مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه کرد
طرح جدید ساماندهی تعطیلات
مرکز پژوهش‌های مجلس به نمایندگان ارائه کرد
پیشنهاد رسمی برای ساماندهی تعطیلات
دنیای اقتصاد- مرکز پژوهش‌های مجلس در تازه‌ترین گزارش خود برای حل معضل تعطیلات در کشور پیش دستی کرده و طرحی را به دولت و نمایندگان پیشنهاد داده است که برمبنای آن تعطیلات رسمی از ۲۵ روز به ۱۶ روز کاهش می‌یابد و در عوض به دولت اجازه داده می‌شود تا روزهای بینالتعطیلین را همواره تعطیل اعلام کند.
مقصود از این پیشنهادها، البته تجمیع تعطیلات پراکنده در کشور است که به اعتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس، معضل اصلی تعطیلات در ایران است. به باور مرکز پژوهش‌های مجلس چالش تعطیلات ایران کم یا زیاد بودن آن نیست، بلکه مشکل اصلی در نظر گرفتن تقویم قمری و شمسی در محاسبه تعطیلات است که اتفاقا همین موضوع پراکندگی تعطیلات در کشور را دامن زده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در طرح خود پیشنهاد کرده است که برای حل این مشکل، برخی از ایام مذهبی در سراسر کشور تعطیل اعلام شود و برخی ایام مذهبی دیگر تنها در مناطقی خاص تعطیل اعلام شوند؛ مثل اعلام تعطیلی شهادت امام رضا(ع) فقط در استان خراسان رضوی. این مرکز از این دسته تعطیلات به عنوان تعطیلات محلی یاد می‌کند. این مرکز در مقابل کاهش ایام تعطیل به دولت و مجلس پیشنهاد می‌دهد که می‌توانند در صورت تلاقی هر کدام از این تعطیلات با تعطیلات رسمی، آنها را با تعطیلی بینالتعطیلین تجمیع کند. مرکز پژوهش‌ها می‌گوید که یکی از آثار اقتصادی وضعیت فعلی تعطیلات صرف 20 درصد از دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور بابت روزهای تعطیل است. همچنین در این گزارش تاکید شده است، از آنجا که برای این اوقات فراغت برنامه‌ریزی
خاصی صورت نمی‌گیرد و مردم در ایام تعطیل به حال خود رها می‌شوند، نمی‌توان به بهره‌وری ناشی از این تعطیلات امید چندانی بست. به نظر می‌رسد این طرح پیشنهادی پاسخی باشد به گزارش شورای عالی انقلاب فرهنگی که شهریور ماه سال‌جاری منتشرشد. شورای عالی انقلاب فرهنگی در آن مقطع سندی رسمی را منتشر کرد که نتیجه تحقیقات آن شورا را نشان می‌داد و اعلام می‌کرد: ایران از نظر کم بودن تعطیلات، رتبه دوم را در جهان دارد. این سند تاکید می‌کرد که حتی با احتساب نیمروز تعطیلی پنج‌شنبه‌ها، تعداد کل روزهای تعطیل در ایران 103 روز خواهد بود که بر این اساس، ایران در مقایسه با دیگر کشورها، به جز یک کشور(یمن) کمترین تعطیلات را در جهان دارد. شورای عالی انقلاب فرهنگی به مباحث اقتصادی مرتبط با افزایش تعطیلات در کشور نیز پرداخته و ضمن تاکید بر اینکه نباید به این موضوع صرفا از منظر اقتصادی پرداخته شود، خاطرنشان کرده بود که عامل تعیین‌کننده در این زمینه، میزان بهره‌وری نیروی کار است. در این سند به مطالبی در مورد تعطیلات در کشور پرداخته شد که رییس‌جمهور از هنگامی که موضوع بررسی و تغییر وضعیت روزهای تعطیل را مطرح کرده، در سخنرانی‌های خود به آنها
اشاره کرده است. رییس‌جمهور در یکی از اولین سخنرانی‌های خود اعلام کرد که بهتر است روزهای پنج‌شنبه نیز به مجموع تعطیلات آخر هفته اضافه شود. این سخن البته با انتقادهای فراوانی روبه‌رو شد. از جمله احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس بر این باور بود که هر روز تعطیلی 1673 میلیارد تومان به تولید ملی کشور آسیب می‌زند. موضوعی که در سند شورای عالی انقلاب فرهنگی به کلی رد شد.
محمود احمدی نژاد، اما باز هم به منتقدان پاسخ داد و گفت: همه این افراد رد پایشان در مکان‌های تفریحی کشور است و هم اکنون در حال پرکردن جدول تعطیلات خارج از کشور خود هستند؛ اما ادای روشنفکرها را در‌می‌آورند و می‌گویند تعطیلی پنج‌شنبه‌ها به ضرر کشور است.
