه می‌تواند تهدیدی علیه نظام اقتصادی کشور باشد اما با این وجود فرصت‌های آن بیشتر از هزینه‌هایش است و از طرفی بحران جهانی اقتصاد نظام‌های اقتصادی سرمایه‌داری را به خود مشغول کرده است که از همین ناحیه هم می‌توان فرصت جدیدی را برای ایران کسب کرد. شاید هم از این رو است که احمدی‌نژاد با قاطعیت شرایط موجود را بهترین فرصت برای اجرای طرح تحول اقتصادی می‌داند. فرصتی که به گفته او به خاطر کاهش قیمت نفت به دست آمده است.


فرصتی به نام کاهش قیمت نفت

وزیر کار و امور اجتماعی مشکل اساسی بسیاری از واحدهای اقتصادی را نداشتن سرمایه در گردش اعلام کرد و گفت: این امر باعث شده است تا بسیاری از واحدهای اقتصادی از تمام ظرفیت‌های خود برای تولید استفاده نکنند. وزیر کار و امور اجتماعی گفت:‌شاید کاهش قیمت نفت تهدید محسوب شود، اما می‌توان آن را به فرصتی برای توسعه ملی کشور تبدیل کرد. محمد جهرمی در گفت‌وگو با پایگاه خبری برنا، با اشاره به اینکه در حدود 6 دهه گذشته اتکای کشور به درآمدهای نفت حداقل بود و اقتصاد کشور به صادرات و واردات صنعتی متکی بود، تصریح کرد: این در حالی است که رسوخ نفت باعث احساس سستی، دولتی شدن و بزرگ شدن دولت شد و در نهایت باعث شد که اقتصاد کشور به سوی اقتصاد تک محصولی، گام بردارد. به گفته وی کشوری که دارای اقتصاد تک محصولی باشد با نوسانات قیمت آن محصول در بازارهای جهانی به طور حتم دچار مشکل خواهد شد.جهرمی با اشاره به نوسانات قیمت نفت طی چند ماه اخیر ادامه داد: پیش از نوسانات بحران مالی جهانی شاهد افزایش قیمت نفت بودیم؛ این در حالی است که با افزایش تورم و قیمت محصولات وارداتی مواجه بودیم. جهرمی محور توسعه در ایران را بر پایه محور توسعه صادرات و سرانه صادرات در ایران را 300 دلار عنوان کرد و گفت: این رقم در برنامه پنجم باید به یک‌هزار دلار و در ایران 1404 باید به پنج‌هزار دلار، افزایش یابد. وی ادامه داد: سال گذشته برخی از کشورهای همسایه ایران 106میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داشتند؛ در حالی که این میزان در ایران 21میلیارد دلار بود.