الحاق رسمی روس‌ها به جریان تحریم ایران با آخرین امضای پوتین
پوتین دوروز قبل از تحویل ریاست جمهوری به جانشین خود قطعنامه تحریم ایران را امضا کرد. امضای حکم اجرای تحریم‌های اقتصادی علیه ایران در آخرین روزهای ریاست جمهوری پوتین
روسیه به تحریم‌کنندگان ایران پیوست
دنیای‌اقتصاد - ولادیمیر پوتین روز دوشنبه هفته گذشته حکم اجرای تحریم‌های اقتصادی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را که در سوم مارس در این سازمان تصویب شده بود، امضا کرد. به گزارش ایسنا، این حکم که توسط ولادیمیر پوتین و در آخرین روزهای ریاست جمهوری وی امضا شد، خواستار محدودیت تحریم‌های مسافرتی و معاملات مالی با برخی اشخاص و شرکت‌های ایرانی است. پنجشنبه هفته گذشته پوتین پست ریاست جمهوری روسیه را به دیمتری مدودف تحویل داد و خود سمت نخست‌وزیری را به عهده گرفت.
بدین ترتیب با فرمانی که پوتین روز دوشنبه امضا کرد، روسیه رسما به تحریم های شورای امنیت سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران پیوست.
در فرمان پوتین آمده است: تمامی سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات و اشخاص حقوقی وحقیقی زیر حوزه قضایی روسیه باید به خاطر داشته باشند که از تاریخ سوم ماه مارس سال ۲۰۰۸ ، ۳۵ روز پیش، از انتقال، یا تامین هر نوع مواد، یا تجهیزات یا فناوری هسته‌ای که امکان استفاده دوگانه نظامی و غیرنظامی از آنها وجود دارد، از خاک روسیه به ایران ممنوع است.به گزارش خبرگزاری روسی اینترفکس، در فرمان ریاست جمهوری روسیه، تنها مواد، تجهیزات و فناوری‌هایی مستثنا شده‌اند که برای «نیروگاه‌های هسته‌ای آب سبک» کاربرد داشته یا کمک‌های فنی مورد تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در راستای بند ۱۶ قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنیت است، مجاز دانسته شده است. بر اساس فرمان ریاست جمهوری روسیه، افراد ذکر شده در این دستور، کسانی که درگیر تحقیقات اتمی حساس ایرانی ها هستند یا در گسترش تسلیحات هسته‌ای نقش دارند و نام آنها در قطعنامه‌های شورای امنیت اعلام شده است، اجازه ندارند وارد خاک روسیه شوند یا از این کشور عبور کنند. این فرمان می‌افزاید: ضروری است که در تعهدات جدید درباره حمایت مالی دولتی از تجارت با ایران و تماس‌های بازرگانی بین نهادهای مالی مستقر در روسیه و بانک‌های ایرانی، هوشیاری به خرج داده شود.
در این دستور همچنین اشاره شده است که محموله‌های به مقصد ایران یا ارسالی از این کشور توسط هواپیما یا کشتی‌های وابسته به شرکت هوایی ایران‌ایر یا کشتیرانی ایران باید در فرودگاه‌ها و بنادر روسیه بازرسی شوند.روسیه که همراه با چین از جمله کشورهای عضو گروه ۱+۵ به شمار می‌رود، در دو سال گذشته از جمله مخالفان اعمال تحریم‌های شدید بر ضد تهران به شمار می‌رفت.
ایران و روسیه در عصر پوتین
چهارشنبه هفته گذشته رییس‌جمهوری از کرملین خداحافظی کرد که به عنوان اولین رهبر روسیه پس از استالین در تهران حاضر شده و حمایت‌های او از تهران وی را به شناخته شده‌ترین رهبر روسیه معاصر برای مردم ایران تبدیل کرده بود. روابط تهران و مسکو در دوران ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین به عالی‌ترین سطح خود در دهه‌های اخیر رسید، هر چند که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران هرگز به طور ۱۰۰ در صد از پتانسیل‌های موجود استفاده نشد.
آنچه در این دوران در روابط ایران و روسیه بسیار برجسته به نظر می‌رسید استفاده دو کشور از حمایت و پشتیبانی یکدیگر در سطح بین‌المللی بود.
