در گفت‌وگویی مطرح شد
آمریکا برجام را عملیاتی کند
آغوش ما برای همسایگان باز است
ظریف با اشاره به اینکه تمرکز ما بر همسایگان است، افزود: «هدف گفت‌وگو با همسایگان طرح واقعیت‌ها است و اینکه ما چه دیدگاهی درباره تشنج‌آفرینی آمریکا داریم و اینکه چه راه‌حلی برای خروج از آن وجود دارد و همین‌طور چه راه‌حلی برای منطقه دارد، چون که منطقه ما گرفتار این سیاست جنگ‌طلبانه یک گروه محدودی از افراد در داخل آمریکا، در رژیم صهیونیستی و متاسفانه در برخی کشورهای منطقه است.» او ابراز کرد : «آغوش ما برای همه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس باز است. متاسفانه دو، سه کشور در حاشیه خلیج‌فارس هستند که راه دیگری را انتخاب کرده‌اند، ما معتقدیم راهی که آنها انتخاب کرده‌اند راه موثری نیست، راه خطرناکی است و بیش از همه برای خودشان خطر دارد. ما برای این کشورها هیچ‌گاه بد نخواسته‌ایم و هنوز هم بد نمی‌خواهیم، معتقدیم که ما همسایه هستیم و به حکم جغرافیا همواره همسایه خواهیم بود، بنابراین اگر آقای عراقچی به این کشورها سفر نکرده‌اند، انتخاب ما نبوده بلکه انتخاب آنها بوده که راه دیگری را انتخاب کنند.»
پیمان عدم تعرض
ظریف در پاسخ به این سوال که در سفر به عراق ابتکار «پیمان منطقه‌ای عدم تعرض» را مطرح کردید، برخی می‌گویند که علت این درخواست‌ها فشارهایی است که ایران با آنها مواجه است؟ اظهار کرد: «امروز ایران در نهایت قدرت خود در منطقه قرار دارد. ما در شرایط سختی قرار نداریم و علت فشار آمریکا بر ایران هم نگرانی‌های آن از قدرت ایران در منطقه است.»
وزیرخارجه به پیشنهاد پیمان عدم تعرض با همسایگان اشاره کرد و گفت: «در مورد اینکه ما کی این پیشنهادها را مطرح کردیم؛ اولین مقاله‌ای بود که بعد از انتصاب به‌عنوان وزیرخارجه در روزنامه الشرق‌الاوسط به زبان عربی نوشتم و در آن مقاله پیشنهاد گفت‌وگو با کشورهای منطقه را کردم. به محض پایان مذاکرات هسته‌ای در زمانی که کشورهای همسایه ما از نزدیکی آمریکا به ایران نگران بودند و رسما در صحبت‌های خودشان شکایت می‌کردند از اینکه آمریکا ایران را انتخاب کرده و آنها را کنار گذاشته، ما از هرگونه مذاکره با آمریکا در مورد منطقه امتناع کردیم و گفتیم که باید مذاکره ما در مورد منطقه با کشورهای منطقه باشد و همان زمان ما اعلام کردیم که آماده گفت‌وگو با کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس هستیم. محمدجواد ظریف ادامه داد: «متاسفانه این عربستان بود که بعد از اینکه آقای دکتر روحانی به پیام امیر کویت پاسخ مثبت دادند، محمد بن‌سلمان اعلام کرد که ما هیچ گفت‌وگویی با ایران نداریم و جنگ را به داخل خاک ایران می‌کشانیم. دوستان ما در برخی از این کشورها تاریخ را فراموش کرده‌اند و فکر می‌کنند که این پیشنهادها تازه مطرح شده، پیشنهاد پیمان عدم تعرض را من در همان مقالات به آن اشاره کردم و گفتم که مجمع گفت‌وگوهای منطقه خلیج‌فارس می‌تواند حتی به پیمان عدم تعرض هم منتهی شود. خٌب دوستان ما به اینها دقت نکردند یا اینکه نخواستند دقت کنند چون امیدشان را جای دیگری گذاشته بودند. فکر می‌کردند که ایالات‌متحده نعوذ بالله خداست که آنها را می‌تواند از همه مشکلات رهایی ببخشد و به قول آمریکایی‌ها حاضر بودند تا آخرین سرباز ایالات‌متحده با ما بجنگند.» ظریف در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط موجود در منطقه، ما شما را چه زمانی در ریاض خواهیم دید؟ افزود: «اگر دولت سعودی آمادگی داشته باشد که سیاست خود را تغییر بدهد من فردا می‌توانم در ریاض باشم.»
ملاک قضاوت درباره آمریکا
ظریف درباره میانجیگری‌ها و وساطت‌ها هم گفت: آنچه که ما در سیاست خارجی دنبال می‌کنیم سیاست شفافی است، اگر خاطرتان باشد زمانی هم که ما مذاکرات قبلی با آمریکا را شروع کردیم، مقام معظم رهبری در سخنرانی‌شان در عید همان سال اعلام کردند که ما حتی می‌توانیم گفت‌وگو کنیم بنابراین ما کار سری نداریم، سیاست خارجی ما شفاف است، منطق ما هم روشن است، ما گفته‌ایم که نیازی به میانجی‌گری نداریم، آنچه که وجود دارد این است که آمریکا یک جنگ اقتصادی را علیه مردم ما شروع کرده است، حرف می‌شود زد، حرف‌هایی که توسط آمریکا زده می‌شود؛ یک روز حرف تند می‌زنند یک روز حرف مثبت‌تر می‌زنند اما عمل برای ما ملاک است. ظریف در پاسخ به این سوال که آیا نوعی نرمش و عقب‌نشینی در سیاست‌های آمریکا مشاهده کرده‌اید؟ گفت: «در گفتار بله اما آنچه برای ما ملاک تعیین سیاست است، عمل است و گفتار نیست. یک بار من گفتم هیچ‌گاه ایرانی را تهدید نکنید کماکان هم می‌گویم سیاست تهدید نباید علیه هیچ کشوری و مردمی به‌کار رود. ما به‌عنوان ایرانی می‌گوییم این سیاست علیه ما جواب نمی‌دهد.»
