سناریوی سوم برای وام بانکی

فعالان اقتصادی معتقدند که اولویت‌ تخصیص وام‌ها باید برای حفظ تولید و اشتغال موجود باشد.

دنیای اقتصاد- رییس کل بانک مرکزی شامگاه روز شنبه در جمع فعالان و مدیران بخش‌خصوصی کشور ظاهر شد و تازه‌ترین دیدگاه‌های خود را درباره آنچه که به عنوان بسته سیاستی بانک مرکزی، معروف شده، بیان کرد. این نشست «خصوصی» در مهم‌ترین نهاد بخش‌خصوصی کشور یعنی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن برگزار شد و خبرنگاران رسانه‌ها در آن حضور نداشتند، اما دکتر محمد نهاوندیان صبح دیروز در گفت‌وگو با خبرنگاران نتایج و محورهای دیدار با رییس کل بانک مرکزی را تشریح کرد.

رییس اتاق بازرگانی گفت: از دیدگاه رییس کل بانک مرکزی عامل اصلی افزایش بی‌حساب نقدینگی در کشور، استفاده بی‌رویه از منابع گران قیمت بانک مرکزی و تزریق پول پر قدرت در اقتصاد بوده است و سیاستی که به ۳ قفله شدن بانک مرکزی معروف شد به هیچ وجه به معنای قفل کردن منابع بانکی برای بخش تولید نیست، بلکه به مفهوم تصحیح مدیریت بانک‌های کشور در اقتصادی عمل کردن است.

نهاوندیان افزود: در صورتی که این اصل رعایت نشود یعنی بانک‌ها تسهیلاتی بیش از توان خود ارائه دهند ناکارآمدی بانک‌ها را به دنبال خواهد داشت و از سوی دیگر به شعله‌ور شدن زبانه‌های تورم نیز منجر می‌شود.نهاوندیان با اشاره به اهمیت بسته سیاستی بانک مرکزی و نقش آن در سیاست‌های پولی و اعتباری و همچنین شرایط خاص تولید در کشور گفت: نتایج بررسی‌های کمیته ویژه اتاق بازرگانی در خصوص بسته سیاست‌های بانک مرکزی به این بانک ارائه شد و جهت تبیین جنبه‌های مختلف آن به پیشنهاد دکتر طهماسب مظاهری جلسه‌ای با حضور فعالان بخش‌خصوصی، نمایندگان تشکل‌ها و روسای اتاق‌های شهرستان‌ها برگزار شد.

وی افزود: از جمله مشکلات فعالان اقتصادی کشور در واحدهای تولیدی عدم دسترسی به تسهیلات بانکی برای ادامه فعالیت‌های جاری تولیدی است که منجر به تعطیلی یا تعدیل نیروی کار در این واحدها شده است و علاوه بر آن افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه اتلاف زمان در تامین برخی از کالاهای مورد نیاز وارداتی نیز فرآیند واحدهای تولیدی را با کندی مواجه کرده است.وی همچنین تشریح سیاست‌های پولی و دیگر سیاست‌های اقتصادی، نرخ ارز و نرخ تسهیلات بانکی را از دیگر موضوعات مطرح شده در جلسه مشترک با رییس بانک مرکزی عنوان کرد.

رییس اتاق بازرگانی ایران توضیح داد: دکتر مظاهری در خصوص سه گزینه پیش روی بانک مرکزی از فعالان اقتصادی نظرخواهی کرد؛ اول آنکه وضع سال گذشته ادامه یابد و با رشد شتابان نقدینگی تورم‌های بالا شکل بگیرد که نتیجه آن فشار به اقشار کم درآمد و گران‌تر شدن تولیدات داخلی است. دوم آنکه منابع موجود را به پروژه‌های جدید یا مصارفی که با معیارهای غیراقتصادی تعیین می‌شود اختصاص دهیم و سوم آنکه منابع موجود را برای حفظ تولید و اشتغال موجود صرف کرده و مازاد آن را با معیارهای اقتصادی به سرمایه‌گذاری‌های جدید واگذار کنیم.

