واشنگتن با پکن در مورد خرید نفت از ایران مذاکره می‌کند
شروع فاز جدید فشارهای تحریمی
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تاکید کرد: «ما هیچ یک از تحریم‌‌‌های‌‌‌مان را علیه ایران، به‌‌‌ویژه در زمینه فروش نفت ایران کاهش نداده‌‌‌ایم.» در حالی که مذاکرات احیای برجام در بن‌‌‌بست قرار دارد و آمریکا نیز می‌‌‌گوید مذاکرات هسته‌‌‌ای فعلا در دستورکار این کشور نیست، پیش‌بینی می‌شد که واشنگتن به سمت چنین گزینه‌‌‌هایی علیه تهران گام بردارد. درواقع به نظر می‌رسد هدف امروز تحریم‌‌‌های واشنگتن، تی‌‌‌پات‌‌‌های چین هستند؛ یعنی پالایشگاه‌‌‌های کوچکی که ظرفیت جذب حدود ۲۰هزار تا ۱۰۰هزار بشکه نفت به‌‌‌طور روزانه را دارند و حدود ۸۰درصد آنها در شانگهای قرار دارند.
به بیان دیگر راهبرد کاخ سفید، افزایش همزمان هزینه‌‌‌های به سرانجام نرسیدن مذاکرات هسته‌‌‌ای برای تهران و پکن است. البته این اقدام آمریکا بیشتر به زیان ایران است تا چین؛ چرا که چین به تازگی قراردادهای کلانی با عربستان در حوزه انرژی امضا کرده و روسیه نیز در شرایط تحریمی، چین را بازار خوبی برای نفت خود یافته است. از این رو اگر همچنان‌که مالی گفته این تحریم‌‌‌ها تشدید شود و آمریکا اجازه ندهد چین از ایران نفت وارد کند، اقتصاد کشور بیش از پیش ضربه می‌‌‌خورد. آن هم در شرایطی که بروکسل و واشنگتن پیش‌تر تحریم‌‌‌ها در حوزه انرژی علیه ایران را تشدید کرده بودند.
همچنان‌که در خرداد ماه سال‌جاری، ایالات متحده آمریکا در اقدامی تازه دست به تحریم شبکه‌‌‌ای از تولیدکنندگان پتروشیمی ایران و چند شرکت ثبت‌‌‌شده در چین و امارات زد. به گزارش سی‌‌‌ان‌‌‌ان، به گفته وزارت خزانه‌‌‌داری آمریکا، شبکه تحریم‌‌‌شده به انجام معاملات بین‌المللی و دور زدن تحریم‌‌‌ها کمک می‌کند و از فروش محصولات پتروشیمی ایرانی به مشتریانی در جمهوری خلق چین و بقیه کشورهای شرق آسیا حمایت می‌کند. همچنین وزارت خزانه‌‌‌داری آمریکا روز پنج‌شنبه ۲۶ آبان ماه ۱۴۰۱ نیز ۱۳ شرکت را به دلیل حمایت از نفت و گاز ایران در لیست تحریم‌‌‌های خود قرار داد. این تحریم‌‌‌ها اولین تحریم‌‌‌های دولت جو بایدن در حوزه نفتی به شمار می‌رفت. تحریم‌‌‌ها علیه صادرات نفت ایران که با برجام رفع شده بود، با خروج دولت پیشین آمریکا از توافق هسته‌‌‌ای در سال ۲۰۱۸ و بازگردانده شدن تحریم‌‌‌های این کشور علیه ایران، دوباره به اجرا درآمدند.
همدستی دو سوی آتلانتیک علیه ایران
روز گذشته ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری با اشاره به اقدامات جدید تحریمی این کشور و متحدان اروپایی‌‌‌اش ایران را متهم به «نقض حقوق بشر» کرد و گفت که آمریکا در این زمینه همراه انگلیس و اتحادیه اروپا عمل کرده است. به گزارش «ایسنا»، او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره اظهارات جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره روند قرار دادن نام سپاه پاسداران ایران در فهرست سازمان‌های تروریستی این نهاد اروپایی و اینکه وزیر امور خارجه ایران گفته است که بورل به او اطمینان داده است نام سپاه در این فهرست قرار نمی‌گیرد، گفت: «ما شاهد اظهاراتی از سوی وزیر امور خارجه ایران بوده‌‌‌ایم که حداقل جای تردید دارد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به اینکه آیا مردد بودن بورل در این زمینه، به دلیل امید او به احیای برجام (توافق هسته‌‌‌ای) است، بیان کرد: «من نمی‌توانم چیزی درباره اظهارات بورل بگویم، بهتر است این سوال از اتحادیه اروپا پرسیده شود و این سوال مربوط به متحدان اروپایی است. چیزی که جای سوال ندارد، برجام است. ما به وضوح گفته‌‌‌ایم که برجام چند ماه است در دستور کار نیست. ما در مورد ایران روی انتقال این پیام صریح تمرکز کرده‌‌‌ایم که در برابر مردم نباش، عرضه پهپادها به روسیه را متوقف کن و شهروندان آمریکایی را که زندانی کرده‌‌‌ای، آزاد کن.» پرایس در بخش دیگری از این نشست، با اشاره به تحریم‌‌‌های حقوق بشری آمریکا علیه ایران گفت: «اگر ایران اقداماتش را ادامه دهد، فشار بیشتری بر ایران اعمال خواهیم کرد.»