سیاست آمریکا برای دنیا گنگ است
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره درخواست‌های مکرر ترامپ برای مذاکره هم گفت: از دو وجه می‌شود به این نگاه کرد؛ یک‌وجه این است در سیاستی که ایالات‌متحده و تندروهای آنها دنبال کرده‌اند نمایش گفت‌وگو و نمایش آمادگی برای مذاکره وجود دارد حتی آقای بولتون هم در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۷ نوشته این پیشنهاد را کرده که بعد از خروج از توافق هسته‌ای بیایید و اعلام گفت‌وگو کنید، این یک مشکل است. مشکل دوم نامشخص بودن سیاست خارجی دولت کنونی آمریکا است که در هیچ زمانی دنیا نتوانسته دقیق متوجه شود که دنبال چه اهدافی است. همان‌طور که شما هم گفتید اینکه ایشان علاقه به مردم ایران دارد با تحت فشار گذاشتن مردم ایران، با تلاش برای جلوگیری از فروش غذا و دارو و قطعات یدکی هواپیما تناقض دارد. بنابراین دولتی که حتی در این زمینه‌ها اجازه تعاملات بانکی را نمی‌دهد و آنها را مورد تحریم قرار می‌دهد نمی‌تواند ادعا کند که نسبت به مردم ایران تعاطفی دارد.
گفت‌وگو برای گفت‌وگو معنی ندارد
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که چه وقت با ترامپ تماس خواهید گرفت، یا ممکن است جواب تلفن ترامپ را بدهید؟ گفت: تصمیم‌گیری در این زمینه باید در مراجع عالی کشور انجام شود. معتقدیم که پیش‌نیاز این موضوع آن است که گفت‌وگو باید معنا و مفهوم داشته باشد. گفت‌وگو زمانی معنی پیدا می‌کند که طرف مقابل به تعهدات خودش پایبند باشد وگرنه ما ماه‌ها با آمریکا گفت‌وگو کردیم. از نظر ما این دولت آمریکا با دولت قبلی و دولت بعدی هیچ فرقی نمی‌کند. برخی فکر می‌کنند که ما با ترامپ مشکل داریم. این‌گونه نیست. همان‌گونه که گفتم ما با دولت آمریکا مذاکره کردیم اما آنها تعهداتشان را اجرایی نکردند. در دوران اوباما، دولت آمریکا همه تعهداتش را عملی نکرد، عهدشکنی کردند. در زمان ترامپ هم به صراحت از برجام خارج شدند و پیمان‌شکنی کردند. این نشان می‌دهد که ما دولتی را در مقابل خودمان نداریم که بتوانیم با آن گفت‌وگو کنیم؛ چون گفت‌وگو برای گفت‌وگو که معنی ندارد. ما گفت‌وگو می‌کنیم که به یک توافقی برسیم. توافق هم برای توافق نیست؛ توافق برای اجرای توافق است. الان ما یک توافق ۱۵۰ صفحه‌ای داریم. آمریکایی‌ها در هیچ زمانی از برجام توافقی بهتر در موضوع هسته‌ای به دست نخواهند آورد.»
آمریکا اول برادری‌اش را ثابت کند
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است با مذاکرات جدیدی روبه‌رو شویم اگر آمریکا به تعهدات خود پایبند نباشد؟ ابراز داشت: «هدف از گفت‌وگو و مذاکره جدید چیست؟ هدف رسیدن به توافق است. آیا توافق نباید اجرا شود؟ اگر قرار است توافق اجرا شود که الان آن توافق وجود دارد. ابتدا آن توافق را اجرا کنند تا نشان دهند که به توافق حاصله تعهد دارند. در فارسی ضرب‌المثلی داریم که می‌گوید اول برادری‌ات را ثابت و سپس درخواست ارث کن. آنها اول بیایند و نشان دهند که طرف توافق هستند. توافقی که به آن دست یافته‌ایم نه توافق دو صفحه‌ای بلکه توافقی ۱۵۰ صفحه‌ای است. این توافق ما فقط با دولت آمریکا نبود بلکه توافق با شش کشور و اتحادیه اروپا بود.
اولتیماتوم برای طرف اروپایی تعیین نکردیم
او در ادامه به مهلت ۶۰ روزه به اروپایی‌ها برای عمل به تعهدات اشاره کرد و گفت: «اولتیماتوم یا فرصتی برای طرف اروپایی تعیین نکردیم، ما اعلام کردیم که شما [اروپایی‌ها] یک سال است که پس از خروج آمریکا از برجام ضمن اینکه لسانا صحبت‌هایی کرده‌اید اما عملا هیچ اقدامی انجام ندادید، بنابراین ما گفتیم برنامه ما این است، ما ظرف ۶۰ روز این اقدامات را انجام می‌دهیم، در ۶۰ روز دوم این اقدامات را انجام می‌دهیم، هر زمان که شما تعهدات خود را انجام دادید ما می‌توانیم به میزانی که شما تعهدات خود را انجام می‌دهید اقدامات خود را به حالت سابق باز گردانیم. یعنی ما تنها اطلاع‌رسانی کردیم، بعضی‌ها آمدند از این به‌عنوان اولتیماتوم یاد کردند.»
ارسال نظر