نخستین واکنش اردوغان به تنش‌ها میان تهران و باکو
تقابل ایران و جمهوری آذربایجان ساده نخواهد بود
اردوغان در پاسخ به پرسش خبرنگاری در ارتباط با تبدیل شدن «تحرکات نظامی ایران در مرز نخجوان و قفقاز جنوبی » و «روابط اسرائیل و آذربایجان » به یک بحران داغ، گفت: «شخصا چنین انتظاری ندارم.ایران به دلیل روابط آذربایجان و اسرائیل، به تقابل با آذربایجان نمی‌پردازد.» به گزارش «ایسنا»، وی ادامه داد: « شمار شهروندان ترکیه‌ای در ایران معلوم است و دولت این کشور هم این را در نظر دارد.این کار ساده‌ای نیست.» رئیس‌جمهور ترکیه در ادامه صحبت‌های خود در واکنش به رزمایش نظامی اخیر ایران در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان تاکید کرد: «اقدامی که صورت گرفته اشتباه بود.اما به نظر می‌رسد که دولت جدید ایران تنش را ادامه نخواهد داد.» مقام‌های عالی‌رتبه ترکیه در ارتباط با انجام مانور نظامی ایران در نزدیکی مرزهای خود تاکنون سکوت کرده بودند.اما در روزهای گذشته دیدارهای مقامات ترکیه با ایران با وجود تنش ایجاد شده بین تهران و باکو افزایش یافته است. این در حالی است که رئیس‌جمهوری ترکیه در حمایت از جمهوری آذربایجان در دوره اخیر سنگ تمام گذاشته است و تا چند روز دیگر به جمهوری آذربایجان سفر خواهد کرد.
اظهارنظر مسکو
از سوی دیگر ماریا زخاراووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در کنفرانسی خبری بیان کرد که ایران و آذربایجان باید تنها با روش‌های سیاسی و دیپلماتیک مشکلات خود را حل کنند.به گزارش «ایسنا»، ماریا زخاراووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز پنج‌شنبه در کنفرانسی خبری گفت: «ایران و آذربایجان که روابط نزدیکی با یکدیگر دارند باید تمامی مشکلات خود را بدون استثنا از طریق روش‌های سیاسی و دیپلماتیک حل کنند.» وی با اشاره به کاهش تنش‌های میان ایران و آذربایجان گفت: «ما در تلاشیم تا تمام روابط اقتصادی و ترابری در منطقه فعال شود و در این زمینه منافع تمامی کشورها از جمله ایران فراهم شود.»
پاسخ ایران به ادعای علی‌اف
همچنین سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایروان در پاسخ به اتهامات رئیس‌جمهوری آذربایجان مبنی بر همکاری ایران و ارمنستان برای قاچاق مواد مخدر به اروپا، گفت: « بسیاری از کشورها از مبارزه گسترده ایران با قاچاق مواد مخدر بی‌اطلاع هستند.» به گزارش خبرگزاری فارس، سفارت ایران در ارمنستان روز چهارشنبه به اتهامات «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان در اجلاس سران کشورهای مستقل مشترک‌المنافع مبنی بر اینکه ارمنستان و ایران برای قاچاق مواد مخدر به اروپا تبانی کرده و از منطقه قره‌باغ کوهستانی برای این منظور استفاده کرده‌اند، واکنش نشان داد.سفارت ایران در پاسخ به سوال خبرگزاری «آرمن‌پرس» گفت: «در پاسخ به اتهامات خطاب به جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان در جلسه شورای سران کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در ۱۵ اکتبر، قابل توجه است که ایثار هزاران شهید و مجروح در چهار دهه گذشته تنها بخش کوچکی از تلاش‌های مستمر جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مبارزه با این پدیده شوم بوده که بارها توسط سازمان‌های بین‌المللی مربوطه به تایید رسیده است.» به گزارش خبرگزاری فارس، پیش‌تر «سعیدخطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ادعاهای عجیب علی‌اف را قویا تکذیب کرده و آن را ساختگی خوانده بود.وی در واکنش به این ادعا‌ها تصریح کرد: «طرح چنین اتهامات رسانه‌ای صرفا در راستای منافع رژیم صهیونیستی مبنی بر تحت تاثیر قرار دادن روابط برادرانه دو ملت ایران و جمهوری آذربایجان است.» خطیب‌زاده ضمن تاکید بر روابط مستحکم برادرانه بین دو ملت گفت: «متاسفانه به نظر می‌رسد با وجود پیام‌های خصوصی و مثبتی که از باکو در تماس‌های مختلف دریافت می‌شود، تعمدی برای طرح اظهارات رسانه‌ای بی‌مبنا از سوی باکو وجود دارد که البته در جای خود پاسخ مقتضی داده خواهد شد.»
آزادی دو راننده ایرانی
همزمان سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه روز پنج‌شنبه گذشته درباره آزاد شدن دو راننده ایرانی بازداشت شده توسط باکو گفت: «دو راننده ایرانی که در ماه‌های اخیر در باکو بازداشت شده بودند، آزاد و تحویل سفارت ایران شدند.«شهرود نوروزی» و «جعفر برزگر» هم‌اکنون در سفارت ایران در باکو در حال انجام کارهای اداری برای خروج از این کشور هستند.»
سران منطقه در زمین آمریکا بازی نکنند
همچنین سفیر پیشین ایران در آذربایجان روز چهارشنبه در نشستی با عنوان بررسی تحولات قفقاز که در موزه ۱۳ آبان برگزار شد، گفت: «سران کشورهای اسلامی به ویژه منطقه قفقاز و ترکیه حواسشان جمع باشد در زمین آمریکا بازی نکنند.» به گزارش «ایسنا»، محمدباقر بهرامی، سفیر پیشین ایران در آذربایجان گفت: « مجموعه هژمونی نظام بین‌الملل در گذشته هژمونی اش را از دست داده است از این رو مجموعه این کشورها به ویژه آمریکا سعی دارند تا با تغییر منطقه قفقاز و صحنه ژئوپلیتیک و مرزهای جنوبی آن بتوانند ناتو را به آسیای میانه برسانند.در این راه انقلاب اسلامی ایران این رویکرد را بر نمی‌تابد و هر گونه تغییر در مرزها در هر کجای منطقه قابل پذیرش نیست.» وی در بخشی از سخنانش تاکید کرد: « سران کشورهای اسلامی به ویژه منطقه قفقاز و ترکیه حواسشان جمع باشد در زمین آمریکا و اسرائیل بازی نکنند.ایران اینقدر مدیریت اش قوی است که بتواند همه بحران‌های منطقه‌ای را مدیریت کند و به شکل مناسب به سمت اهداف خود پیش برود.» وی ادامه داد: « مردم آذربایجان حدود ۹۰ درصدشان شیعه هستند و ما با این کشور بیشترین وجوه مشترک در حوزه تمدنی، تاریخی، زبان، دین و مرز مشترک خاکی و آبی داریم و ایران در حدوث کشور آذربایجان نقش موثری نیز داشته است.مردم آذربایجان مردم مسلمان شیعه هستند و همبستگی‌های زیادی با مردم ایران دارند.»
