رد ادعای «پاکسازی» پارچین

دنیای‌اقتصاد- در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه هفته گذشته و در آستانه برگزاری نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بار دیگر اتهامات علیه ایران مبنی بر پاک‌سازی سایت نظامی پارچین شدت گرفت، اما علی‌اصغر سلطانیه این‌ جنجال‌سازی‌ها را بی‌اساس خواند. بر اساس گزارش منابع غربی، هرمان ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس در جلسه روز چهارشنبه این نهاد، تصاویری ماهواره‌ای را به نمایش گذاشت که نشان می‌دهد دو یا احتمالا سه ساختمان در این سایت تخریب شده است. البته این نخستین بار نیست که مقامات آژانس اتمی اتهام پاکسازی در سایت نظامی پارچین را مطرح می‌کنند. پیش از این، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس اتمی در اسفندماه ۹۰ گفته بود که در سایت پارچین فعالیت‌های نامشخصی در حال انجام است و احتمال پاکسازی این سایت نظامی وجود دارد. رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه اما در واکنش به اظهارات آمانو گفته بود: پارچین یک سایت نظامی است که فعالیت‌های متعارف نظامی در آن صورت می‌گیرد، بنابراین اظهارنظرهایی که درباره فعالیت‌های هسته‌ای نظامی صورت می‌گیرد، خیلی دقیق و سنجیده نیست. وی گفت: کسانی که با مسائل فنی هسته‌ای آشنایی دارند، می‌دانند که به هیچ وجه این اظهارات قابل توجه نیست. اگر در منطقه‌ای فعالیت‌های هسته‌ای نظامی صورت گیرد، آثار آن به هیچ وجه قابل پاک شدن نیست و این مساله بیشتر نوعی فضاسازی تبلیغاتی است و نتیجه منطقی و عملی ندارد.

در تازه‌ترین رویداد اما خبرگزاری رویترز در گزارشی از وین به نقل از دیپلمات‌های حاضر در جلسه توجیهی مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا کرده است که بازرسان هسته‌ای سازمان ملل تصاویر ماهواره‌ای جدیدی را نمایش داده‌اند که نشان می‌دهد تعدادی از ساختمان‌های کوچک سایت نظامی پارچین برچیده شده‌اند و برخی فعالیت‌های پاک‌سازی دیگری در این سایت انجام شده است. به گزارش ایسنا، خبرگزاری رویترز همچنین به نقل از یک دیپلمات غربی ادعای اخیر را تقویت کننده ظن غرب به انجام «پاکسازی» در پارچین پیش از دادن اجازه بازرسی به بازرسان آژانس خواند.

علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس اما این اتهامات را تکذیب کرد و بعد از برگزاری جلسه توجیهی به خبرنگاران گفت: «این نوع جار و جنجال و اتهامات بی‌پایه و اساس است.»

آژانس در گزارش فصلی اخیر خود درباره ایران مدعی انجام «فعالیت‌های گسترده» در این تاسیسات با استناد به تصاویر ماهواره‌ای شده بود و دیپلمات‌های حاضر در جلسه روز چهارشنبه این عبارت را اشاره‌ای به پاکسازی در پارچین خواندند.

حاضران در این جلسه که برای دیپلمات‌های حاضر در آژانس برگزار شد، گفتند که هرمان ناکارتس، معاون مدیر کل آژانس در جلسه تصاویر ماهواره‌ای مختلفی را از جمله تصاویر مربوط به ماه‌های نوامبر (آبان ماه ۱۳۹۰) و اوایل ماه مه (اردیبهشت ماه ۱۳۹۱) نشان داد و تصاویر مربوط به ماه مه نشان می‌دهد که دو یا احتمالا سه ساختمان در این سایت برچیده شده است. بر اساس این گزارش، یک دیپلمات غربی مدعی است: این [تصاویر] شبیه به یک ناحیه تخریب شده است. دیپلمات‌ها گفتند که ناکارتس درباره اینکه در این تاسیسات چه اتفاقی در حال رخ دادن است، اظهار نظری نکرد؛ اما بار دیگر بر لزوم رفتن به این محل برای روشن ساختن مساله تاکید کرد.

به گزارش ایسنا درخواست بازدید از پارچین در حالی مطرح می‌شود که فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان به تازگی با بیان اینکه بازدید از پارچین بنابر فشار کشورهایی که از آژانس می‌خواهند در این زمینه تحقیق کند مورد علاقه آژانس است، گفت: ما هنوز در این زمینه قانع نشده‌ایم و دلایل و مدارکی به ما ارائه نشده است که راجع به پارچین که یک مجموعه‌ نظامی است بازدیدی ترتیب دهیم.

