بازی ضرب ایران به توان رسید

به گزارش خبرگزاری فارس از زمان صدور قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران در ۱۸ خرداد ۱۴۰۱، اقدامات جمهوری اسلامی در حوزه صنعت هسته‌ای بر اساس قانون اقدام راهبردی مجلس مصوب ۱۲ آذر ۱۳۹۹ شدت بیشتری پیدا کرده است. در همین خصوص، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران دوشنبه شب از دستور راه‌‌اندازی و تزریق گاز به صدها ماشین سانتریفیوژ پیشرفته IR۱و IR۶ در راستای اجرای قانون اقدام راهبردی مجلس خبر داد و گفت این موضوع قبلا به اطلاع آژانس رسیده است. بهروز کمالوندی در گفت‌وگویی تلویزیونی افزود: امروز عصر (دوشنبه) دستور راه‌‌اندازی صدها ماشین سانتریفیوژ به همکاران ما داده شد. وی افزود: در واقع این کار در راستای اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران صورت می‌گیرد و همین‌طور در راستای رسیدن به حداقل میزان غنی‌سازی ۱۹۰ هزار سو که کف نیاز کشور است.

کمالوندی یادآور شد: ما این ماشین‌‌ها را نصب کرده بودیم که از جمله آنها ۵۰۰ ماشین IR۶ است که شروع عملیات بهره‌برداری پروسه ۱۰ تا ۱۵ روزه است که امروز به اینها گاز تزریق می‌شود.  سخنگوی سازمان انرژی اتمی بیان کرد: در گذشته هم اقدامات متعددی صورت گرفته به‌ویژه در ارتباط با رسیدن به یک هزار ماشین IR۶ که با این اقدام کاری که مجلس از ما خواسته بود برای راه‌‌اندازی یک هزار ماشین IR۶ و تزریق و بهره‌برداری از آن را به مرحله پایانی می‌‌رسانیم. ماشین‌‌های دیگر هم در دست اقدام است و اطلاع‌رسانی لازم به آژانس صورت گرفته است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران همچنین در گفت‌وگو با یک شبکه‌‌ لبنانی تاکید کرد: اگر طرف‌‌های دیگر به تعهدات خود بازگشتند ما هم به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌‌ای باز‌‌می‌‌گردیم. 

از سوی دیگر، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی روز دوشنبه در گفت‌وگو با شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به تعامل سازمان انرژی اتمی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اظهار کرد: تعامل سازنده سازمان انرژی اتمی با آژانس برقرار است و هیچ خللی در این تعاملات به وجود نیامده است؛ زیرا تمام ظرفیت‌های ما بر اساس معاهده ان‌پی‌تی و پادمان تحت نظارت آژانس در حال انجام شدن است.

 اقدام راهبردی مجلس

طرح دوفوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران روز چهارشنبه ۱۲آذرماه ۱۳۹۹ در مجلس شورای اسلامی اصلاح و توسط شورای نگهبان تایید شد و همان روز رئیس مجلس در نامه‌‌ای به رئیس‌جمهور قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را جهت اجرا ابلاغ کرد و آیین‌نامه اجرایی این قانون نیز سوم دی ماه به تصویب هیات وزیران رسید. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور سابق نیز آیین‌نامه اجرایی قانون مزبور را برای اجرا به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ کرد. در ماده ۳ این قانون آمده است: برای تحقق هدف مندرج در ماده ۲۹، سازمان انرژی اتمی ایران مکلف است حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از تصویب این قانون عملیات نصب، تزریق گاز، غنی‌‌سازی و ذخیره‌‌سازی مواد را تا درجه غنای مورد نیاز، با حداقل یک هزار دستگاه ماشین‌‌های نسل دوم پیشرفته (IR۲m) آغاز کند و همچنین در همین بازه زمانی، عملیات غنی‌‌سازی و تحقیق و توسعه با ماشین‌های نسل ششم (IR۶) را با حداقل ۱۶۴ ماشین از این نوع آغاز کرده و آن را ظرف مدت یک‌سال پس از تصویب این قانون به یک هزار دستگاه ماشین توسعه بدهد.

