دنیای اقتصاد - در حالی که تعلل دولت در پرداخت یارانه بخش تولید در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها انتقاد دستگاه‌های نظارتی و فعالان اقتصادی را برانگیخته است، رییس شورای رقابت و تئوریسین اصلی طرح هدفمندی یارانه‌ها در دولت، به صراحت از مخالفت با پرداخت یارانه نقدی به بخش تولید سخن گفت و تصریح کرد: به نظر من نباید مبلغی به بخش تولید پرداخت شود. جمشید پژویان همچنین گفت که از نظر او، بهتر است تشویق تولیدکنندگان به تغییر تکنولوژی از طریق نظام مالیاتی و معافیت صورت بگیرد. تئوریسین هدفمندی یارانه‌ها در دولت، به صراحت از مخالفت با پرداخت یارانه به بخش تولید سخن می‌گوید

ریشه تئوریک تعلل در پرداخت یارانه تولید

دنیای اقتصاد - زهرا واعظ - پس از گذشت ۹ ماه از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و با وجود تاکید دولتمردان بر پرداخت یارانه نقدی به بخش تولید و صنعت، اینک تئوریسین اقتصادی دولت می‌گوید که با پرداخت یارانه نقدی به تولید «مخالف» است و بهتر است تشویق تولیدکنندگان به «تغییر تکنولوژی» از طریق نظام مالیاتی و معافیت صورت بگیرد.

جمشید پژویان، رییس شورای رقابت و اقتصاددانی‌ است که از وی به عنوان یکی از اصلی‌ترین طراحان و نظریه‌پردازان برنامه‌های اقتصادی دولت از جمله هدفمندی یارانه‌ها یاد می‌شود و اکنون این اظهار نظر او نشان می‌دهد که دولت در پرداخت نکردن یارانه تولید (آنگونه که تولیدکنندگان و برخی دستگاه‌های نظارتی می‌گویند)، پشتوانه تئوریک داشته است. چرا که پژویان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس به صراحت گفته است: «نباید مبلغی به تولید پرداخت شود، بلکه باید کمک به سرمایه‌گذاری در تغییر تکنولوژی بنگاه‌ها صورت پذیرد.»

بر اساس قانون هدفمند کردن یارانه‌ها ۳۰ درصد درآمد ناشی از اصلاح قیمت حامل‌های انرژی به بخش تولید و صنعت اختصاص دارد که البته این میزان در بودجه سال جاری به ۲۰ درصد کاهش یافته است. این در حالی است که منتقدان و ناظران اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها همواره بر بی‌توجهی دولت نسبت به پرداخت یارانه بخش تولید هشدار داده و خواستار تخصیص سهم مربوطه از درآمد یارانه‌ها شده‌اند. در همین حال دولتمردان، عدم پرداخت یارانه بخش تولید از سوی دولت را تکذیب کرده و تاکید می‌کنند که سهم این بخش پرداخت شده است. موضوع اختصاص نیافتن یارانه بخش تولید پس از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، بارها مورد انتقاد فعالان بخش خصوصی قرار گرفته و حتی مقام معظم رهبری در دیدار اعضای هیات دولت در اوایل شهریور امسال به آن اشاره کردند. آیت‌الله خامنه‌ای در آن دیدار در خصوص اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، به ضرورت تقویت بخش تولید اشاره کردند و افزودند: «مصوبه قانونی برای کمک به واحدهای تولیدی هنوز تحقق پیدا نکرده و باید با اجرای این مصوبه، در کوتاه‌مدت منابع به واحدهای تولیدی نیازمند تزریق شود.» بر اساس گفته‌های فعالان اقتصادی، بسیاری از بنگاه‌های تولیدی در جریان اجرای قانون یارانه‌ها دچار مشکلاتی شدند؛ این در حالی است که فرزین سخنگوی طرح تحول اقتصادی تعداد واحدهای آسیب دیده و دچار بحران را تنها ۶۰ واحد از میان ۴۰ هزار واحد تولیدی عنوان کرده و می‌گوید طبق قانون ، یارانه در نظر گرفته شده برای صنایع پرداخت شده و طی ۹ ماه ۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به صنایع پرداخت شده است، اما در واکنش به این آمار عبدالرضا رحمانی فضلی رییس دیوان محاسبات در نشست خبری اخیر خود با تشریح میزان پرداختی‌های دولت در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها گفت که دولت باید از محل این درآمدهای قانون یارانه‌ها مبلغی بالغ بر ۶ هزار و ۲۴۳ میلیارد تومان به تولید و صنعت اختصاص می‌داد که تاکنون هیچ پولی از آن محل به این بخش پرداخت نشده است.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد ارائه آمارها درباره میزان یارانه پرداختی به بخش تولید نیز مانند درآمدهای حاصل از فروش حامل‌های انرژی به آماری محرمانه تبدیل شده است. آنگونه که رضا فاطمی‌امین رییس ستاد تحول وزارت صنعت و تجارت در یک نشست خبری درباره اینکه سهم بخش صنعت و معدن از درآمد هدفمندی یارانه‌ها تاکنون چقدر بوده است؟ گفت: «نمی‌توانم بگویم. برای من مهم نیست که پولی که به دست من می‌رسد از کجا آمده، بلکه مهم اختصاص آن به واحدهای صنعتی و حل مشکل آنها است.»

