واکنش‌های منفی به تحریم نفتی

به گزارش «ایسنا» برایان هوک، رئیس گروه اقدام علیه ایران در وزارت‌خارجه آمریکا در گفت‌وگو با شبکه الحره در رابطه با تصمیم روز دوشنبه دولت آمریکا برای لغو معافیت خرید نفت از ایران برای چند کشور مستثنی گفت در ماه‌های گذشته ما بیش از ۱۰ میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران را کاهش دادیم و اکنون تصمیم گرفته‌ایم که دیگر هیچ معافیتی به کشورها برای خرید نفت ایران ندهیم، این رقم افزایش نیز خواهد یافت. این تصمیم ایران است که شبیه یک کشور عادی رفتار کند یا به اقدامات خود ادامه دهد و شاهد سقوط اقتصادش باشد.

هوک در پاسخ به این سوال که اقدامات آمریکا تا چه اندازه می‌تواند ایران را به میز مذاکرات بکشاند و نقش منطقه‌ای آن را کم‌رنگ‌تر کند، گفت: ما عملا عملیات واکنش علیه ایران را آغاز کرده‌ایم و این عملیات گسترش نیز خواهد یافت. یک‌سال پیش مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا ۱۲ خواسته مطرح کرد که معقول هستند. ما سعی داریم یک اجماع جهانی را احیا کنیم که از ایران می‌خواهد به‌جای یک دولت انقلابی، شبیه یک کشور عادی رفتار کند. اگر آنها می‌خواهند به میز مذاکره بازگردند، ما مشکلی نداریم. ما می‌خواهیم به یک توافق جدید و بهتر برای جایگزینی با توافق هسته‌ای برسیم؛ توافقی که برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی ایران، نقش آن در منطقه و بازداشت خودسرانه شهروندان آمریکایی را در بر بگیرد، ما امیدوار هستیم که این توافق جدید را در قالب یک پیمان در سنا به تصویب برسانیم.

برایان هوک در رابطه با طرح به صفر رساندن فروش نفت جمهوری اسلامی ایران گفت: این ایده را یک‌سال پیش وزیرخارجه آمریکا مطرح کرد و مشاوران امنیت ملی آمریکا نیز او را همراهی کردند. او در پاسخ به سوالی درباره احتمال واکنش نظامی ایران به تصمیم آمریکا نیز گفت: ایرانی‌ها از قبل هشدار دریافت کرده‌اند که اگر آسیبی برسانند و قصدی برای حمله به آمریکایی‌ها داشته باشند، باید انتظار عواقب شدید آن را داشته باشند.

او در پاسخ به سوالی مبنی بر احتمال ادامه معافیت‌ها بعد از دوم ماه مه ‌(۱۲ اردیبهشت) گفت: با توجه به چیزی که وزیرخارجه آمریکا اعلام کرد بعد از دوم مه‌دیگر هیچ‌گونه معافیت نفتی نخواهیم داشت. برایان هوک در پاسخ به این سوال که آیا ایران تلاش خواهد کرد تا این تحریم‌های آمریکا را دور بزند، گفت: ایران دائما در تلاش است تا تحریم‌ها را دور بزند؛ چه تحریم‌های آمریکا چه تحریم‌های دیگر. اما تاکنون ایران فشارهای کنونی را تجربه نکرده بود و این مساله قابل‌مقایسه با هیچ تحریمی در تاریخ نیست. اوباما ۲۰ معافیت نفتی به ایران داد و ما تمام آنها را از بین بردیم، ما معتقدیم که در موضع خوبی قرار داریم و برای ایران این شرایط را ایجاد کرده‌ایم تا از یک کشور انقلابی به کشور عادی تبدیل شود.

ابراز تاسف اتحادیه اروپا

همزمان با این تحول، سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید بروکسل از تصمیم آمریکا برای خودداری از تمدید معافیت‌های تحریمی ایران، متاسف است. به گزارش خبرگزاری فارس، «مایا کاسیانچیچ» سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در بروکسل در جمع گروهی از خبرنگاران صحبت می‌کرد، گفت: «ما از اعلامیه دیروز ایالات‌متحده مبنی بر خودداری از تمدید کلیه معافیت‌ها، متاسفیم. این اقدام بیش از پیش اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را تضعیف می‌کند. تا زمانی که ایران به اجرای کامل و موثر برجام ادامه دهد، ما به‌عنوان اتحادیه اروپا، به پایبندی به این توافق ادامه خواهیم داد.»

