اولیانوف: خواسته ایران درباره ارائه ضمانت برجامی منطقی است
حمایت روسیه از مطالبه برجامی ایران
روسیه بار دیگر از مواضع برجامی ایران حمایت کرد و مسکو در مواضعی همسو با ایران خواستار آن شد که آمریکا تضمین‌ها و تعهد لازم را به ایران بدهد.در این خصوص میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین ضمن جانبداری از تهران گفت که خواسته ایران مبنی بر ارائه تضمین از سوی آمریکا کاملا منطقی است.
از سوی دیگر روز شنبه تریتا پارسی، عضو اندیشکده کوئینسی در مطلبی نوشت که مانع اصلی آغاز مذاکرات در حال حاضر این است که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا نمی‌خواهد هیچ تعهدی را در قبال مساله برجام بپذیرد.درواقع بایدن از قبول این تعهد پرهیز کرده که در باقی دوران ریاست‌جمهوری‌اش، تحریم‌ها علیه ایران را بازنگرداند یا در توافق باقی بماند، حتی اگر ایران به توافق هسته‌ای پایبند باشد.
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین روز یکشنبه در توییتی تصریح کرد که تمامی طرفین مذاکرات وین «هدف احیای برجام» را دنبال می‌کنند.
به گزارش «ایسنا»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین در توییتر و در پاسخ به شخصی که درباره عدم ارائه ضمانت برجامی توسط بایدن به ایران صحبت می‌کرد، نوشت: «به نظرم این مساله به مذاکرات بستگی دارد.خواسته ایرانیان به نظر منطقی و قابل توجیه است.این خواسته نه تنها با عرف دیپلماتیک بلکه با عقل سلیم نیز همخوانی دارد.»
وی همچنین در پاسخ به توییت کاربر دیگری که می‌گفت عدم تمایل بایدن به چسبیدن به توافق دلیل اصلی مذاکرات وین است، بیان کرد: «من با نتیجه‌گیری شما موافق نیستم.شرکت‌کنندگان در مذاکرات وین دیدگاه‌های مختلفی بر سر برخی مباحث دارند اما تمامی آنها از جمله آمریکا به هدف احیای برجام به شکل اصلی خود چسبیده‌اند.»
بایدن تعهدی را نمی‌پذیرد
از سوی دیگر اخیرا تریتا پارسی، عضو اندیشکده کوئینسی در تحلیلی با عنوان «چگونه بایدن یک راه مسوولانه برای احیای برجام را رد کرد » برای ریسپانسیبل استیت کرافت نوشت: «این گمانه‌زنی وجود دارد که دولت ابراهیم رئیسی، به خاطر بی‌اعتمادی عمیق، دلگرمی به چین و اطمینان به اینکه می‌تواند تحریم‌های آمریکا را دور بزند، تمایلی به احیای توافق هسته‌ای ندارد و راهی برای واشنگتن نمانده جز اینکه علنا به فشار بیشتر و توسل به یک طرح B ناشناخته تهدید کند.»
به گزارش خبرآنلاین، بر اساس این تحلیل، اما اطلاعات تازه‌ای که به دست وب‌سایت «ریسپانسیبل استیت‌کرافت » وابسته به اندیشکده کوئینسی رسیده نشان می‌دهد که این بن بست، به دلیل احساس امنیت ایران در برابر فشار نیست بلکه عمدتا به این دلیل است که بایدن، از قبول این تعهد پرهیز کرده که در بقیه دوران ریاست‌جمهوری‌اش، تحریم‌ها علیه ایران را بازنگرداند حتی اگر ایران به توافق هسته‌ای پایبند بماند.
پارسی ادامه داد: « به گفته دیپلمات‌های غربی و ایرانی درگیر گفت‌وگوها، ایران در گفت‌وگوهای ماه مه، درخواست خود برای تعهد آمریکا به عدم خروج دوباره از توافق هسته‌ای را، ملایم‌تر کرده و خواهان یک تعهد از دولت بایدن شده بود که در باقی‌مانده دوره ریاست‌جمهوری خودش، در برجام بماند. به گفته این دیپلمات‌ها، تیم بایدن این پیشنهاد را به واشنگتن برد اما آنچه موجب شگفتی تهران و دیگران شد، اینکه کاخ سفید با اشاره به موانع قانونی، حاضر به پذیرش چنین تعهدی هم نشد و به جای آن پیشنهاد تغییراتی را در متن مورد گفت‌وگو داد که هیچ تعهد قانونی‌ای را در بر نمی‌گرفت.»
