دنیای اقتصاد: در ادامه واکنش‌ها به تغییر مواضع عربستان در قبال ایران و ارسال سیگنال‌های آشتی‌جویانه که حکایت از نرمش ریاض در قبال تهران دارد، روزنامه عربی فرامنطقه‌ای «رای‌الیوم» به نقل از منابع عالی‌رتبه سعودی در دبی اعلام کرد که دیوان پادشاهی عربستان به روزنامه‌ها و تلویزیون‌های داخلی و خارجی خود دستور داده است تا اخباری علیه ایران و مذهب شیعه منتشر نکنند.

خبری که چند ساعت بعد مشاور دیوان پادشاهی عربستان با تکذیب آن گفت که این موضوع صحت ندارد و بیشتر شیطنت قطری‌ها است. سعود القحطانی، در صفحه توییتر خود در واکنش به خبر ممنوعیت حمله رسانه‌ای به ایران از سوی عربستان مدعی شد: رسانه‌های قطر دروغ ممنوعیت حمله رسانه‌ای به ایران از سوی عربستان را منتشر کرده‌اند. او همچنین مدعی شد: «قطری‌ها به خاطر فشار وارد شده از سوی ملت به آنها به دلیل ارتباط محکم‌شان با ایران می‌خواهند با انتشار این خبر روابط‌شان با ایران را توجیه کنند.» فارغ از این جنجال رسانه‌ای اما به‌نظر می‌رسد که چرخش در مواضع عربستان در قبال منطقه و ایران قابل مشاهده است؛ اگرچه هنوز نمی‌توان به آن استناد کرد؛ موضوعی که وزیر امور خارجه ایران با اشاره به برخی تغییر رویکردهای عربستان در قبال ایران با بیان اینکه هنوز چشم‌انداز واضح و مشخصی برای تغییر ندیده‌ام، گفت که اگر چنین تحولی در تفکر سعودی پیدا شود، با واکنش مثبت ایران مواجه خواهد شد. در همین ارتباط، روزنامه رای الیوم چاپ لندن که نویسنده آن عبدالباری عطوان فلسطینی تبار است به نقل از منابع عالی‌رتبه سعودی اعلام کرد که سفارت عربستان در ایران به‌زودی ترمیم خواهد شد و احتمالا طی ماه‌های آینده این سفارت بازگشایی می‌شود. پیش‌تر و در روز یکشنبه، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که ویزاهای هیات سعودی صادر شده و قرار است این هیات پس از اتمام مراسم حج برای بازدید از سفارت به تهران سفر کند و در مقابل یک هیات ایرانی نیز به ریاض سفر خواهد کرد. تحلیلگران حل شدن موضوع ویزاهای دیپلماتیک را به‌عنوان یکی از نشانه‌های مهم در بهبود روابط عربستان و ایران می‌دانند.

زمان خوب برای مذاکره

همزمان نماینده ولی فقیه در امور حج با توجه به برگزاری موفقیت‌آمیز حج تمتع تا به امروز، معتقد است زمان مذاکره ایران و عربستان برای حل مسائل دوجانبه فرا رسیده؛ اما با این وجود ترجیح می‌دهد مواضع شفاف ایران را درباره‌ برقراری عمره اعلام نکند. به گزارش «ایسنا» با پایان ایام تشریق که مهم‌ترین بخش حج تمتع به شمار می‌آید، رئیس کمیته مرکزی حج در عربستان، موفقیت مناسک حج امسال را اعلام کرد و ایران نیز از عملیاتی که برخلاف دو سال گذشته تلفات جانی نداشت، ابراز رضایت کرد. قاضی‌عسکر، سرپرست حجاج ایرانی در مکه اعلام کرد که عربستان سعودی امسال تصمیم گرفت شیوه‌های گذشته را تغییر دهد و با روشی نو با حجاج ایرانی برخورد کند، به همین‌خاطر او از عربستان تشکر کرد. او در ادامه‌ سخنانش گفت: «همیشه بین کشورها اختلافاتی بروز می‌کند؛ اما مهم آن است که طرفین از طریق گفت‌وگو و مذاکره اختلافات را حل کنند و اکنون پس از برگزاری حج مطلوب، ‌زمان خوبی است تا طرفین درباره حل مسائل دوجانبه در سایر حوزه‌ها مذاکره کنند.»

چشم‌انداز واضحی برای تغییر ندیده‌ام

در ادامه واکنش مقامات ایران به اخباری مبنی بر تمایل عربستان به بهبود روابط با ایران، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه گفت: من هنوز چشم‌انداز واضح و مشخصی برای تغییر ندیده‌ام؛ اما اگر چنین تحولی در تفکر سعودی پیدا شود، حتما تحول مثبتی است و با واکنش مثبت ایران مواجه خواهد شد. ظریف در گفت‌وگو با خبرآنلاین درخصوص چشم‌انداز روابط ایران و عربستان ابراز کرد: «معتقدم، سیاست‌هایی که دولت سعودی دنبال کرده چه در سوریه، چه در یمن، چه در بحرین، منفعتی برایشان نداشته است. مخصوصا در یمن که یک فاجعه در حال وقوع است و من احساس می‌کنم، هرچه زودتر به این نتیجه برسند که منطقه ما، نه فقط آنها، کل ما در خلیج‌فارس، چاره‌ای جز همکاری نداریم و ما می‌توانیم روند دیگری را شروع کنیم.» وزیر خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی هیچ‌وقت منفعتش در تعارض نبوده، افزود: «ما کشوری هستیم که هم خودمان قدرتمندیم و هم دنبال منطقه‌ای قدرتمند هستیم. هم خودمان امن هستیم و هم دنبال منطقه امنیم. بنابراین برای ما این آمادگی همیشه وجود داشته است. بستگی دارد که طرف مقابل چقدر آمادگی داشته باشد.»