«دنیای اقتصاد» بررسی کرد
ماهیت پاسخ آمریکا چه بود؟
از دیگر سو برخی نماینده‌‌‌های مجلس نیز ارزیابی خود را از پاسخ آمریکا ارائه کردند؛ در این خصوص جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده مجلس گفت: «اگر بر چند محور اساسی که شامل تکنولوژی هستهای موجود در ایران، نوع سانتریفیوژها، میزان و درصد غنی‌‌‌سازی، نحوه انتقال پول بعد از فروش نفت یا همان راستی‌‌‌آزمایی یا ضمانت‌‌‌های چندساله شرکت‌‌‌های سرمایه‌‌‌گذار است، تکیه کنیم به نظر من دغدغه‌‌‌ها رفع شده است.» شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز توضیح داد:« موارد ریز و جزئی باقی مانده که در حال اصلاح است و اگر موضوع خاصی نباشد و شیطنت‌‌‌های رژیم صهیونیستی اثری روی آمریکا نگذارد، توافق انجام شده است.» به گزارش خبرآنلاین، حیدری ادامه داد:« در جلسه‌‌‌ای که با شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه داشتیم همه موارد مورد بررسی قرار گرفت. این توافق برد، برد است و خطوط قرمز نظام و ملاحظات جمهوری اسلامی در آن رعایت شده است؛ در واقع آنچه که در حال حاضر برای ما ضرورت دارد توافق شده است.»
بورل: پاسخ آمریکا معقول است
به طوری که مشخص است واکنشی که ایران به پاسخ آمریکا داشته، خنثی و تاحدودی مبهم است. اما در این بین جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که نقش هماهنگ‌‌‌کننده و میانجی‌گر را داشت،درباره پاسخ کاخ سفید گفت که پاسخ آمریکا به خواسته‌‌‌های ایران در رابطه با توافق بر سر احیای برجام بسیار معقول است. او پاسخ ایران را نیز معقول خوانده بود و ظاهرا با این موضع‌‌‌گیری‌‌‌ها در پی آن است که از حساسیت موضوع بکاهد و طرفین را به امضای توافق ترغیب کند.
پالس متفاوت از آمریکا
اما آنچه که در این راستا از آمریکا مخابره می‌‌‌شود تاحدودی متفاوت است؛ لارنس نورمن، خبرنگار وال‌‌‌استریت ژورنال جمعه صبح در توییتی نوشت:« بر اساس شنیده‌‌‌ها از منابع آمریکایی، پاسخ واشنگتن در مورد ملاحظات ایران سخت‌تر از آن چیزی بوده که ایران انتظار داشت اما این به معنای شکست برجام نیست.» همچنین کارین ژان پیر، سخنان و مواضع قبلی مقامات آمریکا را در قبال مذاکرات لغو تحریم‌‌‌ها تکرار کرد و گفت: «اگر ایران آماده باشد که به تعهداتش عمل کند ما نیز چنین خواهیم کرد.» به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس خبری هفتگی خود در پاسخ به اینکه آیا به دورنمای احیای توافق خوش‌‌‌بین هست یا خیر توضیح داد: «ما یک سیاست هوشمندانه و اصولی از آغاز این مذاکرات در پیش گرفته‌ایم.
اگر ایران آماده عمل کردن به تعهداتش براساس توافق سال ۲۰۱۵ باشد ما هم آماده‌ایم که اقدامی مشابه انجام دهیم. دولت آمریکا در کنار متحدانش به طور مشابه سناریو‌‌‌هایی آماده برای بازگشت یا عدم بازگشت به اجرایی سازی تعهد کامل به برنامه جامع اقدام مشترک در اختیار دارد.»وی افزود:«بایدن تنها با توافقی موافقت خواهد کرد که در جهت منافع امنیت ملی آمریکا باشد؛ بنابراین ما همیشه گفته‌ایم که دیپلماسی تنها راه برای رسیدن به یک توافق هستهای و بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک است.