عضو اندیشکده کوئینسی تاکید کرد: « این پاسخ آمریکا، موجب شد که درست در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ماه ژوئن گذشته، به تردید و اختلاف نظر در تهران دامن زده شود و راه برای بن بست کنونی هموار شود.دیپلمات‌های اروپایی و ایرانی می‌گویند که این نکته، هنوز محور اصلی مورد تاکید طرف ایرانی است و در گفت‌وگوهای چهار ساعته هفته گذشته انریکه مورا در تهران هم مقام ایرانی دست کم پنج بار این موضوع را پیش کشید، هرچند محتاطانه از به‌کار بردن لفظ «تضمین » پرهیز کرد.علی باقری کنی هم تاکید کرد که تهران موضع خود را تغییر داده و یک تعهد سه یا چهارساله توسط آمریکا را کافی نمی‌داند.»
همچنین بر اساس این گزارش، دیپلمات‌های اتحادیه اروپایی، می‌پذیرند که این واقعیت که آمریکا به این آسانی می‌تواند از توافق خارج شود، «یک نگرانی جدی و مشروع » است.تهران بیم آن دارد که غیرقابل اتکا بودن تعهد آمریکا به برجام، ایران را در موقعیت بسیار آسیب‌پذیری قرار دهد.تهران با پایبندی دوباره به برجام، بیشتر اهرم هسته‌ای خود را از دست می‌دهد و با این‌حال، گشایش تحریم‌ها به منافع اقتصادی معنی داری برای ایران نمی‌انجامد مگر آنکه شرکت‌های غربی احساس اطمینان کنند که واشنگتن وفاداری درازمدتی به این توافق دارد که البته چنین اطمینانی وجود ندارد.این موجب می‌شود که ایران، اهرم‌های خود را در قبال هیچ، از دست بدهد به ویژه اگر واشنگتن دوباره از توافق خارج شود.
دیدار باقری کنی با مورا
همچنین روز گذشته معاون سیاسی وزیر خارجه با تاکید بر اینکه ادامه سیاست فشار حداکثری نمی‌تواند موانع پیش روی مذاکرات را بردارد گفت: «روز چهارشنبه، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات خواهم کرد تا گفت‌وگوهایمان را درباره مذاکرات نتیجه محور ادامه دهیم.»به گزارش «ایسنا»، علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه در رشته توییتی نوشت: «ادامه سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری قطعا نمی‌تواند موانع پیش روی «مذاکرات برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه» را بردارد، بلکه بر پیچیدگی‌های فراوان مذاکرات خواهد افزود.» او تاکید کرد: «مساله این است که آیا طرف‌های مقابل از آمادگی واقعی برای انجام تعهدات خود، از جمله فراخواندن یک ناقض غیرعضو به ترک خط مشی‌ها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟» علی باقری در توییت سوم نوشت: «روز چهارشنبه، هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات خواهم کرد تا گفت وگوهایمان را درباره مذاکرات نتیجه‌محور ادامه دهیم.»
ایران در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد.با وجود اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
دولت آمریکا در راستای اهداف خصمانه خود علیه جمهوری اسلامی ایران و پیشبرد جنگ اقتصادی علیه این کشور تحریم‌هایی را به بهانه‌های مختلف وضع کرده است.واشنگتن شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های مستقر در کشورهای ثالث را به تبعیت از این تحریم‌ها ملزم می‌کند.دولت جو بایدن، با وجود اعتراف به شکست سیاست فشار حداکثری علیه ایران از انجام اقداماتی که برای بازگشت به برجام ضروری بوده خودداری کرده و عملا پیگیری سیاست ترامپ را علیه ایران در دستور کار قرار داده است.بایدن و مشاورانش گفته‌اند قصد دارند آمریکا را به برجام بازگردانند، اما می‌خواهند از بازگشت به برجام به عنوان «سکویی برای قوی‌تر و طولانی‌تر کردن» این توافق استفاده کنند.جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد.تهران البته تاکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.تاکنون شش دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است.طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
واکنش کرملین به واژه «به زودی »
از سوی دیگر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز شنبه با اشاره به گفت‌وگوهای اخیر ایران با اتحادیه اروپایی در تهران و ادامه آن در بروکسل گفت: «به‌زودی مذاکرات هسته‌ای با ۱+۴ از سر گرفته خواهد شد».
