نمایندگان، ابقای علی لاریجانی با کاهش میزان آرا را حاوی چه پیام‌هایی می‌دانند؟
واکنش‌ها به انتخابات متفاوت هیات‌رئیسه مجلس
انتقاد به انصراف ناگهانی حاجی‌بابایی
همچنان که گفته شد، انصراف حمیدرضا حاجی‌بابایی رئیس فراکسیون ولایی که اعضای آن نمایندگان اصولگرای نزدیک به جبهه پایداری هستند، از نامزدی ریاست پارلمان در مرحله دوم انتخابات هیات‌رئیسه سوم، یکی از موضوعات حاشیه‌ساز این انتخابات بود. چه در جلسه روز چهارشنبه و چه پس از آن برخی نمایندگان این انصراف را خلاف دانستند؛ انتقادی که در همان روز چهارشنبه از سوی علی لاریجانی که ریاست جلسه را بر عهده داشت، رد شد. برای نمونه مصطفی کواکبیان نماینده تهران در جلسه روز چهارشنبه در تذکری به لاریجانی نسبت به تبلیغ حمیدرضا حاجی‌بابایی به نفع علی لاریجانی در جریان انتخاب رئیس مجلس اعتراض کرد و در عین حال لاریجانی گفت که هیچ اتفاق خلاف آیین‌نامه‌ای رخ نداده است. با این حال انتقاداتی از این دست پس از جلسه نیز ادامه یافت؛ محمدرضا تابش نماینده اصلاح‌طلب اردکان در مجلس در گفت‌وگو با «ایلنا» با اشاره به چرخش ناگهانی حاجی‌بابایی به سمت ائتلاف و کناره‌گیری گفت: حمیدرضا حاجی‌بابایی و فراکسیون اصولگرایی نسبت به مدیریت مجلس بسیار منتقد بود اما اینکه چرا به‌طور ناگهانی تغییر موضع دادند جای سوال دارد؛ چراکه در بازی‌ها و میادین سیاسی این چرخش ناگهانی معنا و مفهومی ندارد. این عضو فراکسیون امید با انتقاد از اینکه نباید از تریبون مجلس که بازخورد گسترده‌ای در رسانه‌ها و افکار عمومی دارد این حرکات ناگهانی را انجام داد، تصریح کرد: به‌نظر من اینکه تصمیماتی خلاف عرف و قوانین سیاسی را از پشت تریبون مجلس و به این شکل به نمایش بگذاریم، نوعی هنجارشکنی است.
البته سید‌حسین نقوی حسینی، سخنگوی فراکسیون ولایی که فراکسیون تحت مدیریت حاجی‌بابایی در مجلس است، تبلیغی بودن انصراف حاجی‌بابایی از نامزدی ریاست را رد کرد. او به «ایلنا» گفت که در این زمینه هیچ خلافی صورت نگرفته، همه افراد تبلیغ می‌کنند و انتخابات هم محل وزن‌کشی است. با این حال محمدرضا تابش در روایت خود از تکاپوهای فراکسیون ولایی برای ریاست مجلس، یادآوری کرد: تا جایی که ما در جریان بودیم، فراکسیون اصولگرایان هم قصد وزن‌کشی داشت و می‌خواست به نوعی وزن خود را در انتخابات تعیین کند، اما ناگهان در مرحله دوم حاجی‌بابایی به نفع لاریجانی انصراف داد. اظهارات احمد مازنی یکی دیگر از نمایندگان تهران نیز می‌تواند گواهی بر آنچه تابش مطرح کرده است باشد؛ مازنی با تاکید بر اینکه در هر حال عقلانیت و ارزش‌های اخلاقی باید در تمامی انتخابات‌ها حفظ شوند، گفت: حمیدرضا حاجی‌بابایی شخصا به من گفت من تحت هیچ شرایطی کنار نمی‌روم، حتی اگر امتیاز نایب رئیس هم به من بدهند من کناره‌گیری نخواهم کرد. نمی‌دانم حاجی‌بابایی از جایی دستور گرفت یا آیه‌ای بر او نازل شد؛ اما این اقدام او تاثیر منفی در افکار عمومی دارد.
تصمیم شخصی نه فراکسیونی برای انصراف
با این همه اما سید‌حسین نقوی حسینی در گفت‌وگو با «ایلنا» به موضوع مهم دیگری نیز اشاره کرد که به‌نظر می‌رسد از منظر اجماع فراکسیونی و جایگاه تصمیمات جمعی فراکسیون‌ها قابل‌توجه است؛ آنکه تصمیم حاجی‌بابایی را نه یک تصمیم جمعی و رسمی از سوی فراکسیون بلکه یک تصمیم شخصی از سوی رئیس این فراکسیون یعنی حاجی‌بابایی خواند. او گفت: «انصراف حاجی‌بابایی مصوبه فراکسیون نبود، تصمیم رئیس فراکسیون بود که بدون مشورت با بقیه اعضا صورت گرفت، قرار نبود ائتلافی صورت بگیرد و کناره‌گیری به نفع لاریجانی تصمیم شخصی حاجی‌بابایی بود.»
