رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: در بهترین موقعیت و شرایط خوب قطعنامه پذیرفته شد و کشور از خطرهای زیادی نجات یافت. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در برنامه ۴۵ دقیقه شبکه خبر عوامل و علل پذیرش قطعنامه و پایان جنگ را تشریح کرد.

رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در بهترین هنگام و شرایط، قطعنامه ۵۹۸ پذیرفته شد، افزود: ما با پذیرش قطعنامه بهره‌های زیادی بردیم و از خطرهای بزرگی کشور را نجات دادیم. هاشمی رفسنجانی گفت: از ماه‌های ابتدای جنگ و زمین گیر شدن نیروهای بعثی، در ایران صحبت از قطعنامه بود؛ اما ما در شرایطی نبودیم که آن را بپذیریم. وی تصریح کرد: قسمتی از خاک ما در اختیار نیروهای متجاوز بود و پذیرفتن قطعنامه در آن شرایط به نفع عراق و در حقیقت برگ برنده دست دشمن بود. هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی در باره این که چرا ایران پس از فتح خرمشهر و به اسارت گرفتن ۱۹هزار نفر از نیروهای دشمن حاضر به آتش بس نشد، اظهار کرد: در ایران آن موقع هیچ کس آمادگی پذیرش آتش بس را نداشت و در همان موقع جلسه‌ای برای تعیین تکلیف ادامه جنگ تشکیل شد که امام فرمودند،کسی از آتش بس صحبت نکند و این جنگ باید تا اهدافی که داریم ادامه یابد. وی افزود: امام (ره) در دوران جنگ مخالف وارد شدن به خاک عراق بودند و ادله‌های ایشان نیز قابل توجه بود و بیشتر فکر می‌کردند که در صورت وارد شدن به خاک عراق، مردم عراق آسیب خواهند دید، ولی برخی می‌گفتند که نمی‌شود وارد عراق نشویم،زیرا در این صورت عراقی‌ها خود را تجهیز می‌کنند و ما ناچار هستیم یا به جنگ ادامه ندهیم یا وارد خاک عراق شویم. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به سوال دیگری درباره این که چرا پس از ۸ سال جنگ ،ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت و ویژگی‌های این قطعنامه با قطعنامه‌های قبلی گفت: قطعنامه را مدتی قبل از آنکه ما بپذیریم، شورای امنیت صادر کرد و عراق هم پذیرفته بود، ولی ما آن را قبول نداشتیم، زیرا ایران اعلام کرد: در این قطعنامه باید تنبیه متجاوز گنجانده شود و تکلیف خسارات وارد شده به ما مشخص شود و این چیزی بود که عراقی‌ها نمی‌پذیرفتند.

هاشمی رفسنجانی افزود: عوامل فراوانی وجود داشت که ما متقاعد شدیم باید قطعنامه را بپذیریم، که از نمونه‌های آن طولانی و فرسایشی شدن جنگ بود و این فرسایش به ما آسیب فراوان می‌رساند و عراقی‌ها غیر نظامی‌ها را مورد هدف و آسیب قرار می‌دادند، همچنین تلفات غیر نظامی‌ها نیز زیاد شده بود به ویژه این که عراقی‌ها از سلاح شیمیایی استفاده می‌کردند که نمونه آن را در حلبچه مشاهده کردیم و مردم مثل برگ خزان به زمین می‌ریختند و در این فکر بودیم که اگر چنین جنایتی به یکی از شهرهای ایران مثل تبریز یا کرمانشاه صورت گیرد، چه اتفاق بزرگی می‌افتاد.

