اضطراب از ایجاد فساد،متاثر از سیستم سهمیه‌بندی است، نه دونرخی کردن بنزین

دنیای اقتصاد- امیررضا خادم، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به رییس‌جمهوری، سیاست‌های دولت احمدی‌‌نژاد در رابطه با تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۸۵‌ را مورد نقد قرار داد و با توجه به شعارهای عدالت‌جویانه دولت نهم، اثبات توانایی‌های این دولت در مواجهه با معضلات جاری کشور را در گروی اقدامات شجاعانه و تحمل هزینه‌های کوتاه مدت از جمله احتمال زیرسوال رفتن در جهت نیل به اهداف بزرگ‌تر دانست. خادم در این نامه که متن کامل آن در زیر منعکس می‌شود هدفمند کردن یارانه‌ها مخصوصا در بخش انرژی رابه موازات اجرای مفاد تبصره ۱۳ و افزایش ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه‌های داخلی ضروری دانسته است. متن این نامه به شرح زیر است:

جناب آقای دکتر احمدی‌نژاد

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام

احتراما با توجه به تصمیم جدید دولت در ارائه لایحه برداشت از حساب‌ ذخیره ارزی جهت واردات بنزین (به‌رغم حکم تبصره ۱۳ بودجه ۸۵ که در صورت لزوم با تصویب شورای اقتصاد نسبت به سهمیه‌بندی بنزین و تعیین قیمت مناسب برای بنزین مازاد بر سهمیه‌ تعیین شده اقدام نماید و در لایحه بودجه دولت نیز پیشنهاد شده بود) نظر جنابعالی را به چند نکته در این ارتباط معطوف می‌کنیم:

۱ - پیشنهادات ارائه شده در ذیل، ماحصل گردآوری نظرات کارشناسان خبره اقتصادی دولت، مجلس و دانشگاه می‌باشد که مباحث فنی را کمتر با مسائل سیاسی و مصلحت‌اندیشی‌های رایج گره می‌زنند.

۲ - تصور بنده و طیف عظیمی از مردم از جنابعالی برآمده از شعارهای دولت نهم اقدامات شجاعانه، مبتنی بر اراده‌ای خط‌شکن، در جهت رفع کلیه مسائل و معضلات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی امروز کشورمان است و پرواضح است اثبات این توانایی در گروی نحوه مقابله و مواجهه با بسیاری از ناملایمات بوده و حتی تحمل هزینه‌های کوتاه مدت از جمله احتمال زیرسوال رفتن‌های دولت در جهت نیل به اهداف بزرگ‌تر می‌باشد که نمونه آن را می‌توان در کشورهایی مانند ترکیه یا مالزی مشاهده کرد.

۳ - شما بارها در برنامه‌های مختلف تلویزیونی و سخنرانی، برداشت از حساب ارزی به منظور واردات بنزین را مغایر با عدالت اجتماعی و ظلم مضاعف عنوان کرده‌اید

( نقل به مضمون)، حال در شرایطی که اکثریت مردم به درک مشترکی در ارتباط با ضرورت بازنگری در این سیاست رسیده‌اند، چگونه است که دولت نهم نیز همانند اسلاف خویش این اقدام ناصواب را در دستور کار خود قرار داده و در حال روانه کردن لایحه بنزین به مجلس است؟!

۴ - قطعا در شرایط کنونی، هیچ ضرورتی ایجاب نمی‌‌کند کسانی که مایل به استفاده از اموال شخصی مانند خودرو یا خودروهای خویش هستند به علت کمبود سوخت نتوانند از آنها بهره‌مند شوند. اما از منظر عدالت اجتماعی، تخصیص سرمایه ملی به یک گروه از جامعه و بی‌بهره ماندن جمعیت عظیمی که فاقد وسیله نقلیه شخصی هستند نیز منطقی به نظر نمی‌آید. پس‌ آیا اجرای تبصره ۱۳ قانون برنامه بودجه ۸۵ اصولی‌تر نیست؟ البته می‌دانم که انجام‌بخش انتهایی تبصره ۱۳ منوط به توسعه حمل‌ونقل عمومی و افزایش سهم خودروهای دوگانه‌سوز می‌باشد ولی شما خود نیک می‌دانید، تحقق این امور نه به علت تنگناهای مادی، بلکه به دلیل عدم وجود اراده لازم و آشفتگی مدیریتی در بدنه سیستم به این زودی‌ها بعید به نظر می‌سد.

لذا ورود به بحث هدفمند کردن یارانه‌ها به موازات انجام امور مربوط به ساماندهی حمل ونقل عمومی، دوگانه‌سوز نمودن خودروها، افزایش ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه‌های داخلی، خروج خودروهای فرسوده و... امری ضروری است که جنابعالی با توجه به اینکه در حوزه شهری بزرگ چون تهران کار کرده‌اید به خوبی به آن واقف هستید.

