بهبود روابط تهران - ریاض در سایه اجلاس مکه

احمدی‌نژاد بار دیگر بر حل بحران سوریه از راه گفت‌و‌گو بین طرف‌های درگیر تاکید کرد

دنیای اقتصاد- یک افطار تا سحر همه اعضای سازمان همکاری اسلامی مهمان پادشاه عربستان در شهر مکه بودند تا در اجلاس اضطراری این سازمان موضوع نحوه حل و فصل بحران سوریه را بررسی کنند. اجلاسی که محمود احمدی‌نژاد از دو روز قبل از آن به عربستان سفر کرده بود و در مهم‌ترین دیدارهایش با ملک عبدالله پادشاه عربستان دیدار و گفت‌و‌گو کرد. دیداری که البته خبری از آن منتشر نشد؛ اما به گواه تصاویری که به طور مستقیم از تلویزیون عربستان پخش شده است، رییس‌جمهور پس از ورودش به محل دیدار با ملک عبدالله، پس از دیده‌بوسی و مصافحه با او در کنار وی می‌نشیند و با پادشاه عربستان به گفت‌و‌گو می‌پردازد، گفت‌و‌گویی که بعد از سفر حج احمدی‌نژاد در سال ۸۶ بی‌سابقه است.

در کنار این دیدار البته وزیر امور خارجه کشورمان یعنی علی اکبر صالحی هم بیکار نبود و به عیادت سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان رفت و از علاقه‌اش به سرزمین عربستان سخن راند و گفت که این کشور را خانه خود می‌داند؛ او همچنین طی گفت‌و‌گویی با روزنامه کویتی الوطن اعلام کرد که برای بالا بردن سطح روابط با عربستان به توافق رسیده‌ایم.

از این گفت‌و‌گو‌ها و دیده‌بوسی‌ها و مصافحه‌ها چنین به نظر می‌آید که در کنار موضوع سوریه، تلاش شده است تا روابط ایران و عربستان در جریان این سفر رو به بهبودی نهد. هرچند که ایران در قبال موضوع سوریه همچنان بر همان مواضع خود؛ یعنی حل موضوع از راه گفت‌و‌گو بین مخالفان و موافقان دولت بشار اسد تاکید کرده و البته به جای خالی اسد هم در این اجلاس اشاره کرده است. احمدی‌نژاد در دیدارش با رییس‌جمهور تونس گفت که «بهتر بود تا اسد هم در اجلاس حاضر می‌شد تا همه برادران مسلمان با او صحبت کرده و با تبادل‌نظر مسائل را پیش می‌بردیم.» در کنار این موضع ایران اما شرکت‌کنندگان در نشست فوق‌العاده سازمان همکاری‌های اسلامی در مکه بنا دارند با تاکید بر محافظت از تمامیت ارضی سوریه، عضویت این کشور را در سازمان همکاری اسلامی و نهادهای مربوطه به حالت تعلیق در‌آورند.

با این حال احمدی‌نژاد در سخنرانی‌اش در این اجلاس تاکید کرد که باید یک نهاد داوری برای حل اختلافات در منطقه تشکیل شود. او همچنین پیشنهاد داد تا این موضوع به عنوان محور اجلاس اضطراری بعدی سازمان همکاری اسلامی باشد و ایران هم میزبان این اجلاس.

پیشنهاد احمدی‌نژاد برای حل بحران سوریه

محمود احمدی‌نژاد همچنین در سخنانی در اجلاس اضطراری هم با تاکید بر اینکه نباید دشمن را دست کم گرفت و باید توجه داشت که آنان برای همه کشورها برنامه و طراحی‌هایی دارند، اظهار کرد: تمام دل خوری‌ها و اختلافات شخصی و قومی و طایفه‌ای و مذهبی، زنده شده و با حداکثر قدرت در حال اثرگذاری است. آیا شادکامی آشکار دشمن را نمی‌بینیم؟ همه به جان هم افتادند، پول و اسلحه می‌دهند، برای کوبیدن یکدیگر، اصلا دشمن فراموش و از دستور کار فعالان سیاسی خارج شده است.

احمدی‌نژاد گفت: می‌خواهم گله‌ای داشته باشم، متاسفانه غفلت کرده و در دام دشمن افتادیم بدون اینکه توجه کنیم که در حال ورود به جنگ تمام عیار و خانمانسوز و بی‌حاصل قومی و مذهبی هستیم که ممکن است ده‌ها سال به طول انجامد. متاسفانه اکنون نیز در نقشه دشمن بازی می‌شود.

رییس‌جمهور افزود: سوال من این است که امروز در منطقه ما چه کسانی، چه کسانی را می‌کشند در افغانستان، عراق، سوریه، سودان، بحرین و یمن و لیبی و سایر کشورها چه کسانی با چه کسانی مقابل هم قرار گرفته‌اند.

احمدی‌نژاد خاطرنشان کرد: برای حل اختلاف بین گروه‌های مختلف یا بین آنها و دولت‌ها و نیز برای ایجاد فضای برادری و انجام اصلاحات اساسی در کشورها و همچنین حل اختلاف بین دولت‌ها پیشنهاد می‌کنم، یک نهاد داوری متشکل از افراد مومن و متعهد و عادل و مورد وثوق با اختیارات کامل و سازوکار داوری عادلانه و روشن تشکیل داده و ایمان مردم و قدرت دولت‌هایمان را تضمین و پشتوانه داوری‌های او قرار دهیم و همه متعهد شویم که قضاوت‌های آن نهاد را بپذیریم.

بهتر نبود اسد هم دعوت می‌شد؟

رییس‌جمهور در کنار حضورش در اجلاس، در دیدار حاشیه‌ای خود با رییس‌جمهور تونس محمد منصف المرزوقی، با طرح این سوال که آیا بهتر نبود تا رییس‌جمهور سوریه نیز در این اجلاس حضور می‌داشت تا همه برادران مسلمان با او صحبت کرده و با تبادل‌نظر مسائل را پیش می‌بردیم،‌ اظهار کرد: باید فرمولی طراحی شود تا هم مردم سوریه آن را برای حل و فصل مسائل خود بپذیرند و هم این امکان وجود داشته باشد که بتوان آن را در دیگر کشورها نیز اجرا کرد؛ چرا که یقینا در آینده‌ای نزدیک کشورهای دیگری نیز در منطقه به این راه‌حل نیاز خواهند داشت.