اعضای شورای امنیت از توافق هسته‌ای تمام‌قد دفاع کردند

تکرار انزوای آمریکا

دنیای اقتصاد : نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد بار دیگر به صحنه‌ تلاش‌های یکجانبه واشنگتن با هدف تضعیف برجام از سویی و دفاع تمام قد سایر اعضا از توافق‌ هسته‌ای از سوی دیگر بدل شد؛ نشستی که شاید بتوان تنها نتیجه آن را «انزوای برجامی» آمریکا توصیف کرد. این دومین بار طی دو هفته اخیر است که تلاش‌های آمریکا علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد ناکام می‌ماند. اواسط دی‌ماه، شورای امنیت سازمان ملل متحد به درخواست آمریکا نشستی فوق‌العاده با هدف بررسی نا‌آرامی‌های اخیر ایران برگزار کرد؛ اما این نشست به شکاف عمیق در میان اعضای شورا و رویارویی آشکار واشنگتن با دیگر کشورهای عضو منجر شد.

شماری از اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشست این شورا درباره اشاعه تسلیحات کشتار جمعی در روز پنج‌شنبه ۲۸ دی درخصوص توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی صحبت کردند؛ اما در این نشست آمریکا در یکسو قرار داشت و دیگر اعضای شورای امنیت در سوی دیگر. ادعاهای نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل نسبت به نقش ایران در منطقه و نقض قطعنامه‌های شورای امنیت از سوی جمهوری اسلامی با واکنش تند دیگر اعضا مواجه شد و آنها نسبت به اهداف ضدبرجامی آمریکا هشدار دادند.

به گزارش «ایسنا» نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل ضمن تاکید بر این موضوع که کشورش همچنان به توافق هسته‌ای با ایران پایبند است، با بیان ادعاهایی علیه ایران گفت: «ایران مسوول بی‌ثباتی در مناطق زیادی در جهان است. ایران قطعنامه‌های شورای امنیت را درباره برنامه هسته‌ای نقض کرده است. باید به اقدامات ایران پاسخ داد و این اقدامات به معنای لغو توافق هسته‌ای نیست.» همچنین به گزارش پایگاه خبری انتخاب، هیلی در گفت‌وگویی تاکید کرد که ایالات‌متحده خواستار آن است که اتحادیه اروپا، جامعه بین‌المللی و ایران، دست به اقدامات بیشتری بزنند که جلوی فعالیت‌های تهران در منطقه را بگیرد تا واشنگتن نیز توافق اتمی را جدی بگیرد.

طرح تغییر برجام

همزمان با اظهارات هیلی و با وجود مخالفت‌ مقامات ایران، روسیه و چین و مقامات اروپایی با هر گونه تغییر در برجام، طرحی ازسوی دو قانونگذار جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا ارائه شده است که مفاد برجام را برای ایران سخت‌تر می‌کند. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، این طرح تحت عنوان «قانون تحریم‌ها و سیاست آزادی ایران» ازسوی پیتر روسکام و لیز چنی که هر دو جمهوری‌خواه هستند، مطرح شده است. چنی گفت: «این طرح به‌طور واضح بیان می‌کند که هر گونه توافقی باید شامل چه چیزهایی باشد.» وی در اظهاراتی بی‌اساس و در حالی که آژانس اعلام کرده است سطح دسترسی‌ها به سایت‌های ایران کامل و بی‌سابقه است، گفت: «یک توافق با ایران باید حداقل اجازه بازرسی در هر زمان و از هر مکان از جمله سایت‌های نظامی در ایران را شامل شود. همچنین باید یک ممنوعیت در مورد غنی‌سازی اورانیوم در حد نظامی و یک منع توسعه برنامه موشکی در آن اعمال شود.» پیش‌تر نیز دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، متحدان اروپایی آمریکا را تهدید کرده بود در صورتی که ظرف مدت ۴ ماه آینده با کاخ سفید برای اصلاح برجام همکاری نکنند، از این توافق خارج خواهد شد.  این در حالی است که ایران ضمن رد هر گونه مذاکره مجدد گفته است تا وقتی به برجام پایبند می‌ماند که تمام امضاکنندگان این توافق به تعهدات خود عمل کنند.

