علی لاریجانی ضمن استقبال از طرح هسته‌ای روس‌ها مطرح کرد
هشدار درباره سوء استفاده آمریکا از طرح گام به گام
دنیای‌اقتصاد- مجید اعزازی: علی لاریجانی، رییس قوه مقننه که دیروز پس از دو هفته بیماری در صحن مجلس حاضر شده بود، در نطق پیش از دستور خود از طرح گام به گام روسیه درباره پرونده هسته‌ای کشورمان استقبال کرد، اما در عین حال تذکر داد: «آمریکایی‌ها باید بفهمند با کشوری با دانش هسته‌ای صلح‌آمیز روبه‌رو هستند و تلاش در تقلیل این واقعیت، خودفریبی [تلقی می‌شود] و چانه‌زنی در این زمینه بی‌حاصل است.»
عکس: ایرنا
دنیای‌اقتصاد- مجید اعزازی: علی لاریجانی، رییس قوه مقننه که دیروز پس از دو هفته بیماری در صحن مجلس حاضر شده بود، در نطق پیش از دستور خود از طرح گام به گام روسیه درباره پرونده هسته‌ای کشورمان استقبال کرد، اما در عین حال تذکر داد: «آمریکایی‌ها باید بفهمند با کشوری با دانش هسته‌ای صلح‌آمیز روبه‌رو هستند و تلاش در تقلیل این واقعیت، خودفریبی [تلقی می‌شود] و چانه‌زنی در این زمینه بی‌حاصل است.» لاریجانی در بخشی از سخنان خود با اشاره به برگزاری مراسم روز قدس گفت: این روزها شاهد نظریه‌ای در سازمان ملل هستیم مبنی بر تاسیس کشور مستقل فلسطین، که آمریکا هم همین مقدار از حقوق فلسطینی‌ها را نیز تاب نیاورده است و مرتبا فریاد «وتو خواهیم کرد» سر می‌دهد.
وی افزود: «اینجاست که دغل‌کاری رییس‌جمهور آمریکا مکشوف می‌شود که از یک طرف ژست احقاق حقوق فلسطین به خود می‌گیرد و مرتبا با مانور تبلیغاتی قصد فریب دارد؛ تا چند ماه پیش موضعی در قبال کشور فلسطین در سرزمین‌های ۶۷ را اعلام کرد اما در مرحله عمل و طرح آن در سازمان ملل با گستاخی وقیحانه‌ای دم از وتوی طرح می‌زند.»
رییس مجلس اظهار کرد: البته برای صاحب‌نظران صحنه بین‌الملل روشن بود که شعارهای آقای اوباما چه درباره فلسطین و چه درباره احقاق حقوق مسلمانان و چه در مورد ایران فریبی بیش نیست و اصولا استراتژی آمریکا حکایت از نوعی سرسپردگی امنیتی به رژیم صهیونیستی دارد.
لاریجانی با بیان اینکه مقام معظم رهبری در ابتدای کار این رییس‌جمهور هشدارهایی را داده بودند، ادامه داد: همین صحنه‌سازی‌ها از جانب آمریکا در مساله هسته‌ای ایران رخ داد؛ زمانی که رییس‌جمهور فعلی آمریکا از طریق نخست‌وزیر ترکیه و رییس‌جمهور سابق برزیل تقاضای تبادل سوخت اتمی کرد، مشاهده کردیم که پس از مذاکرات ایران با این دو کشور و توافق با آنها یکباره صحنه را به سوی صدور قطعنامه تغییر دادند.
وی تصریح کرد: اینک نیز جمهوری اسلامی طرح گام به گام روسیه در مساله هسته‌ای را بررسی خواهد کرد، اما آمریکایی‌ها باید بفهمند با کشوری با دانش هسته‌ای صلح‌آمیز روبه‌رو هستند و این یک واقعیت است و تلاش در تقلیل این واقعیت خودفریبی [تلقی می‌شود] و چانه‌زنی در این زمینه بی‌حاصل است.
استقبال اولیه ایران از طرح روسیه
وزیر خارجه روسیه در روز ۲۳ تیرماه سال جاری با پیشنهاد طرحی برای حل موضوع هسته‌ای ایران که رویکردی «گام به گام» دارد، تلاش کرد تا مذاکرات ایران و ۱+۵ را احیا کند. این طرح، ظاهرا مبتنی بر سیستمی «تشویقی» است، به گونه‌ای که با هر گام مثبت ایران، بخشی از تحریم‌ها علیه آن کاهش می‌یابد، با وجود این، آمریکا در نخستین واکنش به این طرح اعلام کرد که بر سر موضوع هسته‌ای تهران با روسیه اختلاف نظر دار؛ چرا که واشنگتن معتقد به مسیر دوگانه «اعمال فشار» و «همکاری» است.