اگرچه ایده تعطیلی پنج‌شنبه‌ها موافقانی هم در درون مجلس داشت و برخی نمایندگان در مردادماه سال‌جاری طرحی با عنوان «حذف تبصره 3 ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری» را به مجلس ارائه کردند که البته مجلس با آن مخالفت کرد. در صورت موافقت مجلس و با حذف این تبصره، دولت مجاز می‌شد ساعات کاری ادارات دولتی را درسراسر کشور در کمتر از شش روز کاری تعیین کند و به این شکل عملا برای تعطیلی پنج‌شنبه‌ها مجاز شناخته می‌شد. چندی پیش، اما مرکز پژوهش‌ها در گزارشی همین موضوع را مورد توجه قرار داده و با دادن اختیار به دولت برای اجرای ایده تعطیلی پنج‌شنبه‌ها مخالفت کرد. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود تاکید کرده بود: در صورت تصویب این طرح، تکلیف قانونی دستگاه‌های اجرایی مبنی بر لزوم فعالیت طی 6 روز هفته برداشته می‌شود و دولت اجازه باید دستگاه‌های اجرایی را (به طور نامحدود، نه فقط موقت و موردی) در یک یا چند روز هفته تعطیل کند. مرکز پژوهش‌ها همچنین اضافه کرده بود که «تصویب این طرح ممکن است به دلیل تعطیل نبودن بنگاه‌های اقتصادی غیردولتی در این ایام، موجب ناهماهنگی دولت و بخش خصوصی و اخلال در نظام اقتصادی کشور شود؛ آن هم در سالی که به
نام جهاد اقتصادی نامگذاری شده است.»
مرکز پژوهش‌ها اما در تازه‌ترین گزارش خود طرحی را پیشنهاد می‌دهد تا به واسطه آن بتواند نظر دولت را هم در خصوص تعطیلی‌ها تامین کند.
لحاظ کردن ساعت کار مفید در بررسی تعطیلات
در استدلال‌های مرکز پژوهش‌ها برای دفاع از این طرح آمده است: در مساله تعطیلات دو جزء محوری وجود دارد: ساعات کار مفید، تعطیلات پایان هفته و رسمی. مقایسه تعطیلات در ایران با کشورهای دیگر جهان تنها در صورتی صحیح خواهد بود که از حیث ساعات کار مفید وضعیت ما شبیه یا نزدیک به کشورهای مقایسه شده باشد. در حالی که مطابق آمار، ساعت کار مفید در ایران نسبت به سایر مناطق دنیا قابل مقایسه نیست. در خوش‌بینانه‌ترین برآورد ساعت کار مفید در ایران دو ساعت است و در کشورهای پیشرفته دنیا در بدبینانه‌ترین برآورد این رقم به پنج ساعت می‌رسد. در چنین وضعیتی در حالی که در کشورهای پیشرفته از ۴۴ ساعت کار در هفته ۲۸ ساعت کار مفید انجام می‌دهند، در ایران این رقم ۱۱ ساعت است. بنابراین از حیث اقتصادی میزان زمان لازم برای استراحت و تجدید قوا (تعطیلات) در این دو وضعیت متفاوت، نمی‌تواند یکسان باشد و از حیث فرهنگی نیز اشتغال ذهنی زیادی در اوقات کار صورت نمی‌گیرد که نیاز به تعطیلات برای پرداختن به امور فرهنگی باشد. از همین‌رو مقایسه تعطیلات در ایران با سایر کشورها از اساس اشتباه است، زیرا عنصر مشترک و ثابتی در میان نیست که براساس آن بتوان عنصر
متفاوت یا متغیر را نشان داد.
هزینه‌های اقتصادی هر روز تعطیل رسمی کشور
مرکز پژوهش‌ها معتقد است: تعطیلات رسمی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم فراوانی بر اقتصاد هر کشور وارد می‌سازد که با استفاده از آمار مربوط به جبران خدمات کارکنان می‌توان هزینه‌های مستقیم تعطیلات رسمی برای کشور را محاسبه کرد، ولی در خصوص هزینه‌های غیرمستقیم تعطیلات به دلیل نبود آمار قابل اتکا نمی‌توان در این خصوص جز گمانه‌زنی تحلیل درستی ارائه کرد.با این حال مرکز پژوهش‌ها معتقد است: طی سال‌های ۱۳۸۶- ۱۳۸۴ حدود ۲۰ درصد دستمزد پرداختی در اقتصاد کشور بابت روزهای تعطیل رسمی بوده، که کار و تولیدی در آن روزها انجام نگرفته است.همچنین هزینه دستمزد پرداختی به نیروی کار شاغل کشور به ازای روزهای تعطیل رسمی نیز از ۷هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۸۴ به ۵/۱۰هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۸۶ افزایش یافته و حدود ۴۹ درصد رشد داشته است.
پیش‌نویس طرح ساماندهی تعطیلات
مرکز پژوهش‌ها در پیش‌نویس طرح خود پیشنهاد کرده است: تعطیلات رسمی قطعی در تقویم کشور عبارت باشند از: ۴ روز نخست نوروز، روز ۱۳فروردین ماه، روز عید فطر، روز عید غدیر، روز عید قربان، روز نیمه شعبان، روز ۲۸ ماه صفر، روز ۲۱ ماه رمضان، روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، روز ۲۲ بهمن، روز ۱۴ خرداد و روز اربعین حسینی.تبصره این طرح می‌افزاید: روز ولادت و شهادت امام رضا(ع) در استان خراسان رضوی و روز شهادت امام صادق(ع) و حضرت زهرا(س) در استان قم تعطیل رسمی باشد. در این ۴ روز در همه نقاط کشور ساعت کار یک ساعت دیرتر شروع شود.روز ۲۹ اسفند نیز نیمه تعطیل و ساعت کاری تا ۱۲ ظهر باشد.یک ماده این طرح نیز تصریح می‌کند: چنانچه یک روز کاری در میان دو تعطیلی رسمی قرار گیرد، دولت مجاز است با اطلاع‌رسانی قبلی آن روز را تعطیل اعلام نماید. همچنین دولت می‌تواند در موارد لزوم با توجه به شرایط اقلیمی در ماه مبارک رمضان حداکثر به میزان دو ساعت، ساعات کار کارکنان ادارات دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری را کاهش دهد.
ارسال نظر