مسیر سخت طرح ضدبرجامی در کنگره

تلاش‌های دونالد ترامپ برای ایجاد تغییرات در «قانون بررسی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵» به چالش‌ این روزهای دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه تبدیل شده است.

در این راستا، روز چهارشنبه هفته گذشته رئیس کمیته روابط خارجه سنا و نماینده جمهوری‌خواه ایالت تنسی آمریکا، باب کورکر اعلام کرد به منظور برآورده کردن خواسته‌های ترامپ برای توافق هسته‌ای قدرتمندتر با ایران، او درحال مذاکره با همتای دموکرات خود به منظور ایجاد طرحی دو حزبی است. البته به‌رغم گفت‌وگوهای کورکر با بن کاردین – سناتور ایالت مریلند و بالاترین مقام دموکرات در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا – او برای جذب آرای برنده اقلیت سنا برای تصویب قانون ایران مسیر دشواری پیش‌رو دارد. مشاجرات علنی کورکر با رئیس‌جمهور دونالد ترامپ – کسی که مدام و به اشتباه سناتور باب کورکر را به حمایت از توافق هسته‌ای متهم کرده است – باعث هزینه اعتبار او به‌عنوان یک واسطه دو حزبی شده است. با این حال دموکرات‌ها نگران آن هستند که هر نوع قانون‌گذاری جدید بر ضدایران ممکن است توافق هسته‌ای را به خطر بیندازد، توافقی که توسط رئیس‌جمهوری سابق این حزب به امضا رسیده است.

از طرفی همکاری باب کورکر با نماینده محافظه‌کار ایالت آرکانزاس، تام کاتن، در رابطه با لایحه جدید ایران موجب تعجب دموکرات‌ها شده است، چرا که نمایندگان این حزب نگران اخلال در روند قانون‌گذاری این لایحه تحت تاثیر نفوذ کاتن هستند. روز چهارشنبه کورکر اعلام کرد مذاکرات او با کاردین – کسی که سال ۲۰۱۵ مخالف توافق هسته‌ای بود – امیدوارکننده است و ادامه خواهد داشت. او در این رابطه به خبرنگاران گفت: «هیچ عجله‌ای نیست. ما مشتاق آن هستیم که ببینیم آیا می‌توان لایحه‌ای دو حزبی ارائه کرد. انتظار داریم در زمان مقرر این لایحه با ۸۰ تا ۸۵ رای تصویب شود.» روز چهارشنبه بن‌کاردین نیز مذاکره با کورکر را تایید کرد. او در گفت‌وگویی که با نشریه آمریکایی «پولیتیکو» داشت خاطر نشان کرد که با همکاری کورکر به‌دنبال راه‌هایی هستند تا بتوانند به توافق هسته‌ای ایران کمک کنند، گرچه به گفته او، این دو نماینده فاصله زیادی تا رسیدن به توافقی مستحکم دارند. کاردین در ادامه افزود: «ما کاری نخواهیم کرد که مفاد توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ نقض شود. ما باید حمایت و همراهی اروپایی‌ها را داشته‌ باشیم.»

به گزارش نشریه آمریکایی «پولیتیکو»،‌ کمیته روابط خارجه سنا به‌دنبال آن است که ماه آینده میلادی جلسه‌ای ترتیب دهد تا تجدیدنظر درخصوص قانون سال ۲۰۱۵ کورکر-کاردین صورت گیرد. این قانون امکان بررسی توافق هسته‌ای – شامل الزامات تایید ۹۰ روزه پایبندی ایران به توافق هسته‌ای توسط رئیس‌جمهوری آمریکا – را به کنگره آمریکا می‌دهد. رئیس‌جمهور دونالد ترامپ در اواسط اکتبر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نکرد. او تصمیم جنجال‌‌برانگیز درخصوص وضع مجدد تحریم‌های ضدایران را به کنگره آمریکا محول ساخت، تصمیم‌گیری که باب کورکر در آن نقشی برجسته دارد. به گزارش این نشریه، طرح کورکر-کاتن «قانون بررسی توافق هسته‌ای مصوب سال ۲۰۱۵» را چنان تصحیح می‌کند تا اگر ایران یک سال با قابلیت توسعه ظرفیت‌های هسته‌ای فاصله داشته باشد تحریم‌ها دوباره بر این کشور اعمال شود. البته این طرح مخالفت سناتورهای دموکرات و سناتور جمهوری‌خواه مارکو روبیو (نماینده ایالت فلوریدا) را در پی داشته است. به عقیده دموکرات‌ها، سناتور کورکر نمی‌تواند لایحه‌ای ارائه کند که بدون از بین رفتن برجام، خواسته‌های ترامپ در رابطه با مفاد قوی‌تر این توافق برآورده شود. در این رابطه سناتور کریس مورفی در مصاحبه‌ای گفته است: «به‌نظر من سناتور کورکر سعی دارد سازنده باشد. او می‌‌خواهد دموکرات‌هایی که موافق برجام هستند و جمهوری‌خواهان مخالف آن را گرد هم آورد.» همچنین نمایندگان ایالت تنسی از دولت ترامپ خواسته‌اند با شرکای اروپای درخصوص توافق هسته‌ای همکاری کند. به عقیده آنها دولت آمریکا باید نگرانی‌ اروپایی‌ها درخصوص قانون‌گذاری‌های جدید برجام در آمریکا که ممکن است بر آینده این توافق اثر بگذارد را مرتفع سازد.