اکنون در شرایطی که بر سر پرداخت یارانه بخش تولید میان مسوولان و منتقدان اختلاف نظر وجود دارد با تاکید پژویان بر مخالفت با پرداخت یارانه نقدی به بخش تولید این گونه به نظر می‌رسد که دولت اساسا به پرداخت یارانه بخش تولید اعتقادی نداشته و این تناقض‌های آماری در پرداخت سهم بخش تولید به دلیل این قبیل نظریه‌پردازی‌ها در دولت بوده است.

نباید با پرداخت یارانه از تولید حمایت کرد

پژویان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درباره اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و سهم بخش تولید تصریح کرد: در مورد اجرای قانون در بخش تولید برخی ناکارآمدی‌ها و کمبودهایی وجود دارد و یکی از این مشکلات چگونگی پرداخت یارانه به تولید برای اصلاح تکنولوژی موجود است.

پژویان افزود: همان طور که در گذشته اعلام کردم تشویق تولیدکنندگان به تغییر ماشین‌آلات از طریق نظام مالیاتی و معافیت در نرخ استهلاک باید دنبال شود.

وی در خصوص انتقاداتی که نسبت به پرداخت کم یارانه‌ها به بخش تولید می‌شود، گفت: به نظر من نباید مبلغی به تولید پرداخت شود، بلکه باید کمک به سرمایه‌گذاری در تغییر تکنولوژی بنگاه‌ها شود.

زمان بیشتر برای اجرای فاز دوم هدفمندی

پژویان در پاسخ به این سوال که تاکنون بنگاهی برای اصلاح تکنولوژی اقدام کرده است؟ بیان کرد: آنگونه که اطلاع داریم تعداد معدودی از بنگاه‌ها در حال تغییر تکنولوژی خود هستند، اما حرکت یکپارچه که با اعمال سیاست‌های مالیاتی و اعتباری قابل تحقق است را شاهد نبودیم.

پژویان در خصوص زمان اجرای فاز دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها اظهار کرد: درصورت اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها تعیین قیمت جدید حامل‌های انرژی از وظایف شورای رقابت است، زیرا تعیین قیمت در بازارهایی که انحصار وجود دارد به عهده این شورا است.رییس شورای رقابت گفت: به نظر می‌رسد یک مقدار زمان بیشتری نیاز داریم تا گام دوم اصلاح قیمت‌ها برداشته شود و به عبارت دیگر باید ثبات بیشتری به اقتصاد برگردد تا تولید در جهت بهینه‌سازی انرژی گام بردارد و در این صورت اصلاحات قیمتی موثر‌تر و بهتر خواهد بود.وی در پاسخ به این سوال که در قانون بودجه اصلاح قیمت به میزان ۲۰ درصد به دولت داده شده و برخی از کارشناسان معتقدند این میزان اصلاح قیمت چندان اثرگذار نخواهد بود، اظهار کرد: در مورد قیمت‌گذاری، قانون اصل ۴۴ قیمت‌گذاری را بر عهده شورای رقابت قرار داده و قوانین دیگر نمی‌تواند این اختیار را نقض کند؛ در نتیجه قانون بودجه در این باره مطرح نیست. بنده هم معتقدم اصلاحات قیمتی در حد ۲۰ درصد تاثیر چندانی بر اقتصاد نخواهد داشت.

عکس: حمید جانی‌پور