ما همچنان به این گفت وگو‌‌‌ها ادامه می‌‌‌دهیم.»این سخنگوی کاخ سفید درباره محتوای پاسخ آمریکا نیز گفت:« همان‌طور که می‌‌‌دانید ما نظرات ایران را درباره پیشنهاد اتحادیه اروپا درباره متن نهایی دریافت کردیم. ما آن را بررسی و پاسخ خود را به اتحادیه اروپا ارائه کردیم. وزارت خارجه هم این موضوع را تایید کرد. ما به طور علنی مذاکره نمی‌‌‌کنیم. این همیشه وجود داشته است. ما همچنان این کانال‌‌‌های ارتباطی را باز نگه می‌‌‌داریم.»جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز در عین حال با تکرار این ادعا که ایران از برخی خواسته‌‌‌های خود صرف‌نظر کرده است، گفت که اکنون نسبت به چند هفته پیش به توافق نزدیک‌تر هستیم اما برخی اختلافات هنوز باقی است.
سه خواسته برجامی ایران رد شده؟
علی منتظری خبرنگار فرانس ۲۴ ادعا کرده که سه خواسته ایران از سوی آمریکا رد شده است. خواسته اول ایران درباره حفظ توانمندیهای هسته‌ای‌اش در سطح فعلی است. آمریکایی ها مخالف این موضوع و خواستار بازگشت توانمندیهای هستهای تهران به سطح زمان آغاز برجام یعنی سال ۹۴ هستند. ایران خواهان جمع‌آوری و نگهداری سانتریفیوژهای نسل جدید خود در انبار تحت نظارت آژانس است اما آمریکا خواستار نابودی همه سانتریفیوژهای مازاد بر آغاز برجام در سال ۹۴ و بازگشت تعداد سانتریفیوژهای موجود ایران به سطح این زمان است. ایران درخواست کرده برای توافق، پایان نهایی تحقیقات آژانس درباره ابعاد نظامی احتمالی در فعالیت هستهای تهران از جمله سوالات درباره منشأ اورانیوم در سه مرکز هسته ای ایران اعلام شود اما آمریکا این موضوع را رد کرده است.
مرندی: پاسخ آمریکا «قاطعانه» نیست
ادعاها در خصوص پاسخ آمریکا تا آنجا پیش رفت که العربیه روز چهارشنبه در خبری مدعی شد که ایالات‌متحده هیچ کدام از خواسته‌‌‌های اضافی ایران را نپذیرفته است. در همین حال سیدمحمد مرندی، مشاور رسانه‌‌‌ای تیم مذاکره‌‌‌کننده هستهای کشورمان در جواب به این ادعا نوشت: «این ادعای العربیه کاملا غلط است. ایران تازه بررسی پاسخ را آغاز کرده است و بعدا هماهنگ‌‌‌کننده را درجریان جزئیات قرار خواهد داد. » همچنین مشاور رسانه‌‌‌ای تیم مذاکره کننده هستهای جمهوری اسلامی ایران در توییتی ادعاها در این خصوص که آمریکا پاسخی «قاطع»به ایران داده است را تکذیب کرد. به گزارش «ایسنا»، سید محمد مرندی روز پنج‌‌‌شنبه در توییتی نوشت: «حال نمی‌‌‌توانم وارد جزئیات شوم ولی این ایده که «پاسخ قاطعانه» از سوی آمریکا آمده اشتباه است. ایران طی روزها و همچنین ماه‌‌‌های گذشته به چیزهای زیادی دست یافته است. زمانی که این فصل بسته شود، همگی می‌‌‌توانند این را به وضوح ببینند.»
