پاسخ جلیلی به نامه ۱+ ۵
عکس: AFP
عکس: AFP
پاسخ ایران به نامه 1+5
جلیلی در نامه‌ای به اشتون: از بازگشت شما به گفت‌وگو برای همکاری حول نقاط مشترک استقبال می‌کنم
مجید اعزازی- مذاکره کننده ارشد ایران به نامه نماینده گروه 1+5 پاسخ داد. سعید جلیلی دیروز در نامه‌ای خطاب به کاترین اشتون نوشت: از بازگشت شما به گفت‌وگو برای همکاری حول نقاط مشترک استقبال می‌کنم. این نامه تنها یک روز پس از سخنان محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور ایران در استانبول به دفتر اشتون ارسال شده است. سخنانی حاکی از استقبال ایران از قصد بازگشت دوباره 1+5 به میز مذاکرات. به گزارش خبرگزاری‌ها به نقل از دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی، جلیلی در نامه خود به «کاترین اشتون، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی» اظهار کرد: اراده ملت‌ها جایگزین مناسبات استبدادی در نظام بین‌الملل خواهد شد.
نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در این نامه تاکید کرد که اصرار بیهوده برخی دولت‌ها بر تداوم مناسبات نابرابر در جهان و مقابله با خواست ملت‌ها و حمایت آنها از حاکمان مستبد، دیگر نمی‌تواند ادامه داشته باشد. در این نامه که دیروز توسط سفیر ایران در اتحادیه اروپا به اشتون تسلیم شد، آمده است: تحولات چند ماه اخیر نشان داد بسته پیشنهادی سه سال پیش ایران مبتنی بر درک صحیح از واقعیت‌ها بوده است.
جلیلی در پاسخ به کاترین اشتون تصریح کرد: از بازگشت شما به گفت‌وگو برای همکاری حول نقاط مشترک استقبال می‌کنم.
وی احترام به حقوق ملت‌ها و پرهیز از به کارگیری فشار را دو پایه اساسی برای همکاری‌ها دانست. حدود یک ماه پیش، علی‌اکبر صالحی ، وزیر خارجه برای نخستین‌بار از ارسال نامه اشتون به جلیلی خبر داده بود. صالحی هفته گذشته نیز اعلام کرده بود که پاسخ این نامه تهیه شده و برای اعلام نظر احمدی‌نژاد روی میز رییس‌جمهور قرار دارد. وزیر خارجه همچنین روز دوشنبه در گفت‌وگو با «ایسنا»، با اشاره به کوتاهی برخی از رسانه‌ها در انعکاس دقیق اخبار مربوط به این نامه توضیح داده بود: اولا نامه خانم اشتون برای آقای جلیلی فرستاده شده است نه برای من و من هیچ گاه نگفته‌ام که این نامه برای ما فرستاده شده است. علت آن هم این است که دکتر جلیلی متولی برنامه هسته‌ای هستند. در ثانی گفتم که پاسخ این نامه با کمک وزارت خارجه و همکاران ما در شورای عالی امنیت ملی تهیه و تنظیم شده است. مساله سوم هم آن است که این نامه نزد
دکتر محمود احمدی‌نژاد است تا نظرشان را بدهند و بعد از آن نیز قرار است که شخص دکتر جلیلی نامه را ارسال کند و نه وزارت خارجه و این مساله ربطی به وزارت امور خارجه ندارد. صالحی همچنین در این مصاحبه دیدار با کاترین اشتون در فوریه 2011 ( بهمن 1389) در بروکسل را تکذیب کرده و گفته بود که تنها یک بار با خانم اشتون در حاشیه اجلاس ژنو دیدار کرده است. در عین حال، اشتون پس از مذاکرات ایران و 1+5 در روزهای اول و دوم بهمن ماه سال گذشته در استانبول، نامه به جلیلی را نوشته و ارسال کرده است. مذاکراتی که بدون دستیابی به نتیجه مشخصی پایان یافت. سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایران پس از پایان این مذاکرات در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود: همه در مورد حقوق بشر و قوانین بین‌المللی اتفاق نظر دارند؛ بنابراین باید از تحمیل پیش شرط اجتناب کنیم. اگر دشمنی، احترام نگذاشتن و بی‌توجهی به خواسته‌های همدیگر را دنبال کنیم، به نتیجه نخواهیم رسید.
کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه ۱+۵ نیز پس از پایان این مذاکرات با بیان اینکه پیش‌شرط‌های ایران غیر قابل پذیرش است، گفت: ۱+۵ از موضع ایران در گفتوگوها «دلسرد» شده است. وی در عین حال، خبر داد که هیچ مذاکرات جدیدی با ایران برنامه‌ریزی نشده است، اما در مذاکرات همچنان باز است. سعید جلیلی هم بر آمادگی ایران برای انجام دور بعدی مذاکرات حول نقاط مشترک تاکید کرد.
