پاسخ رییس آژانس به نامه ایران
تصویب قطعنامه‌ای ضعیف و بدون اجماع در شورای حکام علیه ایران
عکس: AFP
تصویب قطعنامه‌ای ضعیف و بدون اجماع در شورای حکام علیه ایران آمانو در پاسخ به نامه عباسی مطرح کرد
پیشنهاد اعزام هیات بلند پایه آژانس به ایران
تصویب قطعنامه‌ای ضعیف و بدون اجماع در شورای حکام علیه ایران
دنیای اقتصاد - یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس اتمی در نطق آغازین خود در نشست پنج‌شنبه شورای حکام این آژانس خبر داد که در پاسخ به نامه فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی، به وی پیشنهاد داده است تا یک تیم عالی رتبه برای روشن کردن مسائل طرح شده در ضمیمه گزارش فصلی آژانس به ایران اعزام شود.
روز پنج‌شنبه رویدادهای دیگری نیز در رابطه با موضوع هسته‌ای کشورمان در وین به وقوع پیوست. اول اینکه متن نامه اعتراضی ایران به آمانو (نوشته شده در ۲۳ آبان) در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. نامه‌ای که در آن، به واقعی نبودن گزارش یوکیا آمانو درباره ایران اعتراض و بر اصلاح برخی موارد آن در بیانیه مقدماتی مدیرکل در نشست شورای حکام (۲۶ آبان) تاکید شده است. در رویدادی دیگر، آمریکا با همراهی برخی از کشورهای غربی تلاش برای تهیه قطعنامه‌ای ضد ایرانی در شورای حکام را کلید زد. نماینده آمریکا اما بارها مجبور شد تا برای جلب نظر کشورهایی چون روسیه و چین، قطعنامه یاد شده را تعدیل کند.
در نهایت نیز قطعنامه شورای حکام بدون اجماع و با رای اکثریت اعضاء به تصویب رسید. از مجموع ۳۵ عضو شورای حکام این قطعنامه با ۳۲ رای موافق در مقابل ۲ رای مخالف (کوبا و اکوادور) و یک رای ممتنع (اندونزی) به تصویب رسید. عصر جمعه همچنین آلمان، فرانسه و انگلیس با صدور بیانیه‌ای مدعی شدند که ایران مهارت کافی برای ساخت تسلیحات هسته‌ای را به دست آورده است و تهران را به نقض آشکار معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای متهم کردند.
آژانس هیات عالی رتبه به ایران می‌فرستد
به گزارش ایسنا، نشست دو روزه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه در مقر آژانس در وین آغاز به کار کرد.
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس در نطق آغازین خود در برابر اعضای شورا در خصوص اجرای پادمان‌ها در ایران گفت: من در گزارش‌های اخیرم درباره اجرای توافق پادمان‌های ان.پی.تی در ایران نگرانی جدی درباره ابعاد فضای احتمالی در برنامه هسته‌ای ایران را ابراز کرده‌ام. وی افزود: در سه سال گذشته ما اطلاعات بیشتری را کسب کردیم که تصویری کامل‌تر از برنامه هسته‌ای ایران را در اختیارمان قرار می‌دهد و نگرانی‌ها را درباره ابعاد نظامی احتمالی افزایش می‌دهد. آمانو گفت: کارشناسان فنی ما چندین سال برای تحلیل موشکافانه و بی‌طرفانه مقادیر فراوانی از اطلاعات (دریافتی) از منابع مستقل متنوع از جمله از جانب تعدادی از دولت‌های عضو، از طریق تلاش‌های خود آژانس و اطلاعاتی که ایران خودش فراهم کرده است، صرف کرده‌اند. آژانس این اطلاعات را در کل معتبر می‌داند. این اطلاعات از نظر محتوای فنی، افراد و سازمان‌های دخیل و چارچوب زمانی هماهنگ هستند. این اطلاعات نشان می‌دهد که ایران فعالیت‌هایی مرتبط با تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای انجام داده