وزیر کشور از مجوز «سفیران هدایت» اطلاع ندارد
متصدی حجاب‌بان‌ها چه کسی است؟
آن‌طور که مسافران مترو می‌گویند حضور این نیروها به خصوص در دو ایستگاه متروی میدان انقلاب و ایستگاه متروی تئاتر شهر محسوس‌تر از ایستگاه‌های دیگر است. عکس‌ها و تصاویر منتشرشده در فضای مجازی و نقل قول مسافران نیز گویای حضور زنانی با پوشش یکسان چادر و ماسک و در برخی ایستگاه‌ها انداختن حمایلی سبزرنگ با عنوان «سفیران هدایت» بر روی چادر این زنان است. چند روز پیش نیز عکسی از حضور این نیروها در یکی از ایستگاه‌های مترو در فضای مجازی منتشر شد که بسیاری آن را به «تونل انسانی در راهروهای مترو برای عبور زنان» تشبیه کردند.
همه اینها روز گذشته منجر به سوالی در حاشیه جلسه هیات دولت از وزیر کشور شد. احمد وحیدی نیز در پاسخ به این سوال در جمع خبرنگاران گفت: «ما مجوز خاصی برای این کار ندادیم و تحت امر به معروف و نهی از منکر ظاهرا توسط گروه‌های مردمی انجام می‌شود. کارشان در چارچوب امر به معروف و نهی از منکر است. همه مردم برای این کار وظیفه دارند، ولی باید با ادبیات خوب و الفاظ خوب و صرفا تذکر لسانی انجام شود. در همین حد این گروه‌ها مجاز هستند.»
توضیحاتی که اگرچه به نوعی وزارت کشور را از پذیرفتن مسوولیت در قبال رفتار این نیروها مبرا می‌کند، اما پرسش‌های دیگری را به ذهن متبادر می‌سازد. همچنان‌که روزنامه فرهیختگان که منتسب به جریان اصولگرا است روز ۲۵آبان ماه در گزارشی با عنوان «در متروی تئاترشهر چه خبر است؟» سه سوال اساسی را در مورد این نیروها با استناد به سخنان علیرضا زاکانی، شهردار تهران مبنی بر اینکه «افرادی که در ایستگاه‌های مترو می‌بینید و امربه‌معروف و نهی از منکر می‌کنند، مجموعه‌های مردمی خودجوش هستند» مطرح کرد: «این ترکیب حاضران امربه‌معروف قرار است به چه افراد و چه نهادهایی پاسخ دهند؟
نسبت آنها با قانون حجاب و عفاف مجلس چیست؟ و سازوکار قانونی نظارت بر آنها چیست؟» این روزنامه اگرچه در گزارش خود از تذکر حجاب به زنان «با صدایی آهسته و نرم» و در برخی موارد «تذکر با جدیت بیشتر» خبر داده است، درعین حال «ضبط و ثبت تصویر» زنان بی‌حجاب را نیز مورد نقد قرار داده و این سوال را مطرح کرده که «دقیقا این تصاویر برای چه کاری استفاده خواهند شد و به دست کدام نهاد می‌رسند؟» شاید به دنبال این انتقادها بود که روز گذشته روزنامه همشهری در گزارشی با تیتر «عزیزم شالت» و روتیتر «گزارش میدانی از تذکرهای صمیمانه و مودبانه در متروی تئاترشهر و چهارراه ولیعصر عج» در صفحه یک خود منتشر کرد. گزارشی که برخلاف گزارش روزنامه اصولگرای فرهیختگان تلاش داشت حضور این زنان تذکردهنده حجاب را تلطیف و در فضایی که حتی رضایت مردم را دربرداشته است، تشریح کند. این گزارش که البته انتقادهای بسیاری را در فضای مجازی ازجمله شبکه ایکس برانگیخته است، چنین آغاز می‌شود: «در همان چارچوبی است که قانون مجاز دانسته است: تذکر لسانی؛ نه کمتر و نه بیشتر، آن هم با تذکرهای مودبانه و متین و آرام، بدون کوچک‌ترین درگیری و برخورد فیزیکی.»
در ادامه این گزارش چنین آمده است: «تعدادی بانو در قالب تشکل‌های مردمی در این معبر حضور دارند تا با یک تذکر ساده و مهربان، حال و هوای شهر را با یادآوری امر به رعایت حجاب تغییر دهند. در غیاب نهادهای مسوول، گروه‌های مردمی و تشکل‌یافته به صورت خودجوش و هماهنگ وارد میدان شده‌اند و با تذکر صمیمانه و مودبانه دیگران را به رعایت قانون دعوت می‌کنند. این در حالی است که چندماه است مسوولان به بهانه تصویب قانون جدید، اجرای قانون را معطل کرده‌اند. حال آنکه بسیاری از کارشناسان از جمله مسوولان ناجا معتقد هستند اساسا نیازی به قانون جدید وجود ندارد و قانون فعلی ظرفیت لازم برای توسعه فرهنگ حجاب و عفاف را داراست.»
اما بخش آخر این گزارش می‌تواند تا حدی پاسخگوی برخی سوال‌ها درمورد حضور این نیروها در ایستگاه‌های متروی تهران باشد. آنجا که از سه تذکردهنده حجاب چنین نقل قول می‌کند: «ما با تعریف یک کار تشکیلاتی کاملا مردمی و هماهنگی با فراجا و دادستانی دست به‌کار شده‌ایم.
کار به این شکل است که برای جلوگیری از ضربه جدی به کیان خانواده‌ها موضوع امربه‌معروف را در قالب این طرح احیا کرده‌ایم.» یا «یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های ادامه کار برای ما بازخوردهایی بود که از خانواده‌های شهدا دریافت می‌کردیم که البته روزهای اول چون نمی‌دانستند کار از چه سویی برگزار و حمایت می‌شود به ارگان‌های مختلف ارسال شده بود، ولی درنهایت به دست ما رسید.» یا «در این موضوع ما تاکید روی تذکر داریم. اگر تذکر ما پاسخگو نباشد با دوربین‌هایی که تصاویر را ضبط کرده‌اند، چهره را شناسایی می‌کنیم و معرفی به مراجع قضایی انجام می‌شود.
مهم است بدانیم که تذکر ما تنها به نداشتن روسری و شال محدود نمی‌شود. نخستین‌بار نهاد قضایی به تذکر اکتفا می‌کند، ولی درصورت تکرار حتما برخوردهای قانونی توسط مقام قضایی صورت خواهد پذیرفت.» در همین حال روز گذشته جماران خبری را با عنوان «دعوت پیامکی برای همکاری مردم با طرح مقابله با بی‌حجابی» منتشر کرد. در این خبر، پیامکی با این مضمون برای برخی ارسال شده است: «سلام . جهت ثبت‌نام و نقش‌آفرینی در طرح تذکر لسانی و مقابله با کشف حجاب و برهنگی به پیوند ذیل مراجعه نمایید.» پیامکی که مشخص نیست ازسوی کدام نهاد، سازمان یا ارگانی ارسال شده است.
