دنیای اقتصاد - سعید جلیلی، دبیرشورای عالی امنیت ملی و نماینده مقام معظم رهبری در این شورا با خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و نماینده تام‌الاختیار کشورهای ۱+۵ به همراه نمایندگان کشورهای انگلیس، فرانسه، چین، روسیه، آلمان و همچنین ویلیام برنز معاون وزیر خارجه آمریکا در ژنو دور مقدماتی مذاکرات کشورمان با کشورهای یاد شده را امروز از سر خواهد گرفت. اگر چه نفس این مذاکرات هم برای کشورمان و هم برای کشورهای ۱+۵ حایز اهمیت بسیار ارزیابی می‌شود، اما حضور ویلیام برنز، نفر سوم وزارت خارجه آمریکا در این مذاکرات و درحالی که این کشور از سال ۱۹۸۰ روابط خود را با ایران قطع کرده است، براهمیت آن افزوده است.آن سو‌تر، در حالی که مقام‌های مسوول کشورمان از جمله محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور با بیان این‌که دولت وی درخواستی از سوی آمریکا مبنی برگشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران دریافت نکرده است، تصریح کردند که درصورت دریافت درخواست آمریکا آن را با دید گشایش روابط بین ملت‌ها بررسی خواهند کرد؛ رسانه‌های غربی گزارش کردند که آمریکا تا یک ماه دیگر درخواست رسمی‌خود را تسلیم مقام‌های ایرانی خواهد کرد. امروز در ژنو صورت می‌گیرد

آغاز مذاکرات مقدماتی ایران و ۱+۵

بازتاب خبر حضور معاون رایس در نشست ژنو

دنیای اقتصاد - امروز سعید جلیلی، دبیرشورای عالی امنیت ملی و نماینده مقام معظم رهبری در این شورا با خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و نماینده تام‌الاختیار کشورهای ۱+۵ به همراه نمایندگان کشورهای انگلیس، فرانسه، چین، روسیه، آلمان و همچنین ویلیام برنز معاون وزیر خارجه آمریکا در ژنو دور مقدماتی مذاکرات کشورمان با کشورهای یاد شده را از سر خواهد گرفت.

حدود دو ماه پیش ایران بسته پیشنهادی خود را به گروه ۱+۵ تحویل داد. همچنین این گروه بسته پیشنهادی خود را اواخر خردادماه سال‌جاری به مقام‌های کشورمان تقدیم کردند.