است و نیز نشان می‌دهد که پیش از پایان سال ۲۰۰۳ این فعالیت‌ها تحت یک برنامه منظم انجام گرفته است و اینکه ممکن است برخی از این فعالیت‌ها همچنان ادامه داشته باشد. آمانو ادامه داد: امیدوارم که این گزارش به حل این مسائل مهم باقیمانده منجر شود. وی گفت: من در پاسخ به نامه مورخ ۳۰ اکتبر ۲۰۱۱ (۸ آبان ۱۳۹۰) دکتر عباسی، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی ایران در تاریخ دوم نوامبر (۱۱ آبان ماه ۱۳۹۰) در نامه‌ای پیشنهاد کردم که یک تیم عالی رتبه برای روشن کردن مسائل مطروحه در ضمیمه به ایران اعزام شود. آمانو در حالی از ارسال نامه میان خود و عباسی سخن به میان آورده است که گزارش اخیر آژانس و ضمیمه جنجالی آن عصر سه شنبه ۲۴ آبان ماه در اختیار اعضای شورای حکام آژانس قرار گرفته است. این موضوع برخی اخبار درباره تحویل گزارش آژانس به ایران پیش از انتشار آن را تقویت می‌کند. آمانو همچنین به ضمیمه ۱۲ صفحه‌ای گزارش اخیر خود درباره ایران اشاره کرد که ادعاهایی را درباره فعالیت‌های احتمالی دارای ابعاد نظامی در ایران مطرح می‌کند. وی با این حال گفت: امید دارم به زودی درباره تاریخی مناسب برای اعزام این هیات بلند‌پایه توافقی حاصل شود. مدیرکل آژانس افزود: ضروری است که هرگونه ماموریتی از این قبیل به خوبی برنامه‌ریزی شود و به مسائل لحاظ شده در گزارش من پاسخ دهد. وی گفت: از ایران می‌خواهم به طور جدی و بدون تاخیر با آژانس وارد تعامل شود و توضیحاتی را درباره ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای‌اش ارائه دهد. مدیرکل آژانس با بیان اینکه «آژانس به راستی‌آزمایی نبود انحراف در مواد هسته‌ای اعلام شده ایران تحت توافق پادمان ادامه می‌دهد»، ادعا کرد: چون ایران همکاری لازم را از جمله از طریق اجرای پروتکل الحاقی ارائه نمی‌دهد، آژانس قادر نیست اطمینان معتبری درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه دهد و بنابراین نتیجه‌گیری کند که همه مواد هسته‌ای در ایران برای فعالیت‌های صلح‌آمیز هستند.
آمانو در پایان سخنانش از ایران خواست «گام‌هایی را در جهت اجرای کامل توافق پادمان و دیگر تعهداتش بردارد» و گفت: همچنان به وارد شدن به گفت‌وگو با ایران تمایل دارم.
اعتراض رسمی ایران به گزارش آژانس
پیش از سخنان مقدماتی آمانو در نشست شورای حکام، نامه اعتراضی علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شد. نامه‌ای که در آن خواسته شده است تا آمانو در سخنرانی مقدماتی خود برخی موارد در آخرین گزارش فصلی خود را اصلاح کند. کاری که آمانو به آن تن نداد.آن گونه که ایسنا گزارش داده است، سلطانیه در ابتدای این نامه به سه نامه دیگر اشاره کرده است:
الف: نامه آقای دکتر فریدون عباسی، مورخ ۳۰ اکتبر ۲۰۱۱ (۸ آبان ماه ۱۳۹۰) که در [پاسخ به] آن جناب عالی پیشنهاد دادید که «آقای ناکارتس، معاون مدیر کل در زمینه امور پادمان برای گفت‌وگو با هدف حل مسائل و پایان دادن به این فرآیند ظاهرا بی‌پایان به ایران فرستاده شود.»
ب: نامه من، مورخ ۳ نوامبر ۲۰۱۱ (۱۲ آبان ماه ۱۳۹۰) که در آن یادآور شدم که «لازم است آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از تکمیل و نهایی کردن تحقیقاتش از انتشار هرگونه مطالب یا اسناد خودداری کند. من مشتاقانه در ماه نوامبر سال ۲۰۱۱ منتظر تیم آژانس هستم.»
