هواپیماهای قطری چگونه به ایران می‌آیند؟

دنیای اقتصاد - موضوع تحریم در صنعت هوانوردی ایران وتاثیر آن بر کیفیت و ایمنی پروازها، سقوط هرازگاه هواپیماهای مختلف ودیگر مسائلی ازاین دست به همراه بی اعتمادی روزافزون مردم به خطوط هوایی کشور، موجب شده تا اخیرا دولتمردان از میان راهکارهای مناسب برای خروج صنایع هوایی کشورمان از بحران فعلی، استفاده از خطوط هواپیمایی کشورهای دیگر را مد نظر قرار دهند و در اولین اقدام به سراغ خطوط هوایی «قطر ایرویز» بروند. به این ترتیب ورود هواپیماهای مدرن و مجهز به آسمان کشورمان ظاهرا واکنشی به موج جدید فشارها و تحریم‌ها علیه شرکت‌های هواپیمایی ایران است.اما آیا این راهکار برای خروج از بحران فعلی نتیجه‌بخش خواهد بود؟آنگونه که علی نیکزاد، وزیر راه و شهرسازی چندی پیش در خبری اعلام کرد به زودی ایرانیان می‌توانند برای برخی از سفرهای داخلی خود از هواپیماهای شرکت هواپیمایی قطر استفاده کنند. وی البته تاکید کرد که بهای بلیت این هواپیماها ۲۵ درصد گران‌تر از بلیت هواپیماهای داخلی خواهد بود. طرح این موضوع در پی آن صورت گرفته که بسیاری از خطوط هوایی ایرانی تاخیر در پروازها و کیفیت پایین خدمات دهی را به دلیل افزایش بهای سوخت و نیز افزایش هزینه‌های تعمیرو نگهداری خود بیان کرده و خواستار افزایش قیمت بلیت هواپیما شده‌اند. ظاهرا نیکزاد که اخیرا در پی ادغام وزارت مسکن با وزارت راه، سکان هدایت و تصمیم‌گیری در خصوص این صنعت مهم و پردغدغه را بر عهده گرفته است، چاره را برآن دیده که با استفاده از ایرلاین برخی کشورهای دیگر در خطوط هوایی کشورمان به نوعی تحریم‌ها را دور زده و با یک تیر دونشان بزند: هم کیفیت خدمات دهی را هرچند در برخی خطوط بالا ببرد و هم جان مسافران هوایی از این طریق بیشتر در امان باشد. این در حالی است که چندی پیش دولت به دنبال تقویت دانش بومی اقدام به خرید پنج فروند هواپیماهای آنتونف اوکراینی کرد که قرار است در صورت کاربردی بودن، با تولید مشترک ایران و اوکراین وارد خطوط هوایی کشورمان شوند.

واکنش مثبت مجلس به هواپیماهای قطری

آنگونه که خبرگزاری مهر گزارش داده است، همزمان با طرح موضوع ورود هواپیماهای قطری به کشورمان ظاهرا نمایندگان مجلس واکنش مثبت نشان داده و آنرا منوط به بررسی جزئیات ورود شرکت هواپیمایی قطر به آسمان ایران دانسته‌اند.

البته رییس کمیسیون عمران مجلس با موافقت با این موضوع اعلام کرده که واگذاری بخشی از پروازهای داخلی کشور به شرکت هواپیمایی قطر و ورود هواپیماهای مجهز و مدرن این شرکت به آسمان ایران برای کاهش فشار تحریم‌ها، اقدامی مناسب و قابل قبول است. علی‌اکبر آقایی افزوده باید جزئیات ورود شرکت هواپیمایی قطر به آسمان ایران و انجام پروازهای داخلی بررسی شود، زیرا چگونگی انجام پروازهای این شرکت در آسمان ایران و نحوه تقسیم آن میان شرکت‌های داخلی و همچنین به کارگیری خدمه پروازی موضوع قابل‌تاملی است.