پس از آن و در حدود ۱۰ روز پیش، منوچهر متکی وزیر خارجه کشورمان در نامه‌ای به بسته پیشنهادی کشورهای ۱+۵ پاسخ داد و از آن پس قرار شد تا دور جدید مذاکرات که گفته می‌شود این دور از مذاکرات خود مقدمه‌ای به منظور تعیین زمان و دستور جلسه‌های مذاکرات اصلی است، از امروز آغاز شود. در این میان، اگر چه نفس این مذاکرات هم برای کشورمان و هم برای کشورهای ۱+۵ حایز اهمیت بسیار ارزیابی می‌شود، اما حضور ویلیام برنز، نفر سوم وزارت خارجه آمریکا در این مذاکرات و درحالی که این کشور از سال ۱۹۸۰ روابط خود را با ایران قطع کرده است، براهمیت آن افزوده است.آن سو‌تر، در حالی که مقام‌های مسوول کشورمان از جمله محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور با بیان این‌که دولت وی درخواستی از سوی آمریکا مبنی برگشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران دریافت نکرده است، تصریح کردند که درصورت دریافت درخواست آمریکا آن را با دید گشایش روابط بین ملت‌ها بررسی خواهند کرد؛ رسانه‌های غربی گزارش کردند که آمریکا تا یک ماه دیگر درخواست رسمی‌خود را تسلیم مقام‌های ایرانی خواهد کرد. افزون بر این، اتحادیه اروپایی نیز همچنان نام گروهک منافقین را از لیست سازمان‌های تروریستی خود حذف نکرد.اگرچه به نظر می‌رسد، دولت جورج بوش در واپسین روزهای کاری خود تلاش می‌کند تا با گشودن باب مذاکره با ایران یادگاری ماندگار از خود در تاریخ این کشور برجای بگذارد، اما صدای مخالفی از سنای این کشور مبنی بر تلاش برای اعمال تحریم علیه بانک مرکزی ایران به گوش می‌رسد. برخی از آگاهان سیاسی بر این باورند که این دوگانگی‌ها در دیپلماسی آمریکا ادامه روند و سیاست تهدید و تشویق این کشور است. در عین حال، متکی، حضور آمریکا را در مذاکرات میان ایران و کشورهای ۱+۵ مثبت ارزیابی کرد و دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز با اشاره به حضور آمریکا در نخستین جلسه از دور جدید مذاکرات میان ایران و کشورهای ۱+۵ گفت: با رویکردهای سازنده و پرهیز از خطاهای گذشته می‌توان مذاکرات سازنده‌ای را داشت. به گزارش ایسنا جلیلی، در پاسخ به سوالی در مورد اعلام آمادگی آمریکا برای حضور در مذاکرات هسته‌ای با ایران و این‌که آیا این حضور تغییر تاکتیک است یا استراتژی، گفت: از نظر ما آن چه که اهمیت دارد این است که با چه رویکردی طرف مقابل در مذاکرات حضور می‌یابد. بیشتر از آنکه چه افرادی حضور می‌یابند، نوع رویکرد است که اهمیت دارد. جلیلی یادآور شد: اگر با رویکرد سازنده و پرهیز از خطاهای گذشته وارد شوند، حتما می‌توانیم مذاکرات خوب و سازنده‌ای داشته باشیم. دبیر شورای امنیت ملی با اشاره به اهداف سفر خود به ژنو و گفت‌وگوهایی که قرار است انجام گیرد، گفت: این سفر در ادامه تحرکاتی است که به تازگی ایران و گروه ۱+۵ داشته‌اند که در این راستا ما بسته پیشنهادی برای همکاری‌های سازنده حول نگرانی‌های مشترک منطقه‌ای و بین‌المللی ارائه کردیم که باید این نگرانی‌ها تبدیل به تعهدات دسته جمعی شود تا زمینه‌ لازم برای ثبات و آرامش در