به گزارش خبرگزاری رویترز سلطانیه هم در این باره گفته است که آژانس فقط وقتی می‌تواند از پارچین بازدید کند که توافقی درخصوص چگونگی پاسخگویی به سوالات آژانس درباره وجوه نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران حاصل شده باشد.

روزنامه آمریکایی کریستین ساینس مانیتور پیش‌تر به نقل از بازرسان پیشین آژانس گزارش داده بود که تمرکز نامتعارف برای بازدید از پارچین، کار تازه‌ای است که می‌تواند اعتبار آژانس را با توجه به اینکه مسایلی دیگر میان آژانس و ایران باقی مانده است به مخاطره اندازد. همچنین اینکه آژانس در خصوص چیزی که دقیقا می‌خواهد ببیند باز برخورد می‌کند غیر متعارف است. این کار می‌تواند اعتبار هرگونه بازرسی احتمالی را زیر سوال ببرد.

براساس گزارش رویترز در عین حال رابرت کلی، یک مقام عالی رتبه پیشین آژانس گفته است که اگر هرگونه آثار اورانیوم در این سایت به جا مانده باشد، بازرسان همچنان قادر به کشف آن خواهند بود.

وی گفته است: اگر ایران ساختمان را شست‌وشو داده و تجهیزات را خارج کرده باشد، در واقع همچنان اورانیوم برجا خواهد ماند و اینکه اجازه داده شود، آب آلوده به اورانیوم بر روی زمین جاری شود به معنای آن است که آژانس شانس صددرصدی برای یافتن آن خواهد داشت.

کلی پیش از این هم در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفته بود: گزارش‌های آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران جانبدارانه و حاوی نکاتی جعلی است و آژانس به دنبال هر شایعه‌ای که درباره برنامه ایران بشنود، می‌رود.

پنجره گفت‌وگو بسته می‌شود؟

همزمان با این فضا سازی ها در وین، دان شاپیرو، سفیر آمریکا در اراضی اشغالی روز چهارشنبه ضمن سخنرانی در یک کنفرانس امنیتی در دانشگاه تل‌آویو گفت: ما قصد نداریم صرفا برای گفت‌وگو کردن به این گفت‌وگوها ادامه دهیم. این پنجره در حال بسته شدن است.

به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، او گفت: ما تردیدی نداریم که ممکن است ایران از این گفت‌وگوها برای به دست آوردن زمان استفاده کند.

نمایندگان ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) در روزهای سوم و چهارم خردادماه سال جاری مذاکراتی دو روزه در بغداد داشتند و در پایان نشست از توافق‌شان برای ادامه مذاکرات در مسکو خبر دادند. دو طرف شنبه ۲۶ فروردین ماه سال جاری نیز،‌ دور دیگری از گفت‌وگوها را در استانبول برگزار کرده بودند.

شاپیرو در عین حال احتمال توسل به اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران را ممکن دانست و گفت: در حالی که ما کلیه عناصر قدرت آمریکا را برای پیشگیری از تشکیل ایران هسته‌ای به کار می‌بندیم، آمریکا هیچ گزینه‌ای را از روی میز کنار نمی‌گذارد و این به معنای وجود مولفه‌های سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی است.

انتقاد اردوغان از سیاست دوگانه غرب

در همین حال، رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه با انتقاد از سیاست‌های دوگانه غرب در قبال استفاده کشورهای جهان از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای گفت: غرب فعالیت‌های غیرقانونی هسته‌ای اسرائیل را نادیده می‌گیرد، اما به خاطر فعالیت‌های هسته‌ای ایران بحران‌سازی می‌کند.

به گزارش خبرگزاری فارس، اردوغان در مراسم افتتاح مرکز شتاب‌دهنده پروتون در آنکارا طی سخنانی سیاست‌های دوگانه کشورهای غربی دارای فناوری هسته‌ای در قبال دیگر کشورها را مورد انتقاد قرار داد.

وی تصریح کرد: کشورهایی که خود از انرژی هسته‌ای استفاده کرده و این انرژی را برای برخی حق می‌دانند، از ایران انتقاد می‌کنند.

اردوغان با بیان اینکه «هر کشوری حق استفاده از انرژی هسته‌ای را دارا است» در انتقاد از سیاست دوگانه غربی ها در این زمینه گفت که غرب در مقابل نیروگاه هسته‌ای ارمنستان که فاقد امنیت کافی است چشم پوشی می‌کند، فعالیت‌های غیرقانونی هسته‌ای اسرائیل را نادیده می‌گیرد، اما از سوی دیگر به خاطر فعالیت‌های هسته‌ای ایران بحران‌سازی می‌کند و این به هیچ عنوان عادلانه نیست.