دولت ملزم به ارائه لایحه بودجه به مجلس تا 15 آذرماه شد

دنیای اقتصاد- با اصلاح ماده ۲۲۴ آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت موظف شد لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا ۱۵ آذرماه هر سال تقدیم مجلس کند. نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز مجلس به ادامه بررسی جزئیات طرح اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس پرداختند و مواد ۲۲۳و ۲۲۴ را اصلاح کردند. نمایندگاه مجلس با اصلاح ماده ۲۲۴ آیین‌نامه داخلی مجلس مربوط به تصویب بودجه سالیانه کل کشور،دولت را موظف کردند لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا ۱۵ آذرماه هر سال به مجلس تسلیم نماید. بر اساس این اصلاحیه، نحوه رسیدگی به لایحه بودجه، متمم و چند دوازدهم آن یک کشوری خواهد بود و ترتیب رسیدگی به آن بر این اساس است که نمایندگان مجلس از زمان چاپ و توزیع لایحه بودجه سالیانه کل کشور و پیوست و سوابق آن، تا مدت ۱۰ روز می‌توانند پیشنهادهای خود را به کمیسیون‌های تخصصی مجلس تقدیم نمایند. همچنین کمیسیون‌های تخصصی موظفند حداکثر تا ۱۵ روز پس از چاپ و توزیع لایحه گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم نمایند. کمیسیون تلفیق هم موظف است حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی ضمن رسیدگی به این گزارش، گزارش نهایی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.

استیضاح وزیر متخلف در گزارشات تحقیق و تفحص‌ استیضاح

همچنین: با اصلاح ماده ۱۹۹ آیین‌نامه داخلی مجلس، چنانچه در گزارش تحقیق و تفحص‌ها مسوول دستگاه یا سازمان مقصر باشد، وزیر یا وزیران متخلف استیضاح می‌شوند.

بر اساس این اصلاحیه هرگاه نماینده‌ای تحقیق و تفحص در هر یک از امور کشور را لازم بداند، تقاضای خود را بصورت کتبی به هیات رییسه مجلس تسلیم نموده و هیات رییسه ظرف ۴۸ ساعت آن را به کمیسیون تخصصی ذی‌ربط جهت رسیدگی ارجاع می‌نماید. بر این اساس، کمیسیون موظف است حداکثر ظرف دو هفته از تاریخ وصول، اطلاعاتی را که در این زمینه کسب نموده در اختیار متقاضی یا متقاضیان قرار دهد. این گزارش خارج از نوبت در دستور هفته بعد مجلس قرار می‌گیرد. همچنین کمیسیون موظف است همزمان با ارائه گزارش نهایی به هیات رییسه، کلیه اسناد، مدارک و پرونده های تحقیق و تفحص و یک نسخه از گزارش نهایی را به کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی جهت اقدام قانونی و نیز حفظ و بایگانی اسناد ارسال نماید. بنابراین در صورتی که جلسه مشترک هیات تحقیق و تفحص و کمیسیون تخصصی تخلفات موضوع تحقیق و مسوول دستگاه یا سازمان را مقصر تشخیص دهد، گزارش نهایی خود را همراه با امضای حداقل ۱۰ نفر از نمایندگان ارائه می دهد. این گزارش به منزله درخواست استیضاح وزیر یا وزیران متخلف می‌باشد.

هیات رییسه همچنین موظف شد در اولین جلسه علنی موضوع استیضاح را اعلام وصول و حداکثر تا مدت ۱۰ روز در دستور جلسه علنی قرار دهد. در این صورت مخبر کمیسیون حداکثر به مدت نیم ساعت گزارش می‌دهد و سپس طبق مواد مربوط به استیضاح عمل خواهد شد.در صورتی که تعداد متقاضیان تحقیق و تفحص کمتر از حد نصاب طرح استیضاح باشد، سایر نمایندگان می توانند به متقاضیان تحقیق و تفحص ملحق شوند تا استیضاح از حد نصاب قانونی برخوردار شود. همچنین بر اساس الحاق یک ماده به آیین‌نامه داخلی مجلس در صورتی که مجلس در مورد رییس‌جمهور یا هر یک از وزیران سه نوبت رای به احراز تخلف در عدم اجرای قانون دهد رای سوم مجلس به منزله درخواست استیضاح مسوول مربوطه است و رای‌دهندگان به منزله درخواست‌کنندگان استیضاح خواهند بود. نمایندگان مجلس شورای اسلامی‌در جلسه علنی دیروز در ادامه بررسی طرح اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس ۳ ماده به آن الحاق کردند که بر اساس الحاق یک ماده به آیین‌نامه داخلی مجلس هر گاه حداقل ۱۰ نفر از نمایندگان یا هر کدام از کمیسیون‌ها، عدم رعایت شئونات و نقض یا استنکاف از اجرای قانون یا اجرای ناقص قانون توسط رییس‌جمهور یا وزیر یا مسوولان دستگاه‌های زیرمجموعه آنان را اعلام نمایند، موضوع بلافاصله از طریق هیات رییسه جهت رسیدگی به کمیسیون ذی‌ربط ارجاع می‌شود.

همچنین در ادامه این ماده الحاقیه مقررشد، کمیسیون حداکثرظرف مدت ۱۰ روز با دعوت از رییس‌جمهور یا نماینده تام‌الاختیارش یا وزیر و همچنین تمام یا تعدادی از نمایندگان متقاضی موضوع را رسیدگی و با اظهار نظر صریح گزارش خود را برای قرائت در صحن مجلس به هیات رییسه ارسال کند.بر اساس این مصوبه بلافاصله بعد از قرائت گزارش در صحن علنی مجلس، نسبت به گزارش کمیسیون نظرخواهی می‌شود و چنانچه بنای مجلس بر احراز تخلف باشد، این گزارش توسط رییس مجلس به آنان ابلاغ و جهت رسیدگی به قوه قضائیه و سایر مراجع ذی صلاح ارسال می‌شود تا خارج از نوبت و بدون تشریفات دادرسی رسیدگی نمایند.در صورتی که مجلس در مورد رییس‌جمهور یا هر یک از وزیران سه نوبت رای به احراز تخلف دهد، رای سوم مجلس به منزله درخواست استیضاح مسوول مربوطه می‌باشد که بر اساس آیین‌نامه داخلی اجرا خواهد شد و رای‌دهندگان به منزله درخواست‌کنندگان استیضاح خواهند بود.

برکناری وزیران بدون استیضاح

در ادامه بررسی اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس مقرر شد، با اصلاح ماده ۱۵۹ آیین‌نامه داخلی مجلس چنانچه پاسخ‌های هر وزیر به سوالات نمایندگان سه بار به تشخیص اکثریت مجلس قانع‌کننده نباشد، در مرحله سوم رای مجلس به منزله رای عدم اعتماد خواهد بود و رییس‌جمهور باید وزیر جدید معرفی کند.

با اصلاحیه صورت گرفته در ماده ۱۵۹ آیین‌نامه داخلی مجلس، چنانچه در هر دوره مجلس، پاسخ‌های هر وزیر به سوالات نمایندگان سه بار به تشخیص اکثریت مجلس قانع کننده نباشد، رای سوم مجلس بر اساس اصل ۱۳۵ قانون اساسی به منزله رای عدم اعتماد خواهد بود و رییس‌جمهور موظف است در موعد مقرر نسبت به معرفی وزیر جدید اقدام کند.