وی با بیان اینکه ما در مقابل این شرارت محدود بودیم، چون سلاح شیمیایی بکار نمی‌بردیم و نمی‌خواستیم مردم آسیب ببینند و نمی‌توانستیم با مردم عراق این جنایت جنگی را مرتکب شویم، گفت: آمریکا، اروپایی‌ها و روسیه به عراق کمک می‌کردند و مصمم بودند، از شکست رسمی صدام جلوگیری کنند. هاشمی در ادامه گفت: آمریکایی‌ها به طور آشکار به نفع عراق وارد میدان شده بودند و کشتی، هواپیما و سکوهای نفتی ما را مورد حمله قرار می‌دادند. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص عوامل دیگر پذیرش قطعنامه از سوی ایران اظهار کرد: بودجه دولت نیز واقعاً تحمل این جنگ را نداشت و دولت رسماً به امام (ره) نامه نوشت که نمی‌توانیم، همچنین در همین موضوع درخواست بودجه از طرف نیروهای رزمنده زیاد شد و البته حق آنها نیز بود و فرمانده سپاه نامه‌ای به امام نوشت و فهرست طولانی از لوازم مورد احتیاج داد که که امام (ره) فرمودند، نمی‌تواند آن را تهیه کند. هاشمی در ادامه تصریح کرد: عقیده من بر این بود که با یک عملیات گسترده بتوانیم قسمتی از خاک عراق را به عنوان گروگان بگیریم، در عملیات‌هایی که صورت گرفت این خواسته عملی نشد، اگر عملی می‌شد هم جنگ به خوبی تمام می‌شد و هم ما به راحتی به حقوق خودمان می‌رسیدیم.

وی گفت: مهمترین عامل در این بین، عوامل انسانی بود، جنگ به حدی بود که تلفات انسانی زیاد شده بود و قابل تحمل نبود و در این موقع خوشبختانه شورای امنیت تا حدودی خواسته‌های ما را پذیرفت و این مجموعه عوامل قانع کننده‌ای بود، مبنی‌بر این که نمی‌شود جنگید و همین سبب شد ،امام (ره) قطعنامه را پذیرفتند. هـاشـمی رفسنجانی خاطرنشان کرد: در پایان جنگ،پس از سال‌ها مقاومت، جمهوری اسلامی این قطعنامه را پذیرفت و حضرت امام خمینی (ره) خودشان این قطعنامه را پذیرفتند و به عهده گرفتند.

وی پذیرش این قطعنامه را کار بسیار مهمی عنوان و خاطرنشان کرد: در آن زمان جنگ به جایی رسیده بود که بـرخـی شـعـارهـای ما دیگر عملی نمی‌شد، زیرا آمریکا و قدرت‌های بزرگ وارد جنگ شده بودند و سلاح‌های خطرناک را به رژیم بعث می‌دادند و آنها هم بی‌رحمانه از این سلاح‌ها استفاده می‌کردند و این در شرایطی بود که ما هم نمی‌توانستیم از این نوع به مقابله به مثل بپردازیم. وی با بیان اینکه بر اساس مصلحت این قطعنامه را پذیرفتیم، افزود: البته نظام در آن زمان به گونه‌ای رفتار کرد که خوشبختانه، همـه‌ خـواستـه‌هـای مـا در قطعنامه‌ سازمان ملل گنجانده شد و بر اساس این قطعنامه، صدام مقصر شناخته شد و ما محق برای دریافت خسـارات معـرفـی شـدیـم.

رییس مجلس خبرگان رهبری در ادامه این برنامه گفت: صدام فکر می‌کرد ما قطعنامه را از روی ضعف پذیرفتیم، در حالی که ما از ناحیه حکمت و پیش‌بینی خطراتی مانند حملات شیمیایی عراق به شهرهای بزرگ ایران پذیرفتیم، اما صدام دوباره حمله کرد و رزمندگان ما هم به خوبی دفاع کردند و این سبب شد دنیا بفهمد پذیرش قطعنامه از روی ترس نبوده؛ بلکه در آن زمان عاقلانه ترین و منطقی ترین کار از طرف ایران بوده است. هاشمی رفسنجانی افزود: پس از اتمام جنگ ما به خواسته‌های خود رسیدیم و سازمان ملل عراق را متجاوز دانست و هرچند هزینه‌های نظامی ایران را نپذیرفتند، اما خسارات غیر نظامی را ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد کردند که در نهایت به نفع ما بود، زیرا صدام در فکر حمله به کویت بود تا آن چیزی که از حمله به ایران نتوانسته بود به دست آورد در آنجا به راحتی کسب کند.

وی گفت: صدام ناچار شد همه شرایط ما را حتی قرار داد الجزایر که یکی از ادله تجاوز به ایران بود، بپذیرد.