استقبال تهران از مذاکره با 1+5
احمدی‌نژاد اما شامگاه دوشنبه در حاشیه چهارمین اجلاس بین‌المللی کشورهای کمتر توسعه یافته در یک کنفرانس خبری گفته است: جمهوری اسلامی ایران از اینکه گروه ۱+۵ مجددا قصد دارد به مسیر مذاکره بازگردد استقبال می‌کند، ضمن اینکه ایران همواره آماده گفت‌وگو البته در چارچوب عدالت، احترام و در جهت همکاری است و امیدواریم طرف‌های مذاکره هم به این نتیجه رسیده باشند که گفت‌وگو باید در همین چارچوب انجام شود و بی‌تردید چنین گفت‌وگوهایی به نفع همه خواهد بود. رییس‌جمهور همچنین اظهار امیدواری کرده است: مذاکرات استانبول به نتیجه نهایی برسد.
مذاکرات شکست نخورده است
وی در پاسخ به اینکه چرا مذاکرات هسته‌ای به نتیجه نمی‌رسد و اصولا غربی‌ها چه خواسته‌ای از ایران دارند؟ نیز گفته است: البته نباید چنین فکر کرد که مذاکرات شکست خورده است، چرا که اگر این چنین بود گروه ۱+۵ مجددا به مذاکره بازنمی‌گشتند. مذاکره تنها راه حل و فصل مساله هسته‌ای ایران است؛ ضمن اینکه اگر واقعا در مذاکرات مباحث حقوقی مطرح شود چه بسا این موضوع در عرض یک ساعت به نتیجه نهایی برسد؛ چرا که طبق قانون حق ایران است که فناوری هسته‌ای در اختیار داشته باشد.
پیشینه مذاکرات ایران و 5+1
جلیلی نخستین بار در ۲۹ تیر ماه سال ۱۳۸۷ به عنوان مذاکره‌کننده ارشد ایران پشت میز مذاکره با نمایندگان کشورهای گروه ۱+۵ به ریاست خاویر سولانا، نماینده تام‌الاختیار این گروه نشست. این مذاکرات در شرایطی انجام شد که ایران و گروه ۱+۵ به ترتیب در اردیبهشت و خرداد ۱۳۸۷ بسته‌های پیشنهادی خود را رد و بدل کرده بودند. اگر چه نفس این مذاکرات هم برای ایران و هم برای کشورهای ۱+۵ حائز اهمیت بسیار بود، اما حضور ویلیام برنز، نفر سوم وزارت خارجه آمریکا در‌این مذاکرات، آن هم در آخرین ماه‌های کاری دولت نو محافظه‌کار جورج بوش پسر، اهمیت این مذاکرات را دوچندان کرد. پس از مذاکرات ژنو ۱ طرفین، این مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند. ویلیام برنز در مذاکرات ژنو ۲ نیز که در اوایل مهرماه سال گذشته انجام شد، به عنوان نماینده آمریکا حاضر شد، با این تفاوت که دولت بوش جای خود را به دولت دموکرات باراک اوباما داده بود. توافقات جدید هسته‌ای در کنار حضور نمایندگان آمریکا در دومین دور مذاکرات ژنو به مهم‌ترین اخبار رسانه‌های معتبر جهان تبدیل شد و مقام‌های ایرانی و آمریکایی و هم مقامات سایر کشورهای حاضر در این نشست در نخستین واکنش‌های خود، این
مذاکرات را «سازنده» خواندند.
دومین مذاکرات ایران و 1+5 اول اکتبر سال ۲۰۰۹ میلادی (10 مهر سال 88) نیز به ریاست جلیلی در ژنو صورت گرفت. پس از آن بود که مذاکرات ایران و 1+5 با تاخیری 14 ماهه مواجه شد. در این میان، مذاکره کارشناسان فنی ایران با گروه وین که در مذاکرات ژنو مورد توافق واقع شده بود، طی سه روز در 27 مهر در وین آغاز شد و به پیشنهاد البرادعی برای تبادل سوخت هسته‌ای منجر شد. ایران این پیشنهاد را نپذیرفت؛ اما پیشنهاد‌های جدیدی را مطرح کرد که مورد قبول طرف‌های دیگر نبود، در این شرایط کشورهای ترکیه و برزیل پیش‌قدم شدند و با حضور سران این کشورها در تهران، وزیران خارجه سه کشور بیانیه تهران را به امضا رساندند. این بیانیه با واکنش سرد غرب روبه‌رو شد و در پی آن شورای امنیت سازمان ملل چهارمین قطعنامه تحریم‌آمیز را علیه تهران تصویب کرد. این قطعنامه با تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا پی گرفته شد. در چنین شرایطی بود که محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور، مذاکره با 1+5 را به پایان مردادماه و نیمه ماه مبارک رمضان موکول و بر تغییر ترکیب گروه مذاکره‌کننده تاکید کرد.
جلیلی نیز در ۱۵ تیر ماه ۱۳۸۹ در نامه‌ای به کاترین اشتون سه سوال مطرح کرد. طی ماه‌های گذشته مقامات تهران همواره بر این تاکید کرده‌اند که سوالات باید محور مذاکرات ژنو باشد. این سوال‌ها عبارتند از: هدف از گفتوگوها برای تعامل و همکاری است یا ادامه روند دشمنی و تقابل با حقوق ملت ایران؟ آیا به منطق گفت‌وگو که لازمه آن اجتناب از هرگونه تهدید به فشار است، التزام خواهید داشت؟ برای روشن شدن مبانی مشترک گفت‌وگو، نظر روشن و صریح شما درباره سلاح هسته‌ای رژیم صهیونیستی چیست؟
ارسال نظر