دستورالعمل شورای هیئات مذهبی کشور
تجمعات عزاداری بدون مجوز؛ ممنوع
هرچند بر اساس آنچه حسن روحانی رئیس جمهوری درباره اجرای حتمی مراسم عزاداری ماه محرم آن هم با رعایت دستورالعمل های بهداشتی مطرح کرده، لغو برگزاری این مراسم محتمل نیست اما برخی کارشناسان و پزشکان از احتمال افزایش آمار ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا در صورت رعایت نشدن جدی پروتکلها در این ایام هشدار می دهند. با این حال رهبر معظم انقلاب نیز در سخنرانی تلویزیونی خود در روز عید قربان تاکید کردند که «همه سوگواران حسینی، هیئتها و مداحان موظفند به هرچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام میکند، عمل کنند زیرا موضوع بسیار مهم است.» ایشان همچنین درباره رعایت نشدن ضوابط ستاد ملی مقابله با کرونا در ایام محرم هشدار دادند و تصریح کردند که «در عزاداریها معیار آن چیزی است که ستاد ملی کرونا اعلام میکند. بنده هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. توصیه و تأکید من به همه عزاداران، هیاتها، منبریها و مداحان نیز این است که ضوابط ستاد ملی کرونا باید رعایت شود، زیرا اگر همین مقدار مراقبت و کنترل هم سست شود، فاجعهای بزرگ پدید خواهد آمد.»
از این رو روز گذشته شورای هیئات مذهبی کشور در اطلاعیهای با استناد به همین اظهارات رهبر معظم انقلاب، هرگونه تجمع بدون موافقت ستاد کرونا را ممنوع اعلام کرده است. البته این اطلاعیه تنها به همین نکته ختم نمی شود؛ نکته دیگر آن است که در این اطلاعیه بر «برگزاری مجالس عزاداری مجازی و تلویزیونی» از یک سو و همچنین «احیا و افزایش روضههای خانگی» تاکید شده است؛ موضوعی که میتواند از شکلگیری تجمعات بزرگ و به تبع آن فراهم شدن زمینه برای شیوع بیشتر ویروس کرونا جلوگیری شود. همچنین این اطلاعیه حاوی نکتهای دیگر نیز هست؛ آنکه برخی هزینههای برگزاری عزاداری توسط هیاتها، به سمت و سوی کمک به اقشار آسیب پذیر سوق یابد. در این باره در این اطلاعیه بر فعالیت مستمر هیاتهای مذهبی در رزمایش کمکهای مومنانه و حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه تاکید شده است.
فتوای آیتالله سیستانی
از سوی دیگر، حضرت آیتالله سیستانی نیز در پاسخ به استفتای جمعی از مقلدین خود که درباره مراسم محرم و مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله(ع) در ایام کرونا از ایشان سوال کرده بودند، بر «افزایش پخش مستقیم مجالس حضرت اباعبدالله (ع) از طریق شبکههای تلویزیونی و فضاهای اینترنتی» تاکید کرده و از «مراکز و موسسات دینی و فرهنگی با خطیبان برجسته و مداحان توانا» خواست «مومنان را تشویق کنند تا در خانههای خود و جاهایی مانند آن، به برنامههای سخنرانی و مداحی گوش فرا داده و از آنها استفاده کنند.» به گزارش حوزهنیوز بر اساس توصیه آیتالله سیستانی، «برگزاری مجالس خانگی در ساعتهای معینی از شب یا روز» صورت گیرد «به گونهای که تنها افراد خانواده و کسانی که با ایشان رفتوآمد دارند در آن حضور یابند و به برخی از برنامههای عزاداری، هر چند مجالسی که بهصورت مستقیم از شبکههای ماهوارهای یا در فضاهای اینترنتی پخش میشود، گوش بسپارند.» ایشان همچنین بر «رعایت همه ضوابط بهداشتی با دقت تمام» ازجمله «رعایت فاصله اجتماعی و استفاده ماسکهای بهداشتی» در مجالس عمومی تاکید کرد.
محرم متفاوت در یزد
از سوی دیگر به گزارش «ایلنا»، یزدیها نیز برای برگزاری محرمی متفاوت مهیا شدهاند؛ شهری که یکی از مراکز توریسم مذهبی در ایران است و ماه محرم بهصورت ویژه به مقصدی برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل میشود. روز گذشته رئیس شورای هیئات مذهبی استان یزد از تغییرات اجرای مراسم عزاداری ایام محرم نسبت به سالهای گذشته خبر داد و اعلام کرد که عزاداران در خیابانهای یزد تجمعی نخواهند داشت. محمد حسن باقری گفت: هیاتهای یزدی هر ساله بهصورت گسترده از عزاداران پذیرایی میکردند و شام و ناهار توزیع میشد، اما امسال این اقدام را لغو کرده و بهجای آن بستههای معیشتی را توزیع میکنند. او ادامه داد: هنوز درخصوص برگزاری جلسات محرم در یزد تصمیمگیری نشده است، ستاد ملی محرم فردا (دوشنبه) جلسه خواهد داشت و برای استانها تصمیمگیری خواهد کرد. رئیس شورای هیاتهای مرکزی درباره مراسم نخلگردانی گفت: احتمالا این مراسم نیز برگزار نخواهد شد.