 گذار از ضرب به توان

تحلیلگران تشدید اقدامات متقابل و جبرانی ایران در حوزه صنعت هسته‌ای را در چارچوب اعداد توان‌دار تعریف می‌کنند. به این معنی که ایران هرگونه اقدام آمریکا و غرب در اعمال تحریم‌های جدید و صدور قطعنامه در آژانس را با توان بیشتری پاسخ خواهد داد و تعداد سانتریفیوژهای خود را در تاسیسات هسته‌ای افزایش می‌دهد. اغلب در بحث مربوط به اعداد صحیح، توان نشانگر تعداد ضرب است. فرض کنید قرار است برای نمایش چهار بار ضرب عدد ۲ در خودش، از یک نماد کمک بگیریم. این نماد به صورت یک عدد توان‌دار خواهد بود. به این ترتیب ۸ که حاصل ضرب سه بار عدد ۲ در خودش است، نمایش داده می‌شد. با وجود این‌، بازی ایران با آن روی دیگر بازی یعنی حفظ توافق هسته‌ای منافاتی ندارد و از منظر جنبه‌های بازدارندگی قابل تعریف است. به این معنی که این اقدامات تهران باعث شود که آمریکا یا تحریم نکند یا در اقدامات تحریمی خود احتیاط بیشتری به خرج دهد. در واقع هر اقدام آمریکا را با بازی ضرب پاسخ نمی‌دهیم بلکه آن را به توان می‌رسانیم تا قابلیت بازدارندگی آن افزایش پیدا کند.

 واکنش وزارت خارجه

همزمان با این تحولات، وزیر امور خارجه ایران نیز در واکنش به تحریم‌های جدید ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به اقدام آمریکا از دوشنبه شب نسبت به گازدهی صدها سانتریفیوژ نسل جدید اقدام کرد. حسین امیر‌عبداللهیان روز سه‌‌شنبه در جمع خبرنگاران افزود: روز گذشته شاهد صدور تحریم‌های جدید از سوی آمریکا بودیم، تحریم‌هایی که البته فقط نمایش است و تاثیر ملموسی ندارد.

 تحریم‌های جدید

وزارت خزانه‌‌داری آمریکا دوشنبه دهم مرداد ۶شرکت و یک کشتی را به بهانه ارتباط با ایران در فهرست تحریم‌ها قرار داد. وزارت خزانه‌‌داری آمریکا اعلام کرد اسامی شرکت‌‌های جدیدی را به بهانه ارتباط با ایران در فهرست تحریم قرار داده است. این شرکت‌‌ها در امارات، چین، سنگاپور و مالزی مستقر هستند. در بیانیه خزانه‌‌داری آمده است دفتر کنترل دارایی‌‌های خارجی این وزارتخانه «نهادهای حامی شرکت‌‌های خوشه‌‌ای پتروشیمی ایران» را در فهرست تحریم‌ها قرار داده است. خزانه‌‌داری مدعی شده اقدام امروز شرکت‌‌هایی را هدف قرار گرفته که شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس از آن برای تسهیل فروش ده‌ها میلیون دلار نفت و محصولات پتروشیمی به شرق آسیا استفاده می‌کند. دستیار وزیر خزانه‌‌داری آمریکا بعد از معرفی این تحریم‌ها مدعی شد که آمریکا به دیپلماسی با ایران متعهد است. وی گفت: «ایالات متحده همچنان به پیگیری مسیر دیپلماسی برای دستیابی به بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک پایبند است. تا زمانی که ایران آماده بازگشت به اجرای کامل تعهداتش شود ما به اجرای تحریم‌ها در زمینه فروش غیرقانونی نفت و محصولات پتروشیمی ایران ادامه خواهیم داد.» دولت آمریکا ۱۵ تیرماه هم اسامی دو فرد، ۱۳ شرکت و دو نفتکش را در فهرست تحریم‌‌ قرار داد. واشنگتن مدعی شده بود این افراد و شرکت‌‌ها از شرکت‌‌های صوری برای تسهیل انتقال و فروش نفت و محصولات پتروشیمی از شرکت‌‌های ایرانی به شرق آسیا استفاده کرده‌‌اند.

 به دسترسی‌‌های بیشتر نیاز داریم

از سوی دیگر، با وجود همکاری‌‌های گسترده ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیرکل آژانس شبانگاه دوشنبه به وقت تهران در نشست اعضای «ان‌‌پی‌‌تی» (عدم اشاعه سلاح هسته‌‌ای) از نیاز به دسترسی بیشتر به تاسیسات هسته‌‌ای ایران سخن گفت. «رافائل گروسی» گفت: «ما به دسترسی‌‌هایی نیاز داریم که با عمق و وسعت برنامه هسته‌‌ای آنها متناسب باشد. تنها در آن صورت است که آژانس می‌تواند ضمانت‌‌های ضروری و معتبری ارائه دهد مبنی بر اینکه فعالیت‌‌ها در جمهوری اسلامی ایران در راستای اهداف صلح‌‌آمیز است.»