مخالفت نمایندگان با افزایش اختیارات هیات‌ رییسه

دنیای اقتصاد - نمایندگان روز گذشته در حالی با رای مثبت خود کلیات طرح اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس را از تصویب گذراندند که به اعتقاد برخی نمایندگان از جمله احمد توکلی اصلاحات انجام شده به معنی افزایش اختیارات هیات‌رییسه خواهد بود. صحن علنی مجلس دقایق اولیه صبح روز گذشته اولین دستور کاری خود را ادامه بررسی کلیات اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس قرار دادند و این بار برخلاف جلسه گذشته که برای هر ماده و تبصره‌ آن موافق و مخالف سخن می‌گفتند، پس از رایزنی‌های متعدد هیات‌رییسه یک بار برای کلیات آن رای‌گیری به عمل آمد و پس از آن نمایندگان وارد مدار پیشنهادی شدند و به صورت موافق و مخالف صحبت کردند. در این میان اما احمد توکلی طرح ارائه شده از سوی کمیسیون آیین‌نامه را در برخی موارد منجر به افزایش اختیارات هیات‌رییسه خواند که لاریجانی به عنوان موافق با این طرح و در پاسخ به تذکر توکلی گفت: نمایندگان معتقدند که شان مجلس باید حفظ شود بنابراین ابزارهایی برای حفظ شان و منزلت آن مانند سوال از وزیر، استیضاح و تحقیق و تفحص در اختیار دارند. علی لاریجانی افزود: اما وقتی نمایندگان از وزیری سوال می‌کنند و بعد اعلام می‌نمایند که قانع نشده‌اند، چه اتفاقی می‌افتد. این سوال معلق مانده و به کمیسیون ارجاع می‌شود و هیچ حادثه‌ای هم رخ نمی‌دهد. وی در مورد تحقیق و تفحص نیز گفت: مجلس تحقیق و تفحص‌های زیادی انجام می‌دهد و گزارش آن را در صحن علنی قرائت می‌کند و سپس به قوه قضائیه ارسال‌ می‌کند. بعد چه می‌شود؟ حداقل مجلس باید قدرت این را داشته باشد که با وزیری که تخلف انجام داده برخورد کند، در حالی که هیچ اقدامی در خصوص آن صورت نمی‌گیرد. این مواردی است که منزلت مجلس را مخدوش می‌کند که ما آنها را اصلاح کرده‌ایم.

رییس مجلس خاطرنشان کرد: بر اساس مواد جدید اگر وزیر و مسوولی خلاف قانونی مرتکب شدند کمیسیون مربوطه می‌تواند بررسی کند و گزارش آن را به مجلس بدهد و تقاضای استیضاح نماید. اگر نماینده‌ای از وزیر سوال کرد رییس مجلس آن را به رای می‌گذارد که آیا نمایندگان قانع شده‌اند یا خیر؟ اگر مجلس قانع نشد آن وزیر یک سوم اعتبار خود را از دست داده است. لاریجانی در مورد مخالفت و موافقت با کلیات یک طرح یا لایحه گفت: بر اساس آیین‌نامه قبلی در بررسی کلیات طرح یا لایحه‌‌ای پنج نماینده موافق و پنج نماینده مخالف هر کدام می‌توانند در ۱۰دقیقه صحبت کنند که غالبا نیاز نیست و ما نیز زمان آن را کوتاه کردیم. وی افزود: اما بر اساس آیین‌نامه جدید لوایح به صورت یک شوراست مگر اینکه هیات رییسه موارد را ضروری بداند و این پنج نفر را به سه تقلیل داده و زمان ۱۰دقیقه را نیز به پنج دقیقه کاهش دهد. رییس مجلس در مورد کمیسیون اصل ۹۰ با بیان اینکه این کمیسیون وظیفه مهم (نظارتی) مجلس را به دوش می‌کشد، گفت: طبق قانون اساسی مجلس می‌تواند روند امور در قوای سه‌گانه را بررسی کند و نظر دهد و اشکالات آن را رفع نماید. وی اظهار کرد: مجلس می‌خواهد کمیسیونی تشکیل دهد که روند امور را بررسی کند نه اینکه مسائل شخصی افراد را به صورت جزیی بررسی کند. بنابراین ما در صدد برآمدیم که سطح و تخصص کمیسیون را با عضویت روسای کمیسیون‌های دیگر افزایش دهیم. براین اساس و با تصویب نمایندگان مجلس، ماده ۳۲ آیین‌نامه داخلی مجلس درباره تشکیل کمیسیون اصل ۹۰قانون اساسی و اعضای آن تغییر کرد.

براساس این مصوبه ماده ۳۲ آیین‌نامه داخلی مجلس به این شرح اصلاح شد: به‌منظور سامان دادن و کارآمدسازی مجلس و نمایندگان به‌خصوص نسبت به طرز کار قوای مجریه و قضائیه و مجلس مبتنی بر اصول متعدد قانون اساسی بالاخص اصل ۹۰، کمیسیونی با نام اصل ۹۰ تشکیل می‌شود، تا طبق قوانین مصوب خود انجام وظیفه کند. در ترکیب این کمیسیون از هر کمیسیون تخصصی یک نفر با معرفی کمیسیون مربوطه، هشت نفر از نمایندگان که توسط روسای شعب و هیات‌ رییسه انتخاب می شوند، به‌عنوان اعضای ثابت هستند.علاوه بر این براساس تبصره یک این مصوبه، رییس کمیسیون اصل ۹۰ با پیشنهاد هیات‌رییسه مجلس از بین اعضای ثابت کمیسیون با رای مجلس انتخاب می‌شود.براساس تبصره ۲، اعضای ثابت کمیسیون نباید عضو کمیسیون‌های تخصصی باشند.این در حالی بود که در اصلاح کمیسیون آیین‌نامه، در بند «ب» مربوط به ماده ۴ آمده بود که متن ذیل به آخر ماده (۳۲) اضافه شود؛ بر این اساس قرار بود تا رییس کمیسیون اصل ۹۰ توسط اعضا انتخاب و با حکم رییس مجلس منصوب شود.این در حالی بود که نمایندگان در مخالفت با این بند تاکید کردند که انتصاب رییس کمیسیون اصل نودم با حکم رییس مجلس، استدلال این کمیسیون مهم را مخدوش می‌کند، به ویژه آن که این کمیسیون از نظر بعد نظارتی مجلس و رسیدگی به شکایات از سه قوه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.براین اساس پیشنهاد حذف این بند مطرح شد که رای آورد.اما ورود به چنین مباحثی بود که برخی نمایندگان اعمال چنین سلایقی را افزایش اختیارات رییس و هیات رییسه ارزیابی کردند. با این حال ارائه رسیدگی به اصلاح دیگر مواد آیین‌نامه به جلسه علنی امروز موکول شد.