مذاکره با یهودیان آمریکا درباره ایران

دنیای اقتصاد- انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا چهاردهم آبان‌ماه در شرایطی برگزار می‌شود که تلاش دو نامزد جمهوری‌خواه و دموکرات برای جلب نظر گروه‌های فشار و لابی‌های قدرتمند از جمله جامعه یهودیان آمریکا، به شدت ادامه دارد. به خصوص باراک اوباما تلاش بیشتری به خرج می‌دهد؛ زیرا او چند ماه پیش از قصد خود برای گفت‌وگوی مستقیم با ایران خبر داد و همین موضوع هم واکنش یهودیان آمریکایی را برانگیخت. جامعه یهودیان آمریکا که بالغ بر شش میلیون نفر هستند، نقش اساسی و تعیین‌‌کننده‌ای را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بازی می‌کنند. یهودیان آمریکا از جمله گروه‌هایی هستند که به شدت به هر گونه تلاشی برای بهبود روابط تهران- واشنگتن واکنش نشان می‌دهند. از دیدگاه آنان زمانی مذاکره آمریکا با ایران پذیرفتنی است که مقامات تهران از مخالفت با اسرائیل دست بردارند و شناسایی رسمی اسرائیل را اعلام کنند. موضوعی که با ماهیت نظام جمهوری اسلامی در تناقض است و امکان اینکه در جمهوری اسلامی چنین خواسته‌ای تحقق پیدا کند، وجود ندارد. به همین دلیل یهودیان آمریکایی هم تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا مذاکرات تهران- واشنگتن به این راحتی‌ها انجام گیرد. از جمله آنان به هر نامزد جمهوری‌خواه یا دموکراتی که به مذاکره با ایران تمایل نشان دهد، روی خوش نشان نمی‌دهند. یهودیان در چند ایالت آمریکا از جمله ایالت فلوریدا از جمعیت قابل توجهی برخوردارند و اگر به هر نامزد انتخاباتی رای بدهند، احتمال اینکه چنین نامزدی به مقام ریاست جمهوری آمریکا برسد، زیاد است. زیرا سیستم انتخاباتی آمریکا بر مبنای الکترال کارت چیده شده است. یعنی به هر ایالت بسته به میزان جمعیت و وسعتش تعدادی کارت انتخاباتی تعلق می‌گیرد و هر نامزدی که در هر ایالتی اکثریت آرا را به دست آورد، تمام کارت‌های انتخاباتی آن ایالت را از آن خود می‌کند. در پایان هم تعداد کارت‌های انتخاباتی هر نامزد ریاست جمهوری جمع زده می‌شود و نامزدی که بیشترین کارت‌های انتخاباتی را از آن خود کند، رییس‌جمهور آمریکا می‌شود و به کاخ سفید می‌رود. از آنجا که یهودیان در ایالت فلوریدا از درصد قابل توجهی از کل جمعیت برخوردارند، در نتیجه به هر نامزدی که رای بدهند، شانس اینکه پیروز ایالت فلوریدا باشد، زیاد است. به همین دلیل وقتی جامعه یهودیان آمریکا به ایده باراک اوباما برای گفت‌و‌گو با ایران حساسیت نشان داد، بلافاصله ستاد انتخاباتی اوباما به فکر جلب نظر جامعه یهودیان آمریکا برآمد.

از جمله اینکه دنیس راس که گفته می‌شود اگر باراک اوباما پیروز انتخابات شود، شانس زیادی برای تصدی وزارت خارجه آمریکا خواهد داشت، به ایالت فلوریدا مسافرت کرد تا به گفت‌و‌گو با یهودیان این ایالت بپردازد. او هدف خود را از این سفر، آشناسازی آمریکایی‌ها از جمله جامعه یهودیان با افکار و ایده‌های باراک اوباما در زمینه مسائل جهانی عنوان کرد. به همین دلیل بخش عمده مباحث دنیس راس با یهودیان فلوریدا به پیشنهاد مذاکره اوباما با ایران و حساسیت یهودیان به این موضوع اختصاص یافت.

راس در تلاش بود تا به آنان اطمینان بدهد نگران پیشنهاد اوباما برای گفت‌و‌گوی آمریکا و ایران نباشند. البته پیش از این هم راس در مصاحبه‌ای با روزنامه اسرائیلی‌هاآرتص به تشریح رویکرد اوباما در این زمینه پرداخت و تلاش کرد تا این موضوع را روشن کند که منظور از گفت‌و‌گو با ایران، مذاکره‌ای بدون پیش شرط نیست. هرچند که او در سخنرانی‌های خود در فلوریدا سعی در اقناع جامعه یهودیان نسبت به موضوع مذاکره آمریکا با ایران داشت، اما به واقعیت‌هایی اشاره کرد که ساده‌انگاری در مورد این مذاکره را مطرود دانسته و آن را موضوعی پیچیده و تا حدی عوام‌فریبانه نشان می‌دهد.

