آمادگی ترکیه برای میزبانی مذاکرات هسته‌ای

عکس: ‌president،ir همزمان با تلاش اتحادیه اروپا برای تحریم نفتی ایران صورت گرفت

همکاری ایران و ترکیه برای احیای مذاکرات هسته‌ای

دنیای اقتصاد- با سفر احمد داوود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه به تهران و دیدار و رایزنی وی با مقامات ارشد ایران، باردیگر پای آنکارا به مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ باز شد تا روند دیپلماتیک پیشین احیا شود. با وجود این، اروپا و آمریکا همچنان تلاش می‌کنند تا برمیزان فشارهای اقتصادی علیه کشورمان بیفزایند.

در تازه‌ترین رویداد، شامگاه چهارشنبه خبر رسید اعضای اتحادیه اروپا برای تحریم نفت ایران، البته بدون تعیین زمانی مشخص موافقت کردند؛ اقدامی که با استقبال آمریکا مواجه شد. واشنگتن البته با تلاش برای جلب نظرچین، ژاپن و برخی دیگر از کشورهای آسیایی به منظور پیوستن به اقدام یکجانبه تحریم بانک مرکزی ایران، تحرکات دیگری را نیز برای فشار بیشتر بر کشورمان آغاز کرده است.

بر اساس این گزارش اما، وزیر خارجه ترکیه شامگاه چهارشنبه در بدو ورود خود به تهران با محمدرضا رحیمی، معاون اول رییس‌جمهور و علی‌اکبر صالحی وزیر خارجه دیدار کرد. رایزنی‌های اوغلو صبح پنج‌شنبه با گفت‌وگوی مجدد با صالحی پی گرفته شد. پس از آن، وزیران خارجه ایران و ترکیه در یک کنفرانس مطبوعاتی به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.

بعداز ظهر پنج‌شنبه نیز اوغلو با سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفت‌وگو کرد و شامگاه پنج‌شنبه به دیدار محمود احمدی نژاد، رییس‌جمهور رفت. ترکیه از زمستان ۱۳۸۷ آمادگی خود برای میانجی‌گری میان ایران و غرب را اعلام کرده است. در پی آن، در اردیبهشت ماه ۱۳۸۸، همراه با برزیل به درخواست باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا مبنی بر جلب نظر ایران برای مبادله سوخت هسته‌ای جامه عمل پوشاند و «بیانیه تهران» به امضای وزیران خارجه ایران، ترکیه و برزیل رسید. اگرچه اوباما بعد از دستیابی تهران، آنکارا و برزیلیا به بیانیه یاد شده، درخواست خود را انکار کرد، اما بر اساس این بیانیه، ایران با مبادله ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۵/۳ درصدی با ۱۲۰ کیلو گرم اورانیوم ۲۰ درصدی موافقت کرد. مفاد این بیانیه، اما هیچ‌گاه عملیاتی نشد، چه آن که غرب و در راس آن آمریکا از پذیرش آن خودداری کردند. ترکیه اما بار دیگر، سال گذشته میزبان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای تیم سعید جلیلی با ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه ، چین به علاوه آلمان) شد. مذاکراتی در روزهای اول و دوم بهمن ماه ۱۳۸۹ در استانبول برگزار شد. با چنین پیشینه‌ای است که دولت آنکارا باردیگر وزیر خارجه خود را روانه تهران کرد تا نقش مثبت ترکیه در تداوم مذاکرات هسته‌ای حفظ شود. آن هم در شرایطی که تحولات منطقه و به ویژه سوریه برخی گمانه‌ها مبنی بر تضعیف روابط تهران- آنکارا را تقویت کرده است.