دوشنبه تحریمی
طرح جدید آمریکا برای کاهش واردات نفت ایران توسط چین در حالی قرار است پیگیری شود، که دوشنبه شب وزارت خزانه‌‌‌داری آمریکا در ادامه حمایت از ناآرامی‌‌‌های ایران، از اعمال تحریم علیه نهاد وابسته به سپاه پاسداران و مقامات ارشد ایرانی خبر داد. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، وزارت خزانه‌‌‌داری آمریکا روز دوشنبه با صدور بیانیه‌‌‌ای با حمایت از ناآرامی‌‌‌های ایران اعلام کرد که موسسه تعاونی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست تحریم‌‌‌های خود قرار داده است. آمریکا همچنین علی عسگر نوروزی، سید‌امین‌الله نوروزی‌طباطبایی، احمد کریمی، یحیی علاءالدینی، جمال بابامرادی، محمدنظر عظیمی، کوروش آسیابانی، مجتبی فدا، حسین تناور و ناصر راشدی را به لیست تحریم‌‌‌های خود اضافه کرد. در بیانیه خزانه‌‌‌داری آمریکا آمده است: «این تحریم‌‌‌ها «ستون اقتصادی اصلی سپاه پاسداران و همچنین مقامات امنیتی ارشدی که مسوول هماهنگ کردن سرکوب بوده‌‌‌اند» را هدف قرار داده است.
تمامی اموال اشخاص و نهاد تحریم شده در آمریکا بلوکه خواهند شد و هر شخص یا شرکتی که به تعامل با آنها بپردازد هدف تحریم‌‌‌های ثانویه ایالات متحده قرار خواهد گرفت.» پیش‌تر نیز اتحادیه اروپا در بیانیه‌‌‌ای با ارائه جزئیات بسته تحریمی ضدایرانی خود، اعلام کرد که ۱۸ شخص و ۱۹ نهاد را در لیست تحریم‌‌‌های خود قرار داده است. همچنین وزارت خارجه انگلیس نیز روز دوشنبه اعلام کرد که نام چند فرد و نهاد ایرانی را به فهرست تحریم‌‌‌های خود اضافه کرده است.
برجام نمرده اما به پیش نمی‌رود
باوجود اعمال این تحریم‌‌‌ها علیه ایران و صحبت‌‌‌های اخیر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر اینکه برجام فعلا دیگر در دستورکار واشنگتن نیست، اما جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده برجام همچنان بر این موضع خود که برجام نمرده است، پافشاری می‌کند. به گزارش «ایسنا»، جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در توییتی نوشت: «ما امروز اقداماتی علیه استفاده دولت ایران از زور علیه شرکت‌کنندگان در اعتراضات مسالمت‌‌‌آمیز و مردم خودش اتخاذ کردیم. ما ۱۸ شخص و ۱۹ نهاد که شامل مقامات بالارده سپاه پاسداران و چهره‌‌‌های سیاسی و رسانه‌‌‌ای مهم می‌شود را تحریم کردیم.» همچنین لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال در توییتی به نقل از بورل نوشت: «برجام در وضعیت سکون قرار دارد. نمرده اما به پیش نیز نمی‌رود.»
اقدام متقابل تهران
این اقدامات آمریکا و اروپا یعنی تحریم به بهانه حقوق بشری با واکنش صریح ایران مواجه شد و علاوه بر آنکه در ایران طرح‌‌‌هایی برای اقدام متقابل علیه اروپا پیشنهاد شده است، وزارت خارجه نسبت به رویکرد اخیر غرب هشدار داد. در این خصوص حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان در توییتی نوشت: «کاخ سفید در جایگاهی قرار ندارد که از حقوق بشر دم زند. کشتار حدود ۲ میلیون انسان در افغانستان، عراق، یمن، فلسطین، سوریه و دمیدن در آتش جنگ اوکراین و مانع صلح بودن، از نتایج مداخلات آمریکاست. به اظهارات ریاکارانه پایان دهید. مردم آگاه ایران، دندان زینت شده گرگ‌‌‌ها را به خوبی تشخیص داده‌اند.» همزمان ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اقدام اتحادیه اروپا و نیز رژیم انگلیس در خصوص اعمال تحریم علیه تعدادی از اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی را قویا محکوم کرد.
به گزارش «ایسنا»، ناصر کنعانی افزود: «اقدام اتحادیه اروپا و رژیم انگلیس نشانه ناتوانی ذهنی آنها از درک درست واقعیت‌‌‌های ایران و نیز سردرگمی آنان در قبال اقتدار جمهوری اسلامی ایران است.» سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان گفت: «جمهوری اسلامی ایران حق خود برای عمل متقابل در خصوص این قبیل سیاست‌‌‌های شکست‌خورده را محفوظ دانسته و به زودی فهرست تحریم‌‌‌های جدید علیه ناقضان حقوق بشر و مروجان تروریسم در اتحادیه اروپا و انگلیس را اعلام خواهد کرد.»