رییس اتاق بازرگانی ایران از استقبال فعالان اقتصادی از گزینه سوم و اختصاص منابع موجود به حفظ تولید و اشتغال موجود خبرداد و خاطرنشان کرد: بخش‌خصوصی آمادگی کامل دارد که از سیاست حمایت از تولید بانک مرکزی پشتیبانی کند و تا زمانی که نگاه تولید محور در سیاست‌های پولی و اعتباری مورد توجه قرار گیرد همکاری کامل بخش‌خصوصی را به همراه دارد.

رییس اتاق بازرگانی ایران در ادامه تصریح کرد: زمانی که عدم تکافو منابع و مصارف در اقتصاد دیده می‌شود تلاش جدی برای تجهیز منابع بیشتر توسط سیستم بانکی باید صورت گیرد که این روند مستلزم اصلاح جدی برنامه‌ریزی‌های بانکی کشور است و این سیاست‌ها در صورتی موفق می‌شود که هزینه‌های دولت نیز به همراه انضباط مالی، هماهنگی کامل با سیاست‌های پولی و مالی داشته باشد.

رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران افزود: در مورد تسهیلات با سود کمتر نیز در بخش‌هایی که دولت مایل است، می‌توان از اعتبارات دولتی بهره گرفت؛ به این معنا که بانک‌ها تشویق شوند اگر سپرده‌های بلند مدت دریافت کردند نرخ ذخیره قانونی در بانک مرکزی کمتر شود، بنابراین این امر به نفع بانک‌ها خواهد بود که تلاش بیشتری برای جذب سرمایه‌های بلندمدت کنند.

وی افزود: دکتر مظاهری در جلسه ویژه با فعالان اقتصادی اعلام کرد که بانک مرکزی به هیچ عنوان به دنبال ایجاد شوک در بخش تولید و اقتصاد کشور نیست و بنای همراهی با بخش‌های تولیدی را دارد و با توجه به واقعیات موجود به دنبال مدیریت نقدینگی در کشور است.

تاکید بر شکل‌گیری جایزه خوش حسابی

دکتر نهاوندیان با اشاره به لزوم ایجاد تسهیلات برای مشتریان خوش حساب بانک‌ها گفت: در سیاست‌های بانک‌ها نباید با مشتریان خوش حساب و بد حساب یکسان برخورد شود و با شکل‌گیری «جایزه خوش حسابی» ادامه تامین تسهیلات برای واحدهای تولیدی که به تعهدات خود خوب عمل می‌کنند باید ادامه یابد.

تشکیل کمیته ارتباط با بانک مرکزی در اتاق ایران

رییس اتاق بازرگانی ایران در ادامه از تشکیل کمیته ارتباط با بانک مرکزی در اتاق بازرگانی ایران در آینده نزدیک خبر داد و یادآور شد: برای ایجاد یک رابطه مستمر بین اتاق بازرگانی و بانک مرکزی کمیته‌ای متشکل از نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی در اتاق شکل می‌گیرد و جلساتی به صورت ماهانه با رییس کل بانک مرکزی برای رایزنی مستقیم و مستمر برگزار خواهد شد.

دکتر نهاوندیان با اشاره به لزوم توجه به ارائه تسهیلات به بخش خدمات گفت: یکی از لازمه‌های اصلاح عملکرد سیستم بانکی ایجاد اطمینان از صرف تسهیلات پرداختی در مصارف مورد قرارداد است که انحراف از آن فشار زیادی به بخش‌های تولیدی وارد می‌کند. در سهم‌های مورد نظر برای ارائه تسهیلات توجه جدیدی به بخش خدمات نیز دیده می‌شود که حوزه‌های مختلف خدماتی نظیر حمل‌ونقل، ICT و ... سهم ویژه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.

سخن آخر آنکه؛ به گفته دکتر نهاوندیان، رییس کل بانک مرکزی به خوبی شرایط تورمی موجود در کشور و ارتباط بین تورم موجود و افزایش بی‌رویه نقدینگی را تشریح و ثابت کرد ادامه وضع گذشته می‌توانست چه عواقب ناگواری داشته باشد.