آمادگی ترکیه برای میزبانی مذاکرات

بر همین اساس، صالحی، وزیر خارجه کشورمان درکنفرانس مطبوعاتی مشترک با داود اوغلو در خصوص مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ اظهار کرد: بنده وقتی که در بن (آلمان) بودم با خانم اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا صحبت‌های سرپایی داشتم به خصوص درباره مذاکرات با ۱+۵، در آنجا بحث شد و گفتم که مکان و زمان را پیشنهاد دهید و متعاقبا آقای جلیلی نظر خود را در ارتباط با مکان و زمان نشست ایران و ۱+۵ اعلام خواهد کرد و این نشست برگزار خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری فارس، وی افزود: در آخرین نامه‌ای که آقای جلیلی قریب یکی دو ماه پیش ارسال کرد، آمادگی ایران برای ادامه مذاکرات ۱+۵ اعلام و در صحبت سرپایی من با خانم اشتون نیز این آمادگی اعلام شد. پیرو این صحبت، خانم اشتون با‌ آقای داود اوغلو تماس گرفت و از ایشان پرسید که آیا آمادگی از طرف ترکیه برای میزبانی نشست بعدی ایران و ۱+۵ در یک زمان مقرر وجود دارد که آقای داود اوغلو آمادگی خود را اعلام کرد. پس از آن وزیر خارجه ترکیه تلفنی با من تماس گرفت و موضوع را مطرح کرد و من نیز مطلب را خدمت آقای جلیلی اعلام کردم و ایشان نیز آمادگی خود را اعلام کرد. صالحی ادامه داد: آمادگی ایران برای ادامه این مذاکرات وجود دارد و امیدواریم این مذاکرات در محلی که مورد توافق طرفین است انجام شود. البته نظر شخصی من این است که ترکیه مناسب‌ترین محل است؛ ولی این موضوع به طرفین بستگی دارد.

نگران تحریم‌ها نیستیم

وزیر خارجه ایران درباره تشدید تحریم‌ها از سوی اتحادیه اروپا با بیان اینکه ایران با تجارب فراوانی که در این ۳۲ سال به دست آورده به لطف الهی همواره آماده مقابله با این گونه رفتارهای خصومت‌آمیز است، گفت: ما از این تحریم‌ها نگرانی نداریم. پیش‌بینی‌های لازم اندیشیده شده است و همانطور که در ۳۲ سال از گردنه‌های فراوانی عبور کردیم با اتکا به خدا و مقاومت و هوشمندی از گردنه‌های موجود به سلامت و خوبی عبور خواهیم کرد و لذا هیچ نگرانی از این بابت وجود ندارد.

صالحی به آنکارا می رود

صالحی با اشاره به دیدار دو ساعت و نیمه داود اوغلو با محمدرضا رحیمی گفت: در این گفت‌وگوها در رابطه با مسائل دوجانبه و ارتقای سطح روابط تجاری و افزایش حجم مبادلات تجاری صحبت شد. اراده مسوولان دو کشور بر این است که حجم تبادلات افزایش یابد و امروز به لطف الهی حجم روابط اقتصادی ما در سال جاری به بیش از ۱۵ میلیارد دلار خواهد رسید که هدف ما رساندن این حجم به ۳۰ میلیارد دلار است.

رییس دستگاه دیپلماسی با اشاره به نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور که قرار است در آنکارا برگزار شود، افزود: امیدواریم ظرف یکی دو هفته آینده به این منظور به آنکارا سفر کنیم و علاوه بر انجام گفت‌وگوهای سیاسی توافقنامه‌هایی را به امضا برسانیم.

امیدواری ترکیه به مذاکرات ایران و ۱+۵

داود اوغلو نیز در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با صالحی ، در پاسخ به سوالی درباره میانجیگری ترکیه در پرونده هسته‌ای ایران اظهار کرد: در ماه دسامبر (آذرماه) در بروکسل با خانم اشتون ملاقات داشتم که در این ملاقات برنامه هسته‌ای ایران نیز مطرح شد. ژانویه سال گذشته (بهمن ماه ۱۳۸۹) مذاکرات ایران و ۱+۵ در استانبول برگزار شد، ولی به توافقی منجر نشد و طرفین توافق کردند که در آینده نزدیک با یکدیگر مذاکره کنند. خانم اشتون برای مذاکره اعلام آمادگی کرد و من این موضوع را به اطلاع آقای صالحی رساندم و وزیر خارجه ایران نیز برای این مذاکرات اعلام آمادگی کرد. وزیر خارجه ترکیه افزود: ما همواره از گام‌های صلح‌آمیز دفاع می‌کنیم. امیدواریم مذاکرات ایران و ۱+۵ به نتایج خوبی منجر و فضای موجود آرام شود.

