حاشیه‌های بررسی صلاحیت کابینه پیشنهادی چه بود؟
گعده‌های پارلمانی
به گزارش خبرنگار پارلمانی «دنیای‌اقتصاد» پس از سخنان رئیس مجلس، هنگامی که قالیباف از رئیس‌جمهور خواست برای سخنرانی در جایگاه حاضر شود، مهدی کوچک‌زاده، نماینده تهران خواستار ارائه تذکر شد و تاکید کرد که نسبت به نحوه معرفی افراد، برنامه‌های پیشنهادی وزرا و کلیت کابینه پیشنهادی دولت اعتراض دارد.اما رئیس مجلس از او خواست تا اجازه دهد رئیس‌جمهور سخنانش را مطرح کند و در فرصتی دیگر او تذکرش را بیان کند. در ادامه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور پشت تریبون قرار گرفت؛ اما پیش از آنکه به دفاع از کابینه پیشنهادی و ارائه برنامه‌ها بپردازد، به مشکلات کشور و چینش کابینه بر اساس وفاق ملی اشاره کرد. او که گاهی بداهه سخنرانی می‌کرد و گاهی از متنی که به همراه داشت می‌خواند، در پایان سخنانش گفت که سخنرانی از روی متن برایش سخت است.
در هنگام سخنرانی رئیس‌جمهور، تعدادی از نمایندگان از جمله غلامرضا تاجگردون، فرید موسوی و زهرا سعیدی در جایگاه هیات رئیسه در حال گفت‌وگو بودند که صدای آنها برای دقایقی بلند شد که با تذکر هیات رئیسه مواجه شد. پس از پایان سخنان پزشکیان نوبت به ارائه تذکرها رسید. رحمت‌الله نوروزی، نماینده علی‌آباد کتول در مجلس اخطار اصل۳ قانون اساسی را داشت و اعلام کرد که انتظار داشتیم برنامه کلی برای پیاده‌سازی قوانین داشتید. در ادامه نیز بابایی کارنامه، نماینده ساری در تذکری خطاب به رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد که چرایی این وزرا و برنامه‌ها را بفرمایید. کوچک‌زاده و علیرضا سلیمی نیز درخواست ارائه تذکر داشتند که بعد از سخنرانی حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده شاهین‌شهر به‌عنوان اولین مخالف، فرصت به ارائه تذکر آنها رسید. مهدی کوچک‌زاده با انتقاد از عدم ارائه برنامه از سوی دولت به مجلس گفت که طبق آیین‌نامه رئیس‌جمهور باید برنامه کلی خط‌مشی و اصول خود را به مجلس اعلام می‌کرد و مجلس شورای اسلامی براساس آن به ارائه دیدگاه‌هایش می‌پرداخت، منتها آقای رئیس‌جمهور می‌گوید که برنامه‌اش همان برنامه هفتم و سیاست‌های کلی رهبر است.
سوال این است که اکنون نمایندگان مخالف و موافق درباره چه چیزی صحبت می‌کنند آیا مخالف برنامه هفتم و نهج‌البلاغه هستند؟ در ادامه نیز علیرضا سلیمی، عضو هیات رئیسه مجلس در تذکری تاکید کرد: طبق آیین‌نامه رئیس‌جمهور باید برنامه، خط‌مشی و اصول کلی را به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد؛ اما رئیس‌جمهور می‌گوید که برنامه‌اش همان برنامه هفتم توسعه و سند چشم‌انداز است با این وضعیت سوال این است که آیا ما باید به‌عنوان موافق یا مخالف برنامه هفتم و سند چشم‌انداز صحبت کنیم؟ باتوجه به اینکه رئیس‌جمهور برنامه جداگانه‌ای ارائه نکرده موافقت و مخالفت معنایی ندارد و تنها ۱۵۰دقیقه از وقت مجلس را می‌گیرد. در ادامه قالیباف اعلام کرد که تذکرات وارد نیست و خواست تا وقت مجلس گرفته نشود.گعده‌های مختلفی در صحن علنی مجلس و هیات رئیسه تشکیل شد که برخی از این گعده‌ها با محوریت برخی از وزرا بود.
