وزیر خارجه روسیه تشریح کرد
رونمایی از قطعات طرح هسته‌ای روس‌ها
عکس: AFP وزیر خارجه روسیه جزئیات جدیدی از طرح خود را اعلام کرد
رونمایی از قطعه گمشده طرح گام به‌گام؟
تهران تولید سانتریفیوژها را متوقف کند تا روسیه بتواند از تصویب قطعنامه تحریمی جدید جلوگیری کند
دنیای‌اقتصاد- مجید اعزازی: روسیه در تازه‌ترین تحرک دیپلماتیک خود، ممانعت از تصویب قطعنامه‌های تحریمی جدید علیه کشورمان را به توقف ساخت سانتریفیوژ - و نه توقف غنی سازی اورانیوم - در ایران مشروط کرد. مسکو پیش از این، طرح هسته ای گام به گام را برای احیای مذاکرات ایران و ۱+۵ ارائه کرده بود.
طرحی که براساس آن، دولت ایران می بایست در چارچوب یک جدول زمانی مشخص، به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برخی جوانب برنامه هسته‌ای‌اش پاسخ گوید و در هر مرحله اگر پاسخ قانع‌کننده تشخیص داده شود، تدابیر تشویقی برای تهران در نظر گرفته خواهد شد. اگر چه مقامات ایران در روزهای پایانی مردادماه سال جاری جزئیات این طرح را از همتایان روس خود دریافت کرده‌اند، اما تاکنون ارزیابی نهایی خود درباره آن را رسانه‌ای نکرده‌اند. در این میان، محمود احمدی نژاد، رییس‌جمهور ایران پیش از عزیمت به نیویورک برای سخنرانی در شصت و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل در گفت‌وگو با روزنامه واشنگتن پست به صراحت گفت: «اگر همین الان به ما اورانیوم با غنای ۲۰ درصد بدهند، ما تولید این سوخت را متوقف خواهیم کرد.» احمدی نژاد در نیویورک نیز این سخنان را در تمام مصاحبه‌های خود با رسانه‌های آمریکایی و غیرآمریکایی تکرار کرد. اینک اما، به نظر می رسد پیشنهاد جدید روسیه یا به تعبیری پیشنهاد جدید اعضای گروه ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان) تغییر یافته و به توقف تولید دستگاه های غنی سازی اورانیوم (سانتریفیوژ) تبدیل شده است. البته برخی تحلیل ها حاکی از این است که اظهارات جدید لاوروف قطعه ای از همان طرح گام به گام روسیه است که در تیرماه سال جاری از سوی روس ها مطرح شده است. سایت تخصصی دیپلماسی ایرانی دراین باره نوشته است: «اکنون با گذشت چند ماه از روی میز گذاشته شدن پیشنهاد مبهم روسیه برای ایران، بخشی از آن با اظهارات لاوروف شفاف‌تر شده است. وزیر خارجه روسیه در گفت و گو با خبرگزاری سی ان ان سرانجام به موضوع غنی‌سازی اشاره کرده است. لاوروف در این زمینه تاکید کرده است که تهران باید قدم نخست را بردارد. برای مثال تولید سانتریفیوژ‌هایی که اورانیوم غنی‌شده تولید می‌کنند را متوقف کند تا روسیه بتواند از تصویب قطعنامه تحریمی جدید علیه جمهوری اسلامی جلوگیری کند. این در حالی است که روسیه با وجود در اختیار داشتن رای وتو تاکنون به ۴ قطعنامه مصوب شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران رای مثبت داده است.»
همچنین به گزارش ایسنا خبرگزاری «نووستی» گزارش داد: سرگئی لاوروف اعلام کرد که مسکو روش گام به گام را برای حل مساله هسته‌ای ایران پیشنهاد می‌کند که مشابه روشی است که پیش از این در قبال کره شمالی به کار گرفته شده بود.او در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی «سی.ان.ان» اعلام کرد: ایران باید گام اول را بردارد، مثلا کار تولید سانتریفیوژها را به حالت تعلیق در آورد. ما هم در عوض نه در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل متحد و نه به طور یک‌جانبه تحریم‌های جدیدی را اعمال نخواهیم کرد.به گفته وزیر امور خارجه روسیه پس از آن ایران به عضویت کامل پروتکل الحاقی پیمان منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای در خواهد آمد.لاوروف خاطرنشان کرد: اگر ایران درک کند که همه این کارها برای کنترل وضعیت منع اشاعه است، آنگاه فرصت آغاز گفتوگویی جدی درباره این مساله به وجود خواهد آمد.