رادار موشکی ناتو علیه ایران نیست

وی همچنین درباره استقرار رادار سپر موشکی ناتو در ترکیه و در پاسخ به اینکه اگر این رادار در ایران مستقر می‌شد ترکیه چه می‌کرد، تصریح کرد: این سیستمی دفاعی است در راستای امنیت ناتو. این سیستم هیچ کشوری از جمله ایران را تهدید نمی‌کند. وزیر خارجه ترکیه ادامه داد: ما هیچ کشوری را به عنوان تهدید تلقی نمی‌کنیم و نمی‌خواهیم که کسی این موضوع را القا کند. ما به ایران اطمینان داریم و علاقه‌مندیم ایران نیز به ما اطمینان داشته باشد؛ اما برخی درصددند این موضوع از ماهیت اصلی خود خارج شود و آن را نادرست جلوه دهند.

داود اوغلو با بیان اینکه سیاست‌های ترکیه مبتنی بر دوستی و حسن همجواری با همسایگان است، اظهارکرد: ما ایران را تهدید تلقی نمی‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم از خاکمان برای حمله به همسایگان استفاده شود. وی روابط تهران و آنکارا را مستحکم، عمیق و تاریخی خواند و افزود: در هیچ سند طبقه‌بندی شده‌ای در ناتو عنوان نشده که ایران تهدید است.

استقبال آمریکا از تصمیم اولیه اروپا

در رویدادی دیگر، کشورهای عضو اتحادیه اروپا چهارشنبه هفته گذشته بر سر عدم خرید نفت از ایران در صورت عدم توقف برنامه های هسته‌ای توسط کشورمان به توافق رسیدند، اما هنوز مشخص نیست این تصمیم از چه زمانی به اجرا گذاشته خواهد شد. در همین حال، ایتالیا با هشدار به اینکه تحریم نفت ایران باعث تحمیل «شوک عرضه به ایتالیا» می شود تاکید کرد هرگونه تحریم نفتی ایران از سوی اتحادیه اروپا باید تدریجی و گام به گام باشد. آنچنان که خبرگزاری فارس به نقل از آسوشیتدپرس گزارش داده است: دولت آمریکا رسما از توافق اولیه کشورهای اروپایی برای تحریم نفت ایران استقبال کرد. ویکتوریا نولند، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره گفت: این خبر خوبی است و امیدوارم سایر کشورهای جهان نیز از این اقدام اروپا حمایت کنند. وی افزود: چنین توافق‌هایی دقیقا از آن نوع تصمیماتی است که مورد توجه آمریکا است و نه تنها متحدان ما و شرکای سیاسی آمریکا در اروپا بلکه دیگر کشورها در سراسر دنیا باید با چنین اقداماتی همراهی کنند. در همین حال، تیموتی گیتنر، وزیر دارایی آمریکا قصد دارد به ژاپن و چین سفر کند تا با مقام های این کشورها درباره تحریم بانک مرکزی ایران گفت‌وگو کند. گیتنر قصد دارد طی روزهای ۱۰ تا ۱۲ ژانویه به پکن و توکیو سفر کند. بر اساس این گزارش، وزارت دارایی آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد موضوعات مختلفی از جمله اعمال فشارهای بیشتر برای تحریم بانک مرکزی ایران در دستور کار گیتنر در سفر به ژاپن و چین قرار دارد. باراک اوباما رییس جمهور آمریکا ۳۱ دسامبر قانون جدید بودجه دفاعی این کشور را امضا کرد که شامل تشدید تحریم های ایران از جمله مجازات شرکت‌ها و موسسه های طرف معامله با بانک مرکزی این کشور است. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه، هیاتی از نمایندگان مجلس سنای آمریکا نیز هفته آینده با هدف تحت فشار قرار دادن ایران عازم کشورهای فرانسه، قطر، ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواهند شد. در این میان، چین در پی امضای تحریم بانک مرکزی ایران توسط اوباما اعلام کرده است که با اعمال تحریم های یکجانبه علیه ایران مخالف است. از این رو، بعید به نظر می رسد که چین با آمریکا علیه ایران همراه شود. روسیه نیز در ماه های گذشته همواره با تحریم‌های یکجانبه علیه کشورمان مخالفت کرده است. در همین چارچوب، احمدی نژاد و مدودف رییسان‌جمهور ایران و روسیه در تازه ترین تماس تلفنی خود بر حق ایران در استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای تاکید کرده و ادامه رایزنی با گروه ۱+۵ با محور طرح گام به گام روسیه را مفید دانستند.

عکس: خبرگزاری فارس