ج: نامه آقای امیری، مدیر پادمان‌های ملی (سازمان انرژی اتمی ایران) به آقای ناکارتس که در آن عنوان کرد «مایلم به شما اطلاع دهم که ما در حال حاضر در حال بررسی سوالاتی هستیم که در نامه‌تان (مورخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۱) مطرح شد. پاسخ نامه‌تان به آژانس ارائه خواهد شد.»
در ادامه این نامه سلطانیه اظهار کرده است: مایه نگرانی و دلسردی ماست که در گزارش شما مورخ ۸ نوامبر ۲۰۱۱(۱۷ آبان ماه ۱۳۹۰) محتوای نامه‌های بالا، به ویژه نکات اصلی آن از جمله فرستادن تیم آژانس به ایران پیش از نشست شورای حکام در نوامبر سال ۲۰۱۱ با هدف حل مسائل مربوطه برای تکمیل و نهایی کردن تحقیقات، ذکر نشده است. وی افزوده است: از مدیرکل انتظار می‌رود که گزارش‌های حقیقی را که به طور جامع تحولات مربوط به راستی‌آزمایی پادمان‌ها را از زمان انتشار گزارش قبلی انعکاس می‌دهند، ارائه کند. مدیرکل نباید سازمان فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با جانبداری و رویکردی گزینشی در گزارش‌هایش که با روح و معرفت اساسنامه تضاد دارد، سیاسی کند. سلطانیه تصریح کرده است: باعث تاسف عمیق ماست که گزارش شما انتظارات قانونی بالا را نقض می‌کند و متعادل و واقعی نیست. وی افزوده است: اعتراض شما به پیشنهاد سخاوتمندانه ایران برای همکاری و تعامل فوری با آژانس پیش از نشست شورای حکام در نوامبر ۲۰۱۱ سوال‌های جدی را درباره قصدتان برای حل این مساله و پایان دادن به این پروسه بی‌پایان به وجود می‌آورد.
قطعنامه ضعیف شده علیه ایران
نشست دو روزه شورای حکام اما برای تصویب قطعنامه‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران، بحث‌های طولانی را پشت سر گذاشت و تلاش آمریکا برای تند کردن لحن آن به نتیجه نرسید. دیپلمات‌ها، این قطعنامه را متنی مصالحه شده میان دولت‌های غربی و روسیه و چین خوانده‌اند که طی آن نگرانی عمیق و فزاینده غرب درباره برنامه ایران ابراز شده است و از ایران می‌خواهد به طور کامل با بازرسان همکاری کند. به گزارش ایسنا، این قطعنامه همچنین از ایران می‌خواهد به طور جدی و بدون پیش‌شرط به گفت‌وگوهایی برای پاسخگویی به نگرانی وارد شود و از آمانو می‌خواهد در ماه مارس (اسفند ۱۳۹۰ و فروردین ۱۳۹۱) در این‌باره به شورا گزارش دهد. در همین حال، در این قطعنامه از ارجاع مجدد پرونده ایران به شورای امنیت خودداری شده است. همچنین در این قطعنامه، هیچ گونه ضرب‌الاجلی برای ایران به منظور پاسخ به مفاد گزارش تازه آژانس اتمی تعیین نشده است. در نسخه اولیه و پیش‌نویس این قطعنامه از ایران تا زمان انتشار گزارش فصل آینده آژانس خواسته شده بود تا به این سوالات پاسخ گوید، اما پس از مخالفت روسیه و چین، آمریکا مجبور به حذف این ضرب‌الاجل شد. دولت اوباما از اظهارنظر درباره پیش‌نویس قطعنامه خودداری کرد؛ اما سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه روز پنج‌شنبه پس از دیدار با کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به خبرنگاران گفت: این قطعنامه منعکس‌کننده رویکردهای مشترک آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین است. وی افزود: این قطعنامه‌ای متوازن مبتنی بر واقعیات است و ارزیابی‌های قابل تردید و نامطمئن را در بر نمی‌گیرد. لاوروف گفت که این قطعنامه از ایران و آژانس می‌خواهد کار مشترک را تشدید کنند.
ارسال نظر