جوسازی آمریکا درباره پرونده هسته‌ای

مطابق مدارک فراهم شده و گفت‌وگو با دیپلمات‌ها توسط بلومبرگ، مقامات آمریکایی ظرف چند هفته گذشته درحال افزایش تدریجی فشار بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و تهدیداتی مبنی بر اعمال تحریم‌های جدید داشته‌اند و همچنین خواهان بازرسی‌های سرسختانه‌تری بوده‌اند. اگرچه به گفته سه دیپلمات حاضر در نشستی که هفته گذشته در نزدیکی نمایندگی آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین تشکیل شد، این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز نبوده‌اند. این امر برای ایالات‌متحده آمریکا که بازرسان آن در زمینه اعمال تحریم‌های سازمان ملل بر ایران تاثیرگذار بوده‌اند، یک نوع بازده منفی به‌حساب می‌آید که این اتفاق نشانگر بروز مشکلات و پیچیدگی‌هایی است که مقامات آمریکایی برای متقاعد کردن متحدان‌شان در جهت دنباله‌روی از آنها درباره مساله ایران، مواجه هستند.

در ادامه این گزارش آمده است که دیپلمات‌های حاضر در نشست وین با شرط فاش نشدن هویت آنها حاضر به گفت‌وگو درباره جزئیات جلسه توجیهی محرمانه‌ای شدند که در ۲۰ ژانویه برگزار شد؛ در این جلسه ۷۰ نفر از دیپلمات‌های منتخب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حضور داشتند که باید توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت‌های جهانی را که دونالد ترامپ در ماه مه از آن خارج شد، بازبینی می‌کردند. نمایندگان جزئیات آنچه جان بولتون، مشاور امینت‌ملی آمریکا آن را «مدارک قابل‌توجه» خواند، شنیدند و ادعا می‌شود این مدارک حاکی از آن است که ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دروغ گفته است. الی گرانمایه، یک عضو شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در این باره گفت: به‌نظر می‌رسد که دولت آمریکا از این مساله که کمپین آنها برای مذاکره دوباره درباره توافق ناکارآمد است، به خشم آمده است.

او افزود: ما شاهد آن هستیم که کمپین فشار حداکثری ایالات‌متحده آمریکا بیش از پیش درحال شدت گرفتن است. بلومبرگ در ادامه نوشت که این اظهارات بولتون بر پایه تحلیل دو مخالف دیرین توافق هسته‌ای یعنی بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها و موسسه علوم و امنیت بین‌المللی قرار داشت. محققان واشنگتن با به‌دست آوردن داده‌های جدید تامین‌شده به‌وسیله رژیم صهیونیستی که گفته می‌شود بخشی از بانک اطلاعاتی بزرگ‌تری است که سال گذشته از ایران دزدیده شده است، مدعی آن هستند که در فواصل گزارشات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک تاسیسات هسته‌ای ایرانی را شناسایی کرده‌اند که پیش‌تر اطلاعاتی از آن در دست نبود.

این گزارش نشان می‌دهد که براساس مدارک ارائه شده در این نشست و مدارکی که بلومبرگ به‌دست آورده است، افشاگری‌های یادشده مستلزم آن هستند که سازمان بین‌المللی انرژی اتمی، بازرسی برنامه قبلی و احتمالا ادامه‌دار مربوط به آنچه سلاح‌های هسته ایران عنوان شده را از سر بگیرد. مطابق مدارک جداگانه گردآوری شده توسط بلومبرگ و مدارکی که در ماه گذشته در اختیار دیپلمات‌های حاضر در نشست وین قرار گرفته بود، ایالات‌متحده آمریکا به‌دنبال اطلاعات بیشتری در زمینه تاسیسات درحال بازرسی است و تهدید می‌کند که پروژه همکاری‌های فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایران را تحریم خواهد کرد.

سفارت ایالات‌متحده آمریکا در وین با در نظر گرفتن تعطیلی موقت دولت آمریکا از ارائه توضیحاتی در این باره سر باز زد. همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در این باره اظهار نظری نکرد. آژانس در سال ۲۰۱۵ تحقیقاتی ۱۲ ساله درباره تاسیسات هسته‌ای ایران را با این نتیجه‌گیری به پایان برد که دانشمندان ایرانی پیش از سال ۲۰۰۹ مطالعاتی در زمینه تسلیحات هسته‌ای داشته‌اند، بدون آن‌که هیچ‌گاه موفق به ساخت یک بمب شوند.

یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه اکتبر اظهار کرد که آژانس اطلاعات جدیدی برای «بازرسی‌های سرسختانه» ارائه می‌دهد. وی در این باره گفته بود که توافق، بازرسانی با «سرسختانه‌ترین سازوکار بازبینی که تا به‌حال مورد مذاکره قرار گرفته‌اند»، به همراه خواهد داشت. با وجود اینکه اورانیوم غنی‌سازی‌شده پایین‌تر از میزان تعیین شده در توافق هسته‌ای است، دیپلمات‌ها گفتند که اطلاعات ارائه‌شده توسط رژیم صهیونیستی، موجب تقویت نیاز برای توافقی با ایران می‌شود که بازبینی همزمان و همیشگی از مواد هسته‌ای را برای بازرسان فراهم می‌کند.

همچنین آنها به مرحله صورت‌جلسه بازبینی‌های ناگهانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران و گزارش‌های بازبینی سه‌ساله‌ای که نشان می‌دهد ایران به بخش مربوط به خود در این توافق پایبند است، اشاره کرده‌اند. گرانمایه که مشاور دولت‌های اروپایی در زمینه ایران است در این باره گفت: این نگرانی وجود دارد که ایالات‌متحده آمریکا و برخی کشورهای دیگر به‌دنبال ایجاد یک بحران بازرسی هستند. او افزود: اما در برابر این امر مقاومت می‌شود. حامیان توافق بر این باورند که آنچه در ایران اتفاق می‌افتد را تحت کنترل دارند. دیپلمات‌های وین در این باره اظهار کردند که با وجود ادامه دادن به مشارکت با آمریکا، می‌خواهند از تحریک به‌وجود آوردن ماجرایی که میدان بحرانی جدید در رابطه با ایران را گسترش می‌دهد خودداری کنند. یک سفیر در این رابطه گفت که وادار کردن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تکرار مکررات درباره اطلاعات ۲۰ ساله می‌تواند منجر به بسته شدن درهای دیپلماسی و «نتایجی غم‌انگیز» شود.