توافق برجامی ایران و تروئیکای اروپایی
با این حال محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که ایران و ایالات متحده دیداری نخواهند داشت؛ غیرضروری است. عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه هم گفت: «آمریکا در هیچ نشستی که ایران در آن حضور داشته باشد، از جمله نشست کمیسیون مشترک برجام، حضور نخواهد داشت و این قطعی است.»
در این مذاکره که بر اساس برخی گزارش‌ها قرار است روز سه‌شنبه، ۱۷ فروردین برگزار شود و نماینده‌ای از دولت آمریکا نیز در آن حضور دارد، گروه‌های کارشناسی برای مذاکره دعوت شده‌اند و اروپایی‌ها نیز مذاکرات جداگانه‌ای با اعضای برجام و همچنین آمریکا انجام خواهند داد. بر اساس گزارش سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا، در جریان نشست مجازی روز جمعه معاونان وزرای خارجه اعضای کشورهای حاضر در برجام، درباره چشم‌انداز بازگشت کامل آمریکا به توافق هسته‌ای مذاکره شد و طرفین بر آمادگی خود برای تلاش‌های مشترک جهت احیای برجام تاکید کردند.
علاوه بر این گزارش، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز روز جمعه به نقل از مقامات این کشور، از حضور «مقام‌های ارشد آمریکایی» در نشست روز سه‌شنبه در وین خبر داد ولی تاکید کرد که میان نمایندگان ایران و آمریکا گفت‌وگوی مستقیم انجام نخواهد شد. عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران این گزارش را تکذیب کرده و گفت که «قطعا» آمریکا «در هیچ نشستی که ایران در آن حضور داشته باشد، از جمله نشست کمیسیون مشترک برجام حضور نخواهد داشت.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم هدف نشست آتی کمیسیون مشترک برجام را نهایی کردن رفع تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای، از طریق طراحی مسیر رفع تمام تحریم‌ها، و پس از آن توقف تدابیر جبرانی از سوی ایران عنوان کرد و گفت: «ایران و ایالات متحده دیداری نخواهند داشت؛ غیرضروری است.»
به گزارش روز جمعه «ایرنا» محمد جواد ظریف روز جمعه در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «در جلسه مجازی کمیسیون مشترک برجام، ایران و تروئیکای اروپایی توافق کردند سه‌شنبه آینده در وین گفت‌وگو را به‌صورت رودررو از سر بگیرند.»
وزیر امور خارجه در ادامه تاکید کرد: «هدف، نهایی کردن سریع رفع تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای، از طریق طراحی مسیر رفع تمام تحریم‌ها و پس از آن توقف تدابیر جبرانی از سوی ایران است. ایران و ایالات متحده دیداری نخواهند داشت و این موضوع غیرضروری است.» شرکت‌کنندگان توافق کردند ادامه گفت‌وگوها به‌صورت حضوری سه‌شنبه هفته آینده در وین برگزار شود.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم در توییتی نوشته است که نیازی به برگزاری جلسه میان ایران و آمریکا نیست و بار دیگر بر ایده «رفع هماهنگ تمام تحریم‌ها و سپس توقف اقدامات جبرانی از طرف ایران» تاکید کرده است.
در نشست مجازی روز جمعه، ۱۳ فروردین، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان همراه با ایران حضور داشتند. ریاست این جلسه بر عهده دیپلمات اسپانیایی، انریکه مُورا، مدیر سیاسی سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا بود و از طرف ایران هم عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه و مسوول اجرای برجام، در این نشست مجازی حضور داشت.
در پایان این نشست، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران بار دیگر شرط بازگشت بی‌قید و شرط آمریکا به برجام را مطرح کرد و گفت: «ایالات متحده همان گونه که از توافق خارج شد و تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران وضع کرد، به همان صورت نیز می‌تواند به توافق برگشته و قانون‌شکنی را خاتمه دهد.»
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در این نشست نیز در یک پیام توییتری نوشت که این گفت‌وگوها ادامه پیدا خواهد کرد و اعضا راه درستی را در پیش گرفته‌اند ولی «راه پیش‌رو آسان نیست و نیاز به تلاش مضاعف دارد.» مقام‌های حکومت ایران در ماه‌های گذشته بارها تاکید کرده‌اند صرفا در صورت لغو تحریم‌ها حاضر به اجرای تعهدات هسته‌ای خود مطابق با برجام هستند.
در مقابل واشنگتن که خواستار اجرای تعهدات ایران برای برداشته شدن تحریم‌هاست، بارها اعلام کرده است که آماده مذاکره با ایران برای اجرای برجام در چارچوب کمیسیون مشترک است، ولی تهران با حضور ایالات متحده مخالفت کرده است.
در روزهای گذشته خبرهایی درباره پیشنهاد ۱۵ میلیارد دلاری آمریکا به ایران در ازای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم منتشر شده بود که وب‌سایت نور نیوز که گفته می‌شود به علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران وابسته است، این خبر را تکذیب کرده و نوشته که آمریکا چنین پیشنهادی به ایران ارائه نکرده‌است.
تایید آمریکا
از سوی دیگر آمریکا نیز تایید کرد هفته آینده در نشستی که بر سر برنامه هسته‌ای در وین برگزار می‌شود حضور خواهد داشت و حتی پیشنهاد گفت‌وگوی مستقیم با ایران را داده است.
در همین حال روزنامه نیویورک تایمز از قول یک مقام آمریکایی که نامش را نبرده نوشته که آمریکا از تحریم به‌عنوان «اهرم فشار» بر تهران استفاده نخواهد کرد که سیاست دولت دونالد ترامپ یعنی اعمال «حداکثر فشاری» به ایران «شکست خورده است.»
با این حال یک مقام ارشد اروپایی به رویترز گفته است مذاکره درباره تعهدات هسته‌ای ایران و تحریم‌های آمریکا است و دو طرف «باید در جایی به هم برسند». این مقام اتحادیه اروپا که نامش ذکر نشده، رسیدن به این نقطه را در کمتر از دو ماه ممکن دانسته است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، با سیاست «فشار حداکثری» دوران دونالد ترامپ و خروج کشورش از برجام مخالف بود، اما تاکید ایران و آمریکا بر اینکه طرف مقابل باید در اجرای تعهدات برجامی پیش‌قدم شود احیای این توافق را با دشواری روبه‌رو کرده است.
با این حال در آستانه جلسه روز جمعه ایران و قدرتهای جهانی گزارش‌هایی از تلاش‌های مختلف دیپلماتیک برای عبور از بن‌بست منتشر شد. رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت ایران روز دوشنبه در مذاکره با با بریتانیا، فرانسه و آلمان طرح پیشنهادی خود برای احیای برجام را به بحث گذاشته است.
روزنامه گاردین بریتانیا هم در گزارشی از مذاکرات محرمانه در همین رابطه خبر داد که در فرانکفورت آلمان برگزار شده است.
بنا‌بر این گزارش، این مذاکرات محرمانه بر ایجاد یک ساز و کار برای لغو تدریجی تحریم‌های آمریکا در مقابل بازگشت ایران به اجرای تعهداتش به برجام تمرکز داشته است.
رایزنی‌هایی نیز بین اتحادیه اروپا با چین و روسیه درباره احیای برجام انجام شده است.