به گزارش دیپلماسی ایرانی، راس در این سخنرانی تاکید کرده است که اوباما موضوع ایران را یکی از اولویت‌های خود در سیاست خارجی می‌داند، زیرا رویکرد دولت بوش در این مورد به شکست انجامیده است. وی افزود: «من در این مورد که اوباما چگونه می‌خواهد از تمایل موجود برای گفت‌و‌گو با ایران بهره ببرد، صحبت کردم و گفتم که این ابزاری است برای ترغیب دیگران به اعمال فشار بیشتر علیه ایرانی‌ها. گفت‌و‌گو با ایران فی‌نفسه حامل پیامی‌ است برای آنانی که می‌ترسند فشار بیشتر به سراشیبی برخورد بینجامد.» دنیس راس تصریح کرد که اوباما می‌خواهد راهی برای اجتناب از جنگ با ایران پیدا کند، اما جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران از اولین اولویت‌های او است.

راس سفر چند ماه پیش اوباما به اسرائیل را مورد توجه قرار داده و گفت که اوباما رابطه اسرائیل و آمریکا را مانند دو کشور با ارزش‌های مشترک می‌بیند و معتقد است هر چیزی که تهدیدکننده اسرائیل است، تهدیدی نیز برای آمریکا محسوب می‌شود. بنابراین این دو کشور هر دو منافعی مشترک دارند، زیرا با تهدیدهایی یکسان مواجه هستند.

فرستاده سابق دولت کلینتون به خاورمیانه سپس موضوع ایران را با روند صلح خاورمیانه مقایسه و تاکید می‌کند که دولت بوش طی ۶ سال اول از دوره زمامداری خود با حماس گفت‌و‌گو نکرد و این موجب تقویت موضع این گروه شد، زیرا حماس معتقد بود که هیچ امکانی برای صلح وجود ندارد.

وی ادامه داد: حداقل اثری که گفت‌و‌گو دارد، این است که نشان می‌دهد یک گزینه هنوز باقی است. به عقیده راس تلاش برای نزدیکی با ایران باید بدون هرگونه ابهام و کاملا شفاف باشد. این رویکرد باعث می‌شود که به ابهامات و توهم‌ها خاتمه داده شده و دیگر بهانه از دست دشمنان شما نیز خارج شود و اجازه کسب امتیاز در این مورد از آنها گرفته شود.

مشاور اوباما در پاسخ به این سوال که با وجود مخالفت‌های دولت اسرائیل و حساسیت بسیار از سوی اسرائیلی‌ها در مورد گفت‌و‌گو با ایران، رابطه ایران و آمریکا چه معنایی می‌تواند داشته باشد، گفت که آمریکا با عدم مذاکره با ایران اوضاع را بهبود نداد. ایران اکنون یک قدرت هسته‌ای است، اما هنوز سلاح هسته‌ای در اختیار ندارد.

این کشور در سال ۲۰۰۱ قادر نبود که اورانیوم غنی‌سازی کند و حتی یک سانتریفوژ هم نداشت. این در حالی است که اکنون قادر به تهیه اورانیوم غنی شده است. بنابراین رویکرد عدم گفت‌و‌گو با ایران نتیجه بخش نبوده اما هیچ تضمینی هم وجود ندارد که مذاکره به موفقیت انجامد. با این وجود حداقل این را می‌دانیم که اگر گفت‌وگو نکنیم، به نتیجه‌ای نخواهیم رسید. دنیس راس همچنین در پاسخ به این سوال روزنامه‌هاآرتص که آیا اوباما با احمدی نژاد گفت‌و‌گو خواهد کرد یا نه، گفت که سناتور اوباما تصریح کرده است که خود را برای ملاقات با او آماده خواهد کرد و گفت که چنین ملاقاتی نیاز به آمادگی دارد. دنیس راس با اشاره به این که مذاکره با ایران آدابی دارد و پیش از آن باید زمینه‌های آن را مهیا کرد، اظهار داشت که منظور اوباما از آمادگی این است که باید با تمام هم پیمانانش هماهنگی داشته باشد و با آنها مشورت کند. سپس باید بررسی شود که آیا موارد مورد بحث را می‌توان در دیداری سطح پایین به نتیجه رساند، اگر مشخص شود که این طور نیست، بنابراین صحبت کردن در سطح ارشد - ریاست‌جمهوری - هم نتیجه‌بخش نخواهد بود. اما اگر مشخص شود که می‌توان نتایجی را حاصل کرد، حماقت است اگر گفت‌و‌گویی صورت نگیرد. راس سپس در پاسخ به سوال دیگری در خصوص سوریه به مذاکرات غیرمستقیم اسرائیل با این کشور از طریق ترکیه اشاره کرد و گفت که این مذاکرات نشان می‌دهد که اسرائیل معتقد است راه مذاکره باید باز بوده و امتحان شود. راس با اشاره به این که اوباما، سیاستمداری نیست که بی‌گدار به آب بزند، تاکید کرد که او انسان متفکری است و می‌داند که چگونه سوال کند و دوست ندارد خیلی سریع به نتیجه برسد. به عقیده دنیس راس باراک اوباما بسیار واقع گرا است و اجازه نمی‌دهد که مانند بوش ایدئولوژی او را کور کند یا دیدش را مختل سازد.