دنیای اقتصاد- پس از یک سال سکوت، مرکز آمار ایران سرانجام اقدام به انتشار رسمی آمار مربوط به نرخ بیکاری کرد. مرکز آمار در گزارشی که تحت عنوان «چکیده طرح آمارگیری نیروی کار تابستان 90» منتشر شده، از کاهش 5/2 درصدی نرخ بیکاری در پایان تابستان 90، ‌در مقایسه با تابستان 89 خبر داده و این نرخ را 1/11 درصد اعلام کرده است. مرکز آمار همچنین نرخ بیکاری فصلی پاییز 89، ‌زمستان 89 و بهار 90 را نیز به ترتیب 1/12، 6/14 و 3/12 درصد اعلام کرد. بر این اساس، آخرین نرخ بیکاری در میان جوانان 15 تا 24 ساله، 7/24 درصد است.

مرکز آمار ایران پس از یک سال سکوت، آمار نرخ بیکاری را رسما منتشر کرد
بیکاری نزولی در آمار رسمی
دنیای‌اقتصاد- زهرا واعظ: سرانجام پس از گذشت بیش از یک سال از آخرین باری که مرکز آمار به صورت رسمی آمار نرخ بیکاری را منتشر کرد، به نظر می‌رسد با اعلان رسمی نرخ بیکاری در فصول تابستان و بهار ۹۰ آمارها از حبس درآمده و اجازه انتشار عمومی یافته‌اند.
براساس چکیده آخرین نتایج طرح آمارگیری نیروی کار تابستان 90 نرخ بیکاری در فصل تابستان با کاهشی 2/1 درصدی نسبت به بهار همین سال به 1/11 درصد رسیده و روند نزولی به خود گرفته است. این در حالی است که دولت از آغاز امسال اعلام کرده که تا پایان سال 5/2 میلیون شغل در کشور ایجاد می‌شود. براساس اعلام رییس‌جمهور و وزیر کار در سال گذشته نیز 6/1 میلیون شغل ایجاد شده، رقمی که از سوی برخی نمایندگان مجلس به شدت زیر سوال رفته است.انتشار آمار جدید از نرخ بیکاری 90 در شرایطی صورت گرفته است که درست 5 ماه پیش، یعنی زمانی که رییس مرکزآمار ایران برای ادای توضیحاتی در خصوص آمار اشتغال به همراه وزیر کار به مجلس رفته بود به هنگام اعلان نرخ بیکاری 5/11 درصدی فصل بهار با فریادهای «دروغ است دروغ است» نمایندگانی مواجه شد که به درستی آمارهای اعلامی شک داشته و آن را با رشد اقتصادی کشور و نیز شمار بیکاران «هم خوان» نمی‌دانستند. نمایندگان مجلس در حالی که کارنامه اشتغالزایی دولت در سال 89 را به چالش می‌کشیدند، ارائه آمار ایجاد یک میلیون و 600 هزار شغل در سال گذشته را زیر سوال برده و به این ترتیب حتی تا پای «راستی آزمایی» آمارها هم پیش رفتند، اما عادل آذر از آمار بیکاری اعلامی دفاع کرد و محاسبه آن را فارغ از عقاید و دیدگاه‌های شخصی دانست.
اما پس از آن نمایندگان مجلس در واکنش به حبس آمارها وارد عمل شدند و دو مصوبه را به تصویب رساندند که بر اساس یکی از آنها نهادهای تولیدکننده آمار موظف به ارائه آمارها می‌شدند و از دیگر سو مرکز آمار موظف به انتشار آمار روزآمد اقتصادی شد. با اینکه هیچ کدام از این دو مصوبه هنوز برای اجرا به دولت ابلاغ نشده اند، اما به نظر می‌رسد انتشار گزارش جدید نرخ بیکاری در تابستان ۹۰ از سوی مرکز آمار ایران بدون تاثیر از این فضای مجلس نباشد. بنا بر این گزارش، چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار تابستان ۹۰ که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده است، حاکی از آن است نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر کل کشور در این فصل ۱/۱۱ درصد بوده که نسبت به تابستان سال قبل ۵/۲ درصد و نسبت به فصل گذشته یعنی بهار ۹۰، ۲/۱ درصد کاهش داشته است.
