جمعه سیاه بازارهای جهان

نسخه اکونومیست برای نجات اقتصاد جهان. رویداد

با تعطیلی چند بازار اتفاق افتاد

جمعه سیاه برای بورس‌‌های جهان

دنیای اقتصاد - هادی خسروی‌فر: بازارهای جهانی بار دیگر از نگرانی ناشی از وضعیت شبکه بانکی بین‌المللی، افت سنگینی را تجربه کردند.

بازارهای اروپایی روز گذشته به دنبال سقوط سنگین وال‌استریت و بورس‌های آسیایی که در هفته گذشته رخ داده است، دوباره با افت سنگین مواجه شدند.این در حالی است که تصمیم بانک‌های مرکزی اروپا و آمریکا در تلاش برای کاهش نرخ بهره و شکستن سقوط‌های پی‌در‌پی بانک‌ها، نتوانست مانع افت بازارها شود.

روز گذشته شاخص «فوستی ۱۰۰»،‌ شاخص بازار سهام بریتانیا، ۳۲۶واحد معادل ۶/۷درصد افت کرد و به رقم ۳هزار و ۹۸۵واحد رسید که برای نخستین بار در ۵سال اخیر، این شاخص به زیر ۴هزار واحد می‌رسد. در بازار آلمان شاخص «داکس» ۳۹۹واحد معادل ۲/۸درصد افت کرد و به ۴هزار و ۴۸۷واحد رسید.

تعطیلی پنج بورس اروپایی

در فرانسه «کک ۴۰» با ۲۵۴واحد معادل ۴/۷درصد افت به کمتر از ۳هزار و ۱۸۸واحد رسید. روز گذشته معاملات در مقاطع متفاوت زمانی در این بورس‌ها متوقف شد که این بورس‌ها شامل اتریش، روسیه، ایسلند، رومانی و میلان بودند و این توقف زمانی رخ داد که نیمی از سهام معامله‌شده در بورس با افت سنگین مواجه شده بود.با وجود کاهش نرخ بهره در اروپا و تزریق نقدینگی، نرخ بهره بین بانکی (LIBOR) به دلیل نگرانی بانک‌ها از میزان اعتبار قرض‌گیرندگان به ویژه بانک‌های دیگر در حال افزایش است و این امر خطر ناتوانی واحدهای اقتصادی را برای اعتبار موردنیاز فعالیت خود افزایش داده است.در لندن نرخ بهره بین بانکی برای استقراض دلاری سه ماهه یک بار دیگر ۰۷/۰درصد جهش کرد و به ۸۲/۴درصد، ۲درصد بیش از ماه گذشته، رسید.این در شرایطی است که خزانه‌داری آمریکا و بانک‌های مرکزی اروپا هفته گذشته نیم درصد از نرخ بهره کاستند.موج جدید در بازارهای اروپایی پس از آن رخ داد که شاخص DOW نیز با ۶۷۸واحد و ۳/۷درصد افت به ۸هزار و ۵۷۹واحد رسید و برای نخستین بار در ۵سال اخیر کف ۹هزار واحد را شکست.

افت ۷/۲۰درصدی «داوجونز» در یک هفته

این اتفاق زمانی رخ داد که موسسه اعتبارسنجی «استاندارد اندپورز» اعلام کرد که رتبه اعتباری جنرال موتورز را مورد بازبینی قرار خواهد داد. شاخص DOW در هفت روز اخیر با ۷/۲۰درصد کاهش که سنگین‌ترین افت را از اکتبر ۱۹۸۷، زمانی که DOW در یک هفته ۷/۲۳درصد افت کرد، تجربه کرده است.

بازگشت «نیکی» به ۲۱سال قبل

در ژاپن شاخص «نیکی ۲۲۵» شاخص برتر این بازار، ۸۸۱واحد یا ۶/۹درصد افت کرد و رکورد ۸هزار و ۲۷۶واحد را که کمترین سطح از مه ۲۰۰۳ است، به ثبت رسانده است. این سنگین‌ترین افت در بورس توکیو از اکتبر ۱۹۸۷ به شمار رفته و از سقوط یک چهارم ارزش کل بازار ژاپن در هفته جاری حکایت می‌کند. بسیاری از کارشناسان و معامله‌گران بورس ژاپن چنین افتی را در ۴۰سال اخیر به یاد نمی‌آورند.جایی که سهام برجسته‌ای همچون سهام «تویوتا موتور» و «نینتیندو» نزدیک به نیمی از ارزش خود را از دست داده‌اند، یک معامله‌گر ۶۹ساله بورس ژاپن به آسوشیتدپرس می‌گوید: من قبل از خوابیدن برای بازگشت شاخص داوجونز دعا می‌کنم.از سوی دیگر رهبران اقتصادی ایالات متحده و اروپا نیز برای یافتن راهی برای پایان بخشیدن به بحران، بر تلاش‌های خود افزودند. جورج‌بوش در میان نمایندگان اقتصادی هفت کشور صنعتی جهان بر لزوم یافتن راه‌حلی برای پایان‌دهی به بحران تاکید کرده است.انتظار می‌رود جورج بوش در آینده نزدیک یک برنامه جدید را به اطلاع مردم آمریکا برساند.گردون براون، نخست‌وزیر انگلیس نیز خواهان راه‌حل جهانی برای بحران مالی اخیر شده است. انگلستان همچنین خرید تعهدهای مشکل‌دار بانک‌های انگلیسی را برای پایان‌دادن به بحران آغاز کرده است.در استرالیا، جایی که شاخص ASX-۲۰۰،ه ۳/۸درصد افت را تجربه کرده است، از عنوان جمعه سیاه برای توصیف شرایط استفاده شده است. شاخص‌های عمده سهام در هنگ‌کنگ، سنگاپور، فیلیپین و هند نیز بیش از ۸درصد افت کرده‌اند. شاخص Kospi نیز ۱/۴درصد افت کرد و شاخص شانگهای نیز ۸/۲درصد افت را تجربه کرده است و در اندونزی نیز مسوولان بازار جاکارتا معاملات را متوقف کرده‌اند. این بورس روز چهارشنبه ۱۰درصد افت را تجربه کرد. از سویی تنها سهام افت شدید را تجربه نمی‌کنند، بهای نفت نیز به کمترین حد در یک سال اخیر معادل ۸۳دلار رسیده است.بازارهای ارز نیز با افت سنگین ارزش پوند انگلیس مواجه شدند و تنها طلا و ین ژاپن با افزایش تقاضا مواجهند.