تحلیل رسانههای خارجی از پاسخ احتمالی تهران به ترور دانشمند ایرانی
به گزارش پایگاه خبریتحلیلی انتخاب، در بخشی از مطلب العرب آمده است: «ترور فخریزاده دو ماه قبل از واگذاری قدرت به بایدن اتفاق افتاد، شخصی که وعده تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران را داده است. اما تهران در برابر این ترور چه خواهد کرد؟» به گفته رابرت مالی، مشاور اوباما در پرونده ایران، ترور فخریزاده در چارچوب سلسله تحرکاتی اتفاق افتاد که طی هفتههای پایانی دولت ترامپ انجام میشود و هدف از آن، سخت کردن ماموریت بایدن برای بازگشت به تماس با ایران است. پیش از این، ایران معتقد بود که پیروزی بایدن فرصتی برای واشنگتن است تا اشتباهات خود را جبران کند. این در حالی است که در زمان امضای توافق هستهای، بایدن سمت معاون رئیسجمهور آمریکا را عهدهدار بود.
در این میان، اسرائیل هیچ اظهار نظری در مورد ترور فخریزاده نکرده است، اما رسانهها از آمادگی امنیتی اسرائیل در سفارتخانههای خود در سراسر جهان خبر میدهند و با این حال، سخنگوی وزارت خارجه رژیم صهیونیستی آمادهباش ارتش اسرائیل را تکذیب میکند.
زمان و مکان پاسخ ایران مشخص نیست
از سوی دیگر پایگاه خبری الخلیج آنلاین در مطلبی به قلم الزویری نوشت: «ایران قطعا به ترور فخریزاده پاسخ خواهد داد، اما زمان و مکان این پاسخ، به محاسبات دقیق ایران نیاز دارد و به احتمال زیاد در یک کشور سومی انجام میشود که دربردارنده منافع اسرائیل نیز باشد.»
به گزارش پایگاه خبریتحلیلی انتخاب همچنین اشرفکمال در الخلیجآنلاین نوشت: «عملیات ترور محسن فخریزاده چه زمانی انجام شد؟ روز جمعه ۲۷ نوامبر در شهری نزدیک تهران. پیامدهای ترور فخریزاده کدام است؟ شاید باعث بروز مشکلات داخلی در ایران شود، علاوه بر اینکه تهران احتمالا در یک کشور سوم به این اقدام پاسخ میدهد.»
همچنین در این مطلب آمده است: «رابطه این حادثه با شکست ترامپ در انتخابات چیست؟ ارتباطی بین این دو نیست، بهویژه آنکه از مدتی پیش برای این ترور برنامهریزی شده بود و عاملان اجرای آن، منتظر لحظه مناسب بودند.»
الخلیجآنلاین ادامه داد: «در کمتر از دو ماه مانده به خروج ترامپ از کاخسفید و در حالیکه پیشبینیهایی در مورد احتمال وارد آوردن ضربهای به تاسیسات هستهای ایران به دستور ترامپ و با هدف بستن تمام راههای بازگشت به توافق هستهای در برابر بایدن مطرح میشد، عملیات ترور فخریزاده انجام شد تا شرایط را پیچیدهتر کند.»
محجوب الزویری، کارشناس مسائل ایران در اینباره گفت: «استراتژی ترورها و جنگ سایبری در سال ۲۰۱۰ آغاز شد، اما در سال ۲۰۱۳ از شدت آن کاسته شد تا زمینهای برای موفقیت مذاکرات مربوط به توافق هستهای فراهم شود.» الزویری در گفتوگو با الخلیج آنلاین تصریح کرد: «این استراتژی پس از خروج ترامپ از توافق هستهای بار دیگر قدرت گرفت، به این دلیل که ایالاتمتحده و اسرائیل تلاش میکنند از قدرت تهران برای ساخت سلاح هستهای بکاهند.» بر این اساس، ترور فخریزاده در چارچوب تلاشها برای کاهش قدرت هستهای ایران صورت گرفت، اما این عملیات مولود یک لحظه نیست، بلکه از قبل برنامهریزی شده بوده و بعید است ارتباطی به تحولات سیاسی داخل آمریکا داشته باشد. الزویری افزود: «زمانبندی عملیات ترور، به فرا رسیدن لحظه مناسب مرتبط بوده، چراکه ترور یک دانشمند مستلزم تحتنظر داشتن او برای یک مدت طولانی است.»
زمان حساس
الزویری، محسن فخریزاده را «سَر» برنامههای هستهای ایران توصیف میکند، که ایالاتمتحده و اسرائیل مخالف آن برنامهها هستند و تلاش میکنند به هر شکل ممکن مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای شوند. دو سال پیش، بنیامین نتانیاهو در کنفرانسی از فخریزاده صحبت کرد و تصویر وی را بهعنوان رئیس طرح هستهای سری ایران نشان داد. تا اینکه ترور وی زمانی انجام شد که وزیر دفاع جدید آمریکا، کریستوفر میلز، از پایگاههای نظامی کشورش در خاورمیانه دیدن میکند.
این درحالی است که نیویورکتایمز در گزارشی به این موضوع اشاره کرده بود که ترامپ از نوامبر جاری از تصمیم خود برای وارد آوردن ضربهای به ایران، بنابر توصیه معاونانش منصرف شده است. چند روز قبل هم بلومبرگ از دیدار سری بین نتانیاهو و بنسلمان، با حضور وزیرخارجه آمریکا و رئیس موساد در شهر نیومعربستان خبر داد و در ۲۲ نوامبر جاری، فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا خبر استقرار بمب افکنهای «۵۲ - B» در خاورمیانه را منتشر کرد که فاکسنیوز این اقدام را پیامی برای ایران توصیف کرد.
پیشتر نیز پایگاه خبری المیادین احتمال داده بود که ترور فخریزاده نتیجه تغییر یک تصمیم در لحظه آخر بوده است. به گزارش انتخاب به نقل از المیادین در این تحلیل آمده بود: «احتمالا این ترور، نتیجه تغییر لحظه آخری تصمیم آمریکا در مورد هدفگرفتن یکی از تاسیسات هستهای ایران است. با این ترور حساس، آمریکاییها و اسرائیلیها ابعاد زیادی را هدف گرفتند و با از بین بردن رئیس سازمان پژوهش وزارت دفاع که مسوول مستقیم پیشرفت تواناییهای نظامی بود، در واقع نقطه اتکای اساسی ظرفیتهای ایران برای مقابله استراتژیک را مورد هدف قرار دادند.
براساس این گزارش، بعد خطرناک و مهم ترور فخریزاده، مساله همکاری فرضی آمریکا را تقویت میکند، چراکه اسرائیل به تنهایی قادر به تحمل پیامدهای هرگونه عملیاتی علیه ایران، بدون موافقت قبلی آمریکا نیست، به این دلیل که هیچکس نمیتواند واکنش ایران و میدان آن را پیشبینی کرده و با پاسخ ایران مقابله کند. جهت دیگری که میتوان این ترور را در ضمن آن جای داد، به سعی مستقیم ترامپ و نتانیاهو برای یک اقدام استثنایی، با هدف کارشکنی در عملیات برقراری توازن دوباره در روابط بینالمللی در منطقه، مربوط میشود و میتوان گفت هدف از این ترور، مانعتراشی در مسیر بازگشت بایدن به توافق هستهای با ایران بوده است که البته این بازگشت با موافقت نتانیاهو مواجه نمیشود.