اظهارنظری که واکنش مسکو را در پی داشت و اولیانوف در توییتی نوشت: «به زودی»؛ کسی می‌داند این واژه به صورت عملی به چه معناست؟ گفتنی است، این دومین بار در هفته‌های اخیر است که نماینده روسیه نارضایتی خود را از مواضع ایران در قبال مذاکرات نشان می‌دهد.
پیش‌تر و در تاریخ سوم مهر ماه نیز یک بار دیگر این مساله که ایران گفته بود «به زودی مذاکرات آغاز خواهد شد » بحث‌برانگیز شده بود.به گزارش «ایسنا»، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران روز شنبه سوم مهر ماه در رابطه با سوال برخی کشورها درباره زمان بازگشت ایران به مذاکرات وین گفته بود، برخی در ملاقات‌ها مدام تکرار می‌کنند اینکه شما می‌گویید به زودی به مذاکرات هسته‌ای برمی‌گردیم، این «به زودی » یعنی چند روز، چند هفته، چند ماه؟»
همچنین وزیر خارجه ایران توضیح داده بود که تفاوت بین به زودی ایرانی و به زودی غربی خیلی زیاد است.وی افزود: « به زودی از نظر ما یعنی واقعا در نخستین فرصتی که بررسی‌هایمان تکمیل شود.مهم این است که ما اراده بازگشت به مذاکره را داریم، اما مذاکره‌ای جدی و تامین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران.»در همان زمان میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین در توییتی در واکنش به این صحبت‌های وزیر خارجه ایران نوشت: «نیازی نیست که بگویم همتایان ایرانی ما در صورت نیاز، می‌توانند زمان بیشتری داشته باشند اما حسم به من می‌گوید که تاخیر بیشتر می‌تواند فضای مذاکرات وین درباره برجام را برای ادامه موفقیت آمیز و تکمیل این روند، نامساعد کند.خوشحال می‌شوم اشتباه کرده باشم.»
رایزنی‌های برجامی مسکو-تل‌آویو
از سوی دیگر سفر اخیر نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به روسیه و دیدار وی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور این کشور نیز قابل اهمیت است.بنت روز جمعه وارد مسکو شد.روز شنبه نیز وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای از گفت‌وگوی وزیر امور خارجه این کشور با وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی درباره موضوعات مختلفی از جمله توافق هسته‌ای خبر داد.به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری تاس، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و یاییر لاپید وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی، در گفت‌وگویی تلفنی که روز جمعه و پس از دیدار ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و نفتالی بنت نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی انجام شد، درباره مسائل مختلف از جمله وضعیت برجام گفت‌وگو کرده‌اند.
اظهارنظرهای روسی درباره آغاز مذاکرات
البته اظهارنظرهای برجامی مسکو به همین موضوعات ختم نمی‌شود و در تاریخ ۲۰ مهر نیز نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین گفت که مذاکرات وین درباره برجام نباید از نقطه شروع از سرگرفته شود.به گزارش «ایرنا»، میخاییل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توییتر خود نوشت: « در جریان ۶ دور مذاکرات قبلی، پیشرفت بسیار مفید و چشمگیری به دست آمده است.»همچنین پیش‌تر و در تاریخ سوم تیرماه سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت که مسکو خواهان ازسرگیری هر چه سریع‌تر مذاکرات برای احیای برجام است.لاوروف در نشستی مطبوعاتی با بیان اینکه تهران به پیمان ان پی تی و تعهدات پادمانی خود پایبند است، گفت: « ایران اقدامی نمی‌کند که از آن منع شده باشد.» رئیس دستگاه دیپلماتیک روسیه از آمریکا دعوت کرد به‌طور فعالانه‌تر به اقدامات برای احیای برجام بپردازد.لاوروف با اشاره به اینکه دولت کنونی آمریکا مولف برنامه جامع اقدام مشترک درباره برنامه هسته‌ای ایران است، گفت: « این کشور باید در ازسرگیری مذاکرات برای احیای معامله هسته‌ای سریع‌تر و فعال‌تر اقدام کند.»