منع ارائه مجوز به هواپیماهای خارجی؟

گرچه این موضوع می‌تواند خبر خوبی برای مسافرانی باشد که مسیر هوایی را انتخاب نمی‌کردند اما موضوعی که در این میان کمتر مورد توجه قرار گرفته است اثراتی است که ورود یک غول هواپیمایی می‌تواند در شرکت‌های هواپیمایی داخلی داشته باشد.براساس ماده ۷ پیمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که در ۷ دسامبر سال ۱۹۴۴ در شیکاگو به امضا رسیده است؛ «هریک از کشورهای متعاهد حق خواهند داشت که از صدور اجازه به هواپیمای سایر کشورهای متعاهد که جهت حمل و نقل به مسافر یا پست و یا کالا در مقابل کرایه یا اجرت از یک نقطه به نقطه دیگر در قلمرو خود مبادرت به پرواز می‌کند امتناع نماید و نیز متعهد می‌شوند که داخل هیچگونه ترتیباتی نشود که ترجیحا چنین حق انحصاری به کشور دیگر یا شرکت هواپیمایی کشور دیگر بدهد و نیز چنین حق انحصاری را از کشور دیگر برای خود تحصیل نکنند.»بنابراین تمامی کشورهای متعهد در این پیمان، اصل تقویت صنایع داخلی را از همان ابتدا مورد توجه قرار دادند و پروازهای داخلی را در انحصار شرکت‌های هواپیمایی داخلی دانستند. گرچه نمی‌توان از این امر چشم پوشی کرد که مهمترین موضوع در حمل و نقل، ایمنی مسافران و تامین تمامی استانداردهای مورد نیاز یک پرواز است اما در این بین توجه به صنعت هواپیمایی داخلی و تقویت و توسعه هواپیماهای داخلی از جمله موضوعات مهمی است که باید به آن پرداخته شود. در واقع با افزایش بودجه تعمیرات و نوسازی ناوگان هوایی وضعیت این صنعت را که در کشورما بسیار ضعیف است، بهبود بیشتری بخشید که در ضمن ایمنی و اعتماد را به مسافران داخلی بازگرداند.

هواپیمایی قطر به دنبال افزایش مسیر پروازی

در این رابطه مدیرعامل سابق شرکت هواپیمایی زاگرس که از حدود یکماه پیش از این سمت استعفا کرد، در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه بعید می‌دانم که هواپیمایی قطر برای مدتی بخواهد هواپیماهایش را به ایران اجاره دهد، گفت: هواپیمایی قطر به دنبال این است که هواپیماهای خود را صبح به ایران بفرستد تا پس از انجام پروازها دوباره برای شب به قطر برود و به این معناست که تعداد پروازهای هواپیمایی قطر به ایران و بالعکس بیشتر خواهد شد.مرتضی حسینی با اشاره به اینکه این شرکت هواپیمایی علاوه براینکه سهم زیادی از پروازهای شرکت‌های ایرانی به قطر و برگشت را از آن خود می‌کند، بیان کرد: در صورتی که این شرکت با ورود هواپیماهای خود به ایران موافقت کند، هر پروازی را انجام نمی‌دهد و طبیعی است که مسیرهای خاصی مانند تهران-کیش، تهران- بندرعباس یا پروازهای تهران-استانبول را برای پرواز انتخاب کند که این امر هم شرکت‌های هواپیمایی داخلی را با مشکل مواجه می‌کند.وی به موضوع تحریم اشاره کرد و افزود: تحریم هواپیمایی ایران هم از مسایلی است که بطور حتم بر همکاری یک شرکت خارجی درایران تاثیر گذار است، اما حتما دولتمردان هماهنگی‌های لازم را با این شرکت قطری انجام داده‌اند، زیرا شرکت‌های دیگری هم هستند که تمایل به پرواز در ایران دارند، اما آنها هم می‌خواهند که هواپیماهایشان شب دوباره به کشورهای همسایه بازگردد.این کارشناس صنعت هوایی افزود: زمانیکه یک هواپیما شب به کشور خود برگردد به این معناست که پروازهای بیشتری به مسیرش اضافه می‌شود و علاوه برآن مسیرهای پرتردد مانند ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس را از شرکت‌های داخلی می‌گیرد. حسینی راهکار این امر را تنها در اجاره حداقل ۶ ماهه هواپیماهای قطری دانست و گفت: اگر این اتفاق بیفتد، مشکلات صنعت هوایی ایران تا حدودی برطرف می‌شود، در غیر این صورت آنها بازارهای خارجی را از دست ایران خارج می‌کنند که این امر به ضرر منافع کلان کشور است.