جهان فراهم شود. جلیلی رویکرد و منطق جمهوری اسلامی‌ایران را با این قضیه مشخص و روشن توصیف کرد. جلیلی با اشاره به ارائه بسته پیشنهادی کشورهای۱+۵ و نامه ای که در آن ایده ادامه مذاکرات مطرح شده بود، خاطر نشان کرد: همانطور که در سفر سولانا و مدیران کل گروه۱+۵ به تهران قول داده بودیم که به نامه‌ آنها پاسخ دهیم، در کمتر از سه هفته پاسخ ایران به وزرای خارجه کشورهای یاد شده، ارائه شد و ما بسته‌ آنها و نیز ایده مذاکراتشان را بررسی کردیم و متقابلا پیشنهاد دادیم که مشترکات دو بسته و ایده‌هایی که دو طرف دارند مورد تاکید قرار گیرد و در مورد ادامه مذاکرات بحث کنیم. وزیر امور خارجه ایران نیز روز پنج‌شنبه در کنفرانسی خبری در دمشق گفت: حضور آمریکا مثبت است. متکی با اشاره به دور جدید گفت‌وگوها که قرار است روز شنبه در ژنو برگزار شود، افزود: ما به دنبال تعامل سازنده هستیم. در همین حال رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی اظهار امیدواری کرد که مذاکراتش با ایران که روز شنبه در ژنو انجام می‌شود، معنادار باشد. سولانا روز چهارشنبه با اشاره به بسته مشوق‌های پیشنهادی گروه ۱+ ۵ به ایران گفت: من بسیار امیدوارم که پاسخ‌های سازنده و مثبتی به اسنادی که برای آنها فرستادیم، دریافت کنیم. امیدوارم این امر به ما اجازه دهد مذاکرات معناداری داشته باشیم. به گفته کریستینا گالاش، سخنگوی سولانا، ویلیام برنز، معاون وزیرامورخارجه آمریکا و سولانا صبح پنج شنبه و در آستانه مذاکره با سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران، با یکدیگر در بروکسل ملاقات کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، گالاش خبر داد که سولانا به برنز گفت که حضورش فقط می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد. وی افزود: ما امیدواریم که ایرانی‌ها اهمیت این تصمیم‌ را درک کنند. سولانا همچنین در تماسی تلفنی با نمایندگان فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان که آنها نیز در مذاکره حضور دارند، گفت‌وگو کرد. یک مقام آمریکایی روز چهارشنبه گفت که برنز در مذاکرات خواهد بود تا «گوش دهد، نه این‌که مذاکره کند»، اما حضورش بر سر میز، خواست ایران برای حضور آمریکا در مذاکرات را برآورده می‌کند. این گزارش حاکی است: اگرچه رویکرد ایران مثبت‌تر از گذشته بوده است، اما حضور برنز تضمین‌کننده پیشرفت در مذاکرات ژنو نخواهد بود. در همین حال، کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا پاسخ مثبتی را از جانب ایران در مذاکرات روز شنبه که نماینده آمریکا نیز در آن حضور خواهد داشت،‌ پیش‌بینی می‌کند یا خیر، گفت: نمی‌دانم. وی افزود: نکته‌ای که ما مطرح می‌کنیم این است که آمریکا قاطعانه در پشت این دیپلماسی و متحدان‌ خود قرار دارد و با متحدانش متحد است. خوشبختانه ایرانی‌ها این پیام را دریافت خواهند کرد. رایس گفت: خواهیم دید که ایرانی‌ها چه می‌گویند. وی افزود: حضور ویلیام برنز، نماینده آمریکا، برای ایران روشن خواهد کرد که جامعه بین‌المللی با یکدیگر متحد است.