طرح گام به گام در شرایطی پیشنهاد شده بود که مقامات تهران پیش از آن، بارها اعلام کرده بودند که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و آژانس اتمی هم این موضوع را در گزارش‌های فصلی خود تایید کرده است. در همین چارچوب، علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون سیاست خارجی مجلس در نخستین واکنش به عنوان یکی از مقامات ایران، طرح گام به گام روسیه را بازگشت به نقطه اول ارزیابی کرد.اما در روزهای بعد از این واکنش، رییس‌جمهور، وزیر خارجه و سخنگوی وزارت خارجه کشورمان اقدام طرح روس‌ها را مثبت ارزیابی کرده و اعلام نظر نهایی خود را به دریافت رسمی این طرح و بررسی آن منوط کردند.
توافق برای تکمیل طرح روس‌ها
علی‌اکبر صالحی که در روز ۲۶ مردادماه سال‌جاری برای مذاکره با سرگئی لاوروف همتای روسی خود به مسکو رفته بود، جزئیات طرح گام به گام را دریافت و بعد از انجام این مذاکرات به همراه لاوروف در یک کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد. او در این کنفرانس مطبوعاتی درباره طرح هسته‌ای روس‌ها گفت: این طرح بسیار مفصل است که قرار شد جزئیات آن را مرور کنیم و از طریق کار کارشناسی با یکدیگر آن را تکمیل کنیم. قرار شد روی آن بیشتر کار شود و با نظر مثبت و دید مثبت به آن نگاه می‌کنیم. لاوروف نیز در این کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد: با رضایت کامل یادآور می‌شوم که همکاران ایرانی دیدگاه‌های ما را بسیار جالب ارزیابی کردند و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم به مذاکرات ادامه دهیم. صالحی در حالی در روز چهارشنبه ۲۶ مرداد سال‌جاری به دعوت لاوروف به مسکو سفر و با او مذاکره کرد که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه همان هفته (۲۴ و ۲۵ مردادماه) نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه به دعوت سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران به تهران آمده بود و پس از دو دور مذاکره با جلیلی با وزیر خارجه و محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور کشورمان نیز مذاکره کرده بود.
کلیات طرح گام به گام
کلیات طرح گام به گام اما برای نخستین بار از سوی لاوروف مطرح شده بود. وزیر خارجه روسیه پنج‌شنبه ۲۳ تیر ماه ۱۳۹۰ پس از گفت‌وگو با هیلاری کلینتون وزیر خارجه و باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا در واشنگتن پیشنهاد تازه مسکو را در جمع خبرنگاران مطرح کرده بود. بر اساس این طرح، یکسری اقدامات «مرحله‌ای و گام به گام» برای پاسخگویی ایران به سوالات آژانس در قبال لغو تحریم‌های اقتصادی در نظر گرفته شده است. لاوروف در جریان سفرش به آمریکا اعلام کرد: ما پیشنهاد دادیم که برای هرکدام از درخواست‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک نقشه راه ارائه شود که شامل پاسخگویی به ساده‌ترین سوالات و در انتها رسیدن به دشوارترین سوالات که پاسخگویی به آنها نیازمند زمان بیشتری است، می‌شود.
براساس این طرح، دولت ایران در چارچوب یک جدول زمانی مشخص، به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برخی جوانب برنامه هسته‌ای‌اش جواب خواهد داد و در هر مرحله اگر پاسخ قانع‌کننده تشخیص داده شد، تدابیر تشویقی برای تهران در نظر گرفته خواهد شد. لاوروف افزود: پاسخگویی در هر مرحله خاص از سوی ایران با یکسری اقدامات تشویقی نظیر لغو برخی تحریم‌ها و کاهش میزان تحریم‌ها دنبال خواهد شد. او همچنین گفت: ما پیشنهادهایمان را تنظیم کرده‌ایم و این پیشنهادها در چارچوب گروه ۱+۵ به آمریکا و چین ارائه شده است.
مکانیسمی جدید برای همکاری بیشتر
پیشنهاد مرحله‌ای روسیه برای حل موضوع هسته‌ای ایران تنها دو روز پس از مذاکرات علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران و یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین ارائه شده بود. مذاکراتی که به توافق ایران و آژانس برای همکاری بیشتر منجر شد. به گونه‌ای که صالحی بلافاصله پس از دیدار با آمانو به خبرنگاران گفته بود: [در این دیدار] تصمیم گرفته شد کارشناسان دو طرف با یکدیگر بنشینند و مکانیسمی را در خصوص همکاری‌های بیشتر در مورد موضوع هسته‌ای ایران پیدا کنند تا سوءتفاهمات موجود را به نحو شایسته حل کنند. وی با بیان اینکه اصل مساله حل شده اظهار کرده بود: یکسری مطالعات ادعایی وجود دارد و همان طور که آقای فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران با آمانو گفت‌وگو کرده بود، ما در ادامه آن گفت‌وگوها موضوع را پیگیری کردیم.
پیشنهادهای ایران و روسیه طی روزهای پایانی تیرماه در شرایطی ارائه شد که مذاکرات میان ایران و ۱+ ۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان) از بهمن ماه سال گذشته متوقف شده است. اول و دوم بهمن ۱۳۸۹ چهارمین دور مذاکرات میان ایران و ۱+۵ طی چهار سال گذشته در استانبول ترکیه برگزار شد، اما نتیجه‌ای در بر نداشت.
ارسال نظر