بنا بر این گزارش، بر اساس تعریف مرکز آمار ایران، «بیکار» به تمام افراد 10 ساله و بیشتر ابلاغ می‌شود که در هفته مرجع فاقد کار باشند و از سویی تمام افراد 10 ساله و بیشتری که در طول هفته مرجع، طبق تعریف کار، «حداقل یک ساعت» کار کرده باشند یا بنا به دلایلی به طور موقت کارشان را ترک کرده باشند، «شاغل» محسوب شده‌اند.
نرخ فعالیت ۳۷ درصد
همچنین بررسی نرخ مشارکت اقتصادی (نرخ فعالیت) جمعیت 10 ساله و بیشتر نشان می‌دهد که 37 درصد جمعیت در سن کار از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان و بیکاران قرار گرفته‌اند. همچنین نتایج نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به روستایی کمتر بوده است. بر این اساس، بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور حاکی است،نرخ مشارکت اقتصادی در کل کشور در تابستان 90 نسبت به فصل مشابه در سال قبل 1/2 درصد کاهش و نسبت به فصل بهار 8/1 درصد افت داشته است.در همین حال بررسی نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر نیز نشان می‌دهد که 1/11 درصد از جمعیت فعال بیکار بوده‌اند که این نرخ بیکاری در میان زنان بیشتر از مردان و در نقاط شهری بیشتر از روستایی بوده است. از سوی دیگر سهم اشتغال ناقص نشان می‌دهد که 4/8 درصد جمعیت شاغل دارای اشتغال ناقص بوده‌اند. منظور از اشتغال ناقص شاغلانی است که در هفته مرجع کمتر از 44 ساعت کار کرده‌اند. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی حاکی از آن است که بخش خدمات با 47 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. صنعت با 33 درصد و کشاورزی با 20 درصد در مراتب بعدی قرار دارند.
بیکاری ۷/۲۴ درصدی جوانان
از سوی دیگر بررسی نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله حاکی از این است که 7/24 درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. همچنین بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 2/4 درصد و نسبت به فصل قبل یک درصد کاهش یافته است.
در همین حال بررسی نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله نشان می‌دهد که ۵/۲۲ درصد از جمعیت فعال بیکار بوده‌اند که البته این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته ۱/۳ درصد و نسبت به فصل قبل ۶/۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
همچنین بنا بر این گزارش آخرین اطلاعات نرخ بیکاری نشان می‌دهد این شاخص در زمستان سال گذشته به بیشترین حد خود در شش سال اخیر رسیده است. بررسی تغییرات نرخ بیکاری در فصول متوالی از ابتدای سال 1384 تا تابستان سال جاری نشان می‌دهد بیشترین نرخ بیکاری مربوط به زمستان سال گذشته با 6/14 درصد بوده و قبل از آن در زمستان سال 1388 عدد 1/14 درصد برای نرخ بیکاری ثبت شده است.
فارس، رکورددار نرخ بیکاری
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران مقایسه نرخ بیکاری در 31 استان کشور در تابستان 90 نشان می‌دهد که استان فارس با 1/19 درصد و خراسان جنوبی با 7/5 درصد به ترتیب بالاترین و کمترین نرخ بیکاری را در کشور به خود اختصاص دادند. طبق جداول نرخ بیکاری استان‌ها از تابستان 89 تا 90 می‌توان استان‌های اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، فارس، کهکیلویه و بویراحمد، گیلان و لرستان را در ردیف استان‌های با نرخ بیکاری بالا قرار داد. همچنین برخی استان‌ها مانند آذربایجان غربی و شرقی، خراسان جنوبی، رضوی و شمالی و زنجان، گلستان، مرکزی و یزد نیز در گروه استان‌های با نرخ بیکاری پایین قرار می‌گیرند.