روسیه و ایران در این دوران که از آخرین روزهای سال ۱۹۹۹ با تحویل کفالت ریاست جمهوری به پوتین آغاز شد، روابط دو جانبه خوبی با یکدیگر داشتند که از پروژه‌های نظامی گرفته (مانند فروش و تحویل موشک‌های ضد هوایی تور ام-۱) تا همکاری‌هایی نظیر ساخت پروژه یک میلیارد دلاری نیروگاه هسته‌ای بوشهر را در بر می‌گرفت. همکاری‌های دو جانبه دو کشور در زمینه انرژی نیز به عقیده تحلیلگران قابل تحسین بوده است، هر چند که ایران و روسیه هر دو از جمله صادر کنندگان انرژی به شمار می‌روند و در نهایت موقعیتی شبیه به دو رقیب را در این زمینه دارند. با این حال حجم مبادلات تجاری مسکو و تهران در این مدت (به رغم توصیف‌های مثبت و حساسیت برخی مبادلات استراتژیک) حتی در مقایسه با حجم مبادلات روسیه با برخی کشورهای همسایه ایران مانند ترکیه بسیار کمتر بوده است.
یکی از زمینه‌های همکاری‌های مسکو- تهران در دوران ریاست جمهوری پوتین همکاری‌های هسته‌ای دو کشور بود. آغاز همکاری‌های هسته‌ای دو کشور به ویژه برای تکمیل نیروگاه بوشهر به سال ۱۹۹۵ و امضای قراردادی بین رضا امراللهی، رییس وقت سازمان انرژی هسته‌ای ایران و ویکتور میخایلوف وزیر انرژی هسته‌ای کابینه یلتسین باز می‌گردد و تکمیل آن نیز که در مقطع فعلی برای تابستان ۲۰۰۸ پیش‌بینی شده که از دوران ریاست جمهوری پوتین فراتر می‌رود. با این حال نمی‌توان نقش دولت هشت ساله پوتین را در زمینه همکاری‌های هسته‌ای نادیده گرفت.
در واقع همکاری مسکو برای تکمیل نیروگاه بوشهر را در دوران پوتین می‌توان کمابیش در تعویق‌های مکرر انجام پروژه خلاصه کرد که در نظر اول شاید تفاوت چندانی با دوران یلتسین نداشته باشد. روسیه بر اساس قرارداد ۱۹۹۵ قرار بود نیروگاه بوشهر را ظرف مدت ۵/۴ سال تکمیل و آماده بهره‌برداری کند، اما انعطاف دولت یلتسین در برابر فشارهای آمریکا و برخی مشکلات فنی موجب شد تا دو کشور در دسامبر سال ۲۰۰۲ قراردادی یک میلیارد دلاری برای تسریع پروژه ساخت نیروگاه امضا کنند. بر اساس این قرارداد نیروگاه هسته‌ای بوشهر باید تا مارس ۲۰۰۴ آماده بهره‌برداری می‌شد که البته چنین نشد.
آخرین اختلافات مسکو و تهران برای راه اندازی این نیروگاه به ماه‌های پایانی سال ۲۰۰۷ بازمی‌گردد که اختلاف بر سر پرداخت‌های ایران بوده و در نهایت با سفر پوتین به تهران منتفی شد. اما به اعتقاد تحلیلگران نزدیک به غرب در واقع تعلل‌های مکرر مسکو در تکمیل این نیروگاه در دوران پوتین بیش از آن که نتیجه فشارهای بین‌المللی بوده باشد، بخشی از دیپلماسی پوتین بوده است. ولادیمیر پوتین در حقیقت با به درازا کشاندن این پروژه موفق شده در دوره طولانی‌تری از مساله همکاری‌های هسته‌ای تهران - مسکو به عنوان عاملی برای چانه‌زنی در دیگر مناسبات بین‌المللی استفاده کند (برای مثال گفته می‌شود در مساله استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در شرق اروپا و گسترش ناتو به سمت مرزهای روسیه یکی از فاکتورهای حاضر روی میز مذاکره مساله تداوم همکاری‌های ایران و روسیه در این زمینه بوده است).
در حالی که از پیش از ریاست جمهوری پوتین صحبت از پروژه‌های بیشتر هسته‌ای ایران و روسیه رایج بوده، رییس‌جمهور سابق روسیه (پوتین) در آخرین روزهای ریاست جمهوری‌اش نه تنها بر اساس قراردادهای موجود بین دو کشور ۸۲ تن سوخت هسته‌ای مورد نیاز راکتور بوشهر را در هشت محموله به ایران تحویل داده است (که از ۱۷ دسامبر سال گذشته میلادی آغاز شده) بلکه در حالی که تنها هفته‌ای از اقامت‌اش در کرملین باقی مانده بود، موفق شد جمهوری آذربایجان را وادارد تجهیزات غیر رادیواکتیو این نیروگاه را که در این کشور متوقف شده بود، به ایران تحویل دهد. آذربایجان بر اساس قراردادهای همکاری چند جانبه موظف است اجازه عبور محموله‌های غیر رادیواکتیو روسیه به ایران را از طریق خاک خود بدهد.
ارسال نظر