آنالیز آرای فراکسیونی
انتخابات هیات‌رئیسه سوم مجلس دهم به محض اعلام نتایج، مورد آنالیز قرار گرفت؛ بیش از همه آنچه این انتخابات را از سایر انتخابات‌های ادوار گذشته متفاوت کرد، آرای فراکسیونی و میزان تعیین‌کنندگی آن بود. اعضای فراکسیون مستقلین ولایی یعنی فراکسیون حامیان لاریجانی، بر این باورند که بزرگ‌ترین دستاورد این انتخابات را آنها به‌دست آورده‌اند؛ یعنی ابقای لاریجانی در کرسی ریاست پارلمان. این بخشی از اظهارات مهرداد بائوج‌لاهوتی سخنگوی این فراکسیون در گفت‌وگو با «ایلنا» است که تاکید کرد: فراکسیون مستقلین ولایی موفق به تحقق خواست اصلی‌‌اش یعنی ابقای لاریجانی شد.
البته در این میان اشاره به این نکته لازم است که علی لاریجانی در رقابت خود با دو نامزد دو فراکسیون رقیب برای ریاست مجلس، ۱۰۱ رای به‌دست آورد که بی‌شک مستقلین در این میزان رای نقش بسزایی داشتند. اما آرای مستقلین به تنهایی لاریجانی را در کرسی ریاست تثبیت نکرد و اگر ائتلاف نانوشته فراکسیون ولایی با لاریجانی در مرحله دوم انتخابات ریاست نبود، لاریجانی نمی‌توانست بار دیگر رئیس مجلس شود زیرا در همان مرحله اول محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید با ۱۱۴ رای، از علی لاریجانی پیشی گرفت. لاهوتی در بخش دیگری از گفت‌وگو با «ایلنا» تاکید کرد که اگر خواست و رای فراکسیون مستقلین نبود، قطعا این دستاورد در مورد ریاست آقای لاریجانی محقق نمی‌شد؛ بنابراین بزرگ‌ترین دستاورد ما همین مساله بوده است.
او درباره نواب رئیس هم نقش فراکسیون مستقلین را مهم دانسته است. لاهوتی تاکید کرد که ما درمجموع نیز خواستار حفظ نواب رئیس بودیم؛ چراکه از عملکرد آقایان پزشکیان و مطهری راضی بودیم و ابقای نواب رئیس تز فراکسیون مستقلین بود. سخنگوی فراکسیون مستقلین در شرایطی از حفظ نواب سخن می‌گوید که در فهرست نهایی فراکسیون متبوعش، نام هادی قوامی و عزت‌الله یوسفیان ملا را به‌عنوان نامزدهای نواب رئیس معرفی و در نهایت در جلسه روز چهارشنبه از هادی قوامی به‌عنوان نامزد مورد نظر خود یاد کردند. این موضوع نشان می‌دهد فراکسیون ولایی درباره انتخاب نواب رئیس تشکیلاتی عمل نکرد و تعدادی از اعضا به دو نامزد موردنظر اصلاح‌طلبان یعنی مسعود پزشکیان و علی مطهری رای دادند.
پیام انتخابات به لاریجانی
در میان واکنش‌ها به انتخابات روز چهارشنبه هیات‌رئیسه مجلس، نمایندگان از دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب، آرا و آرایش فراکسیونی در این انتخابات را حاوی پیامی مهم به علی لاریجانی دانسته‌اند. اصولگرایان پیام این انتخابات را لزوم بازگشت لاریجانی به دامان اصولگرایی خواندند و اصلاح‌طلبان هم تاکید کرده‌اند که تعداد آرا بیانگر خواسته مجلس در تغییر روش‌های مدیریتی است. محمدعلی پورمختار عضو فراکسیون نمایندگان ولایی در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان اینکه اعلام کاندیداتوری سه فراکسیون سیاسی مجلس برای ریاست مجلس نشان‌دهنده انتقاد به عملکرد هیات‌رئیسه مجلس بود ابراز امیدواری کرد که روحیه اصولگرایی لاریجانی در این دوره برگردد. ازسوی دیگر محمدرضا تابش از فراکسیون امید هم در گفت‌وگویی این رای و این انتخابات را حاوی پیام‌های زیاد و عبرت آموز دانست و گفت: مهم‌ترین پیام این انتخابات تغییر در روش‌های مدیریتی و تجدید نظر در آنها بود.
ارسال نظر