شکایت ایران به سازمان ملل درباره تحریم حقوق‌بشری

آمریکا بخشی از تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را به وضعیت حقوق‌بشر در ایران مرتبط کرده و ایران تحریم وزیرخارجه ایران را ناقض معاهدات بین‌المللی دانسته است. اداره نظارت بر دارایی‌های خارجی وزارت‌ خزانه‌داری آمریکا - اوفک - در اطلاعیه‌ای که در وب‌سایت این وزارتخانه منتشر شده مدعی شده که عنوان مصوبه «مقررات تحریم مرتبط با نقض حقوق‌بشر در ایران» را تغییر داده و تحریم بخش صنایع فلزی ایران را به نقض حقوق‌بشر توسط دولت این کشور مرتبط کرده است. روز ۸ ماه مه سال‌جاری، رئیس‌جمهوری آمریکا فرمان اجرایی «وضع تحریم در ارتباط با صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران» را به منظور آنچه «مسدود کردن تمامی راه‌های دستیابی رژیم به تسلیحات موشکی بالستیکی و هسته‌ای و مقابله با کلیت نفوذ مخرب ایران در منطقه» خوانده می‌شود، امضا کرد و این فرمان به اجرا گذاشته شد. با تغییر عنوان این فرمان، هدف از تحریم صنایع فلزی ایران وارد کردن فشار و جلوگیری از دسترسی ایران به منابع مالی در زمینه آنچه نقض حقوق‌بشر خوانده می‌شود تعیین شده است. وزارت‌خزانه‌داری آمریکا دلیل این تغییر و تبعات آن را توضیح نداده است.

اعتراض به تحریم ظریف

همزمان، نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد، تحریم وزیرخارجه ایران را «نقض فاحش اصول اساسی حقوق‌بین‌الملل و اهداف و اصول منشور سازمان ملل» دانسته و به آن اعتراض کرده است. مجید تخت‌روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به دبیرکل سازمان یادآور شده است که «طبق اظهارات مقامات ایالات‌متحده، این تحریم‌ها به‌دلیل نقش و جایگاه محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه به‌عنوان مسوول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران اعمال شده و این امر به خوبی نشان می‌دهد که رژیم ایالات‌متحده از دیپلماسی که یکی از دستاوردها برای حفظ صلح امنیت جهانی است بیزار است.»

او افزوده است که «این محدودیت غیرقانونی بخشی از سیاست کلی آمریکا در زمینه اجرای تروریسم اقتصادی علیه مردم ایران و اعمال فشار بر نمایندگان این مردم است.» مقامات ایران از جمله وزیرخارجه همواره تحریم‌های اخیر آمریکا علیه برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران را «تروریسم اقتصادی» توصیف و مردم ایران را هدف این تحریم‌ها معرفی کرده‌اند. نماینده ایران در سازمان ملل تحریم وزیرخارجه ایران را «نقض آشکار اصول اساسی حقوق دیپلماتیک به‌ویژه اصل نقض ناپذیری مصونیت مقامات عالی‌رتبه خارجی از جمله مصونیت وزیران امورخارجه به‌عنوان یک هنجار و قانون» دانسته است.تخت‌روانچی همچنین محدودیت رفت و آمد وزیرخارجه ایران در جریان سفر اخیر او به نیویورک برای شرکت در یکی از نشست‌های سازمان ملل را «نقض فاحش ماده ۱۰۵ منشور سازمان ملل» و سایر مقررات مربوط به شرایط حضور نمایندگان کشورهای عضو سازمان ملل در نیویورک دانسته است. او خواسته است تا محدودیت‌های رفت و آمد که ایالات‌متحده در مورد کارکنان دفتر نمایندگی دولت ایران در سازمان ملل وضع کرده هم لغو شود. او از دبیرکل سازمان ملل خواسته است تا فعالانه «با این روند خطرناک برای حقوق و روابط بین‌الملل» برخورد کند.

تخت‌روانچی اضافه کرده است که اقدام آمریکا علاوه بر نقض جدی اصول اساسی حقوق بین‌الملل، تهدیدی علیه چندجانبه‌گرایی بوده و روشی است برای کسانی که می‌خواهند به‌جای اتحاد، بین ملت‌ها تفرقه ایجاد کنند. تخت‌روانچی در نامه خود اعلام کرده است جامعه جهانی باید رفتار غیرقانونی آمریکا را محکوم کند و سازمان ملل و اعضای آن نیز با دفاع از اصول اساسی حقوق بین‌الملل، در مقابل این اقدام آمریکا ایستادگی کنند. او همچنین خواستار ایفای نقش فعالانه دبیرکل سازمان ملل در برخورد با این روند خطرناک برای حقوق و روابط بین‌الملل، چندجانبه‌گرایی و یکپارچگی سازمان ملل شده است.