مخالفت دوباره چین

وزارت‌خارجه چین نیز در بیانیه‌ای با لغو صدور معافیت‌ها برای خریداران نفتی ایران به‌شدت مخالفت کرد و هشدار داد که این اقدام آمریکا تنش‌ها را به‌شدت تشدید خواهد کرد. وزارت‌خارجه چین که روز گذشته در واکنش به احتمال توقف صدور معافیت برای خرید نفت ایران توسط آمریکا اعلام کرده بود که پکن «همواره مخالف تحریم‌های یک‌جانبه علیه ایران است»، روز گذشته باز هم به این موضوع واکنش نشان داد و گفت که چین رسما شکایت خود را به آمریکا در زمینه اقدام اخیر این کشور در قبال نفت ایران اعلام کرده است. به گفته این مقام چینی، تعاملات عادی بین ایران و دیگر کشورها قانونی و منطقی است و باید به این مراودات احترام گذاشته شود. سخنگوی وزارت‌خارجه چین همچنین هشدار داد که اقدامات اخیر آمریکا در ارتباط با ایران، سبب تشدید تنش‌ها خواهد شد.

واکنش رسمی هند

وزارت‌خارجه هند در واکنش به اعلام توقف صدور معافیت‌های آمریکا برای خریداران نفت ایران اعلام کرد که دهلی‌نو برای این وضعیت آماده شده و به رایزنی‌ها در این‌باره ادامه می‌دهد. وزارت‌خارجه هند افزود: «دولت به کار با کشورهای شریک خود شامل ایالات‌متحده ادامه خواهد داد تا همه راه‌های ممکن را به منظور حفاظت از منافع انرژی و اقتصادی مشروع پیدا کند.»

سفر هیات کره‌جنوبی به واشنگتن

از سوی دیگر، خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی گزارش داد که هفته جاری یک هیات سیاسی این کشور برای رایزنی درباره تصمیم جدید آمریکا در زمینه عدم تمدید معافیت‌های واردات نفت از ایران عازم واشنگتن خواهد شد. براساس این گزارش، این هیات به ریاست «یون کانگ‌هیون» معاون وزیرخارجه خواهد بود و قرار است با مقامات وزارت‌خارجه آمریکا درباره جزئیات مربوط به پایان دادن به معافیت‌های کره‌جنوبی برای خرید نفت از ایران گفت‌وگو کند. یک مقام وزارت‌خارجه کره‌جنوبی در این زمینه گفت: «هدف ما مشورت است و این کاری است که ما می‌خواهیم در این سفر انجام دهیم.»

مخالفت ترکیه

در ادامه وزیرخارجه ترکیه با بیان اینکه تصمیم آمریکا علیه ایران کشورهای واردکننده نفت از ایران را متحمل هزینه می‌کند، گفت واشنگتن به بازاریاب برخی کشورهایی تبدیل شده که با واشنگتن و تل‌آویو همکاری می‌کنند. «مولود چاووش‌اوغلو» که ساعتی بعد از اعلام تصمیم آمریکا در یک نشست خبری مشترک با وزیرخارجه تاجیکستان در آنکارا در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، گفت: «ما با این تحریم‌ها مخالف بوده‌ و هستیم.»

واکنش ایران

وزیرخارجه ایران در واکنش به تهدید مقامات آمریکایی در عدم تمدید معافیت‌ها از تحریم نفتی، گفت واشنگتن و متحدانش در برابر ایران شکست خورده‌اند. محمدجواد ظریف با بیان اینکه تروریسم اقتصادی آمریکا نشان از هراس و نومیدی آنها دارد، تاکید کرد ایرانی‌ها بر مبنای توصیه خارجی‌ها، رویکردهایشان را تدوین نمی‌کنند. همزمان، سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت‌خارجه ایران با بیان اینکه جمهوری اسلامی ارزش و اعتباری برای معافیت‌های اعطایی بر تحریم‌ها قائل نبوده و نیست، از رایزنی‌های داخلی و خارجی خبر داد و گفت که تصمیم مقتضی در این زمینه اتخاذ و اعلام می‌شود.

استقبال اسرائیل، عربستان و بحرین

پس از استقبال نخست‌وزیر اسرائیل از لغو معافیت‌های تحریمی، دولت‌های عربی حاشیه جنوبی خلیج‌فارس نیز از این اتفاق ابراز رضایت کردند. ابراهیم العساف وزیرخارجه عربستان ضمن استقبال از عدم تمدید معافیت‌های نفتی از سوی آمریکا اعلام کرد که عربستان از این اقدام آمریکا به‌عنوان گامی ضروری برای قرار دادن مسوولیت آنچه سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده منطقه برعهده ایران خواند، کاملا حمایت می‌کند. العساف همچنین بر اظهارات وزیر انرژی این کشور مبنی بر ایجاد ثبات در بازار جهانی نفت و همکاری با دیگر تولید‌کنندگان به منظور تامین نفت برای مصرف‌کنندگان تاکید کرد. پادشاهی بحرین نیز روز سه‌شنبه حمایت خود از تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر لغو معافیت تحریم نفتی را اعلام کرد.