صالحی‌امیری، وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی در میان صندلی نمایندگان با کوچکی‌نژاد نماینده رشت، حاجی‌دلیگانی نماینده شاهین‌شهر، مجتبی ذوالنوری نماینده قم و... در حال گفت‌وگو بود. همچنین اتابک، وزیر پیشنهادی صمت نیز در میان صندلی نمایندگان با برخی از آنها در حال گفت‌وگو بود که همین موضوع باعث شد تا رئیس مجلس از وزرای پیشنهادی درخواست کند که در میان صندلی نمایندگان در رفت و آمد نباشند. غلامرضا نوری، وزیر پیشنهادی کشاورزی نیز از جمله وزرایی بود که نمایندگان با او گفت‌وگو می‌کردند.
در این میان صندلی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور نیز از صندلی‌های پر رفت و آمد بود و نمایندگانی که در موافقت یا مخالفت سخنرانی می‌کردند درخواست توجه رئیس‌جمهور را داشتند و همین موضوع باعث شد رئیس مجلس از نمایندگان بخواهد در صندلی‌های خود مستقر باشند. رئیس‌جمهور بعضا برای گفت‌وگو با نمایندگان می‌ایستاد و این نیز از تفاوت‌های او با روسای جمهور سابق است.یکی دیگر از گعده‌هایی که در صحن علنی مجلس به چشم می‌خورد، گعده‌ای با حضور مرتضی محمودی نماینده تهران، حاجی‌دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر و مالک شریعتی نماینده تهران در مجلس بود که به نظر می‌رسید تجمعی برای مخالفت با برخی وزرای پیشنهادی دولت است.
همراهان دیروز؛ منتقدان امروز
در ادامه جلسه علنی و در جریان بررسی خط‌مشی و اصول کلی برنامه دولت، محمدقسیم عثمانی که در انتخابات ریاست‌جمهوری از حامیان پزشکیان بود، به‌عنوان مخالف از عدم حضور اهل تسنن در کابینه دولت انتقاد کرد و خطاب به رئیس‌جمهور اظهار کرد که آقای رئیس‌جمهور شما از تبعیض سخن گفتید و قرار بود که صدای بی‌صدایان باشید؛ شما بی‌صدایان را امیدوار کردید و ناامیدان را به مسیر امیدواری برگرداندید و از روش‌های غلط گذشته انتقاد کردید و آمدید که منشأ اصلاح باشید، از جوان‌گرایی گفتید، شما از جفا به جامعه اهل سنت سخن به میان آوردید، از تغییر و اصلاح سخن گفتید و از حقوق نادیده گرفته‌شده زنان کشور سخن گفتید؛ اما آیا به گفته‌های خوب و زیبایتان عمل کردید؟ در کل جامعه بزرگ زنان فقط به یک شیرزن میدان دادید و در بین جامعه اهل سنت به هیچ اهل سنتی اعتماد نکردید.
او در بخش دیگری خطاب به پزشکیان، تاکید کرد که شما به مخالفان خود میدان، سهم و وزارتخانه دادید؛ ولی به ۱۵میلیون نفر اهل سنت کشور صندلی وزارت که هیچ یک چهارپایه معاونت را نیز نسپردید، حال می‌فرمایید که «دولت وفاق ملی»؟ در میان انتقاداتی که قسیم عثمانی عنوان می‌کرد برخی نمایندگان با فریاد «دو-دو» انتقاد خود را نسبت به این اظهارات اعلام کردند. عثمانی در جواب اعلام کرد اینهایی که گفتند «دو» کسانی هستند که به شما رای ندادند. او همچنین خطاب به پزشکیان گفت که به خاطر شما چند شب بیدار بودم و در این شب‌ها شعری هم سرودم و سپس شعری را که محتوای آن گله از رئیس‌جمهور بود، قرائت کرد.اظهارات عثمانی، واکنش محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس را به دنبال داشت و رئیس مجلس اعلام کرد که دو هفته قبل من در همین تریبون نطق پیش از دستور داشتم و یکی از موضوعاتی که اشاره کردم بحث مربوط به مذاهب، قومیت‌ها، سلایق سیاسی، طوایف، اقشار و بخش‌های مختلف بود.