هفته گذشته، دولت آمریکا، که پیش از این شماری از مقامات جمهوری اسلامی ایران را به دلایل واهی تحریم کرده بود، اعلام کرد که جواد ظریف را نیز در فهرست مقامات تحریم شده قرار داده است. مقامات آمریکایی در یک توهین آشکار ظریف را به دروغگویی متهم کردند و گفتند که او «نه وزیرخارجه، بلکه وزیر پروپاگاندای ایران، با ظاهر یک گوینده معقول است.» محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران به دنبال تحریم وی از سوی آمریکا در پیامی توییتری نوشت: «ما می‌دانیم گفت‌وگو و صلح خواهی تهدیدی برای موجودیت «تیم‌بی» است؛ و از آنجا که دلیل تحریم من را سخنانم عنوان کرده‌اند، آیا مردم آمریکا به مجوز اوفک برای خواندن نوشته‌های من یا گوش دادن به مصاحبه‌هایم نیاز دارند؟!» روز دوشنبه این هفته، ظریف در یک نشست خبری گفت دلیل تحریم او رد دعوت مقامات آمریکایی برای مذاکره در دفتر رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده بوده است. مقامات ایران گفته‌اند که تحریم وزیرخارجه نشان می‌دهد که آمریکا در اعلام آمادگی برای مذاکره با مقامات ایران صادق نیست.

پیش‌تر نشریه نیویورکر در گزارشی، ماجرای دعوت محمد‌جواد ظریف به اتاق بیضی کاخ سفید را روایت کرد. بنابر ادعای نیویورکر، رند پال، سناتور جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی با ظریف تماس بر‌قرار می‌کند و در جریان آخرین سفر ظریف به نیویورک دیداری بین دو طرف در محل اقامتگاه سفیر ایران در خیابان پنجم محله منهتن انجام می‌شود. به ادعای نیویورکر، در این دیدار ظریف چند پیشنهاد به سناتور پال ارائه می‌کند. پال هم پیشنهاد ملاقات با ترامپ را در اتاق بیضی کاخ سفید مطرح می‌کند که البته ظریف آن را نمی‌پذیرد.

در میان این پیشنهاد‌ها این موضوع مطرح شد که مجلس ایران می‌تواند فتوای سال ۲۰۰۳ و ۲۰۱۰ مقام معظم رهبری ایران را به‌صورت یک قانون بگذراند. مقام معظم رهبری پیش‌تر در سال ۲۰۱۰ در این‌باره تاکید کرده بود که استفاده از این دست از تسلیحات را حرام می‌دانیم و بر این باوریم که همه باید تلاش کنند تا بشریت را در برابر این بحران محافظت کنند.

ایران را مجبور به مذاکره می‌کنیم

فشارهای آمریکا بر ایران درحالی است که وزیرخارجه آمریکا با انتشار یک یادداشت پر از اتهام‌ و گستاخی گفت که هدف واشنگتن «مجبور کردن ایران به نشستن بر سر میز مذاکره» است. به گزارش خبرگزاری فارس، «مایک پمپئو» با انتشار یک یادداشت در رسانه آمریکایی، ادعاهای سراسر ضدایرانی و بی‌اساس دولت خود را تکرار کرد و از «مجبور کردن ایران برای نشستن بر سر میز مذاکره» حرف زد. وزیرخارجه آمریکا در «یو‌اس‌ای‌تودی» یادداشتی با این عنوان منتشر کرد: «فشار دولت ترامپ درحال تضعیف رژیم ایران است.» رئیس سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در این مطلب مدعی شده که دولت ترامپ از «کارزار فشار علیه رهبران ایران» دو هدف اصلی را دنبال ‌می‌کند، اول «محروم کردن رژیم ایران از پولی که برای رفتارهای ثبات‌زدا از آن استفاده می‌کند» و دوم، اجبار ایران به «نشستن بر سر میز مذاکره برای بستن یک توافق جامع و بلندمدت.»

پمپئو درحالی‌ از اجبار ایران برای مذاکره بر سر یک توافق جامع حرف زده است که دولت آمریکا ۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۹۷ در اقدامی غیرقانونی از توافق بین‌المللی برجام که تاییدیه شورای امنیت سازمان ملل را دارد، خارج شده است. وزیرخارجه آمریکا در یادداشت تازه خود با لحنی گستاخانه گفته است که «توافق جامع» مدنظرش با ایران باید به این چهار موضوع اصلی بپردازد: «برنامه هسته‌ای، تولید و اشاعه موشک بالستیک، حمایت از گروه‌های تروریستی و نیابتی و رفتار و بازداشت غیرقانونی شهروندان آمریکایی.» او سپس ادعاهای پیشین خود درباره ناکارآمدی برجام در مقابله با آنچه که وزیرخارجه آمریکا «رفتار شرورانه ایران» خواند را تکرار کرده است.

دیدار وزیرخارجه انگلیس با معاون ترامپ درباره ایران

همزمان وزیرخارجه انگلیس در واشنگتن با معاون رئیس‌جمهور آمریکا دیدار و با وی درباره مسائل مختلف از جمله ایران گفت‌وگو کرد. «دامینیک راب»، بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) در حساب کاربری خود در توییتر از دیدار با «مایک پنس»، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در واشنگتن خبر داده است. راب در این پیام توییتری گفته که با پنس درباره طیف گسترده‌ای از مسائل از جمله ایران به رایزنی پرداخته است.