۵ - از سوی دیگر منطقی به نظر می‌رسد تهدیدهای خارجی پیرامون برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران نیز به عنوان یک احتمال درنظر گرفته شود تا در صورت اقدام به هر گونه تحریم از جمله تحریم واردات بنزین، خودمان پیشقدم در هماهنگ نمودن خویش با این تهدید شده باشیم و ضمن گرفتن ابزار تهدید از دست مخالفان، با یک تیر دو نشان را زده باشیم یعنی در شرایط عادی حرکت به سمت هدفمند نمودن یارانه‌ها را آغاز کرده‌ایم و در صورت تحریم به آسانی می‌توانیم خود را با شرایط تطبیق دهیم.

۶ - قطعا جنابعالی از ارزش مبالغی که از حساب ارزی برای بنزین برداشت می‌شود کاملا مطلع می‌باشید، اما اجازه می‌خواهم به طور مختصر به چند عدد و رقم که می‌تواند جایگزین یارانه بنزین شده و در بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی، آلودگی هوا و کاهش مصرف انرژی موثر باشد، اشاره نمایم. در سال جاری براساس پیش‌بینی‌ها یارانه موردنیاز برای واردات بنزین بالغ بر پنج تا شش‌میلیارد دلار می‌باشد که حتی با یک میلیارد دلار آن می‌توان، بسیاری از امور مرتبط با بهبود حمل‌ونقل و... را فراهم نماید:

الف- حدود ۹هزار اتوبوس یکصد میلیون تومانی بسیار مناسب و کامل می‌توان خریداری نمود. قابل ذکر است شهرداری کلانشهر تهران عنوان می‌کند با ۳ تا ۴هزار اتوبوس کل مشکل مربوطه در تهران برطرف می‌شود.

ب- حدود ۶۵کیلومتر قطار شهری می‌تواند آغاز شود و به اتمام برسد. این میزان به اندازه کل مبلغی است که برای سال ۸۵ از حساب ارزی به این بخش تخصیص داده شده.

ج- ۱۸۰هزار خودرو فرسوده را می‌توان با دادن تسهیلات ۵میلیون تومانی با کارمزد ۷درصد از رده خارج نمود. این شرایط برای سال‌جاری ۲۵۰هزار خودرو می‌باشد.

طبیعتا اجرایی شدن همه این موارد به علاوه مواردی دیگر که به خاطر اختصارگویی مطرح نشده است با همین مبلغی که سالیانه برای یارانه بنزین پرداخت می‌شود می‌تواند باعث رساندن خدمتی مستقیم به اکثریت مردمی شود که از وسیله نقلیه شخصی بی‌بهره‌اند و از سوی دیگر ایجاد این تسهیلات زمینه‌ای است برای استفاده کمتر از خودروهای شخصی و در یک کلام عینیت بخشیدن به «عدالت اجتماعی» می‌باشد.

۷ - در فصل بررسی بودجه سال ۸۵ کل کشور، مجلس نیز به دونرخی کردن بنزین رای داد، چنانکه جمله «تعیین قیمت مناسب برای بنزین مازاد بر سهمیه تعیین شده توسط شورای اقتصاد» که در کمیسیون تلفیق حذف شده بود، در صحن علنی از معدود تغییرات صورت گرفته نسبت به گزارش تلفیق، بازگشت مجدد این جمله و تصویب لایحه دولت بود.

۸ - اضطراب موجود از ایجاد فساد نیز متاثر از سیستم سهمیه‌بندی است، نه دونرخی. زیرا پرواضح است که سوخت موردنیاز حمل‌ونقل عمومی و دولتی در شرایط سهمیه‌بندی و یا دونرخی نیز از محل بنزین ارزان‌قیمت و داخلی تامین خواهد شد و در صورتی که بنزین مازاد موردنیاز خودروهای شخصی موجود باشد، فساد احتمالی بستگی به نحوه توزیع و نظارت بر روی بنزین سهمیه‌بندی خواهد داشت، چه تک‌نرخی باشد و چه دونرخی.

۹ - در پایان ضمن قدردانی از کلیه فعالیت‌های مثبت و مفید دولت و جنابعالی، از اینکه مصدع شدم عذرخواهی می‌کنم و آرزوی تحقق اهداف عالیه دولت را از خداوند منان مسئلت دارم.

در ره منزل لیلی که خطرهاست در آن

شرط اول قدم آنست که مجنون باشی

با تشکر

امیررضاخادم، نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر و شمیرانات در مجلس شورای‌اسلامی