توصیه محرز: هر خانه یک حسینیه باشد
به هر روی، یکی از موضوعاتی که هم در اطلاعیه شورای هیئات مذهبی کشور و هم در فتوای آیتالله سیستانی به صراحت مورد تاکید قرار گرفته، افزایش برگزاری مراسم خانگی با تعداد محدود افراد خانواده در ماه محرم است؛ موضوعی که مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا نیز بر آن تاکید دارد. او روز گذشته با بیان اینکه مسوولیت اجتماعیمان در این شرایط ایجاب میکند که به فکر جان خودمان و هموطنانمان باشیم، گفت: در شرایط کنونی بدترین چیزی که میتواند منجر به افزایش بیشتر بیماری کووید-۱۹ شود، تجمع است آن هم درمحیط سرپوشیده.
او با تاکید بر اینکه در محرم امسال هر خانه یک حسینیه باشد، گفت: مردم میتوانند در خانه خودشان و از طریق رسانهها عزاداری کنند. البته نه اینکه عده زیادی در یک خانه جمع شوند که در این صورت بیماری در کلونیهای کوچکتر منتشر میشود، بلکه هر خانواده خودش در خانه خودش از طریق رسانهها عزاداری کند. به گزارش «ایلنا»، محرز نذری دادن در این ایام با توجه به شیوع کرونا را به دلیل ایجاد صفهای طولانی خطرناک خواند و توصیه کرد: افرادی که تمایل به نذری دادن دارند، بهصورت مواد غذایی خام و خشک بوده و خودشان این مواد را به خانه مستمندان برسانند.
۱۷ هزار نفر، قربانی کرونا در ایران
همه توصیهها درباره چگونگی برگزاری مراسم عزاداری در محرم امسال، بهطور کلی بر پایه یک موضوع اساسی صورت گرفته و میگیرد؛ تجربه تجمعاتی که به دلیل انجام سفرها و همچنین برگزاری مراسم عروسی و عزا طی این ۵ ماه، سبب شده علاوه بر ابتلا، مرگ و میر کرونایی نقاط اوج متعددی را در ایران به ثبت برساند.
آخرین گزارش آماری و رسمی وزارت بهداشت حاکی از آن است که از ابتدای اسفند (زمان اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا در ایران) تا ظهر دیروز، ۳۰۶ هزار و ۷۵۲ نفر در کشور بهطور قطعی به این ویروس مبتلا شدهاند. همین آمار موید آن است که تعداد جانباختگان ناشی از ابتلا به کرونا در ایران در این زمان تا روز گذشته، به مرز ۱۷ هزار نفر نزدیک شده است. بر اساس آنچه سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت روز گذشته اعلام کرد، در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز گذشته (شنبه) دو هزار و ۵۴۸ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شد که یک هزار و ۶۷ نفر از آنها در بیمارستانها و مراکز درمانی کشور بستری شدند. در همین بازه زمانی نیز ۲۱۶ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند. همین آمار میافزاید که تا ظهر روز گذشته ۴۰۱۱ نفر از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ در سراسر ایران، در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار داشتهاند.
درگیری شدید ۲۶ استان با کرونا
از سوی دیگر، آخرین گزارش وزارت بهداشت از تداوم وضعیت شدید شیوع کرونا و ابتلا به کووید- ۱۹ در ۲۶ استان کشور حکایت دارد. ۱۵ استان همچنان در وضعیت قرمز بیماری گرفتارند که تهران، مازندران، گلستان، فارس، آذربایجان شرقی، اردبیل، اصفهان، البرز، ایلام، خراسان رضوی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، لرستان و هرمزگان از این جملهاند. همچنین ۱۱ استان آذربایجان غربی، خوزستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، زنجان، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، مرکزی، یزد، گیلان و قم نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.
وضعیت قرمز پایتخت
از میان همه استانهایی که در وضعیت قرمز کرونایی قرار گرفتهاند، وضعیت پایتخت بسیار نگرانکننده است؛ استانی که از هفتم مردادماه در وضعیت قرمز قرار گرفته و این هفته ضمن تداوم محدودیتها، طرح ترافیک لغو و همچنین دورکاری یکسوم کارکنان دستگاههای اجرایی در استان نیز به مدت یک هفته دیگر تمدید شد.
گواه وضعیت نگرانکننده تهران، اظهارات روز گذشته استاندار تهران است که گفته روزانه بهطور متوسط ۷۰۰ مبتلا به کرونا در استان تهران بستری میشوند. انوشیروان محسنیبندپی در گفتوگویی با «ایرنا» با بیان اینکه تا روز جمعه چهار هزار نفر در بیمارستانهای این استان به علت ابتلا به این ویروس بستری بودند، اعلام کرد: «تعداد افراد فوت شده در این استان بر اثر ابتلا به کووید- ۱۹ در موج دوم شیوع، از ۱۲۰ نفر در روز نیز گذشت.» این آمار با اظهارات یکی از اعضای شورای شهر تهران نیز مطابقت دارد. بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، ناهید خداکرمی رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران با بیان اینکه از ابتدای شیوع کرونا ۸۶۰۰ تهرانی به دلیل ابتلا جان باختهاند، گفت: در حال حاضر همچنان حدود ۱۰۰ نفر و حتی بالاتر بهصورت روزانه در تهران جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست میدهند و تختهای مراقبتهای ویژه کاملا اشغال است.