جعفری- جانشین دادسرای جنایی تهران

هر چند در روزهای پایانی ماه پرفیض رمضان قرار داریم لیکن آنانکه توانستند توشه‌ای از آن بردارند جزو افراد مورد لطف و رحمت قرار دارند. در واقع هر ساله این ماه فرصتی استثنایی است تا افراد بتوانند آنچه فراموش کرده‌اند به یاد آورند و در واقع با یادآوری خوبی‌ها و زشتی‌های گذشته به فطرت خود بازگردند، به یاد آوردن نیکی‌ها انسان را به ادامه آن تشویق و تنبیه بر بدی‌ها نوعی تنفر در اعماق وجود انسان به وجود می‌آورد. این نوع آگاهی نیز رادع افراد از سوق به بدی‌ها است. تمام آنچه راجع‌ به ماه رمضان باید بدانیم در خطبه معروف منقول از پیامبر اعظم(ص) آمده است. اوصاف این ماه و تبصره‌های اشاره شده در آن نوعی حرکت درونی است که به خود آییم تا گرد و غباری که در طول یک‌سال بر دل و نهان ما باعث کدورت‌ها، لغزش‌ها، عصیان و دوری از معبود است بزداییم. ماهی است که به استقبال مومنان آمده است و همه را به مهمانی لطافت‌ها، پاکی‌ها فرا می‌خواند. سود ناشی از اعمال حسنات در این ماه چند برابر است. خواندن یک آیه مساوی با خواندن تمام قرآن است. صدقات در آن پاداش غیرقابل احتساب دارد، خوابیدن و نفس کشیدن عبادت است. دعاها مستجاب است و نفرین‌ها گیرا.... نیکوکردن اخلاق در این ایام ویزای عبور از پل صراط است. نماز واجب خواندن مساوی هفتاد نماز در ایام عادی است. درهای بهشت در این ماه گشوده است و درهای جهنم بسته و...

نکته مهم در این ماه برابری آن با هزار ماه عبادت است یعنی قریب به ۸۴ سال عبادت شبانه‌روزی و مقبول قرآن کریم که هدیه آسمانی و سخن الهی با بندگان است در این ماه نازل شده است. در این ماه شب قدر قرار دارد که لایحه عملکرد و برنامه سال آتی پیشنهادی است که بنده به خدا می‌دهد و در واقع تقدیر را برای خود رقم می‌زند چه خوش است انسان این خطاب خداوند قادر متعال را متوجه خود سازد. «یا ایهاالذین آمنوا» روزه، تشنگی و گرسنگی کشیدن بی‌خوابی و بی حالی نیست و با دقت نظر می‌توان دریافت که نوعی برنامه‌ریزی برای خوردن و آشامیدن و استراحت است.

ذکر این مطلب نیز ضرورت دارد که ممکن است چنین پنداشته شود که ماه رمضان تمام برنامه‌های ما را بر هم می‌زند، لیکن اندکی تامل اینکه اسلام دین انسان‌سازی و برنامه‌ریزی است و ما از آن برنامه مدتی دور بوده‌ایم و این ماه می‌تواند ملاک برنامه‌ریزی باشد.

آنچه می‌توان گفت اینکه ابعاد معنوی روزه بر کسی پوشیده نیست و تفکر و تعمق در آن و ایجاد انگیزه‌های درونی در افراد چنانچه در فرد تاثیرگذار است آثار آن در خانواده و جامعه نیز به خوبی هویدا است.

آمار، نشانگر آن است که میزان جرایم در این ماه و نیز در ایامی که انگیزه‌های معنوی برای افراد به وجود می‌آید بسیار پایین‌تر از روزها و ماه‌های دیگر است زیرا ماه رمضان ماه نزول قرآن در شب قدر و ماه نزول تورات در ششم ماه رمضان و انجیل در دوازدهم و زبور در هیجدهم آن است و همواره این کتاب‌های انسانی به ویژه قرآن کریم در صدد تعلیم و تربیت بشر بوده‌اند و در این ماه با حاکمیت مقررات خاص آن حالت درونی تقویت شده و باعث سوق به فضایل اخلاقی و دوری از رذایل می‌گردد. وقتی بنده می‌بیند معبود به دنبال او آمده است وقتی به تمام خواسته‌های بشری جامه عمل می‌پوشاند، وقتی پاداش روزه گرفتن، خود ذات احدیت است. زمانی که روزه سپر آتش جهنم است و جزاء صوم در آن مغفرت گذشته و آینده است و روسیاهی برای شیاطین نافرمانی به فرمان تبدیل می‌شود. دود ناشی از سوخت ناقص در کارگاه‌ها، کارخانجات، خودروها می‌تواند از هماهنگ نبودن دستگاه‌های فعال آن باشد عدم فعالیت عضوی از اعضای بدن در اثر متعادل نبودن وضعیت ضربان قلب، نارسایی خون، بالا بودن غلظت، فشار، چربی یا پایین بودن آن است وقتی موتور محرک دستگاه‌ها میزان باشد آلایندگی‌ها کاهش می‌یابد وقتی خون تنظیم شود اعضا و جوارح به خوبی فعالیت دارند.