رایس ادامه داد: ما راهی را برای تعامل حقیقی با جامعه بین‌المللی به ایرانی‌ها پیشنهاد می‌کنیم، اما همچنین تاکید داریم که آنها باید برای ورود به مذاکرات، برنامه‌ خود را به صورت قابل راستی آزمایی تعلیق کنند. درحالی‌که برنز راهی مذاکرات ژنو شد، آمریکا اعلام کرده است که مذاکرات کامل با تهران را فقط در صورتی آغاز خواهد کرد که ایران غنی‌سازی را رها کند. برنز پس از مذاکرات ژنو راهی ابوظبی خواهد شد تا شخصا درباره مذاکرات به رایس گزارش دهد. این مطلب را شان مک کورمک، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد. رایس در راه سفر به سنگاپور برای شرکت در نشست وزیران امور خارجه کشورهای جنوب‌شرق آسیا، به حاشیه خلیج‌فارس نیز سفرهایی خواهد داشت.به گفته تحلیل گران، حضور برنز در مذاکرات ژنو، پیش‌شرط آمریکا را برای حاضر شدن در کنار دیگر اعضای گروه ۱+۵ در مذاکره با تهران کنار زد.وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در توجیه حضور نماینده ارشد کشورش در مذاکرات هسته‌ای گروه ۱+۵ و ایران بدون توجه به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ادعا کرد که این تصمیم واشنگتن ثابت می‌کند که جامعه بین‌المللی در تلاش برای دفع تهدیدها از جانب برنامه هسته‌ای ایران متحد است.در همین حال، چین از تصمیم واشنگتن برای اعزام دیپلمات عالی‌رتبه به مذاکرات هسته‌ای با ایران استقبال کرد و از کشورهای حاضر در مذاکرات خواست که برای رفع مساله هسته‌ای ایران از خود «انعطاف» بیشتری نشان دهند.لیو جیانچائو، سخنگوی وزارت امورخارجه چین اعلام کرد که دولت پکن از این گام آمریکا (اعزام نماینده به مذاکرات) استقبال می‌کند. وی درخواست همیشگی چین درخصوص حل این مساله از طریق مذاکره را تکرار کرد و گفت: همچنین امیدواریم که همه طرف‌ها فرصت‌های مطلوب جاری را دریابند و تلاش‌هایشان را افزایش دهند و به ویژه برای پیشبرد گفت‌وگو و مذاکره در سریع‌ترین زمان ممکن از خود انعطاف‌ نشان دهند.جیانچائو افزود: لیو جیه‌ای، دستیار وزیر امور خارجه چین در مذاکرات ژنو حضور خواهد داشت. برنارد کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه نیز گفته است که حضور آمریکا در این مذاکرات یک امتیاز بیشتر است و آمادگی ایران برای مذاکرات بیشتر دلگرم‌کننده است.وی به خبرنگاران در خارج از نشست امنیتی اروپا در وین گفت: ما در انتظار یک گشایش هستیم.کوشنر ادامه داد: من با متکی گفت‌وگو کردم و او باز برخورد کرد، اما باز در برابر چه چیزی؟ مساله همیشه این بوده است. وی افزود: تهران هنوز به موضوع اصلی تعلیق غنی‌سازی اورانیوم یا توقف موقت گسترش فعالیت هسته‌ای پاسخ نداده است. کوشنر ادامه داد: پاسخ (کتبی) ایران به پیشنهاد ما «برای گفت‌وگو بسیار خوب» است، اما هیچ چیزی درباره غنی‌سازی گفته نشده است، طوری که انگار آنها نامه ما را نخوانده‌اند. وزیر امور خارجه فرانسه گفت: به این مذاکرات بسیار امیدوارم، اما هیچ انتظاری از آن ندارم. فرانسه گفت‌وگوهای بسیاری با ایران (درباره مساله هسته‌ای) داشته، اما هرگز به نتیجه‌ای نرسیده است. این در حالی است که کاخ سفید سخنان باراک اوباما و برخی از تحلیل گران را مبنی بر این که آمریکا با اعزام دیپلمات عالی رتبه به نشست ژنو با ایران مذاکره می‌کند، تکذیب کرد. دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید با خودداری از پاسخ گویی به سخنان باراک اوباما به خبرنگاران گفت: هیچ تغییری در سیاست آمریکا ایجاد نشده است و با ایران مذاکره‌ای صورت نخواهد گرفت؛ مگر در صورتی که این کشور غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کند و این تعلیق به تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برسد. پرینوگفت: اصل ما همان اصل (گذشته) است و استراتژی و هدفمان همچنان تغییری نکرده و مبنی بر این است که آنها باید برای این که مذاکرات آغاز شود غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کنند.پرینو افزود: ویلیام برنز، معاون امور سیاسی وزیر امور خارجه آمریکا به عنوان بخشی از جامعه بین‌المللی در ژنو حاضر خواهد شد و به نمایندگان اعضای دایم شورای امنیت و آلمان می‌پیوندد.باراک اوباما کاندیدای دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا این تصمیم را گامی مثبت به سوی حل دیپلماتیک مساله هسته‌ای ایران خواند.وی گفت: اکنون که آمریکا وارد (مذاکرات) شده است باید با تمام قدرت دیپلماسی‌مان اعمال شود. پرینو گفت که اعزام برنز نشانگر این است که دولت آمریکا به حل دیپلماتیک این مساله متعهد است.وی افزود: افزایش قیمت بالای نفت و آزمایش‌های موشکی ایران هیچ ارتباطی به تصمیم کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه برای اعزام برنز نداشته است.