تحریم‌های جدیدموشکی

مجلس نمایندگان آمریکا قطعنامه‌ای را با عنوان «قانون اجرایی برنامه موشکی بالستیک ایران و تحریم‌های بین‌المللی» با اکثریت آرا به تصویب رساند. این طرح با ۴۲۳ رای موافق در برابر تنها دو رای مخالف به تصویب رسید. به گزارش «ایسنا» و به نقل از نشریه «نشنال»، مجلس نمایندگان کنگره آمریکا روز چهارشنبه، چهار قطعنامه را علیه ایران و حزب‌الله لبنان به تصویب رساند. این قطعنامه با هدف متوقف ساختن برنامه موشکی بالستیک ایران به تصویب رسیده است. همچنین در قطعنامه‌های دیگر از اتحادیه اروپا خواسته شده است تا حزب‌الله لبنان را یک سازمان تروریستی اعلام کند. این اقدام کنگره در راستای سیاست دولت ترامپ برای متوقف کردن توسعه برنامه موشکی ایران انجام شد.  مقامات کاخ سفید پیش‌تر اعلام کرده بودند که هرگونه توافق با ایران علاوه بر موضوع برنامه هسته‌ای ایران باید شامل همه اختلافات از جمله برنامه موشکی ایران نیز باشد این در حالی است که مقامات اروپایی تاکید کرده‌اند تغییر در برجام امکان‌پذیر نیست.

پس از وضع تحریم‌های جدید آمریکا علیه برنامه‌های موشکی ایران، روزنامه اسرائیلی «جروزالم پست» نیز در گزارشی نوشت نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از وزیر خزانه‌داری آمریکا به دلیل تحریم‌های اخیر این کشور علیه ایران تشکر کرد. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا که برای اولین بار از زمان فعالیتش در این سمت به فلسطین اشغالی سفر کرده است، از آمریکا بابت تحریم‌های جدیدش علیه ایران تشکر کرد. دفتر نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد که نتانیاهو در دیدار با منوچین از وی بابت اقدام محکم وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه ایران، به‌ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزب‌الله تشکر کرده است.

همچنین وزیر خزانه‌داری آمریکا در این دیدار گفت: من نمی‌توانم از اینکه در اولین سفر رسمی‌ام به اینجا آمده‌ام خرسندتر از این باشم. ما در منطقه شریکی بهتر از اسرائیل نداریم. ادرویس، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان نیز که این طرح را تهیه کرده گفته است، ایران نیازی به توسعه یا به‌کارگیری برنامه موشک‌های بالستیک قاره‌پیما ندارد. او در این رابطه گفت: «این تحریم‌ها شرکت‌های ایرانی، خارجی، بانک‌ها و افرادی را که به برنامه‌های غیرقانونی تسلیحاتی ایران کمک می‌کنند، تحت فشار قرار خواهد داد. ادرویس ادعا کرد: «ایران باید بداند ایالات‌متحده رفتارهای خطرناک این کشور را تحمل نخواهد کرد.» همچنین کوین مک‌کارتی، رهبر اقلیت دموکرات در مجلس نمایندگان نیز مدعی شده است این طرح باعث تضعیف برنامه‌ موشکی ایران خواهد شد. اکنون این طرح برای تصویب به سنای آمریکا می‌رود و در صورت تصویب در سنا برای امضای رئیس‌جمهور ترامپ به کاخ سفید فرستاده می‌شود.