تنظیم فطرت بشری که همانا خداجویی است با تنظیم درون افراد محقق می‌شود پاکی طینت است که در زندگی فردی و اجتماعی تاثیرگذار است وقتی این فرصت پیدا شد میزان آلایندگی‌های اخلاقی نیز کاهش می‌یابد و به دنبال آن عطوفت و مهربانی و پاکدامنی بر افراد مستولی گشته و در نتیجه از ارتکاب گناه، بزه و خلاف دوری می‌جوید.

بسیاری از خلافکاران ارتکاب خلاف در ماه رمضان و یا ماه محرم را دور از مردانگی می‌دانند و به‌زعم خود مردانگی آنان را زیر سوال می‌برد و انجام گناه و جرم را جنگ با اعتقادات درونی و خدا می‌پندارند و این همان اثر باطنی است که این ایام به دنبال دارد.

بگذریم از کسانی که گناه یکی پس از دیگری چنان در نهان برخی افراد اثر منفی گذاشته است که آنان را تباهی و سیاهی فرا گرفته و فی‌قلوبهم مرض را بر پیشانی خود دارند و قابل اصلاح و هدایت نیستند و عذاب جاودانه دنیوی و اخروی در انتظار آنان است و برای آنان فرقی نمی‌کند که در چه وقت جرم انجام دهند و با چه کسی و در چه مکانی مهر ضلالت و گمراهی بر قلبشان حک گردیده است.

البته ریشه‌یابی این موضوع فرصت بیشتری را می‌طلبد که علت آن چیست؟

نداشتن بنیان خانوادگی، لقمه حرام، آموزش غیرصحیح، عدم پای‌بندی به اعتقادات مذهبی و علل روانی می‌تواند از عوامل مهم در چنین افرادی باشد. علاوه بر موارد فوق ماه مبارک رمضان زمینه مناسبی است برای داشتن رژیم غذایی مناسب.

همان طور که می‌دانیم تغذیه مناسب در رشد اعضا و جوارح بسیار موثر است و تغذیه نامناسب می‌تواند در سیستم بدن اثر نامناسبی داشته باشد و امروزه برای درمان بسیاری از بیمار‌ی‌ها پرهیز و رژیم غذایی توصیه می‌شود.

با روزه گرفتن، مواد اضافی و جذب نشده پنهان در قسمت‌های مختلف بدن از جمله چربی و عدم تعادل قند خون و چربی و نیز میکروب‌هایی که به دنبال فرصت مناسب جهت ضربه‌ زدن به بدن فعلا فعالیت ندارند در اثر اجتناب از خوردن و آشامیدن به نوعی جذب و دفع می‌گردند و این موضوع همان مطلبی است که پیامبر اکرم (ص) از نظر بهداشتی فرموده‌اند «صوموا تصحوا» یعنی روزه بگیرید تا بدن سالم داشته باشید و به دنبال آن عقل سالم در بدن سالم خواهد بود.

در پایان به گوشه‌ای از فرمایش امام صادق علیه‌السلام در باب وداع ماه مبارک رمضان اشاره می‌نماییم.

حضرت فرمودند: خدایا ماهی که در آن قرآن نازل شده است گذشت، اگر گناهی نابخشوده مانده است یا می‌خواهی به واسطه آن مرا عذاب کنی یا مرا بدان بسنجی از تو می‌خواهیم آن را بر ما ببخشی از این که ما را یاری دادی که نماز و روزه در آن به پای داریم ترا ستایش می‌کنیم و از تو می‌خواهیم آن را از ما قبول نمایی و مغفرت و گذشت تو را خواهانیم.