افق تازه

گاردین گزارش داد که آمریکا قصد دارد به عنوان بخشی از آنچه آن را تغییر چشمگیر سیاست جورج بوش در قبال ایران خواند، برای اولین بار پس از سی سال یک دفتر دیپلماتیک در ایران ایجاد کند. روزنامه گاردین روز پنج‌شنبه در ادامه این گزارش نوشت: خبر گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران در ماه آینده اعلام خواهد شد. با این اقدام دیپلمات‌های آمریکا در ایران مستقر خواهند شد.

بر اساس این گزارش خبر تغییر سیاست جورج بوش، رییس‌جمهور آمریکا که در طول ریاست‌جمهوری خود رویکردی جنگ‌طلبانه را در قبال ایران اتخاذ کرده بود، در لحظه حساس در روابط ایران و آمریکا انجام گرفته است. بر اساس گزارش گاردین بازگشت دیپلمات‌های آمریکایی به ایران به اجازه تهران بستگی دارد، اما محمود احمدی‌نژاد رییس جمهور ایران هفته گذشته گفته است که با گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران مخالف نیست و ایران هر گونه درخواستی را که با هدف بهبود روابط بین دو کشور انجام گیرد ، با دیدی مثبت بررسی خواهد کرد. در حال حاضر سفارت سوییس در تهران حافظ منافع آمریکا در ایران است. این دفتر همانند دفتر حافظ منافع آمریکا در هاوانا خواهد بود. آمریکا در سال ۱۹۶۱ روابط خود را با کوبا قطع کرد، اما دیپلمات‌های آمریکایی در سال ۱۹۷۷ به این کشور بازگشتند. از نظر پروتکل این دفتر بخشی از سفارت سوییس خواهد بود، اما از سفارت سوییس مستقل است و کارکنان آمریکایی خواهد داشت.

وزارت خارجه آمریکا در دو سال اخیر کاخ سفید را تحت فشار قرار داده بود تا ایجاد دفتر حافظ منافع روابط دیپماتیک با ایران را از سر گیرد.

افزون بر این، اتحادیه اروپایی پنج‌شنبه خبر داد که گروهک منافقین همچنان در فهرست سازمان‌های تروریستی این اتحادیه باقی خواهد ماند. در همین حال، گروهی از نمایندگان پارلمان فرانسه خواهان خارج کردن این گروه از فهرست گروه‌های تروریستی کشورشان شدند. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، گروهک تروریستی منافقین، از اتحادیه اروپایی خواسته بود پس از خروج نام این سازمان از فهرست گروه‌های تروریستی انگلیس، این اتحادیه نیز اقدام مشابهی را انجام دهد، اما این اتحادیه اعلام کرده است دلیلی برای تجدید نظر درباره این گروهک نمی‌بیند. سخنگوی گروهک منافقین، اقدام اتحادیه اروپایی در ابقای این گروهک در فهرست سازمان‌های تروریستی این اتحادیه را محکوم کرد.

روال گذشته

کمیته بانکداری سنای آمریکا اعلام کرد که به خاطر خودداری تهران از توقف فعالیت‌های هسته‌ای‌اش تحریم‌ها علیه تهران را شدیدتر خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، سناتورهای دموکرات و جمهوری عضو این کمیته در تلاش برای متقاعد کردن ایران به توقف فعالیت‌های هسته‌ای‌اش لایحه‌ای را که تحریم‌های اقتصادی و تجاری علیه ایران را تشدید می‌کند در نظر خواهند گرفت. شبکه خبری

پرس تی.وی به نقل از رییس دموکرات این کمیته گزارش داد: این لایحه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را محکم‌تر کرد و اجازه خروج سرمایه از شرکت‌هایی که با حوزه نفتی ایران روابط تجاری دارند را خواهند داد تا دولت ایران را تحت فشار قرار دهد. وی افزود: این لایحه علاوه بر آن به جلوگیری از انحراف غیر قانونی فن‌آوری‌های آمریکا به ایران کمک خواهد کرد.معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز یک تور اروپایی را آغاز کرده است تا کشورهای اتحادیه اروپا را به محدود کردن روابط تجاری با ایران تشویق کند. استوارت لوی، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در اولین بخش از تور اروپایی خود وارد رم شد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، لوی مدعی است که تعداد شرکت‌ها و بانک‌هایی که در انجام روابط تجاری با ایران تردید دارند روبه افزایش است، اما هنگامی که از وی سوال شد تردید غرب چگونه می‌تواند به درآمد از دست رفته منجر شود، نمی‌توانست رقم درستی بدهد. به گزارش خبرگزاری رویترز، لوی مدعی شد: ایران به خاطر رفتارش خود را در انزوای هر چه بیشتر از روابط بانکی و روابط قانونی تجاری ، می‌یابد و این امر در حال تاثیرگذاری است. معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا با اشاره به اقدام اخیر اتحادیه اروپایی در اعمال برخی تحریم‌ها علیه ایران گفت: آنچه ما در ماه اخیر در اروپا شاهد بودیم، بسیار اهمیت دارد و اروپایی‌ها گام مهمی به جلو برداشته‌اند.

لوی مدعی شد که ایران با توسل به آنچه اقدامات «فریبکارانه» خواند در تلاش است از تحریم‌های اعمال شده اجتناب کند.