طرح گام به گام چه بود؟
۲۲ تیرماه سال‌جاری بود که وزیر خارجه روسیه پس از گفت‌وگو با هیلاری کلینتون، وزیر خارجه و باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا در واشنگتن پیشنهاد تازه مسکو را در جمع خبرنگاران مطرح کرد. او گفت: ما پیشنهاد دادیم که برای هرکدام از درخواست‌های
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک نقشه راه ارائه شود که شامل پاسخگویی به ساده‌ترین سوالات و در انتها رسیدن به دشوارترین سوالات که پاسخگویی به آنها نیازمند زمان بیشتری است، می‌شود. بر اساس این طرح، دولت ایران در چارچوب یک جدول زمانی مشخص، به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برخی جوانب برنامه هسته‌ای‌اش جواب خواهد داد و در هر مرحله اگر پاسخ قانع‌کننده تشخیص داده شد، تدابیر تشویقی برای تهران در نظر گرفته خواهد شد. لاوروف افزود: پاسخگویی در هر مرحله خاص از سوی ایران با یکسری اقدامات تشویقی نظیر لغو برخی تحریم‌ها و کاهش میزان تحریم‌ها دنبال خواهد شد. او همچنین گفت: ما پیشنهادهایمان را تنظیم کرده‌ایم و این پیشنهادها در چارچوب گروه ۱+۵ به آمریکا و چین ارائه شده است.
اختلاف بین روسیه و آمریکا درباره ایران
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا اما فی‌المجلس مخالفت خود را با طرح گام به گام اعلام کرد. او در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با لاوروف گفت: بین واشنگتن و مسکو درباره ایران اختلاف است، اما به‌دنبال کشف راه‌های موثر هستیم. کلینتون اظهار کرد: ما متعهد به مسیر دوگانه «اعمال فشار» و «همکاری» هستیم و می‌خواهیم با روسیه راه‌هایی را کشف کنیم که از طریق آنها بتوانیم استراتژی‌های مؤثر همکاری را کشف کنیم.
توافق برای تکمیل طرح گام به گام
با این حال، ۲۶ مرداد ماه سال جاری ، پس از سه روز مذاکره فشرده میان مقامات ایران و روسیه در تهران و مسکو، جزئیات طرح
گام به گام روس‌ها به علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران ارائه شد.صالحی که برای دیدار و مذاکره با لاوروف به مسکو سفر کرده بود، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای روس خود درباره طرح هسته‌ای مسکو گفت: این طرح بسیار مفصل است که قرار شد جزئیات آن را مرور کنیم و از طریق کار کارشناسی با یکدیگر آن را تکمیل کنیم. قرار شد روی آن بیشتر کار شود و با نظر مثبت و دید مثبت به آن نگاه می‌کنیم. لاوروف نیز در این کنفرانس مطبوعاتی اظهارکرد: با رضایت کامل یادآور می‌شوم که همکاران ایرانی دیدگاه‌های ما را بسیار جالب ارزیابی کردند و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم به مذاکرات ادامه دهیم.مذاکرات ایران و روسیه در شهریورماه پی گرفته شد و سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت کشورمان در حاشیه یک اجلاس بین المللی در روسیه برای دومین بار با پاتروشف همتای روس خود دیدار و گفت و گو کرد. با وجود این، هنوز سرنوشت طرح گام‌به‌گام معلوم نشده و مقامات تهران و مسکو ترجیح داده اند به گفتن این که رایزنی‌های کارشناسی در این باره ادامه دارد، اکتفا کنند.
شرط ایران برای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی
در این میان، احمدی نژاد هفته گذشته پیش از عزیمت به نیویورک در گفت‌وگو با روزنامه آمریکایی واشنگتن پست اعلام کرده بود: اگر همین الان به ما اورانیوم به غنای ۲۰ درصد بدهند، ما تولید این سوخت را متوقف خواهیم کرد. چون اورانیوم با غنای ۲۰ درصد فقط برای رآکتورهایی همچون رآکتور تحقیقاتی تهران مورد استفاده است نه چیز دیگر.
وی در این مصاحبه گفته بود: برخی از رهبران سیاسی و مصاحبه‌گران در آمریکا و اروپا گفتند که آنها می‌خواهند که ایران را از دسترسی به چنین سوختی دور نگه دارند، بنابراین درک کردیم که آنها نمی‌خواهند که آن سوخت را به ما بدهند و ما باید این کار را خودمان انجام دهیم. حتی اگر آنها همین الان به ما اورانیوم به غنای ۲۰ درصد بدهند، ما تولید این سوخت را ادامه نخواهیم داد.
نظر متفاوت عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس
حسین ابراهیمی، نایب‌رییس کمیسیون سیاست خارجی مجلس اما در واکنش به این اظهارات گفته است: جمهوری اسلامی برای آماده سازی نیروگاه های اتمی خود نیازمند اورانیوم غنی شده است و از آنجا که امکان دریافت حجم بالای این محصول وجود ندارد، باید در داخل کشور تولید شود، لذا جمهوری اسلامی نمی تواند در هیچ صورتی غنی سازی اورانیوم را متوقف کند.ابراهیمی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران (وابسته به صدا وسیما) افزود: اظهار نظر احمدی‌نژاد در مورد خرید اورانیوم ۲۰ درصد، مربوط به تامین سوخت نیروگاه‌های اتمی جمهوری اسلامی نبوده و تنها برای تامین سوخت رآکتور دانشگاه تهران است که می‌توان در مورد آن بحث واردات را مطرح نمود.
ارسال نظر