بدعت خطرناک اروپا
بیانیه اتحادیه اروپا از دیدگاه حقوق بین‌الملل
این بیانیه یک بدعت خطرناک در حقوق بین‌الملل است. از منظر حقوقی، اقدام اتحادیه اروپا در حمایت از ادعای واهی امارات علیه جزایر سه‌گانه، تهدید علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران و مغایر با قاعده آمره حقوق بین‌الملل در احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها و نقض منشور ملل متحد و به طور خاص نقض بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد است؛ اتحادیه اروپا به عنوان یک طرف ثالث اصولا حق موضع‌‌‌‌گیری درباره اختلافات کشورها را ندارد. موضع‌‌‌‌گیری و بیانیه اتحادیه اروپا نیز فاقد شأن و آثار حقوقی است و نمی‌تواند خدشه‌‌‌‌ای بر حق حاکمیت مسلم ایران بر جزایر وارد کند .
آثار و پیامدها
موضع‌‌‌‌گیری اتحادیه اروپا علیه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه و حمایت کامل این اتحادیه از ادعای امارات و اشغالگر دانستن ایران و درخواست رفع اشغال جزایر، یک تحول خطرناک و بدعت تهدید‌کننده در مساله ادعای امارات علیه جزایر سه‌گانه ایرانی است؛ ایالات متحده آمریکا، روسیه و چین اگرچه با اعلام موضع مبنی بر درخواست از ایران جهت ارجاع مساله جزایر به دیوان بین‌المللی دادگستری، در عمل علیه ایران موضع گرفتند اما هیچگاه نه امارات را مالک این جزایر دانستند و نه ایران را اشغالگر. در سابقه اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی نیز هیچ پیشینه‌‌‌‌ای مبنی بر چنین حمایت یک طرفه‌‌‌‌ای از ادعای امارات وجود ندارد.
حداکثر موضع کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا، فرانسه و ایتالیا درباره مساله جزایر، درخواست از ایران برای گفت‌وگوی دوجانبه به‌منظور رفع اختلاف یا احاله موضوع به دیوان بین‌المللی دادگستری بوده است. افزون بر این اصولا در روابط بین‌الملل، حمایت یک‌طرفه از یک ادعا آن هم ادعایی که به تمامیت ارضی کشورها مرتبط است، متعارف و متداول نیست. بسیاری از کشورها با یکدیگر اختلاف ارضی دارند اما کشورهای ثالث از ورود به این اختلافات و اعلام موضع درباره آن خودداری می‌‌‌‌ورزند. موضع‌‌‌‌گیری اروپایی‌‌‌‌ها قطعا سیاسی و غیرحقوقی است وگرنه اروپایی‌‌‌‌ها با چه مکانیزمی توانسته‌‌‌‌اند، در یک موضوع اختلافی با این درجه حساسیت و با ابعاد تاریخی و حقوقی گسترده به این نتیجه‌‌‌‌گیری برسند؟ مگر آنها مرجع قضایی یا داوری هستند که ابراز نظر قضایی کرده و ایران را اشغالگر می‌‌‌‌دانند؛ آن هم داوری یک‌جانبه و یک طرفه به قاضی رفتن.
این اقدام اروپایی‌‌‌‌ها را می‌توان ناشی از دو موضوع دانست:
۱. بی‌هزینه تلقی کردن اقدام علیه تمامیت ارضی ایران
به نظر می‌‌‌‌رسد حداقل به باور اروپایی‌‌‌‌ها، ایران در عرصه بین‌المللی به گونه بی‌‌‌‌سابقه‌‌‌‌ای ضعیف و منزوی شده و به عبارتی دیگر، اقدام علیه ایران ولو تهدید تمامیت ارضی آن یک اقدام بدون هزینه تلقی می‌شود. سکوت و مماشات نسبی ایران در قبال مواضع مداخله‌‌‌‌جویانه روسیه و چین درباره جزایر به گستاخی اروپایی‌‌‌‌ها افزوده و موجب شده که این موضع‌‌‌‌گیری تبدیل به یک اقدام کم‌‌‌‌هزینه در عرصه بین‌المللی شود.
۲. انتقام از موضع ایران درباره جنگ اوکراین
ایران هیچ گاه به طور رسمی از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین حمایت نکرده است، اما اروپایی‌‌‌‌ها همواره ایران را متهم به جانبداری از روسیه و حتی یاری‌‌‌‌رسانی نظامی به روسیه کرده‌‌‌‌اند؛ در نتیجه اروپایی‌‌‌‌ها بر سر جنگ اوکراین و موضع ایران در این جنگ، نسبت به تهران موضع خصمانه‌‌‌‌ای گرفته‌‌‌‌اند؛ این در حالی است که دولت آقای مسعود پزشکیان و وزیر خارجه آن تاکنون ضعیف و کند عمل کرده‌‌‌‌اند و اقدام عملی و موثری برای رفع اتهام از ایران درباره جنگ اوکراین نکرده‌‌‌‌اند. به نظر می‌‌‌‌رسد تغییر رویکرد کلی به نوعی که کشورهای ثالث حداقل در سودای تهدید تمامیت ارضی ایران نباشند، یک ضرورت، اولویت و فوریت ملی است .
امارات به دنبال چیست؟
به نظر می‌‌‌‌رسد امارات در عادی‌سازی ادعای واهی خود علیه حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه تاکنون موفق بوده است؛ گام بعدی برای اماراتی‌‌‌‌ها می‌تواند طرح موضوع در شورای امنیت و مصوبه شورای امنیت برای درخواست از ایران و امارات جهت ارجاع موضوع به دیوان باشد؛ مصوبه‌‌‌‌ای که اگرچه با روح منشور ملل متحد و اساسنامه دیوان در تضاد است و به نظر می‌‌‌‌رسد نمی‌تواند از یک توصیه فراتر برود اما موضع ایران را بسیار ضعیف خواهد کرد. همچنین درخواست از مجمع عمومی برای درخواست نظریه مشورتی از دیوان بین‌المللی دادگستری هم می‌تواند یک سودای دیگر اماراتی‌‌‌‌ها باشد. افزون بر اینها هیچ بعید نیست که امارات حتی هوس و خیال خام تجاوز به جزایر را نیز در موقع مقتضی در سر بپروراند. خیالی که البته امیدواریم با هوشیاری نیروهای مسلح ایران هیچگاه محقق نشود. اما در شرایط فعلی می‌توان گفت امارات حتی در حال زمینه‌سازی حقوقی برای مشروعیت دادن به چنین تجاوزی است .
سخن آخر
بی‌‌‌‌تردید این اقدام اروپایی‌‌‌‌ها یک موضع‌‌‌‌گیری خصمانه آشکار علیه ایران است؛ آنها باید بدانند وضعیت ایران به همین منوال نخواهد بود؛ اروپایی‌‌‌‌ها در حمایت یک طرفه از امارات صرفا جلوی پای خود را دیده‌‌‌‌اند و این دشمنی و خصومت آنان علیه ایران و تمامیت ارضی کشور هرگز از اذهان و افکار عمومی ملت پاک نخواهد شد. ملت ایران از حاکمیت خود بر جزایر سه‌گانه دفاع خواهند کرد و همان‌گونه که وزیر خارجه ایران گفته است حاکمیت ایران تا ابد بر جزایر سه گانه پایدار مانده و پرچم سه رنگ ایران بر فراز این جزایر همیشه در اهتزار خواهد بود.