هشدارها به واشنگتن

از سوی دیگر اظهارات و ادعاهای هیلی در شورای امنیت با واکنش تند مقامات کشورهای دیگر از جمله کشورهای اروپایی مواجه شد. در این باره نماینده فرانسه در شورای امنیت تاکید کرد که برجام مبنای امنیت جهانی است و باید اجرا شود. به گزارش «ایسنا» نماینده فرانسه در شورای امنیت گفت: «برجام به موضوع برنامه موشک بالستیک ایران نمی‌پردازد.» البته او در عین حال افزود: «برجام تمامی نگرانی‌های ما از جمله در زمینه موشک‌های بالستیک را برطرف نکرده است.» به گزارش آسوشیتدپرس، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در این نشست شورای امنیت هشدار داد: «شکست توافق هسته‌ای با ایران به‌دلیل اقدامات دولت ترامپ، حاوی پیامی هشدارآمیز برای کل ساختار امنیت بین‌المللی از جمله چشم‌انداز حل‌و‌‌فصل مساله شبه‌جزیره کره خواهد بود.»

لاوروف در ادامه سخنرانی خود در شورای امنیت تاکید کرد: «نمی‌توانیم به‌دلیل نفعی که برخی برنامه‌های سیاسی برای بعضی از کشورها دارند، یک دستاورد واقعی دیپلماتیک در عرصه بین‌المللی را کنار بگذاریم.» وزیر امور خارجه روسیه همچنین گفت: «اگر توافق کنار گذاشته شود و به ایران گفته شود باید به تعهدات خود در چارچوب (توافق) پایبند باشد و ما تحریم‌ها را دوباره برمی‌گردانیم، آنگاه خود را جای کره شمالی بگذارید.» به گزارش خبرگزاری فرانسه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این نشست گفته است، به نفع جامعه جهانی است که توافق هسته‌ای با ایران حفظ شود. دبیرکل سازمان ملل در دفاع از برجام هشدار داد که موضوعات بی‌ارتباط با برجام باید برای حفظ این توافق هسته‌ای، جداگانه حل شود. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، گوترش خواستار آن شد تا نگرانی‌های مربوط به برجام از طریق مکانیزم‌های تعیین شده در این توافق حل شود. همچنین کارل ون استروم، سفیر هلند در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت از توافق هسته‌ای با ایران به‌عنوان یک دستاورد مهم دیپلماسی جامعه بین‌المللی یاد کرد؛ نماینده هلند در جلسه شورای امنیت تاکید کرد: «عمل کردن همه طرف‌ها به توافقنامه برجام اهمیت دارد. من از پیشنهاد فرانسه برای گفت‌وگو درباره موضوعات مربوط به ایران استقبال می‌کنم.» اولوف اسکوگ، سفیر سوئد نیز در نشست روز پنج‌شنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت که برجام نمونه‌ای از ظرفیت دیپلماسی در عرصه بین‌المللی است. سفیر سوئد ادامه داد: «هدف برجام تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای است و باعث تقویت ساختار عدم‌اشاعه می‌شود. همان‌طور که فدریکا موگرینی گفت اتحادیه اروپا به اجرای کامل این توافقنامه پایبند است. برجام به امنیت منطقه و فراتر از آن کمک کرد.»

همزمان، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران نیز روزهای پنج‌شنبه و جمعه گذشته در راس هیاتی به‌منظور انجام رایزنی‌های سیاسی بین ایران و آلمان به برلین سفر کرد. از جمله محورهای این ملاقات، بررسی آخرین تحولات برجام بود و دو طرف بر ضرورت حفظ برجام و لزوم اجرای تعهدات همه طرف‌ها طبق برجام تاکید کردند.