رسانه‌‌‌های غربی چه می‌‌‌گویند؟
با ارائه پاسخ آمریکا درباره روند احیای برجام رسانه‌‌‌های دنیا به ارزیابی از آینده این توافق پرداختند؛ سی ان بی سی برجام جدید را متفاوت تر از قبل می‌‌‌داند و نشریه تایم به موانع داخلی بایدن برای احیای برجام پرداخت. به گزارش خبرآنلاین پایگاه پولیتیکو در ارزیابی روند گفتگوهای هستهای نوشت که ایران و ایالات متحده پس از ۱۷ ماه گفتگوهای غیرمستقیم هم اکنون به احیای توافق سال ۲۰۱۵ نزدیک شده‌‌‌اند و در همین حال آمریکا روز چهارشنبه پاسخ مورد انتظار خود به ایران در مورد پیش‌‌‌نویس پیشنهادی برای بازگرداندن توافق هستهای را به اتحادیه اروپا ارسال کرد. به گزارش پولیتیکو، انتظار می‌‌‌رود پاسخ ایالات متحده روی نقطه‌‌‌های نهایی مربوط به درخواست‌‌‌های ایران برای تضمین‌‌‌های اقتصادی و رفع تحریم‌‌‌ها متمرکز شود. این موضوعی است که مقامات این کشور به سختی درباره آن صحبت می‌کنند.
روزنامه واشنگتن پست نیز در این خصوص به نقل از مقامات آمریکایی نوشت که مفاد متن جدید عمدتاً به روز‌رسانی توافق اولیه است. واشنگتن پست در گزارش دیگری نوشت که گروهی متشکل از ۴۰ مقام دولتی سابق و کارشناسان برجسته منع گسترش تسلیحات از بایدن خواسته‌اند تا مذاکرات برای بازگشت به توافق هستهای با ایران را با موفقیت به پایان برساند.خبرگزاری انگلیسی رویترز نیز با اشاره به اینکه ایران در حال بررسی پاسخ آمریکا است نوشت که قیمت نفت روز چهارشنبه پس از یک جلسه تجاری پرنوسان به دلیل نگرانی‌‌‌ها مبنی بر پاسخ ایالات متحده به پیش‌‌‌نویس توافقی که توافق هستهای و احتمالا صادرات نفت خام اعضای اوپک را بازیابی می‌‌‌کند ،افزایش یافت چرا که واشنگتن امتیازات اضافی را برای ایران در نظر نخواهد گرفت. رسانه صهیونیستی«والا نیوز» هم از قول منابع اسرائیلی مدعی شد که آمریکا در پاسخش به ایران، مواضعش را سخت کرده است.
همزمان با این تحولات الجزیره در خبری از گفت‌‌‌وگوی تلفنی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و قطر در خصوص مذاکرات وین بر سر احیای برجام خبر داد. به گزارش ایسنا به نقل از الجزیره عربی، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر که اخیرا میزبان یک دور مذاکره بین تهران و واشنگتن بود در تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، گفت: «ما مشتاقانه منتظریم تا تهران و واشنگتن برای احیای توافق هستهای به اجماع برسند.»
واکنش مسکو
در این بین واکنش روسیه کمی متفاوت بود؛ نماینده روسیه در سازمان‌‌‌های بین‌‌‌المللی واقع در وین در توییتی عنوان کرد که مشارکت‌‌‌کنندگان در مذاکرات حق دارند تا خواستار تغییراتی در متن توافق شوند. به گزارش ایسنا، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌‌‌های بین‌‌‌المللی واقع در وین روز پنج‌‌‌شنبه در توییتی نوشت: «پیشنهاد هر پیش‌‌‌نویس جدید باعث طولانی‌‌‌تر شدن مذاکرات وین بر سر برجام می‌‌‌شود. این ممکن است مایه تاسف باشد اما شرکت‌‌‌کنندگان حق دارند که مطابق با رویه‌‌‌های معمول در دیپلماسی چندجانبه خواستار تغییراتی در متن شوند. ما باید صبور باشیم.»
توپ در زمین ایران است
امانوئل مکرون، رئیس‌‌‌جمهور فرانسه نیز جمعه (۲۶ اوت) گفت:« سرنوشت احیای توافق هستهای به ایران بستگی دارد و توافق «مفید» خواهد بود حتی اگر همه چیز را حل و فصل نکند.» به گزارش فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه ماکرون ادعا کرد که «اکنون توپ در زمین ایران است.»