در آنجا با صراحت گفتم که اگر ما در کنار هم قرار بگیریم و دنبال کنیم، ایران قوی خواهیم داشت و این باور همه ماست؛ بعضی اوقات با برخی صحبت‌ها از این تریبون ملی که بلندترین منبر جمهوری اسلامی است، حرف‌هایی به دفاع از قومیت‌ها و مذاهب می‌زنیم که عملا با دو قطبی‌های جعلی باعث مشکلات بیشتری می‌شویم؛ من وظیفه خود دانستم که این موضوع را اصلاح کنم.مجید نصیرپور، نماینده سراب در مجلس نیز که از حامیان پزشکیان بود، در مخالف با برنامه دولت سخنرانی کرد و گفت که آقای پزشکیان در مقطعی وارد عرصه انتخاب شدند که ناامیدی بسیاری در مردم غلبه کرده بود و ایشان امید را در مردم زنده کردند؛ اما اگر دقت نکنند به زودی مردم دچار یاس می‌شوند. یکی از این کارها انتخاب افرادی در تراز وزارت است؛ آقای پزشکیان به جوانان وعده دادند اما متوسط سن کابینه حدود ۶۰سال است. ایشان همچنین به بانوان قول دادند اما از آنها در جایی غیرتخصصی استفاده می‌کنند. رئیس‌جمهور همچنین به اهل مذاهب دیگر قول دادند و ان‌شاءالله در فرصتی که وجود دارد از آنها در سایر مناصب استفاده کنید.
پاسخ رئیس‌جمهور به گله‌ها
مسعود پزشکیان که ۹۶دقیقه از وقتش برای سخنرانی باقی مانده بود، بخش دوم سخنرانی خود را با شعر«هر کس به طریقی دل ما می‌شکند/ بیگانه جدا دوست جدا می‌شکند/ بیگانه اگر می‌شکند حرفی نیست/ از دوست بپرسید چرا می‌شکند» آغاز کرد که به نظر می‌رسد این اشعار گله‌ای به دوستانش در مجلس بود که امروز انتقاداتی را به کابینه وارد کردند. همین شعر فریاد «احسنت-احسنت» نمایندگان را به دنبال داشت. در بخش دیگری پزشکیان گفت که از روی کاغذ که می‌خوانم خرابش می‌کنم که این سخنان فریاد احسنت و سپس تشویق نمایندگان را به دنبال داشت. همین امر موجب شد تا رئیس‌جمهور متن پیش رو برای دفاع از کابینه را نخواند و بداهه و به‌صورت کلی از وزرای پیشنهادی دفاع کند. در ادامه نیز پزشکیان به نمایندگان گفت به آنهایی که گیر می‌دهید، بیشتر کمک کنید.
در ادامه بررسی خط مشی و اصول برنامه دولت، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور که بیش از یک ساعت از وقتش باقی مانده بود وقت خود را به علیرضا سلیمی، روح الامینی، سیدشمس‌الدین حسینی، غلامرضا تاجگردون، هادی قوامی، مهرداد لاهوتی، اکبر رنجبرزاده، کریم معصومی، قلاوند، عباسپور، هادی هاشمی‌نیا، رحمدل بامری و... داد. اما در این میان علیرضا سلیمی که در جلسه صبح از عدم ارائه برنامه از سوی دولت انتقاد کرده بود، سخنرانی‌اش در حمایت از برنامه‌های دولت جای تعجب داشت.
تاجگردون که از وقت رئیس‌جمهور در حمایت از برنامه دولت استفاده می‌کرد، در بخشی از سخنانش گفت که «نفس‌های به تلاطم افتاده ایران را بیش از این آزار ندهیم» که همین جمله اعتراض احمد راستینه، نماینده شهرکرد را به دنبال داشت. او با صدای بلند نسبت به تاجگردون اعتراض می‌کرد و بعد از پایان سخنان تاجگردون، خواستار ارائه تذکر شد؛ اما این فرصت به او داده نشد. راستینه با صدای بلند اعلام می‌کرد که نفس‌های انقلاب به شماره افتاده؟! انقلاب در اوج شکوفایی است و...
بعد از پایان سخنرانی نمایندگان، بررسی کلیات برنامه دولت چهاردهم به پایان رسید. بر این اساس بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت پزشکیان به ترتیب حروف الفبای وزارتخانه‌ها آغاز شد.
